de zon ‘van erg dichtbij’

Op Cape Canaveral in Florida vertrok op 10 feb 2020 een Atlas-draagraket met het Europese zonne-observatorium Solar Orbiter. De satelliet zal een revolutie teweegbrengen in de kennis van onze zon, werd toen beweerd.

* Om die bewering hard te maken beschikt het ruimtetuig van het Europese Ruimtevaartbureau ESA, ook met inbreng van de Amerikaanse NASA, over tien wetenschappelijke instrumenten waaronder de EUI of “Extreme Ultraviolet Imager”.

* Belgische wetenschappers waren aanwezig bij de lancering in Florida.

* De 1,8 ton wegende Solar Orbiter vliegt in de komende jaren enkele keren rakelings langs Venus. Bij elke passage ‘trekt’ Venus aan Solar Orbiter dankzij de onderlinge zwaartekracht, waardoor de baan van de sonde lichtjes verandert naar een elliptische operationele baan.

* Het tuig kan zo uiteindelijk de zon zeer dicht naderen: om de vijf maanden op een afstand van 42 miljoen km of dichter dan de planeet Mercurius.

* Op de uitzonderlijk scherpe EUI-beelden zullen details van een paar honderd kilometer zichtbaar zijn. (Wachten we nog steeds op die beelden?)

* De sonde, die een levensduur van tien jaar heeft, zal ook voor het eerst in de geschiedenis foto’s nemen van de noordpool en de zuidpool van de zon ‘van bovenuit’. Die polen vormen volgens de KSB de sleutel om het magnetisme van de ster en de zonnecyclus beter te begrijpen. Er zijn dus nog acht jaar te gaan.

* De zonnecyclus duurt ongeveer elf jaar en brengt ons van een ‘laag zonneseizoen’ met weinig zonnestormen tot een ‘hoog zonneseizoen’ met meer zonnestormen.

* Dergelijke stormen kunnen technologie op Aarde ernstig verstoren. Dit wordt bestudeerd in de context van het “ruimteweer”. In die studie heeft ‘het plateau van Ukkel’ wereldfaam verworven.        

Bron : Belga     Solar Orbiter © ESA