GAZET VAN LAAKDAL

Categorie: GEZONDHEID

de coronacijfers …

Zaterdag 3 december 2022 – De coronacijfers hebben vanmorgen weer een bocht gemaakt…..naar omhoog.
   Alleen Mol daalde nog van 43 naar 35 , en alleen Westerlo bleef ongewijzigd op 28.
   Alle anderen gemeenten stegen weer ongeveer naar cijfers zoals die drie weken geleden waren .
   Zo gaat Laakdal naar 19 nieuwe besmettingen de laatste twee weken , drie weken geleden was dat 18.
   Meerhout steeg slechts met 1 , van 14 naar 15, net zoals Ham van 13 naar 14.
   Alle andere stegen meer. Geel van 38 tot 60 , en dat is het hoogste cijfer vandaag van de 15 gemeenten.
   Ik ga het hierbij houden . Verdere informatie per gemeente stuur ik wel door als antwoord na een vraag.
   Geniet toch van het weekeinde , hoe koud dat ook is!

harttransplantaties

Christiaan Barnard, hartenbreker en -hersteller

Vandaag 3 december 1967 is het vierenvijftig jaar geleden dat in Zuid-Afrika dokter Christiaan Barnard het hart van een jonge vrouw in het lichaam van een vijftiger plantte. Die had nog enkele weken te leven en wou het risico op een mislukking lopen.

* Barnard was zeker niet de enige arts die droomde om een hart te transplanteren. Ook Amerikaanse wetenschappers hadden al talrijke tests uitgevoerd op dieren. Begin 1967 hadden artsen van de universiteit van Virginia zelfs een menselijk donorhart en een transplantatiepatiënt gevonden, maar het team krabbelde uiteindelijk terug omdat de bloedgroep van donor en patiënt niet overeenkwamen. Later op het jaar werd ook een harttransplantatie in New York op het laatste moment afgeblazen.

* Barnard was echter minder voorzichtig.  In het Groote Schuur-ziekenhuis in Kaapstad had hij al een transplantatieteam samengesteld, en had met de 53-jarige Louis Washkansky een patiënt gevonden die nog maar enkele weken te leven had en het risico wilde nemen.

Ook moest hij naar eigen zeggen geen rekening houden met wettelijke beperkingen.

‘Ik had niet eens toestemming gevraagd voor die eerste transplantatie. Ik vertelde de ziekenhuisautoriteiten er pas over wanneer ze al voorbij was. Kan je je dat ergens anders ter wereld voorstellen?’, zei hij volgens journalist John Illman, die met de chirurg samenwerkte.

* Louis Washkansky, kreeg het hart van een bij een auto-ongeluk overleden jonge vrouw. De operatie werd een succes. Drieëndertig uur na de operatie sprak Washkansky voor het eerst, vier dagen later werd hij op de radio geïnterviewd vanop zijn ziekenhuisbed. De man overleed uiteindelijk achttien dagen na de operatie aan een longontsteking. Door de zware medicatie die het afstoten van het nieuwe hart moest tegengaan, kon zijn lichaam niet meer tegen andere infecties vechten.

** Barnard werd na zijn baanbrekende operatie en met zijn knappe uiterlijk de lieveling van de media. Die aandacht luidde het begin in van een leven vol “glitter and glamour”, met relaties met verschillende jonge vrouwen.

* Hij trouwde drie keer, twee keer met vrouwen die jonger waren dan zijn eigen dochter Deirdre.

* De buitenechtelijke affaires begonnen al tijdens zijn eerste huwelijk met de verpleegster Alette.

* Ook de Italiaanse filmster Gina Lollobrigida was een van zijn geliefden. Hij had daarnaast ontmoetingen met bekende vrouwen als Grace van Monaco, Sophia Loren en prinses Diana.

** FOTO Christiaan Barnard in 1968 met Sophia Loren (rechts) en haar zus Maria en moeder Romilde. © Isopix**

* Seks, het liefst binnen een relatie, was een van de vele gezondheidsadviezen die Barnard gaf in zijn boek ’50 Ways To A Healthy Heart’. ‘Regelmatig vrijen is de mooiste, gezondste en plezantste manier om de bloedcirculatie gaande en het hart gezond te houden’, zo schreef hij. Het helpt bovendien om griep te voorkomen en het doet mannen langer leven. Eenzame mensen zijn volgens hem gedoemd om jong te sterven.

* Andere adviezen voor een gezond en lang leven, naast vrijen, zijn volgens Barnard genoeg slapen, bewegen, groenten eten, je gsm negeren, een klein beetje vet eten en wijn drinken.

* Zijn visie op stress was evenwel iets onconventioneler. ‘Stress is niet de grote boosdoener. Het kan mensen motiveren en creëert zelfvertrouwen. De grootste vijand van het lichaam is voortdurend gehaast zijn.’

* De Zuid-Afrikaan toonde met de operatie in 1967 aan dat harttransplantaties een oplossing kunnen vormen voor mensen met hartfalen. In de jaren zeventig ontwikkelde de techniek zich met grote sprongen, en toen Barnard in 2001 overleed, hij werd net geen 80, werden al een honderdduizendtal transplantaties uitgevoerd. (vrije, gratis foto’s)

POSITIEVE BOODSCHAP

Zaterdag 19 november 2022
.
* Het coronavirus blijft in 11 van de 15 gemeenten  achteruitgaan. Meerhout (van 4 nr 5) blijft de minst besmette gemeente van allemaal.
.
* Westerlo – Aarschot  en Ham stijgen een rimpeltje. De rest daalt (Laakdal van 18 naar 12).
.
* Het is al heel lang geleden dat de cijfers zo laag waren.  Deze positieve boodschap is een hele geruststelling.
.
* Een mooi weekeinde nog , ondanks de regen…waar wij zo lang om gevraagd hebben. 
.
* Meer cijfers op de site  “ge zaa va Vejel as ge”   (Ludo Helsen)

HEUGLIJKE GEBEURTENISSEN

Historie van 17 november

1869: opening van het Suezkanaal

  • Het Suezkanaal werd geopend.Het kanaal verbindt de Rode Zee met de Middellandse Zee. Het kanaal heeft geen sluizen omdat de verbonden zeeën hetzelfde niveau hebben. Een tocht door het kanaal duurt elf tot zestien uur. Het Suezkanaal is erg belangrijk voor de internationale handel. Voorheen moesten schepen uit de Atlantische Oceaan rond het Afrikaanse continent varen om de Indische Oceaan en verder  te bereiken. Door het Suezkanaal was dat niet meer nodig.
  • 1989: fluwelen revolutie in Tsjechoslowakije
  • In Tsjechoslowakije vond een fluwelen revolutie plaats. Een revolutie waarbij geen of bijna geen bloed vergoten wordt.
  • Het communistische regime kwam ten val in de nasleep van de val van de Berlijnse Muur. Dat deze revolutie geweldloos kon plaatsvinden, was te danken aan de Russische president Michael Gorbatsjov die absoluut geen troepen naar Praag wou sturen.

BEMOEDIGEND …

5 november…De cijfers van vandaag blijven een zware daling van COVID geven. Wij zijn nu in een situatie gekomen vergeleken met die van de eerste helft van juni dit jaar.
* Laakdal daalt verder van 76 naar 42 en is daarmee zeker zijn titel van vorige week kwijt..
* De gemeente Halen blijft op verre na de minst besmette gemeente van de 15 en dat met maar 9 nieuwe besmette personen de laatste twee weken ,
* De meeste besmetting treffen wij aan in Geel , met 104 de laatste twee weken , Geel komt wel van 173 vorige week .
Zelfs de stad Antwerpen die zo lang boven de 1000 zat , is nu zeer gedaald tot 588 .
* Het GOEDE nieuws is wat COVID betreft meer dan bemoedigend. Hopelijk blijft het nog weken deze richting uitgaan. (LH)

WINTERTIJD

In de nacht van gisteren zaterdag 29 op vandaag zondag 30 oktober draaiden we de klok om 3 uur een uur achteruit, 3 uur werd 2 uur. Het begin van de wintertijd. Daardoor wordt het ‘s morgens een beetje vroeger licht en ‘s avonds sneller donker.

* Wetenschappers beweren dat overschakelen naar het winteruur een aanpassing van zes weken vergt. Bijna tot de kerst dus wanneer de donkerste dagen van het jaar beetje bij beetje weer langer gaan worden. Overschakelen naar het zomeruur zou “maar” vier weken duren.

* Winterdip? Deze problemen hebben vooral te maken met de korte dagen en het tekort aan daglicht. De winterdip ten gevolge van die kortere dagen heeft ook alles te maken met melatonine. Melatonine wordt door het lichaam aangemaakt als er weinig of geen daglicht is. Het lichaam krijgt het sein om te gaan slapen.

* Winter , minder daglicht , veel meer melatonine. De biologische klok raakt grondig verstoord. Het weinige daglicht zorgt ook voor een tekort aan vitamine D die nodig is voor de stevigheid van onze botten. Lichttherapie (speciale lamp) zou helpen.

* En, o ja, een paar jaar geleden werd geijverd voor een standaardtijd om het (commercieel) storende verschil tussen zomer- en wintertijd voorgoed ongedaan te maken. Voorlopig nog zonder succes want de gesprekken hieromtrent zitten blijkbaar op een dood spoor.

* Er komt in de “komende jaren” geen afschaffing van de winter- en zomertijd. Dat heeft de Europese Commissie geantwoord op een vraag van Europarlementslid Hilde Vautmans (Open VLD)

WEGEBBEN wel , verdwijnen bijna nooit

Wat de geschiedenis ons leert over pandemieën    EOS wetenschappen

* Pestdokter. Credit: Gubbubu, Wikipedia Commons

* Langs de zijderoute werden in de middeleeuwen fabelachtige schatten vanuit het Verre Oosten naar Europa gebracht: zijde, maar ook satijn, robijnen, parels, porselein, buskruit, papier, perziken en ­sinaasappels. In 1346 moeten bij de vracht helaas ook een paar pestbacteriën hebben gezeten. Ze zouden een epidemie in gang zetten die in de jaren erna een op de drie Europeanen het leven zou kosten. (De Standaard 28-10-22)

Wanneer zal deze pandemie eindigen? Want de pest is nog lang niet uitgeroeid. In plaats van vooruit te kijken en aanwijzingen te zoeken, kunnen we ook terugkijken in de geschiedenis. Wat maakte een einde aan eerdere uitbraken, en wat niet?

* Aan het begin van de pandemie hoopten velen dat het coronavirus gewoon geleidelijk aan zou verdwijnen. Volgens sommigen zou dat gebeuren in de warme zomermaanden. Anderen rekenden erop dat zodra genoeg mensen besmet waren geraakt groepsimmuniteit ons van een verdere verspreiding zou behoeden. Geen van beide is gebeurd.

* Het is intussen aangetoond dat we de pandemie het best kunnen bedwingen met een combinatie van maatregelen ten voordele van de volksgezondheid: van massaal testen en contactopsporing tot sociale-afstandsregels en het dragen van mondmaskers.

* Maar aangezien het virus zich over bijna de hele wereld heeft verspreid, kunnen dergelijke maatregelen alleen geen einde maken aan de pandemie. Alle ogen zijn nu gericht op vaccinontwikkeling, die met een ongekende snelheid wordt nagestreefd.

* Toch zal covid-19 volgens experten misschien nooit verdwijnen, zelfs niet met een succesvol vaccin en een effectieve behandeling. Het coronavirus zal waarschijnlijk endemisch worden en kleinere uitbraken blijven veroorzaken, net zoals de griep. Daarmee zou het geen uitzondering vormen in de geschiedenis van pandemieën.

** Het is bijna onmogelijk om ziekteverwekkers volledig uit te roeien. De eerste en nog steeds enige menselijke ziekte waarbij dat is gelukt, is pokken, na massale vaccinatiecampagnes onder leiding van de Wereldgezondheidsorganisatie in de jaren 1960 en 1970.

* Zulke succesverhalen zijn uitzonderlijk, want het is eerder de regel dat ziektes blijven bestaan.

* Malaria is bijna zo oud als de mensheid zelf, en de ziekte eist nog steeds een hoge tol: in 2018 waren er wereldwijd ongeveer 228 miljoen personen besmet en stierven 405.000 patiënten.

* Hoewel sinds 1955 vrij succesvolle pogingen werden ondernomen om de ziekte uit te roeien, is ze vandaag nog steeds endemisch in heel wat ontwikkelingslanden. Ook ziektes als tuberculose, lepra en mazelen gaan al duizenden jaren mee.

* Voeg bij die mix jongere ziekteverwekkers (zoals hiv en ebola), samen met de griep- en coronavirussen (waaronder SARS, MERS en SARS-CoV-2), en het algehele epidemiologische plaatje wordt duidelijk.

* Uit onderzoek naar de wereldwijde ziektelast blijkt dat het jaarlijkse sterftecijfer als gevolg van infectieziektes (waarvan de meeste in ontwikkelingslanden voorkomen) bijna een derde van alle sterfgevallen bedraagt.

* Zelfs infectieziektes waarvoor nu doeltreffende vaccins en behandelingen bestaan, blijven levens eisen. Geen ziekte die dat beter illustreert dan de pest. Het is de dodelijkste infectieziekte in de geschiedenis van de mens. Zelfs tot op de dag van vandaag wekt de naam horror op.

* De pest wordt veroorzaakt door de bacterie Yersinia pestis. De voorbije vijfduizend jaar kostte ze, in talloze lokale uitbraken en minstens drie gedocumenteerde pandemieën, aan honderden miljoenen mensen het leven.

* Hoewel de meest beruchte pestpandemie , de Zwarte Dood van midden de 14de eeuw dateert, keerde de pest daarna minstens elk decennium terug. Minstens zes eeuwen lang werden verzwakte samenlevingen telkens opnieuw getroffen.

* Na verloop van maanden of jaren ging ze geleidelijk aan wel terug liggen. Dat kwam o.m. door veranderingen in temperatuur en luchtvochtigheid, en door het aantal beschikbare gastheren, vectoren en vatbare personen.

* Sommige samenlevingen kwamen de Zwarte Dood snel te boven, andere deden dat nooit. Het middeleeuwse Egypte herstelde nooit van de blijvende schade, met als gevolg het geleidelijke verval van de mammelukken en de verovering door de Ottomanen in minder dan twee eeuwen.

* Diezelfde destructieve pestbacterie is zelfs vandaag nog onder ons. Ze herinnert ons eraan hoe hardnekkig en veerkrachtig ziekteverwekkers zijn.

* Covid-19 zal hopelijk niet millennia lang aanhouden. Maar totdat er een succesvol vaccin is, en waarschijnlijk zelfs daarna, is niemand veilig.

* De politiek is dan cruciaal. Wanneer vaccinatieprogramma’s slabakken, kunnen infecties terug oprukken. Kijk maar naar mazelen en polio, die de kop weer opsteken zodra minder wordt gevaccineerd.

* We kunnen enkel hopen dat we het coronavirus onder controle krijgen en uiteindelijk kunnen uitroeien. Al leert de geschiedenis van pandemieën ons dat we het tegendeel moeten verwachten. Jammer, maar helaas.

*** Infectieziektes kunnen wegebben, maar echt verdwijnen doen ze bijna nooit.    (‘De pest van de Filistijnen in Ashdod’ door Pieter van Halen, 1661)

**  Dit artikel verscheen deels op The Conversation.    Vertaling: Luca Desmet

De Tempeliers

De Tempelorde is de oudste ridderorde, met wortels die teruggaan tot kort na de verovering van Jeruzalem door de kruisvaarders in 1099.

–

–

* Om de toevloed van pelgrims in goede banen te leiden, werden kanunniken in het Heilig Graf geïnstalleerd. Zij bekommerden zich om de zielenzorg van de kruisvaarders, terwijl de al bestaande orde van het Hospitaal van Sint Jan, de medische verzorging van de pelgrims voor haar rekening nam.

* Naast deze religieuze en caritatieve posten, ontstond er geleidelijk ook een militaire tak, die zich in 1 120 zou losscheuren. De Tempelorde was geboren.

* Deze tempelridders legden een drievoudige gelofte af van armoede, kuisheid en gehoorzaamheid en leefden volgens een regel die tijdens het concilie van Troyes (Frankrijk) zou aangepast worden naar de noden en de behoeften van het front in het Midden-Oosten. De steun van de adel in vooral Vlaanderen en Frankrijk was opmerkelijk en verklaart waarom de orde er zo snel kon groeien.

* Vanaf de tweede kruistocht in 1147, speelden de tempelridders echt mee op het slagveld in het Heilig Land. Maar nadat de laatste belangrijke Europese vorst, Richard Leeuwenhart, het Heilig Land had verlaten, stonden de ridderorden er steeds meer alleen voor.

* Gelukkig voor hen waren de Tempeliers enkel verantwoording verschuldigd aan de Paus van Rome en acteerden ze in het Heilig Land als soevereine vorsten. Vanaf 1150 werden de Tempeliers ingezet om ook de kerkelijke en wereldlijke belastingen te innen. Vanaf dan beheerden ze zelfs de schatkist van de koning van Frankrijk.

** Toen koning Philip IV in 1 307, vijf jaar na de Guldensporenslag, plots geld nodig had om een oorlog tegen Engeland te financieren, weigerden de Tempeliers. Philip schoot in een Franse colère en zon op wraak…

–

–

* Wanneer de laatste meester van de tempeliers, Jacques de Molay, in 1307 in Frankrijk aankwam, greep de Franse koning Filips IV (de Schone) zijn kans.

 

*** In de nacht van 12 op 13 oktober liet hij alle ordeleden in zijn rijk arresteren op beschuldiging van ketterij. De kerk deed de rest. De brandstapels laaiden.

* Einde verhaal voor de Orde van de Tempeliers die goed 200 jaar bestond.

*** Merkwaardig voor die tijd was dat de Tempeliers meer dan 60 jaar oud werden, in tegenstelling tot de gewone burgers die hooguit 25 à 40 werden. Strenge hygiënische voorschriften waren daar niet vreemd aan. Lees maar …

* De Tempeliers moesten verplicht hun handen wassen voor het eten. Hun eetzaal was steevast brandschoon en hun tafels waren met tafellakens bedekt. Jagen was strikt verboden. Vis, kaas, olijfolie en vers fruit stonden dan weer hoog aangeschreven.

* Zulke gewoontes stonden in scherp contrast met die van veel andere (rijke) middeleeuwers. Want hun dieet was vaak rijk aan vet en calorieën, wat ziektes als diabetes en jicht veroorzaakte, maar ook een hoge bloeddruk en obesitas.

Pater Damiaan grootste Belg ooit

Op 11 oktober 2009 verklaarde paus Benedictus XVI de Belgische missionaris Pater Damiaan (1840-1889) heilig tijdens een viering in de Sint-Pietersbasiliek Rome.

* Jozef De Veuster werd in 1840 geboren in Tremelo. Bij de Congregatie van de Paters van de Congregatie van de Heilige Harten van Jezus en Maria koos hij voor de broedernaam Damiaan. Pater Damiaan, zoals de wereld hem leerde kennen.

 

* Damiaan vroeg om uitgezonden te worden naar Molokaï, een eiland van Hawaï dat melaatsen opvangt. Pater Damiaan trok zich het lot van de ongeveer zeshonderd verstoten melaatsen hard aan. Niet alleen zette hij zich in voor zielenzorg, maar nam ook hun ziekenzorg waar. Hij verbeterde ook de hygiëne op het eiland.

* De Belgische missionaris reorganiseerde de gemeenschap en stichtte een centrum van christendom. Hij bouwde een kerk en liet wegen aanleggen. Naast zijn werk als priester speelde hij ook voor dokter. Melaatsendokter.

* En wat moest gebeuren, gebeurde ook. Vanaf 1876 (hij is dan 36) leed Damiaan ook aan melaatsheid. Melaats onder de melaatsen. Nog 13 jaar lang hield hij zich staande. In 1889 overleed hij. Damiaan werd amper 49 jaar oud.

** Zeilschip Mercator (nog steeds in Oostende) brengt zijn stoffelijk overschot in 1936 over naar Antwerpen. Leuven wordt zijn thuishaven (foto). Zijn rechterhand werd op het eiland Molokai begraven.

** Damiaan werd in 2005 verkozen tot grootste Belg aller tijden. In 2009, exact 120 jaar na zijn dood, werd hij heilig verklaard. Normaal toch dat de heilige Damiaan de beschermheilige voor melaatsen en aids-patiënten is.

* Het boek ‘Missionarissen’: Geschiedenis, herinnering, de kolonisering waarin historicus Idesbald Goddeeris alle zogenaamde ‘markers’ (beelden, straatnamen, gedenkplaten,…) voor missionarissen heeft geteld, staat… Van de 323 zijn er 59 die Damiaan voorafgaan. De verering van pater Damiaan is volgens Goddeeris om die reden te eenzijdig …

* Goddeeris : “We kennen Damiaan als de man die jarenlang met gevaar voor eigen leven tussen melaatsen woonde. Dat klopt ook, hij heeft hen ondersteund en ziekenhuizen opgericht. Maar … de historische waarheid is dat hij tegelijk meedraaide in een systeem van uitsluiting dat de lokale bevolking onderdrukt hield en bijvoorbeeld niet toeliet dat er in de rest van het land ziekenhuizen kwamen. Hij stond er ook helemaal niet alleen voor op Molokai. Hij kreeg vaak bezoek, zelfs van de koningin en de premier van Hawaï, en reisde regelmatig naar hoofdstad Honolulu, waar hij als een celebrity werd ontvangen.” 

– bij de foto : dat Clem geen kwaad woord wil horen over pater Damiaan , zien we in zijn fraaie buxustuin

Ga op bezoek bij Damiaan

by Ruben Boon on okt 4, 2021

Het WK Wielrennen vorig jaar eind september in Leuven liep langs het graf van Damiaan. Op hun weg van Antwerpen naar Leuven kwamen ze wel langs Tremelo, het geboortedorp van Damiaan. Het WK-parcours liep evenwel niet langs het Damiaanmuseum waarvan Damiaans geboortehuis integraal deel uitmaakt.

Prachtige helikopterbeelden brachten museum en geboortehuis evenwel tot in de woonkamer van koersfans wereldwijd.

In de finale van het WK plaatste de Fransman Julian Alaphilippe zijn verschroeiende  en beslissende aanval op de Sint-Antoniusberg, waar Damiaan het klooster intrad en zovele jaren later een laatste rustplaats vond. Alaphilippe werd wereldkampioen. Damiaan zat er voor niets tussen.

Nu graf en geboortehuis van Damiaan weer bereikbaar zijn, is een bezoekje aan Damiaan in Leuven en Tremelo een aanrader. Hopelijk mag Damiaan ook jou binnenkort verwelkomen.

  • Voor meer info over het Damiaanmuseum, vraag mijn broer Herman, oud-leerling/leraar aan het Damiaaninstituut of… klik hier
  • Voor meer info over het graf van Damiaan, klik hier

LES FLA, LES FLA, LES FLAMANDES …

JACQUES  BREL was bij leven een gecontesteerd figuur. Iemand die tegen de benen durfde te schoppen van de kerk, de bourgeoisie, de Vlaamse nationalisten, kortom  tegen die van alles en iedereen.

** Brel was Brel, met niemand te vergelijken. Hij had de poëzie van Bob Dylan, de introspectie van John Lennon en de viriliteit van Bruce Springsteen (of hadden alle drie de sterren hét van hem ?). Zijn intense beleving op het podium herinnerde aan Edith Piaf, de kleine, energieke straatmus van Parijs.

* Jacques Brel (8 april (ook mijn geboortedag, maar ik kan niet zingen) – 1929) kwam uit een gegoede familie van kartonfabrikanten. Brel schreef echter  liever liedjes  en gedichten dan fabrieksdirecteur te worden.

* In 1953 trok hij voor het eerst naar Parijs. Daar zat men nog niet op hem te wachten. Hij kwam terug, werd opgemerkt door radio-omroep Limburg en door chef Jef Claessen diverse uitzendingen lang live voor de micro gegooid.

* In 1955, op de vooravond van zijn doorbraak, verzorgde  hij een week lang in de Brusselse ‘Ancienne Belgique’ het voorprogramma van … Bobbejaan Schoepen, toen een gevestigde waarde.

* In 1957 was het hek helemaal van de dam met ‘Quand on n’a que l’amour. Meteen werd hij in Frankrijk gelanceerd, even later volgde heel Europa. Brel was een ster met liedjes als ‘Ne me quitte pas’, ‘Marieke’, ‘Les Bourgeois’,’ Le Plat Pays’, ‘Amsterdam’ en andere ‘Chanson des vieux amants’.

* In 1968 zei Brel het podium vaarwel. De tabak en de alcohol beletten hem om nog avonden door te gaan. Hij schakelde over op films, maar die werden een flop. De musical ‘l’Homme de la Mancha’ werd wel een succes. Het laatste, zou blijken.

** In 1973 trok Jacques Brel zich terug op de Markiezeneilanden. Vijf jaar later kwam hij terug naar Parijs. 9 oktober 1978 stierf hij aan longkanker. Hij werd … 49.

** Tot slot , een uitspraak van de artiest: “Ik ben een deugdzaam mens, en … dat spijt me.”

1 2 3 … 6