W.A. Mozart (1756-1791) – Componist
Wolfgang Amadeus Mozart stierf al op zijn 35ste. Niets ongewoon voor die tijd, maar spijtig voor zijn bewonderaars toch veel te vroeg. W.A. liet wel een onovertroffen muzikale erfenis na. Wie was Mozart, een van de beroemdste componisten uit de muziekgeschiedenis?
*** Waarom wij uitgerekend vandaag aandacht aan hem besteden? Gewoon omdat Mozart medio september Die Zauberflöte voltooide. De première op 30 september 1791, vandaag 231 jaar geleden, dirigeerde hij nog zelf. Op sinterklaasavond 5 december overleed hij na een veel te kort leven.
* Samen met Ludwig van Beethoven en Joseph Haydn behoort Mozart tot de zogenoemde ‘Eerste Weense School’, ook wel de ‘Weense klassieken’ genoemd. Zonder dat zij daar weet van hadden weliswaar, want die riante klassering gebeurde pas lang na hun overlijden. Ook de nog vroeger overleden Franz Schubert wordt bij dit eliteteam gerekend.
* De veelzijdigheid van Mozart onderscheidde hem van andere componisten van toen en later. Hij schreef muziek in alle genres die in zijn tijd bekend waren en blonk uit in al deze muziektradities.
* Wolfgang Amadeus Mozart werd geboren op 27 januari 1756 in Salzburg. Zijn vader kwam uit een gegoede familie, waarvan hij vervreemd raakte.
* Vader Leopold was in Salzburg een niet onverdienstelijke violist, componist (Kinderopera) en kapelmeester van het aartsbisschoppelijk orkest..
* Leopold trok al vrij vroeg met zijn wonderkinderen Nannerl en Wolfgang Amadeus op tournee om alom in Europa hun muzikale talent te laten bewonderen. Leopold zelf verdiende daar flink aan. In de jaren 1761-1766 speelde Mozart piano in Londen, Parijs, Den Haag, Wenen en München. Ook België deed hij aan. In Antwerpen speelde hij op het orgel van de kathedraal.
* Na afloop van die Europese tournee kreeg Wolfgang Amadeus in 1766 diverse opdrachten van het hof van Jozef II, de keizer-koster. Daar kwamen zijn niet-alledaagse talenten helemaal tot zijn recht.
* Uiteindelijk kwam Wolfgang Amadeus Mozart ook in dienst van het aartsbisschoppelijk orkest, met een bijhorend salaris. Dit betekende wel dat de kapel Mozart kon verplichten alleen voor het orkest in Salzburg op te treden. Dat leidde tot de verwachte spanningen.
* In 1777 nam Mozart ontslag uit het orkest en ging hij op reis, begeleid door zijn moeder. Zijn optredens leverden wel veel waardering op, maar weinig geld.
* En toen Mozart in 1782 , tegen de wil van zijn vader , huwde met Constanze Weber (met wie hij vier kinderen kreeg), kreeg Mozart het nog moeilijker. Vader Leopold trok de financiële ondersteuning aan zoon in.
* Mozart was van plan om naar Praag te verhuizen maar de benoeming tot hofmusicus van de Oostenrijkse keizer zorgde ervoor dat Mozart – opnieuw voor een karig loon – in Wenen bleef.
* Tijdens zijn korte leven schreef Wolfgang Amadeus Mozart ruim 600 muziekcomposities, waaronder talloze meesterwerken die elke dag nog grijs gedraaid worden.
* Tot zijn meest bekende werken behoren “Ein kleine Nachtmusik”, “Piano Sonato 8”, “Requiem” (waarin hij de stijl van J.S Bach verwerkte) en “Symfonie 40”. Maar ook veel, heel veel andere werken zitten in de collectie van huidige muziekfanaten.
* Op 4 maart 1791 trad Mozart voor het laatst op. In de zomer van dat jaar voltooide hij zijn laatste opera “Die Zauberflöte”. Die was besteld door de Oostenrijkse artiest Emanuel Schikaneder (zie intro).
* Mozart werd flink ziek. Hij was zwaar overwerkt en leed aan depressies. Net voor de afronding van zijn meesterwerk “Requiem” – een geheim project voor de Oostenrijkse graaf Franz von Walsegg – stierf Wolfgang Amadeus Mozart. Het was 5 december 1791. Mozarts leerling, Carl Süssmayer maakte de partituur alsnog af.
* Over zijn doodsoorzaak is veel gediscussieerd. Vermoedelijk stierf hij aan een nierziekte of aan een zware infectie. Omdat er pest was in de stad en alles gauw gauw moest gebeuren, verscheen er niemand op Mozarts begrafenis. En omwille van de strenge gezondheidsredenen, afgekondigd door de overheid, belandde zijn lichaam in een anoniem massagraf. Zelfs dat werd de muziekwereld ontnomen.
* Na zijn dood dus geen toestanden à la Pierre Lachaise in Parijs, waar veel ‘beroemdheden’ een laatste rustplaats vonden. (ontleend bij diverse media)