De Volkenbond

De Volkenbond

Op 25 januari 1919 werd met veel enthousiasme de Volkenbond opgericht. De bond was een soort voorloper van de Verenigde Naties, de internationale organisatie die in 1945 ontstond.

(foto- Voormalig hoofdkwartier van de Volkenbond in Genève)

  • De eerste aanzet voor de Volkenbond werd tegen het eind van  WO I gegeven door de Amerikaans president Woodrow Wilson.

  •   Tijdens de vredesbesprekeningen van Versailles legde de president veertien punten op tafel.

* In één van die punten pleitte hij voor de oprichting van een bond die de politieke onafhankelijkheid en territoriale onschendbaarheid van de leden moest beschermen. Een Volkenbond, zeg maar.

  • Op 25 januari 1919 werd de Volkenbond uiteindelijk werkelijkheid. Twee weken eerder werd er al een eerste algemene vergadering gehouden.

* Amerika zelf trad niet tot de bond toe. Behalve de geallieerde overwinnaars komen nog  dertien neutrale staten de prille Volkenbond versterken. Later sluiten ook Duitsland (1926) en de Sovjet-Unie (1934) aan bij de Volkenbond..

*** De Volkenbond moest een nieuwe internationale rechtsorde creëren om een nieuwe (wereld)oorlog af te wenden. De bond pleitte voor ontwapening en internationale samenwerking.

* De bond boekte aanvankelijk wel enige successen. In 1920 wist hij bijvoorbeeld te voorkomen dat een Zweeds-Fins geschil uitmondde in een oorlog.  Een jaar later werd dat tijdens een Duits-Pools- conflict herhaald.

* Achteraf bekeken was de Volkenbond echter geen erg groot succes.

* De organisatie kon de agressie van Japan tegen Mantsjoerije in 1931 niet voorkomen en in 1939 werd de Sovjet-Unie uit de bond gestoten nadat het buurland Finland was binnengevallen.

* Tijdens WO II bestond de bond nog wel, maar van enige invloed was inmiddels al geen sprake meer.

* De Volkenbond werd uiteindelijk op 20 april 1946 officieel opgeheven. Het wachten was op een stabielere Verenigde Naties. Later meer daarover. (spotprent …Tussen enerzijds de Belgisch-Franse coalitie en anderzijds de Brits-Italiaanse ontbreekt nog … iets om de zaak erg solide te maken.)

  • (met dank aan -Vandaag in de geschiedenis-)

GROOTSTE MINDERHEID OP AARDE

Vandaag 3 december is het de ‘Internationale dag voor personen met een beperking.’

* Een belangrijke dag voor èèn miljard mensen of 15 % van de wereldbevolking. De grootste minderheid op planeet Aarde.

* Vandaag is dus de geknipte dag om de aandacht te vestigen op enkele problemen waarmee mensen met een beperking dagelijks te maken hebben.

* Maar even belangrijk is om er de nadruk op te leggen dat ook mensen met een beperking hun plaatsje hebben in de maatschappij.  

* Vanuit politiek Laakdal willen we op deze dag graag de aandacht vestigen op ‘het onrechtmatig gebruik’ van voorbehouden parkeerplaatsen voor personen met een beperking. 

* Een incident op de parking van een supermarkt vestigde onlangs de aandacht op de bizarre regelgeving rond voorbehouden parkeerplaatsen voor personen met een beperking… Een persoon met geen beperking veroorloofde het zich om met zijn wagen gebruik te maken van een parkeerplaats voor personen met een beperking.  

* De huidige regelgeving rond de voorbehouden parkeerplaatsen voor personen met een beperking maakt immers een onderscheid tussen parkings in privé-eigendom en parkings op openbaar aangelegde parkeerplaatsen. 

* De parkeerplaatsen die zijn aangelegd op parkings van o.a. winkels, cafés of restaurants zijn geen officiële parkeerplaats voor personen met een handicap omdat ze zich bevinden op privaat terrein.

 * Op die plaatsen kan een politieambtenaar en/of hulpagent van de federale of lokale politie de door de eigenaar of uitbater ingestelde parkeerregels dus niet toepassen of afdwingen. 

Daarom vragen wij om de huidige regelgeving te herbekijken en te gaan voor een uniform parkeerbeleid.  

 * Voorbehouden parkeerplaatsen vormen een belangrijke schakel om de mobiliteit en het sociaal verkeer van mensen met een beperking te verhogen. 

**  Meer nieuws ? Yves Christiaens  is uw man op  gsm –  0495287007  “Neem je mijn plaats ? Neem dan ook mijn beperking” 

de rode telefoon

Op 30 augustus 1963 werd  een directe telefoonverbinding tussen het Amerikaanse Pentagon en het Kremlin in Moskou in gebruik genomen. Twee maanden eerder hadden beide landen afgesproken dat er zo’n lijn zou komen.

* De ‘rode telefoon’, of hotline, moest er voor zorgen dat de twee nucleaire grootmachten sneller met elkaar in contact konden treden om te voorkomen dat de landen besluiten zouden nemen op basis van miscommunicatie.

* Het besluit kwam niet lang na de Cubacrisis. Toen was duidelijk geworden dat de communicatie tussen de twee grootmachten vrij traag verliep. En ook dat slechte communicatie enorme gevolgen kon hebben.

* Aanvankelijk werd er gebruik gemaakt van een telexverbinding. Het kostte voortaan slechts enkele minuten tijd om een bericht te versturen. Op 30 augustus 1963 werd vanuit Amerika het eerste bericht verstuurd en dat ging als volgt:

The quick brown fox jumped over the lazy dog’s back 1234567890.

* Geen willekeurig bericht. In dit eerste bericht kwamen namelijk alle letters en cijfers van de typemachine voor zodat getest kon worden of ze allemaal werkten. De telexverbinding werd in de jaren zeventig vervangen door spraaktelefonie.

* De ‘rode telefoon’ werd onder meer gebruikt tijdens de Zesdaagse Oorlog (1967) en de Jom Kipoeroorlog (1973).

* De lijn had vooral een symbolische functie. Nadat de spanning tussen de twee landen tijdens de Cubacrisis enorm hoog was opgelopen, maakte de lijn duidelijk dat de VS en de Sovjet-Unie het beiden van belang vonden om in tijden van crisis snel en duidelijk met elkaar te kunnen communiceren.

** Alhoewel de Koude Oorlog toen al lang voorbij was, werd er in 1999 een nieuwe beveiligde verbinding aangelegd tussen de beide regeringen.

(met dank aan Historiek)

De  kortste oorlog ooit

                               – Het paleis van de sultan na de beschietingen, 1896 –

* Op 27 augustus 1896 raakten het Verenigd Koninkrijk en Zanzibar met elkaar in oorlog

* De problemen ontstonden nadat de Britsgezinde sultan Hamad bin Thuwaini overleed en werd opgevolgd door zijn neef, sultan Khalid bin Barghash (1874-1927). Die was meer Duits- dan Britsgezind.

* Enkele jaren eerder, in 1890, hadden Duitsland en het Verenigd Koninkrijk het zogenaamde Zanzibarverdrag afgesloten. Het Verenigd Koninkrijk kreeg de beschermheerschappij over Zanzibar.

* Nadat de Britsgezinde sultan in 1896 was opgevolgd door een Duitsgezinde, besloten de Britten tot een ultimatum: sultan Khalid bin Barghash moest aftreden en het paleis verlaten.

* Het ultimatum verliep op 27 augustus 1896 om 09u. ‘s ochtends. De sultan had zich verschanst in zijn paleis.

* Een kleine Britse vloot opende het vuur op het paleis. Dat vloog in brand. Nadat ook de vlag op het paleis was neergeschoten, werd het vuren gestaakt. De oorlog had ongeveer veertig minuten geduurd.

** Aan Zanzibarese zijde waren 500 doden, aan Britse zijde raakte slechts 1  persoon gewond.

* Sultan Khalid bin Barghash slaagde erin te vluchten. Hij werd vervangen door een nieuwe, Britsgezinde sultan: Hamud bin Muhammed (1853-1902)

 

Verder op 27 augustus:

1859 – In Titusville wordt ‘s werelds eerste exploitabele olieveld gevonden.

1973De eerste geslaagde Belgische harttransplantatie, onder leiding van professor Primo, vindt plaats in het Brusselse Brugmannziekenhuis.

Rechten van Mens en Burger

Op 26 augustus 1789 werd in Frankrijk de eerste universele Verklaring van de Rechten van de Mens en de Burger (Déclaration des Droits de l’Homme et du Citoyen) bekendgemaakt. De verklaring was samengesteld door de Franse markies de Lafayette en de graaf Emmanuel Joseph Sieyès.

* De Déclaration des Droits de l’Homme et du Citoyen kwam geheel en al voort uit de stroming van de Verlichting en was sterk beïnvloed door de onafhankelijkheidsverklaring van… de Verenigde Staten.

* In de verklaring werd onder meer gesteld dat het volk soeverein was en dat sociale voorrechten niet ontstonden door geboorte, maar door persoonlijke bekwaamheden. Ook werd verklaard dat andere godsdiensten moesten worden ‘geduld’ en dat belastingen ‘eerlijk’ over de verschillende standen in de maatschappij moesten worden verdeeld.

° De tekst bestaat uit een inleiding en zeventien artikelen. Op 26 augustus 1789 werd de verklaring na amendering en discussie aangenomen door de Franse Assemblée Nationale (Nationale Vergadering). Ze werd als preambule aan de grondwet van 1791 toegevoegd.

Lees ook: Frankrijk onthoofdde 40.000 mensen na invoering mensenrechten

Nederlandse vertaling van de verklaring:

Verklaring van de rechten van de mens en van de burger (Déclaration des droits de l’homme et du citoyen, 26 augustus 1789)

** De afgevaardigden van het Franse volk, in nationale vergadering bijeengekomen, beschouwen het onbekend zijn met, het vergeten of minachten van de rechten van de mens als de enige oorzaken van het algemeen ongelukkig zijn en de verdorvenheid der regeringen.

* Daarom hebben zij besloten om de natuurlijke, onvervreemdbare en heilige rechten van de mens in een plechtige verklaring uiteen te zetten, opdat de gehele samenleving altijd over deze verklaring zal kunnen beschikken en zich haar rechten en plichten voortdurend zal herinneren

– opdat de handelingen van de wetgevende en uitvoerende macht op ieder ogenblik met het einddoel van alle politieke bepalingen vergeleken en zo beter gecontroleerd kunnen worden

– opdat de op eenvoudige en onweerlegbare principes gegrondveste eisen van de burgers in de toekomst steeds op het in stand houden van de grondwet en het algemeen welzijn gericht mogen zijn

* Bijgevolg erkent en verklaart de nationale vergadering, in aanwezigheid en onder bescherming van het Opperwezen, de volgende rechten van de mens en van de burger:

1 – De mensen worden vrij en met gelijke rechten geboren en blijven dit. Maatschappelijke verschillen kunnen slechts op het algemeen welzijn gebaseerd worden.

2 – Het doel van iedere politieke vereniging is het behoud van de natuurlijke en onvervreemdbare rechten van de mens; deze rechten zijn de vrijheid, het bezit, de veiligheid en het verzet tegen onderdrukking.

3 – De oorsprong van iedere soevereiniteit ligt wezenlijk bij het volk. Geen instantie, geen individu kan gezag uitoefenen dat daar niet uitdrukkelijk uit voortkomt.

4 – De vrijheid bestaat daaruit alles te kunnen doen wat een ander niet schaadt. Zo heeft de uitoefening van de natuurlijke rechten van ieder mens alleen deze grenzen die aan de andere leden van de maatschappij het genot verzekeren van dezelfde rechten. Deze grenzen kunnen alleen bij wet vastgelegd worden.

5 – De wet heeft slechts het recht handelingen te verbieden, die schadelijk zijn voor de maatschappij. Alles wat niet door de wet verboden is, kan niet worden verhinderd en niemand kan gedwongen worden te doen, wat de wet niet verordent.

6 De wet is de uitdrukking van de algemene wil. Alle burgers hebben het recht, persoonlijk of door hun vertegenwoordigers, aan haar totstandkoming mee te werken.

Zij moet voor iedereen dezelfde zijn, hetzij ze beschermt, hetzij ze straft. Daar alle burgers in haar ogen gelijk zijn, kunnen zij in gelijke mate toegelaten worden tot alle waardigheden, plaatsen en openbare ambten volgens hun bekwaamheden en zonder ander onderscheid dan die van hun deugden en talenten.

7Niemand kan beschuldigd, aangehouden of gevangen worden dan in bij de wet bepaalde gevallen en in de vormen, die zij heeft voorgeschreven.

– Ieder die daden naar willekeur nastreeft, bevordert, pleegt of laat plegen, moet gestraft worden; maar iedere burger die door een wet wordt opgeroepen of gevangen, moet ogenblikkelijk gehoorzamen. Door weerstand te bieden maakt men zich schuldig.

8 – De wet kan slechts strikte en weliswaar noodzakelijke straffen opleggen, en niemand kan gestraft worden dan door een wet die is vastgesteld en uitgevaardigd voorafgaand aan het delict en op wettige wijze toegepast.

9 – Ieder mens wordt als onschuldig beschouwd tot wanneer hij schuldig wordt verklaard. Daarom moet, indien zijn aanhouding onvermijdelijk is, ieder gebruik van geweld dat niet dient om de verdachte gevangen te nemen, van rechtswege streng onderdrukt worden.

10 – Niemand mag vanwege zijn opvattingen, ook niet godsdienstige, worden lastig gevallen, in zoverre dat hun uiting de door de wet ingestelde openbare orde niet verstoort.

11De vrije uitwisseling van gedachten en meningen is een van de meest kostbare rechten van de mens; iedere burger kan dus vrijelijk spreken, schrijven en drukken, behoudens en bij de wet omschreven gevallen, waarin hij van deze vrijheid misbruik maakt.

12 – De waarborg van de rechten van de mens en van de burger vereisen een politiemacht; deze macht is dus ingesteld voor het voordeel van allen en niet voor het particulier gebruik van hen aan wie ze is toevertrouwd.

13 – Voor het onderhouden van de politie en voor de uitgaven van de administratie is een algemene belasting noodzakelijk, zijn moet gelijk worden verdelen onder de burgers in verhouding van hun middelen.

14 – De burgers hebben het recht zelf of door hun vertegenwoordigers de noodzaak van een openbare belasting te onderzoeken, haar goed te keuren, de aanwending ervan te controleren en haar onderdelen, grondslag, invordering en duur te bepalen.

15 – De maatschappij heeft het recht rekenschap te vragen aan iedere openbare ambtenaar voor zijn bestuur

16 – Iedere maatschappij waarin de rechten niet gewaarborgd zijn, noch de scheiding der machten is vastgelegd, heeft geen grondwet.

17 – Aangezien het eigendom een heilig en onschendbaar recht is, kan niemand ervan beroofd worden, tenzij de openbare noodzakelijkheid, wettelijk vastgesteld, dit vereist en onder voorwaarde van een rechtvaardige en van tevoren vast te stellen schadeloosstelling.

(met enorme dank aan Historiek)

DE RAINBOW WARRIOR

In 1985 hield de Franse regering kernproeven op Moruroa, een atol in Frans Polynesië. De Rainbow Warrior lag op 10 juli 1985 in de haven van Auckland om een protestvloot te leiden die richting Moruroa zou gaan varen.

Later op de dag ontploften twee bommen aan boord en sloegen een groot gat in de romp, waardoor de Rainbow Warrior snel zonk.

* Op één na konden de opvarenden veilig aan land komen. Een Nederlandse fotograaf van Portugese afkomst, verdronk toen hij zijn fotomateriaal probeerde te redden uit zijn hut.

* De Rainbow Warrior werd op 21 augustus 1985 weggesleept naar een haven voor forensisch onderzoek. Het schip was niet meer te redden en Greenpeace besloot het schip, nadat het naar eigen zeggen was ontdaan van giftige materialen, te laten zinken in de Matauribaai op de Cavalli-eilanden van Nieuw-Zeeland. Dat gebeurde op 12 december 1987.

* De Warrior fungeert er nu als duikwrak en schuilplaats voor vissen. Het schip is bedekt met … zeeanemonen.

* Het schip werd in 1955 te water gelaten en gedoopt onder de naam Sir William Hardy. Het werd tot 1977 gebruikt door het Britse ministerie van Landbouw, Visserij en Voedsel.

* In 1977 werd het schip gekocht door Greenpeace. Deze organisatie zette het in om te protesteren tegen walvisvaart, zeehondenjacht en kernproeven in de Grote Oceaan.

* Sinds 1987 beschikt Greenpeace over een nieuw vlaggenschip met dezelfde naam. Het schip wordt officieus ook wel de Rainbow Warrior II genoemd. Intussen is de Rainbow Warrior III in gebruik.

* In 1990 werd in de Matauribaai het Rainbow Warrior Memorial onthuld van de Nieuw-Zeelandse beeldhouwer Chris Booth.

* In januari 2012 onthulde De Morgen dat een van de leidende figuren achter de aanslag, Louis-Pierre Dillais, sinds 2005 directeur is van een Amerikaanse vestiging van FN Herstal, die volledig in handen is van de Waalse overheid. Een woordvoerder van Greenpeace reageerde geschokt op dit nieuws.

* Een bij de aanslag betrokken kikvorsman, Jean-Luc Kister, bood op 6 september 2015 op de nationale tv-zender van Nieuw-Zeeland zijn excuses aan voor de aanslag.

(met dank aan Wikipedia – rood drukken voor meer info)

MAGNA CARTA

 Jan zonder Land (1167-1216) was de vierde en jongste zoon van koning Hendrik II van Engeland. Na de dood van zijn vader erfde hij daarom geen landgoederen. Vandaar ook zijn bijnaam.

* Zijn broer Richard Leeuwenhart werd tijdens het beleg van het kasteel Châlus in Limousin door een pijl in zijn schouder getroffen. Een infectie leidde in april 1199 tot zijn dood. Jan zonder Land volgde hem op als koning van Engeland.

* De leenmannen vonden dat de koning zijn macht misbruikte. Zij dwongen hem een verklaring te tekenen, die nu wordt gezien als het eerste handvest over vrijheden en rechtspraak.

* Maar de verklaring had weinig effect: negen weken na de bezegeling werd de Magna Carta door paus Innocentius III nietig verklaard. Bovendien wou Jan zonder Land de afspraken niet nakomen.

* De Magna Carta werd op 1 juni 1215 , goed 807 jaar geleden, ondertekend in Runnymede, op een eilandje in de Theems bij Winsor. De Magna Carta moest een tijdelijk staakt-het-vuren inluiden en regelde een groot aantal zaken voor de leenmannen van Jan zonder Land.

* Het ging vooral over visrechten, de exploitatie van bossen en andere rechten die de leenmannen meer financiële armslag gaven en de willekeur van de koning beteugelde.

* Omdat de verklaring onder dwang was getekend voelde Jan zonder Land zich niet gebonden en werd zijn macht niet blijvend hersteld.

** Toch is de Magna Carta een van de beroemdste documenten uit de Engelse geschiedenis. Het document werd in 2009 opgenomen op de Werelderfgoedlijst voor documenten.

* De tekst van de Magna Carta stelt dat elk individu moet worden beschermd tegen de willekeur van de machthebber en dat aan niemand de toegang tot de rechtspraak mag worden ontzegd. Hieruit vloeiden later de rechten over vrijheid en gelijkheid voort, die wij nu in de westerse wereld vanzelfsprekend vinden.

** De opstellers van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (1948) en het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens (1950) werkten deze fundamentele vrijheden uit de Magna Carta verder uit.

(gelezen bij AbsoluteFacts.com)

dramatische VOETBALFINALE IN BRUSSEL

Gisteren 28 mei 2022 werd de grote finale gespeeld van het internationale clubvoetbal.  ...Madrid haalde het van Liverpool met een zuinige 1-0 en dank zij een fantastisch keepende Courtois.

Ook gisteren 28 mei stond Liverpool in finale op 29 mei 1985, al 37 jaar geleden. Toen speelden het Italiaanse Juventus en het Britse Liverpool de finale van de Europacup I in het Heizelstadion van Brussel. Het werd één van de grootste rampen uit de voetbalgeschiedenis.

De spelers op het veld waren zich nauwelijks bewust van wat er zich in het publiek afspeelde. De match werd niet afgelast. Dat zou de gemoederen nog meer opgejut hebben.

Knipsel1 Knipsel10

* Voor de wedstrijd begon, braken al zware rellen uit toen Liverpoolaanhangers het neutrale vak Z (?!) bestormden dat grotendeels met Juventussupporters was gevuld.

Hierbij lieten 39 mensen het leven : 32 Italianen, 4 Belgen, 2 Fransen en 1 Noord-Ier. Meer dan 400 supporters raakten gewond.

* “Als onverstand zich met geweld verenigt, brengt deze echt de dolste wreedheid voort”, zou Friedrich von Logau hierover zeggen.

* Ondanks het brute geweld en de vele doden en gewonden, ging de wedstrijd toch met grote vertraging van start. De organisatoren vreesden dat een afgelasting de zaak nog erger zou maken.

* De spelers wisten dat er supporters waren omgekomen, maar voor de meeste aanwezigen werd het pas na de wedstrijd duidelijk dat er zoveel mensen overleden waren.

* Een parlementaire onderzoekscommissie stelde achteraf vast hoe gebrekkig de organisatie was.  Er was een tekort aan politietroepen, er werden kaarten op de zwarte markt verkocht, er was een ongebreidelde verkoop van alcohol in en rond het stadion en … het ergste van al: het Heizelstadion verkeerde in een erbarmelijk slechte staat. Eén van de muren begaf het onder de druk van supporters die probeerden weg te komen.

Juventus won de wedstrijd met 1-0, een penaltydoelpunt gescoord door Michel Platini.

** Na het eindsignaal vierden de Juventus-spelers midden op het veld hun overwinning. Het was duidelijk dat ze op dat moment nog niet wisten hoe groot de tragedie was. Er werd echter geen beker uitgereikt.

* Bij wie toen de berichtgeving op tv zag, of wie er live bij was, blijven de afschuwelijke beelden in het geheugen gegrift. Voetbal een feest? Die 29 mei zeker niet.

-Amicizia –

Juventus en Liverpool moesten het tijdens de kwartfinale van de Champions League in 2005 weer tegen elkaar opnemen, 20 jaar na het Heizeldrama. Het was de eerste keer sinds die gebeurtenis dat de clubs weer tegenover elkaar stonden.

050405-035-Liverpool_Juventus-1024x682 * Voor de thuiswedstrijd op Anfield, geleid door de Belgische scheidsrechter Frank De Bleeckere, vroegen de supporters van Liverpool op passende wijze om vergiffenis en riepen ze op tot vriendschap. Ze hielden borden omhoog zodat het woord “amicizia” werd gevormd, “vriendschap” in het Italiaans.

* Hoewel de meeste fans van Juventus voor het gebaar applaudisseerden, keerde een aantal hen de rug toe. Velen weigerden om het aanbod tot vriendschap aan te nemen: de periode van 20 jaar tussen het drama en de verontschuldigingen was nog te klein.

Renovatie

** Na het drama werden in het Heizelstadion enkel nog atletiekwedstrijden georganiseerd. Medio jaren 1990 werd het volledig verbouwd en omgedoopt tot Koning Boudewijnstadion. Ook dat heeft intussen de tand des tijd niet overleefd. Een nieuw stadion dring zich op, één grote renovatie wordt het zeker niet.

AANSLAG OP … DE PAUS

Johannes Paulus II , voorheen Karol Józef Wojtyła, was een ondernemende persoon en de eerste paus die de wereld introk. In juni 1979 bracht hij één van zijn eerste staatsbezoeken aan zijn geboorteland Polen. Miljoenen landgenoten kwamen voor hem op de been tijdens zijn tocht door het land.

* Op 13 mei 1981 , vandaag exact 41 jaar geleden, schoot de 23-jarige Turk Mehmet Ali Ağca de paus neer op het plein voor de Sint-Pietersbasiliek.

* Johannes Paulus II overleefde de aanslag, schonk de dader, die tot levenslang veroordeeld werd, later vergiffenis en bezocht hem ook in de gevangenis (vrije foto).

* Deze aanslag was de directe aanleiding tot de aanschaf van de zogenaamde pausmobiel, een auto waarin de paus beschermd wordt door kogelwerend glas en toch goed te zien is door het vele glas.

* Wie de opdrachtgever van de aanslag was, is nooit geweten. De meeste gissingen wezen evenwel richting … Moskou en de Sovjets.

* In maart 2005 kwamen er documenten vrij uit een aantal voormalige Oostbloklanden die er op wezen dat de Russische geheime dienst van de aanslag op de hoogte was , hoewel dit door anderen betwist werd.

* De motivatie zou zijn dat de Sovjets bang waren voor het effect van de paus op de stabiliteit van de Oost-Europese Sovjetsatellietstaten, in het bijzonder Polen, het thuisland van de paus. Andere speculaties menen dat er mensen binnen het Vaticaan achter de aanslag zouden zitten, maar ook dit werd niet bewezen.

* Op 2 maart 2006 maakte een Italiaanse parlementaire onderzoekscommissie bekend dat naar alle waarschijnlijkheid de Sovjet-Unie opdracht had gegeven voor de aanslag. De dader zelf heeft lang niets willen vertellen over de achtergronden, hoewel hij later heeft laten doorschemeren dat hij wel hulp van binnenuit het Vaticaan ontvangen heeft. Wellicht ligt de waarheid ergens in … het midden.  ( meer info op rood – Wikipedia)

*** Paus Johannes Paulus II, Latijn: Ioannes Paulus PP. II, geboren als Karol Józef Wojtyła, was een Pools priester die aartsbisschop en kardinaal werd en uiteindelijk op 16 oktober 1978 verkozen tot 264e paus van de Rooms-Katholieke Kerk. Wikipedia

GESCHIEDENIS VAN EEN PANDEMIE

De Spaanse Griep (1918-1920)

Goed honderd jaar geleden werd de wereld getroffen door een pandemie die aan een geschatte 50 tot 100 miljoen mensen het leven kostte: de Spaanse Griep. Een veelvoud van het aantal slachtoffers van WO I.

* Toch is de Spaanse Griep (1918-1920) in veel historische werken over de twintigste eeuw niet meer dan een voetnoot. Ten onrechte, zo stelt wetenschapsjournaliste Laura Spinney  (De Spaanse Griep –De Arbeiderspers, 2018).

* De ziekte velde aanvankelijk vooral Amerikaanse militairen. Via hen kwam de ziekte vermoedelijk ook bij andere legertroepen terecht. Van alle militairen die stierven  gedurende de Eerste Wereldoorlog, overleed 70 % niet door krijgsgeweld, wel aan de Spaanse Griep.

* Toen de Eerste Wereldoorlog voorbij was en de militairen weer huiswaarts keerden, sloeg het virus in enorm tempo om zich heen.

Een ziekte van ongekende proporties

* De Spaanse Griep was een ziekte van ongekende proporties. De eerste patiënt werd geregistreerd op 4 maart 1918 in de VS , het laatste slachtoffer viel ergens in maart 1920.

 

 

*** De pandemie werd Spaanse Griep genoemd, omdat Spaanse journalisten de  eersten waren die er tijdens de Eerste Wereldoorlog over berichtten.

* Wereldwijd kreeg maar liefst een op de drie mensen – een half miljard – deze griep. Een geschatte 50 à 100 miljoen overleed eraan. In totaal 2.5% tot 5% van de wereldbevolking.

**  Hiermee werd de Spaanse Griep de grootste killer sinds de Zwarte Dood, die in de Middeleeuwen miljoenen levens eiste. Toch is de Spaanse Griep als ‘enkelvoudige gebeurtenis’ opvallend afwezig in historische overzichtswerken.

Historiografie over de Spaanse Griep

* In de eerste decennia na de uitbraak van de Spaanse Griep werd het virus vooral onderzocht door epidemiologen, virologen en medisch historici.

* Het duurde tot de jaren 1990 voordat het onderzoek naar de Spaanse Griep echt een hoge vlucht nam en meerdere disciplines zich in deze pandemie gingen verdiepen. Onder wie economen, politicologen en mainstream historici. Zij publiceerden hun bevindingen echter vooral in specialistische tijdschriften.

* De Britse wetenschapsjournaliste Laura Spinney heeft in de eerste plaats   alle bestaande kennis verzameld en geanalyseerd in haar werkboek.

* Laura plaatst de pandemie in een brede context: wereldwijd dus, en niet – zoals gebruikelijk – op alleen Europa en de Verenigde Staten.

Begin en verloop van de Spaanse Griep

* Vrij algemeen wordt aangenomen dat de Spaanse Griep begon op 4 maart 1918 in Camp Funston in Kansas, op een Amerikaanse legerbasis. De kok Albert Gitchell was de eerste die aan de griep overleed.

 

 

* Toen de geallieerde Amerikanen naar Europa vertrokken om te vechten in de wereldoorlog, werden ze ingeënt met 14 tot 26 vaccinaties. Mogelijk heeft die combinatie onbedoeld een chemisch bijeffect gehad, wat leidde tot het virus. Ook zou hun lichaam door al die ingeënte antistoffen dusdanig overbelast zijn geweest, dat er een verandering plaatsvond bij de aanmaak van antistoffen.

* Een tweede gangbare theorie vertelt dat de pandemie zijn oorsprong had in China in de jaren 1917-1918.

* Volgens diezelfde onderzoekers was de Spaanse griep een gemuteerd varkensvirus.

* Een derde theorie wijst de plaats Étaples in Frankrijk aan als startpunt van de griep tijdens de Eerste Wereldoorlog.

* Ten slotte zijn er onderzoekers die wijzen op de Spaanse Griep als een variant van gemuteerde vogelgriep.

* Spinney maakt geen keuze uit de drie theorieën over de herkomst van de Spaanse Griep, maar één ding is wel zeker: “De Spaanse Griep is niet in Spanje begonnen.”

Enkele gevolgen van de Spaanse Griep

* De Spaanse Griep had wereldwijd ingrijpende gevolgen. In Bristol Bay – Alaska stierf 40 procent van de bevolking aan de griep. In sommige regio’s zelf 90 tot 100 procent.. In elk geval verdwenen er door de Spaanse Griep ongeveer … twintig talen.

* Ook in economisch opzicht had de Spaanse Griep meetbare gevolgen. Zo wordt India behoorlijk getroffen door de pandemie. De agrarische productie van India was na de Spaanse Griep vergeleken met de periode vóór 1918 met 3 procent gekrompen.

* Ook in Europa daalden de geboortecijfers in de jaren 1918-1919 aanzienlijk. Spinney meldt overigens niet dat hier uiteraard ook een verband lag met de vele jongemannen die in de jaren 1914-1918 omkwamen op de Europese slagvelden.

* De Noorse epidemioloog Svenn-Erik Mamelund concludeerde dat de Spaanse Griep in Noorwegen tot een verzevenvoudiging van het aantal depressies leidde. Net als bij andere grote griepuitbraken in Noorwegen in de periode 1872-1929. Ook de vele gevallen van ‘slaapziekte’ (encephalitis lethargica, ofwel: EL) na 1918 hielden mogelijk verband met de Spaanse Griep.

* Ten slotte stimuleerde de grieppandemie de wetenschap in het interbellum, maar ook de opkomst van nieuwe alternatieve vormen van religie (zoals het spiritisme) èn versterkte zij het cultuurpessimisme dat in de jaren 1920 verwoord werd door bepaalde denkers.  (gelezen bij Wikipedia … die alles weet)

1 2