HET Panamakanaal

Het Panamakanaal is een 81 kilometer lange waterweg in Midden-Amerika. Aan het begin van de twintigste eeuw aangelegd om de Atlantische en de Grote Oceaan te verbinden.


* Het kanaal zorgt voor een enorm economisch gewin, aangezien het scheepvaartverkeer niet meer om Argentinië heen hoefde. Vele duizenden kilometers winst.

* De landengte van Panama verbindt Noord- en Zuid-Amerika is de strook land waar de continenten op hun smalst zijn: tussen de 50 en 200 kilometer.

De Spanjaarden begrepen dit in de 16de eeuw al. Een handelsroute doorkruiste de landengte.

* Tussen 1850 en 1855 legde een Amerikaanse onderneming een spoorlijn over de landengte aan waardoor de staten aan de westkust (Oregon, en in 1848 Californië – waar een goudkoorts uitbrak – beter ontsloten werden.

Het was toen voor zowel vracht- als passagiersvervoer sneller om met een schip naar Panama te varen, daar de trein te nemen, en vervolgens met een ander schip naar Californië te varen, dan  door de woestijnen van het zuidwesten te reizen of om Zuid-Amerika heen te varen.

* De eerste poging om een daadwerkelijk kanaal uit te graven was een Frans project onder leiding van ingenieur Ferdinand de Lesseps, de man van het in 1869 geopende Suezkanaal.

.

1 januari 1880

.

* Op 1 januari 1880 begonnen de werkzaamheden aan een kanaal op zeeniveau, zonder sluizen. De ingenieurs hadden zich echt verkeken op de moeilijkheden van het werk. Het lastige terrein en het regenachtige klimaat zorgden voor aardverschuivingen en aardbevingen.

* Nog erger waren de tropische ziektes. In de tropische hitte en vochtigheid eisten malaria en gele koorts hun tol en meer dan 20.000 arbeiders stierven. In 1889 was het project failliet en moest men de bouw opgeven.

* De Verenigde Staten met de energieke president Theodore Roosevelt aan het roer deden nu hun invloed voelen. Panama was onderdeel van Colombia, en in 1902 werd er een contract met Colombia gesloten om in Panama een kanaal uit te graven. Voor de Amerikaanse handel en invloed op het wereldtoneel was het kanaal te belangrijk om het project te laten sterven.

* In 1904 herbegonnen de werkzaamheden . De echte aanleg pas in 1906 . Meer dan 60.000 arbeiders, voornamelijk zwarten uit het Caribische gebied, groeven zich met stoomgraafmachines en dynamiet een weg door de heuvels en met treinwagons werd het afgegraven materiaal weggevoerd.

* Nieuwe medische kennis zorgde ervoor dat malaria en gele koorts binnen de perken werden gehouden, al stierven er nog steeds zo’n 5 000 mensen door de slechte arbeids- en leefomstandigheden.

** In 1914, tien jaar na het begin van de bouw, werd het kanaal ingehuldigd. Het Amerikaanse schip Ancon voer als eerste ooit door het kanaal.

* Met het kanaal waren de Amerikaanse oost- en westkust beter verbonden en konden – en kunnen – de VS hun invloed op zowel de Atlantische als de Grote Oceaan doen gelden. Het kanaal geldt ook als de grens tussen de beide Amerika’s, Noord en Zuid. In en om het Panamakanaal worden nog haast voortdurend werken uitgevoerd om nog grotere schepen toe te laten en handelsruimten uit te breiden.

*** De Aalsterse baggeraar Jan de Nul is hier een begrip. ( Jan is wijlen , zijn kinderen doen verder) Het Belgische bedrijf heeft wereldwijd meer dan 130 werven.

De ‘Pony Express’ stopt ermee

Op 26 oktober 1861 hield de Pony Express ermee op. Anderhalf jaar eerder was de beroemde postverbinding opgericht door een drietal ondernemers. In deze periode was communicatie tussen het westen en oosten van Amerika nog erg moeilijk.

* De Pony Express was het eerste snelle transportmiddel voor kleine goederen en post over het Noord-Amerikaanse continent. Poststukken konden in tien dagen van St. Joseph (Missouri) naar Sacramento  (kust van de Stille Oceaan), worden vervoerd. Veel sneller dan eender welke postkoets.

  • Ruiters in dienst van de Pony Express konden om de tien mijl gebruikmaken van een wisselstation. Hier werden de vermoeide rijdieren omgewisseld voor frisse viervoeters die op volle kracht konden galopperen. Time is money wist men toen al.

* Werken voor de Pony Express was echter niet voor iedereen weggelegd. Omwille van de grote gevaren werden vooral jonge, moedige ruiters gevraagd. Vooral weeskinderen waren erg gegeerd want voor hen was het werk kennelijk uitermate geschikt. Lees maar …

Wanted: Young, skinny, wiry fellows not over eighteen. Must be expert riders, willing to risk death daily. Orphans preferred. (afbeelding)

* De bekendste ruiter van de Pony Express is ongetwijfeld William Cody (1846-1917), beter bekend als Buffalo Bill. Hij werkte in 1860 voor de avontuurlijke transportdienst. Later maakte BB naam tijdens verschillende Indiaanse oorlogen. Maar echt beroemd werd Cody met zijn Wild west show, waarmee hij door Amerika en Europa reisde.

*** Op 26 oktober 1861 werd het einde van de Pony Express aangekondigd.  Twee dagen eerder werd  Salt Lake City via de transcontinentale telegraafdienst verbonden met Omaha, Nebraska and Sacramento, California. (gelezen/bewerkt in Historiek)

PANAMAKANAAL

10 oktober 1913 werd het 81 kilometer lange Panamakaal voltooid en werd de Atlantische Oceaan officieel met de Stille Oceaan verbonden.

* De Amerikaanse president Woodrow Wilson bracht de verbinding ceremonieel tot stand door in het Witte Huis op een knop te drukken. De officiële opening van het kanaal volgde in augustus 1914.

* Voordat het Panamakanaal bestond, was een scheepsreis van New York naar San Francisco een hele onderneming. Om van het aan de oostkust van Amerika gelegen New York naar San Francisco te varen, moest men om de zuidelijkste kaap van Zuid-Amerika, Kaap Hoorn, heen. Een afstand van 21.000 kilometer die indertijd zeker een maand duurde.

* Het Panamakanaal verkortte de zeereis van New York naar San Francisco enorm. Liefst 8.000 kilometer.  (gelezen in Historiek)

de metro van parijs

Elke dag nemen meer dan 5 miljoen mensen de metro in Parijs om hun werkplek te bereiken, vrienden te bezoeken of gewoon om door Parijs te toeren.

* In totaal maken zowat 1,5 miljard mensen per jaar gebruik van de metro. De populaire Franse uitdrukking “métro, boulot, dodo”, (metro, werken, slapen) symboliseert het belang van dit vervoermiddel voor het leven in een stad als Parijs. Met zowat elke 500 meter een metrostation heeft Parijs het meest geconcentreerde netwerk van de wereld.

* Twee Franse ingenieurs van de spoorwegmaatschappij Paris-Saint-Germain kwamen in 1855 op het idee om een gesloten ondergronds netwerk aan te leggen van Gare du Nord naar de markthallen in het centrum van Parijs.

* Dat zou immers de aanvoer van goederen naar de ‘Buik van Parijs’ een stuk efficiënter laten verlopen. Het duurde echter nog een halve eeuw voordat de eerste metrolijn op 19 juli 1900 werd geopend. Speciaal aangelegd voor de wereldtentoonstelling van toen.

* London was in 1863 de eerste stad  met een metro, gevolgd door New York in 1868 en Glasgow en Budapest in 1896.

° Tijdens de ‘Exposition Universelle’ van 1900 werd de eerste lijn van de ‘Métro de Paris’ in gebruik genomen. Lijn 1 was 10,3 kilometer lang en liep helemaal ondergronds van Porte Vincennes naar Porte Maillot.

* Maandenlang werd door 2000 arbeiders gewerkt om dat ondergronds traject van 10,3 kilometer aan te leggen.

° Eigenlijk was opening gepland voor 14 juli 1900 (111 jaar na de val van de Bastille), maar door een staking van de omnibuschauffeurs werd de opening 5 dagen vervroegd. 19 juli dus.

* Qua drukte , jaarlijks 1,5 miljard reizigers, is de Parijse metro de nummer twee in de wereld. Alleen Moskou verzet nog meer passagiers.

* Het mooiste metrostation van Parijs is zondermeer Arts et Métiers . Dat oogt als de koperen binnenkant van een onderzeeër.

* En … Parijzenaars hebben een geheime ingang naar het Louvre via het metrostation.

Nieuwe fietspaden … niet voor morgen

Nieuwe fietspaden en gescheiden riolering Averboodse Baan


De gemeente Laakdal wil samen met het Agentschap Wegen en Verkeer de herinrichting van de Averboodse Baan (N165) verderzetten. Vorig jaar kreeg de N165 al nieuwe fietspaden tot en met het kruispunt met de Lakstraat.

* Nu zijn de ontwerpplannen voor het vernieuwen van de fietspaden tot en met het kruispunt met de Diestsebaan klaar. Bovendien worden gelijktijdig de riolering, de nutsleidingen, de openbare ledverlichting en het wegdek aangepakt.

* Ook de kruispunten op dit volledige traject worden verkeersveiliger gemaakt. Zo komen er middengeleiders ter hoogte van de kruispunten van de Averboodsebaan met insteekweg eenrichting Lakstraat en Oude Diestersebaan (kant Averbode). Verder krijgen de kruispunten van de Averboodsebaan met HuytenOude Diestersebaan en Diestsebaan fietsoversteekplaatsen met middeneilanden.

* De rioolbeheerders maken van de gelegenheid gebruik om een gescheiden rioleringsstelsel aan te leggen dat regenwater en afvalwater apart opvangt en afvoert. Een belangrijke stap in de strijd tegen zowel verdroging als wateroverlast.

* Frank Sels (schepen van mobiliteit): “De bestaande onveilige fietspaden worden vervangen. Om het beste fietscomfort te garanderen, werd er gekozen voor een aanleg in asfalt. Aan beide kanten van de Averboodse Baan komen er vrijliggende enkelrichtingsfietspaden in asfalt. De nieuwe fietspaden worden 2 meter breed en een haag schermt fietsers af van het gemotoriseerd verkeer.”

* Tine Gielis (burgemeester en bestuurslid stuurgroep de Merode): “Als toegangspoort van de Merode trekt de abdijsite, het klompenmuseum den Eik en de omliggende natuur vele bezoekers. We willen hen allemaal op een veilige en comfortabele manier onthalen. Dit nieuwe fietspad zorgt voor meer fietsbeleving in onze groene gemeente en bij uitbreiding de verdere Merode.”

(foto –  deze werken krijgen ‘binnen afzienbare tijd’ een verlengstuk tot aan de Diestsebaan)

*** Aangezien er nog verwervingen dienen te gebeuren om dit project te realiseren zullen in een eerste fase gesprekken met de betrokkenen worden gevoerd. De werken op het terrein starten pas na het doorlopen van de nodige procedures. Vermoedelijk ten vroegste in  20232024

smog = luchtvervuiling

 Smog is luchtvervuiling die in een bepaalde periode opeens sterk toeneemt De stoffen die invloed hebben op het ontstaan van smog zijn vooral ozon en fijnstof en in mindere mate stikstof – en zwaveldioxide. Deze smog-episoden kunnen een paar dagen, zelfs enkele weken duren… zoals thans het geval was/is.

*

* De grootste bronnen van vervuiling zijn auto’s en elektriciteitscentrales. De stoffen die de vervuiling veroorzaken zijn voornamelijk koolstofmonoxide, stikstofoxiden en vluchtige koolwaterstoffen.

Deze stoffen reageren met aanwezigheid van zonlicht en vormen daarbij een mengsel van schadelijke secundaire vervuilers. Schadelijke stoffen die ontstaan zijn voornamelijk fijnstof en ozon. 

* Afhankelijk van waar ozon zich in de atmosfeer bevindt heeft de stof positieve of negatieve effecten. In de hogere luchtlagen beschermt de ozonlaag ons tegen het schadelijke ultraviolette licht van de zon.

* Er is nauwelijks uitwisseling van ozon tussen de ozonlaag en ons leefniveau. De ozon die op leefniveau geproduceerd wordt kan niet gebruikt worden voor de aanvulling van de ozonlaag.

* Omgekeerd kan alleen hoog in de bergen bij sommige weersituaties de ozonconcentratie wat hoger zijn door ozon uit de ozonlaag. Ozon is een zeer reactief molecuul. Het irriteert het ademhalingsstelsel, beschadigt gewassen, bomen en andere vegetatie, en het erodeert rubber.

* In steden met fotochemische smog, de zgn. bruine steden, zorgt het drukke verkeer in de ochtend voor de belangrijkste bronnen van de smog. De hoogste concentraties van ozon worden bereikt tussen 12:00 en 20:00 uur, meestal aan het begin van de middag.

 * Gewoonlijk wordt het hoogste smogniveau niet bereikt in de stad zelf, maar in de buitenwijken en de omliggende gebieden. Dit wordt veroorzaakt door de tijd die nodig is om de smog te vormen.

 * Zomersmog is een verkeerde benaming voor fotochemische smog, omdat het proces ook in de winter plaats kan vinden; de sterkte is in de zomer echter een stuk hoger vanwege de hogere stralingsintensiteit van de zon.

Wikipedia was onze gids in deze smogrijke dagen. Bedankt Wiki ! – Op naar een periode zonder (minder) smog, te beginnen met vandaag.