Een tweede kans op hervorming

Wat een intense weken waren het met We Need To Talk. Panelleden en organisatoren hebben keihard toegewerkt naar 31 januari: de dag waarop de Commissie Grondwet uitsluitsel zou geven over de hervorming van de partijfinanciering. Die woensdag viel er een koude douche: In een bijzonder chaotische en zelfs gênante zitting moesten de meerderheidspartijen schoorvoetend toegeven dat er geen akkoord was. Geen enkele hervorming. Niets.

De teleurstelling bij de burgers en de organisatoren was enorm. ‘Dit is een gemiste kans. Alles lag op tafel om dit probleem eindelijk op te lossen. Alleen de politieke moed ontbrak.’ De reacties van de woordvoerders van het burgerpanel Audrey, Gino, Souad en Darlin waren frappant. ‘Burgers kwamen op zes dagen tijd tot 34 aanbevelingen. Jullie hebben na zes maanden niets. Wij hebben ons werk gedaan. Waar is dat van jullie?’

Vlak na de vergadering beschreven ook journalisten en politieke analisten de situatie in zeer harde bewoordingen: ‘Een gênante vergadering,’ volgens De Standaard, ‘Een donkere woensdag voor de Kamer,’ schreef Le Soir. In L’Avenir viel er te lezen: ‘Het gebeurt vaak dat politici burgers de les lezen. Maar het gebeurt zelden dat burgers de politici een lesje in goed burgerschap geven. Dit is precies wat de burgers van We Need To Talk hebben gedaan.’

De reacties hebben hun effect niet gemist. De parlementsleden besloten om het dossier nog niet te laten vallen. Een week later kwam de Commissie Grondwet opnieuw samen. Deze keer verliep de vergadering bijzonder constructief. Alle partijen, meerderheid en oppositie, erkenden dat het tijd was om open kaart te spelen. Ze engageerden zich ertoe om zich duidelijk te positioneren tegenover alle 34 aanbevelingen. Op basis van die tabel zal op 28 februari een publiek debat plaatsvinden in de commissie.

Zal dat tot iets leiden? Daar zal de politiek over beslissen. Maar op zijn minst zal iedereen – eindelijk – zijn kaarten op tafel leggen. En nog een positief element: door deze aanpak kan de parlementaire democratie echt haar rol spelen: een open ideeënstrijd, op basis van een duidelijk vertrekpunt, waar men in alle transparantie op zoek moet naar overeenkomsten.

De partijfinanciering is een unieke kans voor partijen om te tonen dat ze het menen als ze zeggen dat ze bereid zijn om te werken aan een betere democratie. Hopelijk laten ze die kans niet liggen.

Afspraak dus op 28 februari.