de Steen van Rosetta

Op 27 september 1822 , vandaag 199 jaar geleden, maakt de Franse geleerde ‘Jean-François Champollion’ bekend dat hij de Steen van Rosetta heeft ontcijferd.

* De beroemde granieten steen werd in 1799 gevonden en bevat dezelfde tekst in drie verschillende talen. De steen is daarmee van groot belang voor de ontcijfering van hiërogliefen.

* Dat hiërogliefen bij de oude Egyptenaren horen is al eeuwen bekend, maar waar al die speciale tekens precies voor stonden, was lange tijd minder geweten. Bij het vertalen van de Egyptische hiërogliefen speelt de vondst van de Steen van Rosetta een erg grote rol.

* In 1799 vindt een officier in het Napoleontische leger in Egypte een steen met inscripties. Er worden wel vaker stenen met inscripties gevonden, maar deze steen is speciaal.

** Op de steen zijn niet alleen hiërogliefen te vinden, maar ook 32 regels demotische – en 54 regels Griekse tekst.

* De demotische taal was in het oude Egypte een soort volks- en handelstaal. De steen heeft een afmeting van 112 bij 76 centimeter en bevat dezelfde tekst in deze drie verschillende talen.

* Drieëntwintig jaar na de vondst van de steen slaagt de Franse geleerde Jean-François Champollion erin de steen te ontcijferen. Hij levert daarmee meteen de sleutel voor het vertalen van de hiërogliefen.

* Op de Steen van Rosetta is een decreet (verordening) van een priestersynode te vinden. Deze synode werd in 196 voor Christus in Memphis gehouden.

* Er worden onder meer afspraken gemaakt over belastingen, schenkingen aan tempels, maatregelen tegen overstromingen en het oprichten van beelden van de Egyptische koning Ptolemaeus V (203-180 v.Chr).

* De Steen van Rosetta is veruit het bekendste meertalige document dat van belang is geweest voor de ontcijfering van hiërogliefen. Tegenwoordig bevindt de steen zich in het British Museum in Londen.  (met dank aan Historiek)

 

Verder op 27 september:

  • 1821 – Mexico’s onafhankelijkheid wordt erkend na 11 jaar oorlog.
  • 1825 – Voor het eerst trekt een stoomlocomotief (de Locomotion No.1, bestuurd door George Stephenson), een passagierstrein.
  • 1854 – Het stoomschip Arctic zinkt met 300 mensen aan boord. Dit was de eerste grote ramp op de Atlantische Oceaan.
  • en …
  • 1997Bob Dylan treedt in Bologna op voor paus Johannes Paulus II.