Categorie: UIT EUROPA

Vliegramp  München 1958

De vliegramp van München vond plaats op 6 februari 1958, toen vlucht 609 van British European Airways verongelukte tijdens de derde poging om op te stijgen van Luchthaven München-Riem.    (met dank aan Wikimedia – rood voor meer)

* Aan boord bevonden zich de volledige selectie van voetbalclub Manchester United en een aantal meereizende supporters en journalisten. Van de 44 inzittenden waren er 21 op slag dood, twee anderen overleden later alsnog aan hun verwondingen.

*** (foto) The Busby Babes voor hun laatste wedstrijd samen tegen Rode Ster Belgrado.

* Het team van Manchester was op dat moment een van de betere van Europa. Omdat manager Matt Busby speelde met veel jonge spelers werd de ploeg vaak de Busby Babes genoemd omwille van veel heel jonge kerels in het team.

* Om 14.31 uur  6 februari 1958 was het vliegtuig klaar om te vertrekken. Na 40 seconden brak Rayment de eerste poging om op te stijgen af, omdat de motor een raar geluid maakte. Drie minuten later werd er een tweede poging gedaan, maar ook toen werd het opstijgen gestaakt voordat het vliegtuig van de grond kwam. Na de tweede mislukte poging moesten alle passagiers het vliegtuig verlaten. Inmiddels was het beginnen te sneeuwen en het leek erop alsof het vliegtuig die dag niet meer ging opstijgen.

° Manchester United speler Duncan Edwards stuurde een telegram naar huis, waarin stond: “All flights cancelled, flying tomorrow”.

* Vijftien minuten later werden de passagiers toch opgeroepen om weer plaats te nemen in het vliegtuig. Sommige spelers van United hadden vliegangst. Liam Whelan zou vlak voor de derde poging gezegd hebben: “This may be death, but I’m ready”. Anderen, zoals Duncan Edwards, Tommy Taylor, Eddie Colman en Mark Jones gingen helemaal achter in het vliegtuig zitten, omdat ze dachten dat het daar veiliger was.

* De derde poging tot opstijgen gebeurde om 15.04 uur. Het vliegtuig had een snelheid van 217 kilometer per uur toen James Thain aangaf dat het niet langer veilig was om het opstijgen af te breken (V1-snelheid).

° Direct daarna begon de snelheid terug te lopen, eerst naar 207 en daarna al snel naar 194 kilometer per uur door “slush” (natte sneeuw) op de startbaan die het vliegtuig vertraagde.

* Het vliegtuig werd onbestuurbaar en botste tegen het hek om het vliegveld aan. Daarna kwam het vliegtuig terecht op een weg. Eén van de vleugels raakte een huis dat in brand vloog. De bewoners konden nog net ontsnappen. Het vliegtuig raakte vervolgens een boom en daarna een schuur, waarin een truck stond, die ontplofte. Van de passagiers waren er 21 op slag dood.

° Duncan Edwards en kapitein Rayment overleden een paar dagen later in het ziekenhuis.

* Eerst werd gedacht dat de crash te wijten was aan de piloten. Later werd bewezen dat het ongeluk veroorzaakt was door sneeuw op de baan. Hierdoor werd het vliegtuig afgeremd, waardoor de snelheid niet hoog genoeg meer was om op te stijgen.

De maand februari

Vandaag begint de maand februari, de tweede maand van het jaar in de gregoriaanse kalender. De maand telt 28 dagen in gewone jaren, en 29  in schrikkeljaren. Daarmee is februari de kortste maand van het jaar.

* In de oudste versie van de Romeinse kalender, die tien maanden telde, kwamen de maanden januari en februari nog niet voor. Het jaar begon met maart. December was de laatste maand van het jaar en werd gevolgd door een periode die geen eigen naam had.

* In de zevende eeuw voor Christus werden twee maanden aan het Romeinse kalenderjaar toegevoegd. Die kregen de namen januari en februari.

* De schrikkeldag verrekende men logischerwijze aan het einde van het jaar, dus aan het eind van februari. Later werd januari dus de eerste maand van het jaar en februari de tweede. De schrikkeldag bleef bij de tweede maand.

* De maand februari is genoemd naar de Romeinse god Februus, de god van de purificatie/onderwereld. Bij de oude Romeinen was februari de maand van de grote reiniging en boetedoening (de februa). Zij vierden in deze maand hun Lupercalia, reinigings- en vruchtbaarheidsfeesten) ter ere van de wolfsgod Lupercus.

* In dezelfde periode vierden de Germaanse stammen langs de Romeinse grenzen een ontuchtig vrouwen- en vruchtbaarheidsfeest. De Romeinen vonden dit heidense riten en duidden die feesten aan met de naam Spurcalia, naar het Latijnse woord spurcus dat smerig betekent.

* De naam sprokkelmaand kan afgeleid zijn van het Oudnederlandse sporkelen, dat springen betekent. Eens in de vier jaar verspringt een dag.

* In veel Oudnederlandse teksten wordt sporcle gebruikt om de maand februari aan te duiden. Later vatte men dat dit woord een verbastering was van sprokkel dat sprokkelen en sprokkelmaand werd.

* Alternatieve namen voor februari zijn sprokkelmaand, schrikkelmaand, kortemaand, slijkmaand, regenmaand…

* In februari ligt de gemiddelde temperatuur een fractie hoger dan in januari, al zijn veel kouderecords juist in februari gebroken. De eerste week van februari is vaak de koudste periode van het hele jaar…Je bent verwittigd!

.

  • De sterrenbeelden in februari zijn Waterman en Vissen.
  • Februari telt 29 dagen als het jaartal deelbaar is door 4 (2020 was de laatste sprokkelmaand, schrikkelmaand, kortemaand – 2024 de volgende)

– Met dank aan Wikipedia , dé moderne online encyclopedie –

gedeporteerd naar Auschwitz (1943)

Geen vrolijk onderwerp vandaag. We schrijven begin 1943 , mijn geboortejaar. Nog voor ik begin april geboren werd, was onderstaand “verhaal” al een tijdje “verleden tijd”.

* Een psychiatrische inrichting in het Nederlandse Apeldoorn werd in januari binnen de kortste keren “opgeruimd”. Het gebouw werd na afloop meteen in gebruik genomen door de Waffen-SS. De gebeurtenissen speelden zich af van 21 tot 24 januari. Midden in W.O. II.

* Lang dacht men dat de bezetter de patiënten in het Apeldoorn-ressort (foto) ongemoeid zou laten en niet zou deporteren naar het Nederlandse Westerbork, hét Nederlandse nazikamp bij uitstek.

* In januari 1943 trok de Ordedienst van Kamp Westerbork evenwel naar Apeldoorn om de patiënten op te halen. Een goederentrein met veertig wagons stond klaar voor het transport.

* Midden in de nacht van donderdag 21 op vrijdag 22 januari 1943 , vandaag 80 jaar geleden, werd de psychiatrische inrichting door de SS en de Ordnungspolizei omsingeld. Ook de Westerbork-commandant woonde de ontruiming bij.

* Geneesheer-directeur Jaques Lobstein smeekte de beruchte SS’er Ferdinand aus der Fünten, die de leiding over de ontruiming had, om enkele ernstig zieke patiënten die niet in staat waren om te reizen met rust te laten. Het mocht niet baten. Aus der Fünten was duidelijk: “Alle Patienten sind für uns transportfähig.”

* De paviljoenen werden omsingeld door de Ordnungspolizei , leden van de Ordedienst van Westerbork . Paviljoen na paviljoen werden de patiënten naar buiten gehaald.

* Patiënten die weigerden om zich aan te kleden, werden (het was vijf graden boven nul) in nachtgewaad in de vrachtauto’s gegooid, sommigen zelfs helemaal naakt. Wie zich verzette, werd brutaal naar buiten gesleurd. Een ander deel van de patiënten liet dit alles verwezen over zich heen gaan, nog andere jammerden of stieten kreten uit.

* Op het station van Apeldoorn werden de patiënten weer erg hardhandig naar de wagons overgebracht. Bij het sluiten van de deuren werden vingers van patiënten verpletterd.

* Nadat alle patiënten in de wagons zaten, werden de luchtkokers gesloten. Een lid van de Ordedienst van Westerbork verklaarde later dat hij “de afgesloten krankzinnigen in de wagons hoorde gillen en schreeuwen.”

* De trein reed rechtstreeks naar Auschwitz , zónder tussenstop in Westerbork. Zondag 24 januari 1943 kwam de trein in moordkamp Auschwitz aan.

* Enkele patiënten waren onderweg al overleden. Sommige levenden renden in paniek weg van het perron, en werden neergeschoten. De overgeblevenen werden door een Joodse werkploeg in vrachtwagens geladen.

** Loe de Jong , lid van die Joodse ploeg, getuigde later … “De vrachtauto’s voerden hen niet naar de gaskamers maar naar een van de grote langgerekte kuilen waarin de lijken van vergaste mensen verbrand werden. Hoog laaiden de vlammen op. De pas aangekomenen werden er dood of levend middenin gesmeten. Brokken hout en petroleum volgden. Niet één mens bleef gespaard.”

* De man in de telefooncentrale van ‘Het Apeldoornsche Bos’  kreeg na de deportatie van een lid van de Ordnungspolizei te horen dat hij familieleden die informeerden naar een patiënt het volgende moest antwoorden “Der ist im Himmel, er ist heute aufgeflogen.”

* Het terrein van de instelling werd na de deportatie als herstellingsoord in gebruik genomen door de Waffen-SS. Ook hier werd af en toe nog gemoord.

** Aus der Fünten heeft meegewerkt om tienduizenden en tienduizenden Nederlandse burgers van Joodse afkomst op te sporen, bijeen te drijven en weg te voeren naar het kamp Westerbork en van daaruit  naar de vernietigingskampen in Auschwitz, Birkenau e.a.

** De Drie van Breda (eerder Vier, later Twee van Breda) waren de laatste Duitse oorlogsmisdadigers die in Nederland vastzaten. Het waren Willy Lages (vrijgelaten in 1966, overleden in 1971), Joseph Kotalla (overleden in 1979), Ferdinand aus der Fünten en Franz Fischer (beiden kort na de vrijlating overleden in 1989).    (met dank aan Wikipedia)

De Laokoöngroep

Op14 januari 1506 vond een boer iets ten noorden van het Colosseum in Rome bij het  omspitten van zijn land.

* De meeste archeologen waren het erover eens dat het om de beeldengroep ging die door Plinius de Oudere wordt beschreven.

* De beelden zouden gemaakt zijn door Hagesander, Polydorus en Athenodorus van Rodos en ooit in het paleis van keizer Titus hebben gestaan.

** Het verhaal achter deze afbeelding is dat de Trojaanse priester Laocoön de Trojanen wilde waarschuwen om het paard van Troje niet binnen te halen. Volgens de overlevering werden de priester en zijn zoons vervolgens gewurgd door slangen van Poseidon.

*** Uitgebeeld wordt het moment waarop Laocoön en zijn zoons gewurgd worden door twee slangen die gestuurd zijn door Poseidon (of Pallas Athena).

* De gruwelijke dood van Laokoön heeft in de loop der eeuwen vele kunstenaars geïnspireerd. De bekendste verbeelding van de geschiedenis is de marmeren beeldengroep die door een boer werd gevonden en tegenwoordig in de Vaticaanse Musea te bewonderen is.

*** De beeldengroep is niet gemaakt uit één blok marmer, maar uit vijf blokken.

“De manier waarop de spieren van de romp en de armen de krachtsinspanning en het lijden in de hopeloze strijd weergeven, de uitdrukking van smart op het gezicht van de priester, dat zich hulpeloos in bochten wringen van de twee jongens en de wijze waarop al deze verwarring en beweging tot een blijvende groep is gestold, hebben sinds de ontdekking bewondering gewekt.”

Rechterarm

De Laokoöngroep was niet compleet toen ze gevonden werd. De belangrijke rechterarm ontbrak.

* Hoe die arm er precies uitzag en vooral welke kant hij op wees, was een punt van discussie. Paus Julius II schreef zelfs een wedstrijd uit waarbij de juiste houding van de arm moest worden bepaald.

* Uiteindelijk koos men voor een uitgestrekte arm.Tot onvrede van Michelangelo die meende dat de arm van Laokoön gebogen achter diens hoofd moest zitten.

* Na deze wedstrijd, waar ook de bekende kunstenaar Raphael bij betrokken was, werd een omhoog geheven rechterarm aan het beeld bevestigd. Eeuwenlang was het beeld zo te zien.

* In 1906 vond een Duitse archeoloog vlakbij de plek waar de beeldengroep vier eeuwen eerder was opgegraven een marmeren arm. Na bestudering concludeerden onderzoekers dat dit de ontbrekende rechterarm van Laokoön moest zijn.

* In 1957 werd het armfragment aan de beeldengroep toegevoegd. Geen opgeheven arm, maar een arm die zoals Michelangelo had beweerd achter het hoofd zit. (gevonden bij Historiek en Wikipedia + vrije foto – rood drukken om meer -)

P.S.  De peniskwestie … Er zijn twee redenen waarom mannen op oude Griekse standbeelden zo klein geschapen zijn. Ten eerste zijn ze niet veel kleiner geschapen dan de gemiddelde man en ten tweede werd een grote penis in die tijd niet gezien als iets goeds. Integendeel, een man met een grote penis werd als dom en lelijk bestempeld en mannen met een kleine penis waren slim, gesofisticeerd en rationeel.

Adrianus VI de Nederlandse paus

Op 1 december 1 521, bij ons in volle keizer Karel-periode, overleed in Rome paus Leo X. En moest een nieuwe paus gekozen worden. Dat duurde lang. De Nederlander Adriaan Florenszoon Boeyens  werd uiteindelijk op 9 januari 1 522 tot paus Adrianus VI gekozen.

* De toekomstige paus vertrok hierop naar Rome waar hij pas in mei 1 522 aankwam.

* Adriaan twijfelde lang of hij het pausschap wel  zou opnemen. Op 31 augustus 1 522 werd hij in Rome uiteindelijk tot paus gekroond.

* Adrianus VI, de eerste en enige Nederlandse (toen nog beheerd door keizer Karel V) paus uit de geschiedenis, beschouwde het stoppen van de Reformatie, de hervorming van de Kerk en de vereniging van de christelijke machten tegen aanvallen van de Turken in Hongarije en Rhodos als zijn belangrijkste taken.

* Als paus stond hij een sobere levenswijze voor en dat werd hem niet door iedereen in Rome in dank afgenomen.

.

* Ook met zijn pogingen om de curie – het pauselijke bestuursorgaan – te hervormen was lang niet iedereen blij. Januari 1 523 liet hij tijdens de Rijksdag van Neurenberg een voorstel tot hervorming voor de curie voorlezen dat zowel in Romeinse als Lutherse kring slecht werd ontvangen. Meteen ook het einde van zijn paus-schap.

.

Lees zeker ook: Paus Adrianus VI (1459-1523) – De Nederlandse “paus van één jaar.”

Umberto Eco

Umberto Eco (Alessandria, 5 januari 1932 – Milaan, 19 februari 2016)  behoort tot de bekendste Italiaanse schrijvers van zijn tijd. Bijna 7 jaar geleden overleed hij. Als schrijver overleeft hij in zijn boeken.

5 beroemde uitspraken van hem …

*  De computer is niet een intelligente machine die domme mensen helpt, integendeel, het is een domme machine die alleen in handen van intelligente mensen goed werkt.

*  Iemand die niet meer in God gelooft is niet iemand die niets meer gelooft; het is iemand die alles gelooft.

*  De echte held is altijd per ongeluk een held.

*  De mens bedrijft het kwaad nooit zo hartstochtelijk en vol overgave als wanneer hij dat doet uit godsdienstige overtuiging.

* Om te overleven, moet je verhalen vertellen

Eco is een meester in fictie – vorige eeuw schitterde hij met …

 “De naam van de roos”- samenvatting

* Het is de laatste week van november 1327 in een welvarende abdij in het noorden van Italië. Broeder William van Baskerville, een franciscaner monnik uit Engeland, komt als speciaal gezant van de keizer met een discrete opdracht naar Italië.

* Hij moet een ontmoeting organiseren tussen de van ketterij verdachte franciscanen en afgevaardigden van de paus. Al spoedig ontwikkelt zijn verblijf in de abdij zich echter tot een tijd vol apocalyptische verschrikkingen. Er worden zeven geheimzinnige misdaden gepleegd, die de muren van de labyrintvormige bibliotheek met bloed besmeuren.

* Angstige geruchten gonzen door de abdij; niet alleen de abt heeft iets te verbergen, overal worden sporen uitgewist. William, een voormalig inquisiteur, wordt door de onderzoekskoorts bevangen. Terwijl hij aanwijzingen verzamelt en in geheimtaal geschreven manuscripten ontcijfert, dringt hij steeds dieper door tot de geheimen van de abdij…

 

*** Wie één oog dichtknijpt en in “De naam van de roos” kijkt als in een ver verwijderde spiegel, zal gemakkelijk de monnikskappen en kardinaalsmijters uit de middeleeuwse dagen kunnen verwarren met de moderne tekens van macht.

***  De roman vormde het begin van een subliem schrijverschap. Drie decennia later vond Eco het tijd om zijn meesterwerk weer eens op te slaan en te voorzien van de nodige aanvullingen en uitbreidingen.

Dit maakte “De naam van de roos” nog virtuozer , en vooral meer dan compleet en nog altijd actueel in tijden waarin macht met elk leven verweven is.

** Het lezen nog overwaard…

Vladimir Lenin (1870-1924)

Vladimir Iljitsj Oeljanov, de echte naam van Lenin (van de rivier Lena), werd geboren in Simbirsk, tegenwoordig Oeljanovsk, een stad aan de Wolga, zo’n 900 kilometer ten oosten van Moskou. Zijn vader studeerde wis- en natuurkunde. Zijn moeder was de dochter van een rijke joodse arts.

* Ondanks zijn goede komaf had Lenin revolutionaire ideeën. De lijfeigenschap was slechts negen jaar voor zijn geboorte afgeschaft, en toch leefden vele Russen nog steeds in grote armoede.

* Lenin werd een felle tegenstander van de almacht van de tsaar. Hij ging in 1887 rechten studeren en werd in datzelfde jaar verkozen als vertegenwoordiger van de studenten én gearresteerd omdat hij aan een demonstratie had deelgenomen. Hij werd voor korte tijd verbannen.

Revolutionaire ideeën

* Na zijn terugkomst kwam hij in aanraking met een groep radicale activisten die de ideeën van Karl Marx (Das Kapital) hadden geadopteerd.

* De Duitse schrijver had in 1867 Das Kapital gepubliceerd. Daarin analyseerde hij de oorzaken van de ellendige positie van de arbeidersklasse. “Verregaande suggesties waren nodig om een ommekeer tot stand te brengen”, aldus Marx. Lenin was het daar volledig mee eens.

* Lenin kwam door zijn radicale ideeën vaak in aanraking met de politie van de tsaar. Hij werd een tijdlang verbannen naar Siberië, en verbleef in ballingschap in Londen en Zwitserland.

* Lenin kwam terug toen in 1905 een eerste revolutie tegen het bewind van de tsaar uitbrak, die de oprichting van het parlement, de Doema, moest toestaan.

* Conservatieve krachten grepen daarna weer de macht, en Lenin vertrok weer naar Zwitserland. In februari 1917 brak een tweede revolutie uit in het door W.O.I uitgeputte en vernielde Rusland. Deze keer deed de tsaar afstand van de troon.

Oktoberrevolutie

* Beide keren was Lenin niet in Rusland toen deze revoluties, met blijvende gevolgen, uitbraken, hoewel hij wel een hand had gehad in de organisatie ervan.

Na het vertrek van de tsaar keerde Lenin in het voorjaar van 1917 voor de zoveelste keer terug naar zijn geboorteland, nu voorgoed.

* In Rusland bestond een voorlopige regering die ervoor koos om de oorlog met Duitsland verder te zetten. In het najaar van 1917 vond de ‘Oktoberrevolutie’ plaats.

* Na de oktoberevolutie , in de nacht van 16 juli op 17 juli 1918 werd de hele tsarenfamilie (vader, moeder en vijf kinderen) op bevel van de lokale sovjet in de kelder van het Ipatjev-huis geëxecuteerd.

* De lijken werden overgoten met zuur, grotendeels verbrand en daarna in een mijnschacht gegooid.  

* De communistische partij, onder leiding van Lenin en toenmalige strijdmakker Leonid Trotski, pleegde een staatsgreep waarin de macht van de voorlopige regering werd overgenomen.

* Een van de eerste besluiten van de nieuwe bolsjewistische regering was het beëindigen van de oorlog, waarmee de Duitsers in het westen aan een opmars konden beginnen.

* De bolsjewieken ontpopten zich in Rusland tot een dictatoriale eenheidspartij, die tot … 1990 aan de macht bleef. In deze periode van onrust kwam er een uittocht van de intelligentsia op gang. Veel Russen weken uit naar de VS , W- Europa en andere landen.

* Op 30 december 1922 werd Lenin de eerste premier van de Sovjet-Republiek (Rusland). Dat bleef hij tot 21.01.24 .

* Lenin stierf in 1924, en zijn opvolger Jozef Stalin vestigde de totalitaire dictatuur.

* Het lichaam van Lenin werd gebalsemd en aan het Rode Plein tentoongesteld, waar het nu nog steeds te zien is.

* De figuur van Lenin verscheen overal in de communistische wereld in de vorm van metershoge standbeelden.

De mythe van Lenin werd groter dan zijn daadwerkelijke actieve bijdrage aan de revolutie, net zoals zijn standbeelden veel groter waren dan … hijzelf.

.

(met dank aan Historiek en Wikipedia – vrije, gratis foto’s)

KEIZER EN KONING OP 25 DECEMBER

*  De Frankische vorst Karel de Grote werd op 25 december 800 door paus Leo III in Rome tot keizer gekroond. Met deze plechtigheid werd het keizerschap in West-Europa in ere hersteld. De laatste keizer in Europa was Romulus Augustulus geweest. Deze keizer was in het jaar 476 afgezet nadat hij Flavius Orestes had vermoord. Leuke jongens in die jaren.

*  Na de Slag bij Hastings in 1066 trok Willem de Veroveraar via Dover en Canterbury naar Londen. Zijn eerste aanval op Londen bij London Bridge werd afgeslagen. Met versterkingen uit Normandië lukte de volgende aanval wel. Op 25 december 1066 werd Willem in de Westminster Abbey tot koning gekroond.

*  De gotische Westminster Abbeykerk (rood indrukken) is sinds 1 100 de plaats waar doorgaans de kroningen en de begrafenissen van de leden van de Britse koninklijke familie plaatsvinden.  (met dank aan Historiek)

‘A Christmas Carol’

‘A Christmas Carol’ van Charles Dickens

Op 19 december 1843, zes dagen voor de kerst, verscheen het boek A Christmas Carol van Charles Dickens.

De eerste oplage van 6.000 exemplaren was binnen een week uitverkocht.

A Christmas Carol is een van de bekendste boeken uit de Britse literatuur. Het verscheen meer dan 150 jaar geleden maar spreekt nog altijd tot verbeelding.

Al bij al is een vrij typisch werk van Dickens, met zijn steeds terugkerende thema’s van sociaal onrecht en armoede.

Het verhaal is meer dan vaak verfilmd en was ook veel op toneel te zien. De oudste verfilming dateert uit 1901.  (dank aan Historiek)

NOG OP 19 DECEMBER     (gelezen in Historiek en Wikipedia)

 

  • 1945 – Suske en Wiske, de stripreeks van Willy Vandersteen, verschijnt voor het eerst in de krant.
  • 1945 – Oostenrijk wordt een republiek.
  • 1964 – Dominee Martin Luther King krijgt de Nobelprijs voor de Vrede.
  • 1972 – Apollo 17, de laatste bemande vlucht naar de maan, keert terug op aarde.
  • 1974 – De microcomputer Altair 8800 komt op de markt, de eerste computer gericht op de particuliere markt.
  • 1981 – Medische primeur in België: een zes maanden oude Zaïrese Siamese tweeling wordt van elkaar gescheiden
1 2 3 … 8