Categorie: SCHILDERS

malle babbe

(bewerkt uit Wikipedia)   Het schilderij ‘Malle Babbe’ van Frans Hals werd in 1874 aangekocht door de Gemäldegalerie in Berlijn.

  De uit Vlaanderen afkomstige kunstenaar schilderde het werk omstreeks 1634 in Haarlem, waar hij zich omstreeks 1586 met zijn familie vestigde.

Zijn familie kwam in 1586 uit Antwerpen naar Nederland, één jaar na ‘de val van Antwerpen” toen vele Vlaamse werklui de Spanjaarden hier ontvluchtten voor het intussen al flink populaire protestantse Noorden.

Frans en zijn jongste broer Dirck, die ook kunstschilder zou worden, werden gedoopt in een protestantse kerk. Dirck (1591-1656) en Frans (1582-1666). Joost (1584-1626) was nog een broer die kunstenaar werd. Joost maakte echter niet veel naam  met zijn genrestukken en portretten.

Portretten

Van de schilderende broers werd Frans Hals dus de belangrijkste. Hij werkte zijn hele leven in Haarlem en werd wereldberoemd door zijn levendige en kleurrijke schuttersstukken en zijn prachtige portretten van rijke burgers.

Frans Hals schilderde daarnaast ook tijdgenoten in minder goede doen. Het schilderij ‘Malle Babbe’ is daar een mooi voorbeeld van.

Hals schilderde dit werk met een zgn. vlotte toets. Ongebruikelijk in een tijd waarin men steeds preciezer en gladder ging schilderen.

De grote Rembrandt en Frans Hals schilderden anders dan hun tijdgenoten uit de 17de eeuw. De toets en het kleurgebruik van Frans Hals op ‘Malle Babbe’ heeft veel gemeen met de stijl waarin de impressionisten uit de 19de eeuw zouden gaan schilderen.

Malle Babbe

 Malle Babbe hield, net als Frans Hals, wel van een slokje. De vrouw stond ook bekend als de Heks van Haarlem. Op het schilderij zit Malle Babbe aan de hoek van een tafel met een metalen bierkroes in haar rechterhand.

Het deksel van de kroes staat open. Malle Babbe lijkt net een slok te willen nemen, maar wordt even afgeleid. Haar gezicht is een grimas. Mogelijk moest ze lachen om een grap van een tafelgenoot.

 Malle Babbe heeft echt bestaan. Haar naam was Barbara Claes. Een naam die erg Vlaams klinkt. Babbe Claes had een verstandelijke beperking en werd in 1646 opgenomen in het arbeidshuis waar zij in 1663 overleed. Waarschijnlijk had zij ook een schildklierafwijking. Zij leed aan dwerggroei.

De bijnaam Malle Babbe zou te danken zijn aan de verbastering van Malle Barbara – gekke Barbara. Ook Pieter Hals, een zoon van Frans Hals, is opgenomen geweest in het arbeidshuis. Onbekend is of Frans Hals Malle Babbe heeft ontmoet; het schilderij is volgens Hals-kenners zo’n 10 jaar eerder geschilderd.

Google … In 1970 had Adèle Bloemendaal een nummer genaamd Malle Babbe, met de muziek van Boudewijn de Groot en de tekst van de uit Haarlem afkomstige Lennaert Nijgh.[3]

In 1973 had Rob de Nijs een hit met het lied Malle Babbe; hetzelfde nummer als dat van Bloemendaal, hoewel aangepast op essentiële vlakken.

Malle Babbe wordt in beide liederen afgeschilderd als een prostituee; in de versie van De Nijs als een prostituee die hij begeert,[4] in Bloemendaals versie wordt dit nummer gezongen in de ik-vorm.[5]

Hans Memling (1430-1494)

De kunstschilder Hans Memling was afkomstig uit het Duitse  Hessen. Memling wordt wel gerekend bij de Vlaamse Primitieven. Dankzij de internationale handel in Brugge raakten de werken van Hans Memling vrij snel bekend in heel Europa. Brugge was in die tijd immers een erg belangrijk bestuurs- en handelscentrum.


Hans Memling: Maagd en kind met musicerende engelen (detail)

* Hans Memling werd omstreeks 1430 geboren in het Duitse Seligenstadt bij Frankfurt. De naam Memling wordt op verschillende wijzen geschreven, waaronder Memlinc, Memlinck, Mamlinc en Memmelinge. Hans Memling kreeg een opleiding bij Rogier van der Weyden in Brussel.

* Omstreeks 1455 vestigde Memling zich in het Bourgondische Brugge. Pas in januari 1465 werd hij er als bewoner ingeschreven. .

* Twee jaar later werd hij er ingeschreven in het Sint-Lucasgilde. In 1473 trad Hans Memling toe tot de Broederschap van O.L.V. ter Sneeuw. Daarmee bereikte hij een belangrijke sociale status.

* Hans Memling woonde in Brugge in de Sint-Jorisstraat. In 1480 kon hij het pand kopen. Vanuit zijn huis was aan de achterkant een doorgang met poort naar de Jan Miraelstraat. In deze buurt woonden veel kunstenaars. Lanceloot Blondeel woonde ook in de Sint-Jorisstraat. Pieter Pourbus had zijn atelier in de Jan Miraelstraat.

* Zeker in zijn vroegste werken blijkt zijn bewondering voor de Duitse kunstenaar Stefan Lochner en de Zuid-Nederlandse schilder Rogier van der Weyden.

* Bovendien bewonderde Hans Memling Jan van Eyck. De composities van Hans Memling worden gekenmerkt door evenwicht en symmetrie. Memling schilderde een sereen wereld- en paradijsbeeld. Heiligen en ‘gewone’ mensen leven in de schilderijen van Hans Memling in harmonie samen.

* Belangrijke werken van Hans Memling zijn ‘Johannesretabel’ (Sint-Janshospitaal, Brugge), ‘John Donne-triptiek’ (National Gallery, Londen), ‘Madonna met schenker’ (Kunsthistorisches Museum, Wenen), ‘Portret van een man’ (Mauritshuis, Den Haag), ‘Benedetto Portinari’ (Uffizi, Firenze) en ‘Verrijzenis’ (Louvre, Parijs).

* Hans Memling overleed op 11 augustus 1494 in Brugge. Hij werd begraven in de Sint-Gilliskerk. Op de Woensdagmarkt in Brugge staat een standbeeld van Memling , in 1871 ontworpen door Hendrik Pickery.

** Bewerkte tekst van Ruud van Capelleveen, Absolute Figures

KUNSTENARES ISABEL LOPEZ

De Vorstse Houthoek is niet alleen het domein van de kwieke ouderling Milleke Bos, maar kreeg er onlangs een nieuwe bewoonster bij. Een kunstenares nog wel.

.

.

Isabel Lopes spreekt naast vloeiend Portugees (haar moedertaal) ook Engels en een beetje Nederlands.

De benedenverdieping van haar woning, Houthoek 79 (voormalig huis van Mil Schuer), richtte ze in als … atelier en expositieruimte.

Op 17-18-19 juni houdt ze “Open deurdag”.  Ze zal wat blij zijn als je een bezoekje brengt aan haar “Atelier of Art”.

FRANSE KRUISWEG IN ‘BEDDEREN’ KERK veerle

Leden van de kerkfabriek O.L.Vrouw in de Wijngaard, o.l. van Rene Bloemmen vonden in 2014 op de zolder van de kerk in Veerle een … kruisweg. Althans een kruisweg in drukwerk. De prenten lagen deels verscholen onder heel wat stukken glas. Papier onder glas was destijds een bepaalde verkoopmethode.

* Ludo Helsen, onze expert ter zake, herkende meteen de 14 staties van de kruisweg , en wist voor de vuist weg te vertellen dat die prenten – het kon bijna niet anders – kort na 1910 ook gebruikt werden in de ‘Bedderenkerk’ van Veerle. Die houten kerk werd na de grote kerkbrand in ijltempo opgericht als noodkerk.

* Een beetje les van LH … moet kunnen :

  • ‘Bedderen’ komt van ‘berden’ en betekent gewoon ‘planken’. De noodkerk werd opgetimmerd op de plaats waar nu nog steeds de oude Vineazaal staat , dicht bij de oude pastorij. De echte parochiekerk was immers deels afgebrand en onbruikbaar voor erediensten.
  • De beeldplaten van de kruisweg werden met waarschijnlijke zekerheid gedrukt door les Frick frères , rue de la Vieille Estrapade , Paris. Uitgeverij Desgodets et Gerard, ook in Parijs , bracht ze aan de man.
  • Die uitgeverij Desgodets et Gerard gaf eind 19e eeuw (1890 – 1899) heel wat gekleurde religieuze platen uit,  zelfs ‘missalen met illustraties’. Die drukkerij D & D, drukte ook gekleurde platen van steden en landschappen, o.a.van Genève en Pau.
  • De periode van de uitgave van de kruiswegplaten en het in gebruik nemen van de Veerlese noodkerk liggen erg dicht bij elkaar en maakten de noodzaak van die kruisweg in de noodkerk meer dan waarschijnlijk.
  • De gedrukte kruisweg was massaproductie en werd in die tijd erg veel verkocht aan vooral Franse kerken. Het drukwerk gebeurde op zacht papier. De gezichten werden vaak bijgewerkt en bijgekleurd , iets wat je op de “bedderen“ kruisweg goed kunt zien.
  • Normaliter werd de kruisweg door de verkoper geleverd als polychrome gravure, beschermd door glas , gehecht op een houten achtergrond, en ingelijst. Boven elke statie was ook een kruis aangebracht.

* Een gelijkaardige kruisweg heeft LH gevonden in het kerkje Sainte-Genevieve van Aisne in Picardie. Het is nog in slechtere staat als die van Veerle , maar moet van het Franse cultuurministerie wel  bewaard worden.

  • in bijlage vind je een model zoals op de foto’s afgebeeld … even drukken op de link

https://www.holyart.fr/accessoires-pour-la-liturgie/mobilier-deglise/chemin-de-croix/chemin-de-croix-tableau-bois-imitation-peinture-xv-stations

*** Tot slot de herontdekte foto’s uit juni 2018 … (Alles komt ooit wel terecht)

LA GRANDE JATTE

Georges Seurat: Zondagmiddag op het eiland La Grande Jatte

* Georges Seurat: Zondagmiddag op het eiland La Grande Jatte, 1884-1886 (collectie Art Institute Chicago)

‘Zondagmiddag op het eiland La Grande Jatte’ is het sleutelwerk van Georges Seurat. Gottlieb Leinz: “Zijn moeizame ontleding van kleuren in ritmische, harmonische en contrasterende elementen inspireerde niet alleen Gauguin, Van Gogh en Toulouse-Lautrec, maar ook de fauvisten, onder wie Henri Matisse.”

* Georges Seurat wilde systeem in het gebruik van kleur aanbrengen. Hij gebruikte onvermengde kleuren, die hij in stippen naast elkaar plaatste. Seurat en de kunstenaars die hem navolgden worden daarom pointillisten, dat is Frans voor stippelaars, genoemd.

* Georges Seurat streefde met zijn manier van schilderen naar een levendig effect, maar slaagde daar zelden in. Zijn pointillistische schilderijen zijn erg statisch. Het is een gemaakte werkelijkheid; een afgewogen wereld uit het laboratorium, waar alles precies op de juiste plek staat. Maar juist hierdoor ontbeert er iets dat emotie opwekt.

In zijn latere werken concentreerde Seurat zich op het weergeven van beweging. Georges Seurat overleed op 29 maart 1891 aan difterie en werd twee dagen later begraven op Père Lachaise in Parijs. (Ruud van Capellenveen in AbsoluteFigures.nl))

meester Leonardo da Vinci

15 april is ook de dag van de Italiaanse kunstenaar, architect en uitvinder Leonardo da Vinci. LdV was een van de belangrijkste kunstenaars uit de Renaissance en schilder van het beroemdste en best bewaakte schilderij ter wereld, de ‘Mona Lisa’.

* Leonardo was de buitenechtelijke zoon van een notaris en een boerin uit Vinci. Hij werd op 15 april 1452 geboren in het plaatsje Vinci, vandaar zijn naam Leornardo da Vinci.

* Op zijn vijftiende ging in de leer in het atelier van de belangrijke Florentijnse kunstenaar Andrea del Verrocchio. In Florence ontwikkelde hij zich tot een gerespecteerd meester in vele disciplines.

* Da Vinci is hét kind van de renaissance. Hij blonk niet alleen uit als kunstschilder, maar ook als beeldhouwer, architect, filosoof, dichter, natuurvorser en ingenieur. Zijn vindingrijkheid blijkt vooral uit zijn schetsbladen.

* Leonardo beschreef en tekende verschillende wapentechnische  constructies en bestudeerde het menselijk lichaam met talrijke anatomische tekeningen.

* Van 1482 tot 1499 verbleef hij aan het hof in Milaan. In deze periode voerde hij vele artistieke, militaire en architectonische opdrachten uit.

* In Milaan ontstond o.m. het schilderij ‘Het laatste avondmaal’ waarvan een copy te bewonderen is in de abdij van Tongerlo.

* Na zijn Milanese periode leefde Leonardo da Vinci in Venetië, Mantua Florence en Rome.

*** De ‘Mona Lisa’ (Louvre, Parijs) ontstond in 1503.

* Over de identiteit van Mona Lisa werd lang gespeculeerd. Lisa Gherardini blijkt de echtgenote van zijdehandelaar Francesco del Giocondo te zijn.

* Experts blijven evenwel twijfelen omdat de kleding te ‘gewoon’ was, te goedkoop voor een vrouw van een rijke koopman.

* De Mona Lisa (prent) is overigens een van de weinige werken waarvan men zeker weet dat het door Leonardo zelf geschilderd is.

* Zijn manier van schilderen werd door vele kunstenaars nagebootst, doch niemand bereikte hetzelfde resultaat.

* Aan het einde van zijn leven begeleidde Leonardo koning Frans I naar Frankrijk. Leonardo da Vinci overleed tijdens deze reis op 2 mei 1519 in Amboise. Hij werd begraven in de Kapel van Sint-Hubertus in het kasteel van Amboise.