de SPAANSE FURIE
De Spaanse Furie, ook bekend als de ‘plundering van Antwerpen’ vond plaats van 4 tot 7 november 1576. Aanleiding was de woede van de circa 5 000 Spaanse beroepssoldaten die meer dan twee jaar lang geen soldij kregen uitbetaald.
* Na de dood van Requesens, de opvolger van Alva, in maart 1576, hadden de Spaanse soldaten het recht in eigen handen genomen. De muitende soldaten, in feite gedrilde roversbenden, besloten steden te overvallen en de buit als soldij te beschouwen.
* Achtereenvolgend werd Mechelen aangevallen, Brussel bedreigd, Aalst geplunderd om ten slotte in Antwerpen, een zeer welvarende stad, hun furie bot te vieren. Zelfs hun officieren sloten zich bij de muiters aan.
Op 4 november, omstreeks half één in de middag, drongen Spaanse soldaten woningen binnen. Ze doodden talrijke inwoners, verkrachtten vrouwen op grote schaal en stalen het geld en de sieraden die ze op hun pad tegenkwamen.
* Volgens ooggetuigen riepen de Spaanse soldaten … “Santiago! España! A sangre, a carne, a fuego, a sacco!” (Sint-Jakob! Spanje! Moord, verkracht, brand, plunder!”)
* Drie dagen lang werd Antwerpen geplunderd, waarbij niemand gespaard werd. Het stadsbestuur coördineerde een tegenaanval. Vanuit het stadhuis en omliggende woningen schoten de Antwerpenaren met scherp op de Spaanse soldaten.
* De Spanjaarden wisten dat de vernietiging van het stadhuis de enige manier was om het verzet te breken en staken het stadhuis met stro in brand. De burgers die het stadhuis ontvluchtten, werden doodgeslagen of doodgeschoten. Branden sloegen over op de huizen in het centrum van de stad. Enkele honderden huizen brandden af..
* Van het stadhuis bleef niks over dan alleen de buitenmuren. Enkele inwoners wisten nog een aanzienlijk deel van het stadsarchief te redden.
** Afgaande op de verslagen van Antwerpse burgers leert dat vermoedelijk honderden slachtoffers zijn gevallen en geen duizenden. Overdrijvingen van calvinistische chroniqueurs wellicht.
* Na de Spaanse Furie werden de troepen Antwerpen uitgejaagd en kwam een calvinistisch bewind aan de macht in de stad.
* In juni 1579 sloot Antwerpen zich aan bij de Unie van Utrecht die de Spanjaarden bestreed. In 1581 was de wederopbouw van het jonge, totaal vernielde stadhuis van Antwerpen een feit.
FURIE WAS GEEN VAL
* Enkele jaren later, in 1584 en 1585, vond het Beleg van Antwerpen plaats. Dat liep uit op de Val van Antwerpen in augustus 1585.
* Pogingen om Antwerpen en andere Vlaamse steden aan te sluiten bij de Nederlandse stadstaten die later Nederland zou worden , werd vooral door Marnix van St Aldegonde amateuristisch verkwanseld. Maar later meer daarover .
* Na de Val van Antwerpen vluchtten veel protestantse (en andere) inwoners van Antwerpen naar de Republiek der Nederlanden, waar een deel van hen aan de basis stond van wat bekend werd als de ‘Gouden Eeuw van de Noordelijke Nederlanden.’