Pinksteren

49 dagen na Pasen is het Pinksteren. Veel mensen zijn gecharmeerd door de vrije maandag, maar de meeste weten niet (meer) waaraan zij dit te danken hebben.

Het door en door christelijke feest vertelt over de komst van de Heilige Geest na ‘de hemelvaart’ van Jezus.

Pinksteren werd in de middeleeuwen acht dagen lang gevierd en was een stuk van de lentefeesten.

Wij leerden destijds op school dat op Pinksterdag de Heilige Geest neerdaalde op Aarde. We wisten al dat de kruisiging van Jezus Christus plaatsvond op Goede Vrijdag en dat hij drie dagen later opstond uit de dood. Dat moment wordt herdacht met onze Pasen. Maar het werd nog straffer.

Met ingehouden adem hoorden we de meester verder vertellen dat Jezus na de wederopstanding uit de dood nog regelmatig bij zijn twaalf discipelen was, zijn leerlingen die hem een groot gedeelte van zijn leven hadden gevolgd.

Jezus vertelde hen dat hij na veertig dagen naar de hemel zou gaan, wat op Hemelvaartsdag wordt herdacht, maar dat hij hen niet alleen zou achterlaten. Hij zou de Heilige Geest zou sturen.

En met een “Wat gebeurde er tien dagen na de hemelvaart?” werd de spanning om te snijden in het klasje. “De Heilige Geest streek neer tijdens een gebed in Jeruzalem. Niet met een menselijk uitzicht maar in de vorm van vurige tongen.”

En nog straffer. “Na de verschijning spraken de apostelen plotseling alle vreemde talen die in Jeruzalem werden gehoord.”

De mensen op straat dachten dat zij met een stel dronkaards te doen hadden. Totdat zij het prille evangelie in hun eigen taal hoorden vertellen.

Dezelfde dag nog werden 3 000 mensen gedoopt, de officiële  start van de christelijke kerk.

Pinksteren in de middeleeuwen

Tegenwoordig wordt Pinksteren nog steeds gevierd met een extra vrije dag op maandag, maar in de middeleeuwen bestond Pinksteren uit een groot feest dat liefst 8 dagen lang duurde.

* Voortaan zou de echte start van de lente samenvallen met de laatste christelijke feestdag , en ook veel niet religieuze gebruiken gingen op in de pinksterfeesten. En die durfden van langsom wel eens uit de hand lopen.

* Om alle losbandige feesten die rondom Pinksteren waren ontstaan in te perken werd Pinksteren vanaf 1574 een officiële kerkelijke feestdag. En dat had zijn reden…

* … In 1500 wordt de latere keizer Karel in Gent geboren. In 1515, op zijn 15de wordt hij vorst in de Nederlanden, in 1520 wordt hij zelfs tot keizer gekroond. In 1555 doet hij troonsafstand.

* Intussen hebben de protesterende protestanten o.l.v. Luther en andere hervormers heel Europa in het harnas gejaagd tegen de aflaten-kerk van Rome. In 1566 is er de Beeldenstorm en in 1585 valt Antwerpen. Noord en Zuid worden uiteen gedreven. 1574 valt tussen beide in …

* Om weerstand te bieden aan de protestanten laat zoon Filips, die vader Karel was opgevolgd, maar definitief naar Spanje verhuisde, het rebellerende boeltje hier in de hand houden door sabelslepers van de ergste soort, te beginnen met Alva.

* Het Noorden wordt schandalig rijk in de nieuw ontdekte wereld. Hun schepen zorgen voor een verbluffende welstand op de kap van het slavendom.Tot op de dag van vandaag een smet op het Nederlandse blazoen.

* Het Zuiden daarentegen beleeft een van de donkerste perioden uit zijn bestaan. Op de doeken van meester-schilder Pieter Breugel is niet één lachend gezicht te zien. Zelfs niet op ‘de boerenbruiloft’.

* De haven van Antwerpen wordt gesloten. Alle rijkdom vloeit via Amsterdam naar de nieuwe staat in wording. In 1648 is het zo ver. Nederland wordt Nederland en protestants. En wij? Wij blijven godvruchtig en een speelbal voor de grote politiek. Amen.