In Nederland , het ijsgekland bij uitstek, werd op 18 januari 1963, intussen al 61 jaar geleden, de zwaarste Elfstedentocht aller tijden gereden. Bij de start vroor het nog liefst (-)18 graden. Door de harde, stormachtige oostenwind lag de gevoelstemperatuur echter nog een stuk lager.
Reinier Paping tijdens de Elfstedentocht van 1963
* De legendarische tocht werd gewonnen door de Nederlandse hardrijder Reinier Paping uit Ommen.
* Paping deed bijna elf uur over de ongeveer 200 kilometer lange tocht.
* Slechts 57 van de 568 wedstrijdrijders bereikten de finish door binnen de vereiste twee uurna de winnaar binnen te komen.
* Onder de toerrijders was het slagveld nog veel groter. Van de 9 294 deelnemers ontvingen slechts 69 schaatsers het begeerde Elfstedenkruisje.
* De winter van 1963 was de allerstrengste van de 20ste eeuw. Enkele weken na de beroemde Elfstedentocht werd er ook nog nog een autorally gehouden op het IJsselmeer. In niets te vergelijken met de schaatswedstrijd…
Robert Falcon Scott in zijn hut op Cape Evans (ca. 1911Robert Falcon Scott werd vooral bekend voor zijn poging om als eerste mens de geografische zuidpool te bereiken.17 Januari 1911 vertrok Scott met de Terra Nova, zijn poolvaarder voor een expeditie naar de zuidpool. Onderweg ontving hij een telegram van die andere ontdekkingsreiziger …Roald Amundsen. De Noor vertelde hem dat ook ook hij op reis was naar de zuidpool. Scott kreeg dus concurrentie…
* De omstandigheden waren erg slecht voor Scott en zijn expeditieleden. Het ijs begon immers reeds te dooien en dat zou in grote mate de voettocht naar de zuidpool bemoeilijken.
* Halverwege januari kwamen Scott en zijn mannen eindelijk in de buurt van de zuidpool en … Een van de expeditieleden, Henry Bowers, zag iets wapperen in de verte…
* Het bleek een Noorse vlag te zijn. Roald Amundsen was hen voor geweest. De Britse reizigers arriveerden dus als tweede expeditie op de geografische zuidpool en troffen daar , behalve een vlag ook een telegram van … Roald Amundsen aan.
* Op de terugweg van de zuidpool overleden zowel Scott als de vier andere Britse expeditieleden. Enkele expeditieleden die achtergebleven waren in Cape Evans gingen op zoek en… troffen de expeditieleden Robert Falcon Scott, Henry Bowers en Edward Wilson dood in hun tent aan.
* De twee andere expeditieleden, Edgar Evans en Lawrence Oates, bleken al eerder te zijn overleden en werden nooit teruggevonden.
* In de tent van Robert Falcon Scott werd ook een dagboek gevonden. Op 29 maart 1912 schreef Scott hierin de laatste woorden …
Op 16 januari …1547 , vandaag 477 jaar geleden, werd Ivan Grozny de eerste tsaar van Rusland. In het westen is hij vooral bekend als Ivan de Verschrikkelijke.
Ivan de verschrikkelijke
* Ivan de Verschrikkelijke werd in 1530 geboren onder de naam Ivan Glinsky, als zoon van de Grootvorst Vasili III.
* Zijn vader overleed toen Ivan drie jaar oud was en zijn moeder, Jelena Glinsky, wordt daarop vorstin.
* Jelena veracht de Russische edellieden, de bojaren, en werd na vijf jaar – wellicht door deze bojaren – vermoord. Zo simpel ging dat er toen aan toe.
* De dan achtjarige Ivan werd meteen betrokken in de hevige machtsstrijd tussen twee bojaren-families… de Sjoejski’s en de Bjelski’s. Moord, martelingen en verbanningen waren in Rusland in die tijd aan de orde van de dag.
* De jonge leergierige en intelligente troonopvolger werd door de bojaren minachtend behandeld en aan zijn lot overgelaten. Hij en zijn doofstomme broer Yuri verhongeren bijna. Ivan ontwikkelt een haat tegen de bojaren, waarop hij later wraak zal nemen.
* Als Ivan 13 jaar oud is, is hij het beu en laat de usurpator Andrej Sjoejski – een bojaar die op illegale wijze de macht heeft gegrepen – opeten door hongerige jachthonden.
* Ivan heeft inmiddels de meedogenloosheid van de bojaren in zijn paleis overgenomen en slijt zijn dagen met drinken, het aftuigen van mensen en het verkrachten van vrouwen die hij vervolgens laat ophangen, levend laat begraven of voor de beren gooit.)
* Op 16 januari 1547 laat hij zich tot tsaar kronen, een nog hogere rang dan zijn vader die Grootvorst was. In datzelfde jaar ook trouwt hij met Anastasia Romanov, een deugdzame vrouw, vermoedelijk zijn enige liefde, die zijn wreedheid enigszins in toom weet te houden.
Op 1 januari 1881 werd een begin gemaakt met de aanleg van het Panamakanaal. Een 81 kilometer lang kanaal in Panama dat de Atlantische Oceaan verbindt met de Stille Oceaan.
* Voor de aanleg van het Panamakanaal was een scheepsreis van bv. New York naar San Francisco een hele onderneming.
* Om van het aan de oostkust van Amerika gelegen New York naar San Francisco te varen, moest men om de zuidelijkste kaap van Zuid-Amerika, Kaap Hoorn, heen. Een afstand van 21 000 kilometer die indertijd zeker een maand duurde. Een snellere verbinding was meer dan gewenst …
* In 1870 reeds stuurde de Amerikaanse marine twee schepen naar Panama, toen nog een stuk van Colombia, om op zoek te gaan naar de geschikte plek voor het graven van een kanaal dat de zeereis van New York naar San Francisco enorm zou verkorten. Tot ongeveer 8.000 kilometer zelfs.
* Het aanleggen van een dergelijk kanaal was in die jaren echter geen eenvoudige opgave. Op het smalste punt moest nog een afstand van 45 kilometer afgelegd worden en … grote delen van het gebied waren moeilijk, tot slecht toegankelijk.
* Maar moeilijk of niet …
* In de plaats van het nieuwe jaar te vieren, begonnen de overwegend Franse werklui op 1 januari 1881 met de aanleg van het immens groot kanaal, onder leiding van bouwmeester Ferdinand de Lesseps die eerder al verantwoordelijk was voor de aanleg van het Suezkanaal in Egypte.
Op 28 december 1065 werd in Londen de Westminster Abbey ingewijd. In deze prestigieuze kerk vinden traditioneel de kroningen en begrafenissen van leden van het Britse koningshuis plaats.
* De kerk, die in 1065 werd gewijd, was een voorloper van de huidige Westminster Abbey.
* In de kerk , de Confessor’s Church werden al , sinds 1066 Engelse monarchen gekroond.
* Later werd de kerk, in opdracht van koning Hendrik III , afgebroken en vervangen door de befaamde Westminster Abbey.
* Sommige delen van de oude kerk bleven staan. De nieuwe kerk werd opgetrokken in gotische stijl.
* Sinds 1987 staat de kerk, samen met Westminster Palace en Saint Margaret’s Church , op de werelderfgoedlijst van Unesco.
Nog op 28 december :
Galileo Galilei
1612 – Galileo Galilei werd de eerste astronoom die de planeet Neptunus waarnam.
1895 – De Gebroeders Lumière toonden voor het eerst films aan een betalend publiek.
1973 – Aleksandr Solzjenitsyn publiceerde De Goelag Archipel.
Op 25 december 1066 werd Willem de Veroveraar tot koning van Engeland gekroond.
* Die Willem (Veroveraar) werd vermoedelijk in de herfst van 1028 geboren in het kasteel van Falaise (Normandië) als zoon van Robert van Normandië en Herleva van Falaise, de dochter van leerlooier Fulbert.
* Zijn vader, met koosnaampje Robert de Duivel, was hertog van Normandië. Als bastaardzoon werd hij tot in 1066, het jaar dat hij Engeland veroverde, ook wel Willem de Bastaard genoemd.
* Zijn vader overleed in 1035. Willem volgde hem op als hertog van Normandië. Lang niet alle edelen waren er blij mee dat de hertog werd opgevolgd door een bastaardzoon.
* Nadat Willem I de slag bij Val-ès-Dunes (1047) won, steeg zijn waardering en wist hij zijn gezag in het hertogdom te vestigen.
Willem I de Veroveraar
* Willem was ook verre familie van de Engelse koning Eduard de Belijder die lange tijd als balling in Normandië woonde.
* Koning Eduard was kinderloos en wou dat Willem hem na zijn dood zou opvolgen. In Engeland verzette o.a. graaf Godwin van Wessex zich hier fel tegen.
* Harold Godwinson, zoon van graaf Godwin, zou rond 1064 schipbreuk hebben geleden bij de Normandische kust waarbij hij in handen viel van Willem. Harold zou toen zijn rechten op de Engelse troon laten varen hebben.
* Toen koning Eduard de Belijder in 1066 overleed, liet Harold zich echter wel tot koning Harold II van Engeland kronen.
** De hertog van Normandië trok meteen met ongeveer 8 000 manschappen naar Engeland. Op 14 oktober 1066 stuitte zijn leger in de buurt van het huidige Engelse plaatsje Battle op de Engelse troepenmacht.
De slag die hierop volgde werd door de Normandiërs gewonnen en ging de geschiedenisboeken in als de Slag bij Hastings. Het was de eerste grote overwinning in de Normandische verovering van Engeland.
* Willem heette voortaan Willem I de Veroveraar. Koning Harold sneuvelde op het slagveld.
** Op kerstdag van hetzelfde jaar 1066 werd Willem de Veroveraar, de hertog van Normandië in de Westminster Abbey tot koning van Engeland gekroond. Daarnaast bleef hij ook hertog van Normandië.
1492 – Christoffel Columbus’ vlaggenschip, de Santa María lijdt schipbreuk op Hispaniola. Columbus sticht La Navidad, de eerste Europese nederzetting in Amerika sinds de Vikingen.
1980 – De Vlaamse zanger Louis Neefs en zijn vrouw komen om het leven bij een verkeersongeval.
1991 – Michail Gorbatsjov, president van de Sovjet-Unie, kondigt zijn aftreden aan. Tegelijkertijd houdt de Unie op te bestaan.
Op 20 december 1901, precies vijf jaar na het overlijden van de Zweedse wetenschapper Alfred Nobel, werden de eerste Nobelprijzen uitgereikt.
* Alfred Nobel ontdekte rond 1867 het springstof (dynamiet). Dit ontketende een revolutie in mijnbouw, wegenbouw en tunnelaanleg.
* Daarnaast deed hij nog andere ontdekkingen.
* Bij zijn dood had hij 355 patenten op zijn naam staan.
* Het succes van het dynamiet en enkele andere uitvindingen, maakten van Nobel een rijk man. Hij vestigde in elk continent een bedrijf.
* Toen hij in 1896 stierf aan een beroerte had hij 32 miljoen Zweedse kronen op zijn bankrekening staan.
* Nobel bepaalde in zijn testament dat van de rente van zijn kapitaal elk jaar vijf Nobelprijzen moesten worden uitgereikt voor natuurkunde, scheikunde geneeskunde, literatuur en voor de vrede.
* De prijzen waren volgens zijn testament beschikbaar voor “hen die in het afgelopen jaar aan de mensheid het grootste nut hebben verschaft”.
Op 17 december 1865 werd Leopold II koning van België. Hij volgde zijn vader Leopold I op.
* Na de dood van zijn vader in 1865 werd Leopold II de tweede Belgische koning. Zijn bekendste daad als koning werd het inlijven van Congo.
* Omdat hij grote interesse had in Centraal Afrika, liet ‘de tweede Leopold van België’ in 1879 een verkenningstocht uitvoeren in Congo. Even later werd Congo zijn ‘privé-kolonie’, ondanks het feit dat zou hijzelf nooit een voet in Congo zou zetten.
* Volgens Franse en Engelse bronnen voerde de Belgische vorst er als staatshoofd er wel een waar schrikbewind met volkerenmoord, slavernij, ontvoeringen, martelingen, verkrachtingen en onthoofdingen.
* Alhoewel de Engelse en Franse berichten misschien wat overdreven waren – de beide landen waren niet blij dat een klein land als België zo’n groot en tamelijk rijk land in bezit kreeg – staat wel vast dat er veel, heel veel slachtoffers vielen onder het privébewind van Leopold II. De schattingen lopen van drie tot twintig miljoen.
* Na veel internationale kritiek schonk Leopold in 1909 de kolonie aan de Belgische staat.
* Een zucht van verlichting ging door de wereld. De ommezwaai kwam het overzeese land zeer ten goede.
* Het massale moorden hield op en er werd meteen geïnvesteerd in onderwijs, gezondheidszorg, infrastructuur en economie.
*Slachter Leopold II werd opgevolgd door Albert I van België.
12 december Op 12 december 1913 werd het wereldberoemde schilderij Mona Lisa teruggevonden in Florence, nadat het twee jaar eerder uit het Louvre in Parijs werd ontvreemd (gestolen?).
* In augustus 1911 werd de Mona Lisa, een van de beroemdste schilderijen ter wereld, wellicht gestolen uit het al even beroemd museum in de Franse hoofdstad.
* De diefstal werd een dag later ontdekt door de schilder Louis Béroud. Toen die naar de Salon Carré liep waar het schilderij al vijf jaar te bewonderen was, vond hij een lege plek op de muur. De schilder alarmeerde meteen het museumpersoneel.
* Aanvankelijk dacht men dat het schilderij was weggehaald om het ergens te fotograferen of wat, maar al snel bleek het kunstwerk van Leonardo da Vinci gewoon (?!) gestolen.
* Liefst … twee jaar later werd het schilderij teruggevonden. Het imposante werk werd destijds gestolen door Vincenzo Peruggia, een Italiaanse patriot , kunstliefhebber en medewerker van het Louvre.
* De Italiaan had zich in augustus 1911 verstopt in een kast en was later met het schilderij onder de jas het Franse museum uitgelopen.
* Als patriot vond Peruggia dat het werk van Da Vinci te zien moest zijn in een Italiaans museum.
* Veronderstellingen meenden dat de Italiaan het doek simpelweg stal om er rijker van te worden.
* Peruggia liep tegen de lamp doordat hij het beroemde kunstwerk in 1913 probeerde te verkopen aan het Uffizi, kunstmuseum in Florence.
* De schilder Leonardo Da Vinci (1452-1519) woonde enige tijd in Rome, net als de andere beroemde schilders Rafaël en Michelangelo.
* Naast de Mona Lisais Da Vinciook bekend met zijn Laatste avondmaal. Slechts 17 van zijn grote collectie schilderijen is bewaard gebleven. Da Vinci was niet alleen schilder. Daarnaast was hij ook beeldhouwer, architect, uitvinder, filosoof en scheikundige. Een veelkundige artiest.
DAVIDSFONDS LAAKDAL Organiseert
VOLGENDE VRIJDAG 15 DECEMBER om 20 uur
IN de zaal van BASISSCHOOL DE WIJNGAARD VEERLEDORP!
HET VERHAAL VAN VLAANDEREN getoetst aan ONZE GEMEENTE :
HOE KWAMEN WIJ UIT DE BEELDENSTORM In en na 1566……..
HET GEVECHT OVER DE HEIDE TUSSEN VEERLE en de ABDIJ van AVERBODE ?
VEERLE , VORST EN EINDHOUT IN DE BOERENKRIJG 1798??????
