GERARD WALSCHAP ‘DE FELLE’

Gerard Walschap (Londerzeel 9 juli 1898 – Antwerpen 1989)

is het oudste kind van herbergier Florent Walschap en kruidenierster Anna Peeters. Na hem krijgen ze nog zeven kinderen. Walschap studeert aan het Klein Seminarie in Hoogstraten en later filosofie en theologie in de missiecongregatie van het Heilig Hart.

** Voor hij de hogere wijdingen ontvangt, treedt hij uit. Hij beseft dat hij niet geschikt is voor het priesterschap en het celibaat (niet trouwen).

* Walschap, die ook een gretige lezer is, ontwikkelt zich in de jaren dertig tot een schrijver met een zeer expressieve stijl, die nog maar een sober gebruik maakt van streek gebonden uitdrukkingen en die duidelijk afstand neemt van de alom aanwezige katholieke kerk.

* De romans Adelaïde, Eric en Carla vormen tesamen De familie Roothooft (1939) dat de ondergang van een familie beschrijft door drie generaties te volgen. Het boek wordt door de kerk op de Index (boeken die niet mogen gelezen worden) geplaatst, Walschap wordt uitgemaakt voor pornograaf en afvallige.

* De mens is naar zijn opvattingen niet voor een evenwichtig bestaan in de wieg gelegd, maar onderworpen aan irrationele, onbewuste impulsen, vervuld van angst- en schuldgevoelens, maar altijd op zoek naar bevrijding. Het existentiële lot van de mens wordt door Walschap vlijmscherp geanalyseerd in een stijl die zeer modern aandoet.

* Een mens van goede wil (1936) en Houtekiet (1939), zijn twee bekend gebleven romans. Een mens van goede wil beleefde zelfs een revival door de bewerking voor een televisiereeks met dezelfde naam ergens in de jaren ’70 en ’80 van vorige eeuw. De hoofdpersoon kan geen onrecht verdragen en trekt de uiterste consequentie uit zijn naastenliefde.

* Houtekiet is de nieuwe mens, de man die verstandig en bekwaam leeft, seksueel en creatief, rechtvaardig en volkomen los van zijn voormalig geloof. In deze roman belijdt Walschap een humanistisch vitalisme, dat volkomen losstaat van het geloof van zijn jeugd.

* Een vervolg, Nieuw Deps, verschijnt in 1961. Julien Weverbergh noemt zijn van Manteau afgescheiden uitgeverij naar de roman van de door hem bewonderde Walschap.

*** Walschap krijgt drie keer de staatsprijs voor romans (Trouwen, Zuster Vergilia, Oproer in Congo). In 1968 wordt hij door koningin Beatrix onderscheiden met de Prijs der Nederlandse letteren. In mei 1975 wordt hij door koning Boudewijn in de adelstand verheven en krijgt hij de titel baron.

*** Toen hij stierf was Walschap de meest gelauwerde auteur in Vlaanderen: tweemaal de driejaarlijkse staatsprijs voor de roman, namelijk voor Trouwen en Zuster Virgilia; de driejaarlijkse prijs voor de koloniale roman voor Oproer in Congo (1953); de vijfjaarlijkse prijs ter bekroning van een ganse carrière, na zijn pensionering in 1965 , en ten slotte uit de handen van de Nederlandse koningin de Prijs der Nederlandse Letteren in 1968. Kort voor zijn dood zei hij:

(..) Ik leef nu in de zoete overtuiging dat ik mijn van jongsaf aangebonden strijd over geheel de lijn gewonnen heb. De vuile hetze die tegen mij eerst werd gevoerd, zwijgt beschaamd; de morele vrijheid die ik voor de Vlaamse schrijvers heb opgeëist, wordt zelfs door katholieke schrijvers als vanzelfsprekend gebruikt, de grapjasserij en de literatureluurderij zijn verzwonden, onze letterkunde bloeit tot in de jongste generatie. Het is schoon daartoe te hebben bijgedragen. Ik ben trots op mijn werk, want ik heb mijn ambitie verwezenlijkt. Ik heb grootse dingen gedaan en volkeren bekeerd, zij het niet diegene, die ik als kind voor ogen had, maar ik heb mijn voorgenomen martelaarschap en heldhaftigheid waargemaakt: ik heb alles gezegd wat ik te zeggen had, op een mooie manier, en daarvoor op mijn kop gekregen, vijftig jaar lang (..)
Vlaamse mentaliteitsgeschiedenis van de 20ste eeuw

* In 1983 (?!) had journalist-literatuurcriticus Jos Borré in Knack een uitgebreid interview met Gerard Walschap (1898-1989) naar aanleiding van diens 85ste verjaardag. Zijn charisma en vertelplezier lieten Borré sindsdien niet meer los. Enkele bedenkingen …

* ‘Gerard Walschap. Een biografie’ verdiept zich niet alleen in het leven van Walschap maar hangt met verve een portret op van het 20ste-eeuwse Vlaanderen, waar Walschap een exponent van was.

* Van overtuigde katholiek in de jaren ’20 werd Walschap geleidelijk aan een overtuigde vrijzinnige. Borré schetst een fijnmazig portret van de omslag van het katholieke naar het vrijzinnige Vlaanderen, zoals dat zich in Walschaps eigen leven voltrok, maar ook in het leven van heel wat van zijn tijdgenoten. Een knap staaltje Vlaamse mentaliteitsgeschiedenis van de 20ste eeuw.

* Walschap heeft op de achtergrond altijd de gedachte aan zelfmoord met zich meegedragen. Hij koesterde een grote wanhoop in het leven. Dat had natuurlijk te maken met zijn geloofsverlies maar vooral met existentiële ontreddering.

* Ook heeft hij zich altijd zeer eenzaam gevoeld en intellectueel geïsoleerd. Het is bekend dat hij na zijn uittreding uit het klooster en zijn vaarwel aan de katholieke kerk het moeilijk had. Maar hij voelde zich later ook niet echt geaccepteerd door de vrijzinnige zuil. Zeker in de jaren ’30 merk je in artikels in het blad ‘Hooger Leven’ hoe zelfmoord en zelfmoordenaars hem bezig houden.

* Hij heeft geen concrete poging tot zelfmoord ondernomen maar de radeloosheid bij zijn uittreding uit het klooster en de schuld om zijn grote seksuele libido lieten hem niet los. Een zekere moedeloosheid was een constante in Walschaps leven. Vandaar dat hij ook altijd zo uitkeek naar momenten van bevrijding. Walschap was … een heel complexe persoonlijkheid.

* In 1925 trouwde Walschap met Marie-Antoinette “Ninette” Theunissen, met wie hij vier zonen en een dochter kreeg. Hij noemde zijn huwelijk een jeugdige vergissing maar bij mijn weten is hij nooit vreemd gegaan, ook al beschrijf ik hoe hij in 1959 vier maanden lang een platonische vriendschap had met een Brusselse bewonderaarster die advocate was.

* Ze correspondeerden druk met elkaar en Walschap ging bij haar stiekem op bezoek. Zijn vrouw zette zelfs een privédetective in. Maar ik denk niet dat er echt iets is geweest tussen Walschap en zijn Brusselse bewonderaarster. Walschap heeft die verhouding trouwens zelf afgebroken.

Wie na het lezen van zijn biografie nog meer wil weten over Walschap, beveelt Borré ‘De heilige Jan Mus’ aan. Het is zeker niet zijn beste roman maar wel zijn testament waarin hij zichzelf met al zijn overtuigingen bloot geeft.

Jean de La Fontaine

Jean de La Fontaine (Château-Thierry (Champagne), 8 juli 1621Parijs, 13 april 1695) was een classicistische Franse schrijver en dichter, vooral bekend om zijn fabels.

* De Fabels van Jean de La Fontaine, ook wel Les Fables genoemd, is een werk van de Franse schrijver en dichter Jean de La Fontaine. Hij publiceerde het eerste deel in 1668 en het tweede deel in 1679. Het betreft een verzameling van 243 fabels in dichtvorm geschreven, waar in de meeste gevallen dieren met menselijke eigenschappen centraal staan en waar een moraal wordt verteld.

* Jean de La Fontaine is zeker niet de eerste die zich richt op het genre van de fabel. Al in de zesde eeuw voor Christus beoefende de Griekse dichter Aisopos de fabels en hij wordt dan ook gezien als de oprichter van dit genre.

* Het woord “fabel” komt van het Latijnse fabula, dat afgeleid is van het werkwoord “zeggen”. Een fabel kenmerkt zich door zijn beknoptheid en eenvoudigheid, waarin meestal dieren met menselijke eigenschappen in beeld worden gebracht.

* Fabels hebben een didactisch doel. Een moraal ontbreekt er zeldzaam en dit genre probeert dus vooral de lezer iets te leren. Enkele van de bekendste fabels van Aisopos werden door Jean de La Fontaine herschreven, zoals De krekel en de mier.

* De eerste publicatie van de Fabels omvat boek I t/m VI. De La Fontaine laat in het eerste boek veel dieren voorkomen en begint met een van de meest bekende fabels: De krekel en de mier …

De krekel sjirpte dag en nacht, zo lang het zomer was,

Wijl buurvrouw mier bedrijvig op en neer kroop door ‘t gras “Ik vrolijk je wat op,” zei hij. “Kom, luister naar mijn lied.”

Zij schudde nijdig met haar kop: “Een mier die luiert niet!”

Toen na een tijd de vrieswind kwam, hield onze krekel op.

Geen larfje of geen sprietje meer: droef schudde hij zijn kop. Doorkoud en hongerig kroop hij naar ‘t warme mierennest.

“Ach, juffrouw mier, geef alsjeblieft wat eten voor de rest

Van deze barre winter. Ik betaal met rente terug, Nog vóór augustus, krekelwoord en zweren doe ‘k niet vlug!”

“Je weet dat ik aan niemand leen,”

Zei buurvrouw mier toen heel gemeen.

“Wat deed je toen de zon nog straalde En ik mijn voorraad binnenhaalde?”

“Ik zong voor jou,” zei zacht de krekel.

“Daaraan heb ik als mier een hekel!

Toen zong je en nu ben je arm.

Dus dans nu maar, dan krijg je ‘t warm!”

Wie leeft van kunst gaat door voor gek. Vaak lijdt hij honger en gebrek.

* In deze fabel eindigt Jean de La Fontaine met de moraal. De moraal ontbreekt vrijwel nooit en is meestal aan het eind van de fabel te vinden.

(met dank aan nl.Wikipedia.org)

Thomas More (Geel)

Als filosoof, jurist, staatsman en humanist was de Engelsman Thomas More (1478-1535) een van de belangrijkste figuren van de turbulente periode waarin Europa zich aan het begin van de zestiende eeuw bevond.

* Thomas More schetste in zijn Utopia (1516) een ideale samenleving, waar geen privébezit bestaat en religieuze tolerantie heerst. De invloed van het werk was groot. Hoe kwam men tot geluk in Utopia? is een van de belangrijkste humanistische schrijfsels.

*** More correspondeerde met Erasmus en andere geleerden over klassieke en christelijke auteurs, de opvoeding van koningen, en het toepassen van de rede.

** In zijn beroemde werk Utopia beschrijft More de problemen waar zijn wereld op dat moment mee kampte. Religieuze twisten verscheurden het continent. Koningen en staten wisten hun macht steeds meer uit te breiden en begonnen dure, zinloze oorlogen.

** In Engeland verloren boeren hun land omdat de gemeenschappelijke grond steeds meer in handen kwam van rijke grootgrondbezitters. Het strafrecht was inhumaan en medemenselijkheid was ver te zoeken.

** Tegelijkertijd was hij als staatsman en devoot katholiek betrokken bij het vervolgen van protestanten. Vanwege zijn verzet tegen koning Hendrik VIII werd More op 6 juli 1535 geëxecuteerd.

** In More’s boek vertelt een reiziger over een eilandstaat, gelegen in de Nieuwe Wereld, waar de zaken veel beter geregeld zijn. Alle materiële zaken worden gedeeld door de bevolking. Iedereen werkt een aantal uur per dag en besteed de rest van de tijd aan cultuur en onderwijs.

** Vrouwen en mannen zijn in veel opzichten gelijk aan elkaar. Alle godsdiensten hebben dezelfde rechten en zelfs atheïsme is toegestaan. Oorlog moet zoveel mogelijk vermeden worden en niet geromantiseerd.

** Het is altijd twijfelachtig gebleven in hoeverre More het ideaalbeeld van Utopia (lees ook onderaan) zelf onderschreef. Over het algemeen wordt aangenomen dat More inzag dat Utopia te ver van de werkelijkheid afstond en daarom een praktischer standpunt innam in zijn functie.

Het boek is ook in latere eeuwen populair gebleven, hoewel de hoge mate aan idealisme tegenwoordig vaak verdacht is. Vandaar ook de uitdrukking  ‘het is een utopie‘ – een onbereikbaar iets.

 

*** Op 6 juli 1535 dus stierf More in Tower Hill. Het was geen natuurlijke dood, maar een executie op bevel van de Engelse koning. In 1528 had Thomas More  een conflict gekregen met Hendrik VIII, dat geëscaleerd was.

* Zo sprak More zich uit tegen de voorgenomen scheiding van Hendrik VIII met Catharina van Aragon. Hierna distantieerde de koning zich van de kerk, waarna Thomas More in 1532 ontslag nam als Lord Chancellor.

* Het conflict laaide hoog op en op 17 april 1534 liet Hendrik VIII zijn opponent in de Tower van Londen opsluiten. Na ruim een jaar gevangenschap werd Thomas More op 6 juli 1535 onthoofd.

*** Hendrik VIII scheurde zich even later af van Rome en stichtte een nieuwe kerkgemeenschap. De meeste gelovige Engelsen zijn nog steeds Anglicanen, volgers van de Engelse kerk.

*** Maar opgelet, Thomas More is in feite nog springlevend, want ..Thomas More is een Vlaamse katholieke hogeschool, lid van de Associatie KU Leuven.

*** Ze ontstond bij de start van het academiejaar 2012-2013 door de fusie van Lessius Antwerpen, Lessius Mechelen en Katholieke Hogeschool Kempen. De maatschappelijke zetels bevinden zich in Mechelen (Thomas More Mechelen-Antwerpen vzw) en in Geel (Thomas More Kempen vzw).

* De hogeschool biedt professionele bachelors en graduaten aan op 11 campussen in 7 gemeenten in de provincie Antwerpen. Vier in Mechelen, twee in Antwerpen, één in Sint-Katelijne-Waver en vier in de Kempen.

* In de Kempen gaat het om vier campussen, waarvan Geel de grootste is. Naast Geel zijn er campussen in Lier, Turnhout en Vorselaar.

* Deze 4 campussen vormen een apart geheel binnen de Thomas More groep. De vier campussen samen bieden onderwijs aan 7.505 studenten en tellen 778 personeelsleden.

** In Geel worden ook enkele academische opleidingen georganiseerd door de KU Leuven, namelijk voor Biowetenschappen (met verschillende afstudeerrichtingen) en bachelor in de Industriële wetenschappen.

 

*** Voor wie er maar niet genoeg van krijgt, nog het volgende …

Thomas More zelf vatte zijn beroemde boek Utopia als volgt samen:

* Het eiland heeft een verscheidenheid van godsdiensten. Niet alleen van streek tot streek lopen die uiteen, maar zelfs binnen het bestek van één stad. Er zijn Utopiërs die de zon, anderen die de maan of een der planeten als godheid aanbidden. Er zijn er ook die een mens uit oude tijden, iemand die uitzonderlijk goed of uitzonderlijk beroemd is geweest, als een godheid vereren, zelfs wel als de hoogste god. Maar de grote meerderheid is daar veel te verstandig voor, en gelooft aan geen van deze goden, maar aan één goddelijk wezen, verborgen, eeuwig, onmetelijk, ondoorgrondelijk, dat op een wijze die boven het menselijk begrip gaat, de ganse wereld door woont.
* Trouwens ook alle anderen, hoezeer uiteenlopend van geloof, stemmen toch op dit punt met hen overeen, dat zij één godheid als de hoogste beschouwen, de werkmeester en bestierder van het heelal; hem duiden zij allen gelijkelijk in hun landstaal aan als Mithra.
* Het verschil is, dat de ene deze, de andere die godheid voor Mithra houdt. Maar welke godheid het ook zij die men als de hoogste beschouwt, hierin stemmen allen weer overeen, dat het in wezen zijn kracht en majesteit zijn, waaraan overal, waar ook ter wereld, de schepping wordt toegeschreven.

ALEXIS DE TOCQUEVILLE

ALEXIS DE TOCQUEVILLE … ik moet eerlijk bekennen dat ik nog nooit van die Franse burggraaf gehoord had. Nog minder van zijn beslagenheid op vele terreinen. Een klein voorsmaakje vond ik door wat te snuisteren in…Wikipedia. Wie zoekt, vindt en onthoudt meer en meer.

Alexis-Charles-Henri Clérel, burggraaf de Tocqueville (Verneuil-sur-Seine, 29 juli 1805 Cannes, 16 april 1859) was een Frans aristocraat, politiek filosoof en socioloog, historicus en staatsman.

* Hij geldt als theoretisch grondlegger van het moderne politieke liberalisme en is een visionair. Tocquevilles analyses, worden door sommige mensen gezien als nog steeds geldend voor de moderne samenleving van nu.

* Tocqueville kwam uit een oude Normandische adellijke en katholieke familie die meestreed in de Slag bij Hastings (1066) en leed onder de Franse Revolutie.

* Zijn overgrootvader aan moederszijde, Guillaume-Chrétien de Lamoignon de Malesherbes, verdedigde Lodewijk XVI en stierf onder de guillotine, samen met een reeks neven, nichten, ooms en tantes.

* Zijn ouders ontkwamen ternauwernood aan dit lot door de val van Robespierre in 1794. Zijn vader werd, volgens de overlevering, in gevangenschap in één nacht grijs.

° Napoleon Bonaparte die de orde herstelde, was voor Tocqueville een megalomane usurpator en parvenu

* Tocqueville studeerde rechten en werd in 1827 aangesteld als onderzoeksrechter in Versailles. De colleges van François Guizot wekten zijn interesse voor politiek. Met zijn vriend Gustave de Beaumont (1802-1866) bezocht hij in 1831 de Verenigde Staten om het gevangeniswezen en de samenleving er te bestuderen.

* Na een klein jaar keerden ze terug en publiceerden ze in 1833 het rapport Du système pénitentiare aux États-Unis, et de son application en France. In Frankrijk en de Verenigde Staten stapelden de lovende recensies zich op en in Groot-Brittannië, gaf John Stuart Mill Tocqueville bekendheid.

* Tocqueville bewonderde de democratie vanwege de maatschappelijke gelijkheid voor allen. In de Verenigde Staten bestudeerde hij de gelijkheid in een maatschappij waar ze op dat moment het meest ontwikkeld was.

* Tocqueville stierf op 16 april 1859 aan tuberculose in Cannes.

  • Tocqueville voorspelde een bipolaire wereld, met de dominantie van Rusland en Amerika. Hij stelde dat Amerika niets te vrezen had van revoluties, met uitzondering van de rassenstrijd…
  • Op 25 april 2005 werd een medaille in taille-douce uitgegeven ter herdenking van zijn tweehonderdste geboortedag.

Keizer Karel V

Karel V werd vanaf 1506 landsheer van de meeste Nederlandse gewesten. Vanaf 1516 was hij tevens koning van Spanje en in 1519 ook keizer van het Heilige Roomse Rijk gekozen. Drie serieuze titels nog voor hij 20 werd…

* Karel werd op 24 februari 1500 geboren in het Prinsenhof in Gent als oudste zoon van Filips de Schone en Johanna van Castilië, beter bekend als Johanna de Waanzinnige.

* Hij werd opgeleid in Mechelen, aan het hof van zijn tante Margaretha van Oostenrijk, de landvoogdes van de Nederlanden.

* Na de dood van zijn vader in 1506 werd hij de landsheer van de Nederlandse gewesten. Omdat hij toen amper 6 was, werd zijn tante aangesteld als regentes.

* In 1515 , op zijn 15de , werd Karel reeds meerderjarig en werd hij ook koning van Spanje. Drie vliegen in één klap voor zijn 20ste– in datzelfde jaar 1515 werd in Veerle de nieuwe kerktoren ingehuldigd… en die staat er nog –

* Keizer Maximiliaan I, de man van Maria van Bourgondië (die jammerlijk verongelukte na een val van haar paard), was de grootvader van Karel, en had zijn kleinzoon al voor zijn dood naar voren geschoven als zijn opvolger in het Heilige Roomse Rijk.

*** Maximiliaan betaalde hoge bedragen aan enkele keurvorsten om ze gunstig te stemmen. Maximiliaan overleed op 12 januari 1519.

* Enkele maanden later trok Karel met een leger naar Frankfurt, waar de nieuwe Duitse koning gekozen zou worden.

* Dat maakte indruk. Karel werd op 28 juni 1519 in Frankfurt gekozen als opvolger van Maximiliaan.

** De kroning vond plaats op 23 oktober 1520 in de Dom van Aken. Op 24 februari 1530 werd hij ook tot keizer van het ‘Heilig Roomse Rijk’ gekroond door paus Clemens VII.

* Karel werd bovendien de laatste keizer van het Heilige Roomse Rijk die door een paus werd gekroond. De Bourgondiërs maakten hier definitief plaats voor de Habsburgers.

Maarten Luther

Karel V was een vrome katholiek. Hij vond het protestantisme een bedreiging voor de wereldlijke orde.

* Ketterij was staatsgevaarlijk en werd vanaf 1522 in de Nederlanden met alle middelen bestreden.

* In Duitsland had Karel V minder macht en minder mogelijkheden om zijn beleid door te drukken. Maarten Luther kreeg zelfs een vrijgeleide om in april 1521 te verschijnen op de Rijksdag van Worms.

Luther verklaarde daar dat hij zijn stellingen niet wilde herzien.

* Luther werd op 26 mei 1521 met het Edict van Worms in de rijksban geslagen. Keurvorst Frederik III van Saksen verleende hem echter onderdak op de Wartburg in Eisenach (foto onder)

* Op de Rijksdag van Augsburg (1530) probeerde Karel de christelijke eenheid in de Duitse gebieden te redden. Zijn voorstel werd echter verworpen. Karel zou nog twintig jaar vergeefs blijven strijden tegen de reformatie in Duitsland.

* In 1549 voltooide Keizer Karel V de Nederlandse eenheid met de Pragmatieke Sanctie. Daarin werd bepaald dat de 17 Provinciën (99 jaar later het onafhankelijke Nederland) als één en ondeelbaar geheel zouden overgeërfd worden.

* Op de rijksdag van Augsburg van 1555 sloten de Duitse vorsten de Godsdienstvrede van Augsburg.  Vastgesteld werd dat de Duitse vorsten voortaan vrij waren om de religie van hun keuze op te leggen aan hun onderdanen.

* Karel zag de Godsdienstvrede van Augsburg als een persoonlijke nederlaag. Hij besloot af te treden. Karel nam op 25 oktober 1555 afscheid in Brussel. Zoon Filips volgde hem op als heer van de Nederlanden en als koning van Spanje.

* Filips liet zich hier niet zien maar liet zich wel vertegenwoordigen door een stelletje sabelslepers van de grootste orde, te beginnen met de hertog van Alva. Galg en rad stonden geen week meer stil …

* Karel V vertrok 15 september 1556 per boot naar Spanje.

* Daar liet hij meteen een villa bouwen naast het klooster Cuacos de Yuste (foto) aan de voet van de bergketen Sierra de Gredos in Extremadura. Daar bracht hij zijn laatste jaren door.

* Karel V overleed op 21 september 1558. Twee dagen later werd zijn stoffelijk overschot bijgezet in een crypte onder het altaar van de kloosterkerk in Yuste.

* De stoffelijke resten werden in 1573 door Filips overgebracht naar het abdijcomplex Escorial bij de stad San Lorenzo de El Escorial. Karel ligt er omringd door zijn nazaten. En wacht er mogelijk op … uw bezoek.

*** ook met dank aan  Ruud van Capelleveen van  AbsuluteFacts

!!!! mail van lezer Louis Berghmans

Allo Ludo ,

In verband met jouw artikel in De gazet van Laakdal over keizer Karel, toch wat interessante bemerkingen…

Wist je dat jullie familie rechtstreekse afstammeling is van keizer Karel? Via Rens, Claes, Van Genechten, Breugelmans… en zo verder.

Ik heb onlangs de volledige link van afstamming bezorgd aan jouw broer Herman. Vanaf jullie moeder tot keizer Karel leefden er 34 generaties …

Eigenlijk is dit niet zo opmerkelijk. Keizer Karel was officieel 5x getrouwd maar had daarbij zeker nog evenveel concubines (aanhoudsters). Hierbij heeft hij meer dan 20 kinderen verwekt. Die allemaal nakomelingen hebben.

Dit maakt dat na meer dan 30 generaties, de helft van België, een stuk van Duitsland, Frankrijk en Nederland nakomelingen zijn van Keizer Karel.

Mvgr. Louis Berghmans  (LV waarvoor dank uiteraard!)

ANNE FRANK

KnipselfRANK

Anne Frank

Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Anne Frank
Anne Frank op de 6e Montessorischool Amsterdam, 1940, collectie Anne Frank Stichting
Algemene informatie
Volledige naam Annelies Marie Frank
Geboren 12 juni 1929
Geboorteplaats Frankfurt am Main, Duitsland
Overleden waarschijnlijk februari 1945
Overlijdensplaats Bergen-Belsen, Duitsland
Land staatloos
Handtekening Handtekening
Werk
Jaren actief 1942-1944
Genre autobiografisch
Bekende werken Het Achterhuis
Uitgeverij Contact, Prometheus, Bert Bakker
Dbnl-profiel

Annelies Marie (Anne) Frank (Frankfurt am Main, 12 juni 1929Bergen-Belsen, februari 1945[1]) was een Duits en later statenloos Joods meisje dat wereldberoemd is geworden door het dagboek dat ze schreef tijdens de Tweede Wereldoorlog, toen ze ondergedoken zat in het achterhuis aan de Prinsengracht in Amsterdam.

Zij stierf vermoedelijk in februari 1945 aan vlektyfus[2] in het concentratiekamp Bergen-Belsen. Haar officiële sterfdatum is echter door de Nederlandse autoriteiten vastgesteld op 31 maart 1945.

Haar dagboek is postuum gepubliceerd en is een van de meest gelezen boeken ter wereld. Door haar dagboek is Anne Frank internationaal een symbool geworden van de Holocaust, de moord op zes miljoen Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog.[3]

Anne Frank is opgenomen in de Canon van Nederland als een van de vijftig thema’s van de Nederlandse geschiedenis.

Meer op Wikipedia , de allesweter. Klikken op rood brengt je al een stap dichter bij het grote verhaal.

DE SCHREEUW

* “Het werk van Munch staat in het teken van een ontluisterd mensbeeld,” schreef Gottlieb Leinz in zijn studie over moderne kunst. “De betekenis van zijn werk, dat van cruciale invloed is geweest op het vroege Duitse expressionisme, is niet zozeer in de formele kwaliteiten ervan gelegen als wel in de genadeloze wijze waarop gestalte wordt gegeven aan vereenzaming, dood en vervreemding.”
.
** Het is niet de persoon op de brug die schreeuwt. De natuur schreeuwt hier naar de vertwijfelde bijna anonieme persoon op de brug. Hij houdt zijn handen voor zijn oren om te voorkomen dat hij wordt overweldigd door het natuurgeweld.
.
* Hemel en aarde, water en mensen gaan kolkend, in draaiende lijnen in elkaar op. De macht van de natuur overvalt de mens vanuit een hinderlaag. Het werk van Edvard Munch heeft vaak een melancholieke , zelfs depressieve sfeer.
.
* De oorzaak hiervan moet gezocht worden in zijn jeugd. Munch werd op jonge leeftijd geconfronteerd met ziekte en dood. Zijn moeder overleed aan tuberculose toen hij vijf was. Later stierf ook zijn zus Sophie (15) aan deze ziekte. Zijn vader overleed in 1889, toen Edvard Munch in Parijs woonde.
.
* “We moeten geen interieurs met lezende mannen en breiende vrouwen meer schilderen. We moeten levende mensen schilderen die ademen, voelen, lijden en de liefde bedrijven. Ik schilder niet wat ik zie, maar wat ik zag ,” zei Edvard Munch ooit.

HILLARY EN TENZING OP MOUNT EVEREST

Op 29 mei 1953 om 11u lokale tijd bereikten Edmund Hillary en Tenzing Norgay als eersten in de geschiedenis de top van de Mount Everest . In België werd het nieuws bekend gemaakt in het nieuws van 19u. Op de radio uiteraard, want tv stond nog in zijn prilste kinderschoenen.

* Ik was pas tien en herinner het me nog levendig. Op slag werden Hillary en Tenzing, zoals ik ze onthouden heb, voor een hele lange tijd mijn onvoorwaardelijke favorieten. Ik ging het meteen melden in de buurt , maar daar begreep men mijn enthousiasme niet. En dat begreep ik dan weer niet.

           De moedergodin van de wereld

  • 1953 – De eersten die de Everest beklommen en levend terugkwamen waren de Nieuw-Zeelander Edmund Hillary en sherpa Tenzing Norgay. Zij bereikten op 29 mei 1953 de top met hulp van een zuurstofapparaat. 
  • 1978Reinhold Messner (kleurfoto) uit Zuid-Tirol, en Peter Habeler, uit Oostenrijk, waren op 8 mei 1978 de eersten die erin slaagden de top te bereiken zonder zuurstofapparaat.
  • 1980 – Reinhold Messner was ook de eerste die erin slaagde de Mount Everest solo te beklimmen. Dat was op 20 augustus 1980. Ook deze keer maakte hij geen gebruik van extra zuurstof.
  • Messner was bovendien de eerste die de veertien achtduizenders beklom.
  • 1988 – Tom Whittaker miste zijn rechtervoet, maar wist met een kunstvoet op 27 mei 1988 toch de top van de berg te bereiken.
  • 1988 – Pierre Tardivel in september 1992 en Jean Marc Boivin op 2 september 1988 waren de eersten om van de top naar beneden te skiën en met een parapente (kleine parachute) veilig te landen.
  • 1999 – De eerste Belg die vanuit Tibet de top bereikte was Pascal Debrouwer. Deze prestatie leverde hij op 18 mei 1999. Tijdens de afdaling is Debrouwer wellicht weggegleden en dodelijk verongelukt, waarschijnlijk wegens oververmoeidheid. Ergens op zo’n 8000 meter ligt zijn dode lichaam.
  • 2002 – Hans van der Meulen bereikte in 2002 als eerste Nederlander de top zonder gebruik te maken van een zuurstofapparaat.  Wilco van Rooijen maakte deel uit van de expeditie van Hans van der Meulen maar bereikte de top net niet.
  • 2004 – Die Wilco van Rooijen was een doorzettertje. Op 20 mei 2004 werd hij de eerste Nederlander die erin slaagde de top te bereiken zonder zuurstofapparaat maar met getuigen, foto’s en video-opnamen.
  • zonder datum – Een 15-jarig sherpameisje is de jongste vrouw die de top van de berg bereikte. De Amerikaanse Samantha Larson stond als jongste niet-Nepalese vrouw op de top van de Mount Everest.
  • 2013 – Op 23 mei verbrak een 80-jarige Japanner het record oudste beklimmer van de Mount Everest. Yuichiro Miura stond voor de derde keer op de top.
  • In mei 2019 waagden 300 mensen de tocht naar de top. Daardoor ontstond vlak onder de top een file van ongekende omvang. In een week tijd overleden elf mensen wegens de ijzige temperaturen en lage zuurstofgraad. Nadien werden de voorwaarden om te mogen klimmen heel streng aangepast.

 

  • dat een mens niet voorzichtig genoeg kan zijn met info allerlei , wordt nogmaals bewezen in onderstaand schrijven – maar omdat het Clem is, een gelegenheidsmedewerker van ons, geloven we hem op zijn woord (maar laten onze opgesnorde versie voorlopig nog staan als hulpje )

Helaba Kuifje,

Opmerkingen bij het lezen van je Everest-artikel:

* De eerste Belg die de Mount Everest beklom was niet Pascal Debrouwer maar wel Rudy Van Snick die op 10 mei 1990 de top bereikte (zie: https://nl.wikipedia.org/wiki/Rudy_Van_Snick). Interessant om weten , is dat hij dat deed in gezelschap van Peter Hillary ( jawel, de zoon van de eerste Everest-beklimmer) en Rob Hall, de Amerikaan die samen met 3 van zijn expeditieleden in mei 1996 omkwam in het beruchte Everest-drama. De journalist en medeklimmer John Krakauer schreef die gebeurtenissen neer in een boek Into thin air.

* Van Snick beklom binnen een tijdsbestek van 6 jaar de hoogste top van elk contingent: de Seven Summits. Wie dat ondertussen ook deed: de huidige presentatrice van het verkeersveiligheidsprogramma Kijk uit, Sofie Lenaerts.

* De eerste Belgische vrouw die de Everest beklom was Ingrid Bayens, afkomstig uit Ramsel. Op 12 mei 1992 bereikte ze de top. Naast de Everest beklom ze ook nog drie andere achtduizenders: de Gasherbrum II, de Dhaulagiri en de Annapurna. In 1987 had ze haar man, Wim Verbist, verloren tijdens een beklimming in de Andes; wat haar niet belette om door te gaan met extreem bergbeklimmen.

Pascal Debrouwer was wel de eerste Belg die in 1999 de Everest beklom vanuit Tibet en niet vanuit Nepal zoals het meest gebruikelijk. Hij verongelukte tijdens de afdaling.

Een 18-tal Belgen hebben ondertussen de Everest beklommen.

Clem

 

CHARLES LINDBERGH

Op 21 juli 1969 won Eddy Merckx zijn eerste Ronde van Frankrijk. Meer nog is 21 juli 1969 de dag dat Apollo 11 voor het eerst mensen op de maan bracht.

* Lang voor deze stunt van pakweg een halve eeuw geleden was de Amerikaanse luchtvaartpionier Charles Lindbergh (1902-1974) één van de grootste, zo niet de grootste held van Amerika en ver daarbuiten.

* Charles Lindbergh was immers de eerste piloot die met een solovlucht de Atlantische Oceaan overstak zonder tussenlandingen. In de jaren twintig, de luchtvaart stond nog in haar kinderschoenen, leek het zowat onmogelijk .

* Charles Lindbergh bewees met zijn solovlucht, dat het wel mogelijk was. Hij vertrok op 20 mei 1927 , vandaag 94 jaar geleden, met zijn vliegtuig ‘Spirit of Saint Louis’ uit New York en landde de volgende avond (21 mei) op het vliegveld Le Bourget bij Parijs . De vlucht van Charles Lindbergh duurde meer dan 33 uur om bijna 6.000 kilometer te overbruggen.

* Na de geslaagde recordpoging werd Lindbergh in New York als een grote held binnengehaald. Aan beide zijden van de oceaan was hij op slag beroemd . In mei 1929 huwde hij Anne Morrow, de dochter van een ambassadeur. Zij vloog enkele jaren als zijn co-piloot en navigator op vluchten in binnen- en buitenland. Ook was Lindbergh actief als technisch adviseur voor twee luchtvaartmaatschappijen.

* In maart 1932 werd de tweejarige zoon, Charles Augustus, gekidnapt uit het huis van de Lindberghs in Hopewell bij New York. Het kind werd vermoord . Door de enorme populariteit van Charles Lindbergh werd dit één van de meest besproken misdaden van de jaren dertig. Pas na 1936 keerde de rust rond de familie Lindbergh terug, nadat de dader Bruno Hauptmann was veroordeeld en geëxecuteerd.

* Lindbergh was  een groot bewonderaar van … Hitler . Hij bezocht nazi-Duitsland regelmatig en ontving een hoge onderscheiding uit handen van Hermann Göring.

* Na WO II woonde Charles Lindbergh met zijn familie in Connecticut , daarna op Hawaï. Hij werkte als consultant voor verschillende vliegtuigmaatschappijen en was ook adviseur van de National Advisory Committee for Aeronautics. Charles Lindbergh overleed in augustus 1974 in Maui op Hawaï.

* In 2003, twee jaar na het overlijden van zijn echtgenote, kwam aan het licht dat Charles Lindbergh … een dubbelleven leidde en in Europa liefst drie gezinnen had gesticht. Twee kinderen bij een zekere Valeska, zijn privésecretaresse, en vijf  bij de Duitse zusjes Brigitte en Mariette Hesshaimer, die bevriend waren met Valeska. De kinderen kregen van hun moeder te horen dat Careu Kent, een fictieve Amerikaanse schrijver, hun biologische vader was .

HENDRIK VIII VAN ENGELAND

De Engelse koning Hendrik VIII (1491-1547) is vooral bekend als de koning die zes keer huwde en twee van zijn vrouwen de dood injoeg. Maar natuurlijk was Hendrik veel meer dan alleen een vrouwenmoordenaar.

 

Koning Hendrik VIII - Portret door Hans Holbein de Jonge
Koning Hendrik VIII – Portret door Hans Holbein de Jonge

HENDRIK VIII stichtte in 1534 de Church of England (de Anglicaanse Kerk), werd in 1543 koning van Ierland en was een groot fan van (?) tennis en darts, zoals dat toen werd gespeeld. Geschiedkundigen vinden hem een typische vroegmoderne renaissancevorst.

– Mits kleine aanpassingen durven we stellen dat de periode van leven, regeren en sterven van de Engelse Hendrik vrij parallel loopt met die van onze Keizer Karel V. –

Jeugd en ziekten

Hendrik werd geboren op 28 juni 1491 in Greenwich – Londen. (Columbus ging een tijdje later Amerika ontdekken) Op zijn vijfde overleefde hij de pokken. In 1509  kwam Hendrik als Hendrik VIII op de Engelse troon. Op zijn zeventiende trouwde hij met Catharina van Aragon (1485-1536).

* De verwachtingen over Hendriks koningschap waren groot. Hij was intellectueel en fysiek getalenteerd. Ook leergierig, lang, sterk gebouwd, een goede atleet met een uitbundig, enthousiast karakter.

* In 1521 kreeg Hendrik malaria. Later had hij last van spataderen en werd hij hypochonder. Oorzaak? Hendrik deed vaak mee aan toernooien en liep … regelmatig verwondingen op.

* Op 24 januari 1536 was hij bijna dood. Tijdens twee uur buiten bewustzijn liep hij vermoedelijk hersenschade op. Zijn persoonlijkheid veranderde. Bij vlagen werd hij paranoïde en onberekenbaar.

* De Engelse koning kreeg ook een enorme eetlust. Liefst 13 gangen per dag, waaronder alle soorten vlees, heel veel wit brood en geen groente. Bier en wijn vloeiden rijkelijk. Er is uitgerekend dat hij 5 000 calorieën per dag naar binnen werkte, twee keer zoveel als een normale man. Toen Hendrik VIII in 1547 op 55-jarige leeftijd overleed, woog hij zo’n … 200 kilo (?!).

Oorlogen en ‘Church of England’

* In 1511 liet Hendrik VIII zich door paus Julius II (1443-1513) overhalen om mee te strijden in een van de Italiaanse Oorlogen. De oorlog leverde de paus niets op, want het Frans-Venetiaanse leger heroverde hun gebieden in de Slag bij Marignano in 1515.

* Ook ander buitenlandse beleid van Hendrik VIII was weinig succesvol. Meerdere oorlogen kostten Engeland veel geld maar kenden nauwelijks successen.

* Onder zijn koningschap vond ook de scheiding plaats tussen Engeland en de Rooms-Katholieke Kerk. In 1534 leidde dat tot de stichting van de Church of England.

* Hendrik VIII liet katholieke abdijen sluiten en Engeland werd van een heel katholiek land een grotendeels protestantse entiteit.

* Uit zijn nederlagen putte Hendrik wel één voordeel voor Engeland : de verbetering van de militaire technologie die onder zijn regeerperiode plaatsvond.

* Hendrik liet tal van oorlogsschepen bouwen en kreeg daarom de bijnaam ‘Vader van de Engelse Marine’. Verder maakte hij Ierland tot een koninkrijk en werd hij in 1543 koning van dat land. Ook voegde hij het huidige Wales bij het Verenigd Koninkrijk.

Zes huwelijken, twee onthoofdingen

*** Engelse schoolkinderen  moesten vroeger volgende rijtje uit hun hoofd leren als het ging om het lot van de zes vrouwen van Hendrik VIII:

“Divorced, beheaded, died, divorced, beheaded, survived.”

° Het huwelijk met Catharina van Aragon, zijn eerste vrouw en moeder van de latere koningin Mary Tudor (1516-1558) alias ‘Bloody Mary‘ – liep in 1533 uit op een scheiding, omdat Catharina haar man geen mannelijke troonopvolger schonk. Catharina werd na een rechtszaak verbannen.

° Anna Boleyn (ca. 1505-1536), Hendriks tweede vrouw, eindigde na een huwelijk van een paar jaar in 1536 op het schavot. Ze was beschuldigd van overspel, hekserij en incest. (zie hoger in een nieuw artikel)

° Derde vrouw Jane Seymour (ca.1509-1537) schonk Hendrik uiteindelijk een zoon, Edward, maar Jane stierf in het kraambed.

° Hierna volgde Anna van Kleef (1515-1557), met wie Hendrik VIII in januari 1540 om politieke redenen huwde. Dit huwelijk werd al in juli 1540 ontbonden.

° Hendriks vijfde vrouw was Catharina Howard (ca.1520-1542), met wie hij op 8 augustus 1540 trouwde. Samen met twee van haar minnaars werd ze geëxecuteerd.

° Op 12 juli 1543 volgde nog een huwelijk met Catharina Parr (1512-1548), de enige die haar man overleefde.

Renaissancevorst

* Hendrik VIII was als renaissancevorst beschermer van de kunsten. Hij stond bekend als talentvolle muzikant, die goed luit speelde. Toen Hendrik overleed, liet hij veel muziekinstrumenten na.

* Hendrik was ook een fervent sportliefhebber, zo blijkt uit tal van overgeleverde bronnen. Hij hield enorm van tennis, een sport die in de Middeleeuwen ontstond rond kloosters en zich in de negentiende en twintigste eeuw professioneel ontwikkelde.

* De edellieden aan het hof moesten van Hendrik VIII oefenen met boogschieten. Al in 1532 had Hendrik VIII een tennisbaan bij zijn paleis Hampton Court. Ook is de dartssport vermoedelijk ontwikkeld aan het hof van de Engelse koning. De dartsborden werden gemaakt van de onderkant van lege wijntonnen, waarop de boogschutters cirkels tekenden.

* Een brief uit 1530 toont aan dat Hendrik VIII een fan was van het nieuwe spelletje, want dat jaar deed hij een schitterend ontworpen dartsbord cadeau aan Anne Boleyn, met wie hij in 1533 in het huwelijksbootje stapte.

Dood van Hendrik VIII

Na het ongeval in januari 1536, toen Hendrik tijdens een toernooi vermoedelijk hersenschade opliep, leefde hij nog elf jaar. Maar zijn gezondheid was slecht: de koning had zwaar overgewicht, regelmatig zware migraineaanvallen en last van spataderen. Ook had hij diabetes, die hem nagenoeg blind had gemaakt.

* Op 28 januari 1547 overleed koning Hendrik VIII op 55-jarige leeftijd, naar men aanneemt aan een hartaanval. Andere bronnen suggereren syfilis.

* Hendrik werd begraven in de Saint George Chapel van Windsor Castle in een graf naast zijn meest favoriete derde vrouw Jane Seymour.

* Zijn zoon Edward, die nog minderjarig was, volgde hem op als Edward IV (1537-1553), koning van Engeland.

(bron Wikipedia)

1 3 4 5 6