Auteur: Ludo

DE IDEN VAN MAART

images10Vandaag, 15 maart , beleven we de Idus (Iden) van maart. Daarvoor moeten we terug naar de Romeinse tijd en Julius Caesar.

De Romeinse of Latijnse kalender is gebaseerd op de maanstanden en verdeelt het jaar in twaalf maanden . Het oud-Romeinse jaar begon destijds met maart en eindigde eind februari .

* De week met namen van dagen was nog niet bekend . In Europa gebeurde dat pas rond het jaar 400 (christelijke jaartelling) , samen met de namen van de dagen , die grotendeels ‘geleend’ werden bij overwonnen volkeren en goden allerlei .

* Een datum werd in de Romeinse tijd aangegeven door het aantal dagen te noemen voor een vast punt . Vaste data waren bv.

– de Kalendae (1e dag van de maand)

– de Nonae (5e dag van de maand of de 7e in de maanden maart, mei, juli en oktober)

– de Idus (13e dag van de maand of de 15e in de maanden maart, mei, juli en oktober)

 

* In 44 v.Chr. was de toen 56-jarige Julius Caesar op het toppunt van zijn macht in het oude Rome. Op de Idus van maart (15de dag van de eerste maand van het jaar) kwam hij zelfs zonder lijfwacht naar de vergadering in de senaat, zelfverzekerd als hij zich wist van zijn macht. Edoch …

the-death-of-julius-caesar-c-l-doughty* In de senaat werd hij opgewacht door tientallen samenzweerders. Amper 23 van hen durfden echter daadwerkelijk hun mes boven te halen. Van de 23 steken die Caesar kreeg, was er slechts één dodelijke, wellicht die van zijn aangenomen zoon Brutus.

* “Kai su teknam – tu quoque fili mi – et tu fili” (ook gij mijn zoon) werden zijn laatste woorden (in het Grieks en het Latijn) op die voor hem fatale Idus van maart.

* De moord leeft (gelukkig) nog steeds verder in vele historische breinen . De Iden van Mars zijn sindsdien een begrip voor alles wat met rampspoed en onheil te maken heeft .

 

***  Kathryn Tempest schreef onlangs nog een biografie over ‘Brutus. De nobele samenzweerder’ waarin de moordenaar van Caesar een oneindig veel complexer personage wordt. Een tipje van de sluier? Het kan dat ‘Kai su teknam’, de laatste Griekse woorden van Caesar een Griekse vervloekingsformule is die zoveel betekent als: “Zie je in de hel, sukkel!” Aanbevolen lectuur!

Knipsel Caesar

 

(foto L) De plaats waar Julius Caesar in 44 voor Christus naar verluidt ‘Et tu, Brute?’ (Ook gij, Brutus) geroepen zou hebben voordat hij door talloze messteken om het leven kwam, zal vanaf 2021 toegankelijk zijn voor toeristen. Luxemerk Bulgari neemt de kosten van de renovatie van zo’n 800.000 euro op zich.

(met dank aan Historiek)

CALAMINA OF ZANDSTORM

Dit zijn geen vergeelde oude foto’s, ook geen foto’s van op de rode planeet of een zonsondergang, maar opnames van deze maandagnamiddag 14 maart in Torrevieja-Spanje.
.
Dezer dagen woedt een calima of zandstorm over het zuidoosten van Spanje . Dat is te danken is aan een lagedrukgebied met de mooie naam Celia.
De gele kleur komt van het Saharazand dat zich in grote hoeveelheden met de wind vanuit het noorden van Afrika naar Spanje laat verplaatsen.
.
De gezondheidsdiensten vragen om buiten mondkapjes te dragen of zoveel mogelijk binnen te blijven, omdat dit fijn stof ongezond is.
.
Dit weer komt wel meer voor in delen van Spanje, maar deze toestand hebben wij nog nooit meegemaakt. Donderdag en vrijdag verwacht men veel regen en zal deze smurrie als modder neerdalen… Een paar foto’s …
.
* van onze correspondent Fons Lauwers in Spanje

MOORD LIVE VOOR TV-CAMERA’S

Op 14 maart 1964 werd Jack Ruby veroordeeld voor de moord op Lee Harvey Oswald, de vermoedelijke moordenaar van president John F. Kennedy. Dat Ruby schuldig werd bevonden was niet zo’n verrassing. Hij pleegde de moord voor draaiende camera’s.

* Nadat president John F. Kennedy op 22 november 1963 werd vermoord, hield de politie Lee Harvey Oswald aan. Deze Amerikaan werd ervan verdacht de president te hebben neergeschoten. Volgens sommige getuigen was Jack Ruby, eigenaar van een discotheek in Dallas, na die arrestatie geregeld te zien in het hoofdbureau van de politie in Dallas.

* Twee dagen na de arrestatie van Lee Harvey Oswald kwam Jack Ruby wereldwijd in het nieuws. Toen agenten Oswald vanuit het hoofdkwartier van de politie over wilden brengen naar een lokale gevangenis, drong Ruby door een menigte van verslaggevers en journalisten en schoot hij Oswald neer met een Colt Cobra revolver van het .38 speciaal kaliber. Oswald werd in zijn maag getroffen en overleed nog dezelfde dag aan zijn verwonding.

* De moord voltrok zich voor de draaiende camera’s van de Amerikaanse televisie.

sterfdag Stephen (William) Hawking

8 januari is niet alleen de geboortedag van de muziekmakers Elvis Presley en David Bowie , maar ook van twee erg grote wetenschappelijke geesten uit de geschiedenis. 14 maart  overleed Stephen Hawking.

***  Stephen Hawking mocht dan wel een erg gehandicapt lichaam hebben, met zijn brein verwierf hij eeuwige roem. Hawking ligt begraven naast de andere Britse wetenschappers Newton en Darwin.

***  Stephen William Hawking (Oxford, 8 januari 1942 – Cambridge, 14 maart 2018 

***  Hawking is het bekendst omwille van zijn werk op het gebied van zwarte gaten en singulariteiten in de kosmologie. Een belangrijke ontdekking, gedaan samen met Roger Penrose, was dat een singulariteit op het moment van de oerknal in de algemene relativiteitstheorie onvermijdelijk was.

* Een tweede belangrijke ontdekking was de hawkingstraling, die wordt uitgezonden door zwarte gaten en deze kan doen “verdampen”, een van de dingen die men daadwerkelijk hoopt te bewijzen door middel van de experimenten in de Large Hadron Collider en de onlangs gelanceerde James Webb-telescoop.

* Ook ontwikkelde Hawking het begrip imaginaire tijd in de kosmologie. Met deze imaginaire tijd hoopte hij singulariteiten zoals bij de oerknal en in zwarte gaten te kunnen oplossen.

*  Doordat Stephen Hawking algemene bekendheid kreeg door zijn wetenschappelijke boeken en theorieën was hij ook vaak te zien op televisie en tijdens lezingen. Zo verleende hij zijn medewerking aan diverse televisieseries en kwam er in 2014 een film uit over zijn leven, The Theory of Everything, dat gebaseerd is op zijn memoires.

*  De film werd wereldwijd genomineerd voor tal van prijzen en won zelfs een Oscar. Ook werd de stem van Stephen Hawking gebruikt in een nummer van Pink Floyd en ontving hij wereldwijd tal van prijzen door zijn inzet voor de popularisering van sterrenkunde en wetenschap.

* Hoewel hij daarvoor al bekend was, kreeg hij algemeen grote bekendheid na de uitgave van zijn boek A Brief History of Time, in het Nederlands Het Heelal. Het werd een bestseller, waarin hij de stand van zaken in de kosmologie beschreef. Het werd geschreven met zijn spraakcomputer.

*  Stephen Hawking beschreef kort voor zijn dood hoe het bestaan van andere universums kan worden aangetoond. Hij deed dat samen met zijn Belgische collega Thomas Hertog, met wie hij jarenlang heeft samengewerkt. A smooth exit from eternal inflation ligt ter beoordeling bij het toonaangevende Amerikaanse tijdschrift Physical Review Letters. Stephen Hawking overleed op 14 maart 2018 in het bijzijn van zijn familie.       (gelezen bij Wikipedia)

– meer weten ? rood drukken voor meer Wikipedia-uitleg …zeker doen! –

VANDAAG IS HET PI-DAG

Pi of π, je werd er wellicht voor het eerst mee geconfronteerd toen je de oppervlakte van een cirkel leerde berekenen. Sindsdien liet het Griekse pi-teken je niet meer (of helemaal) los. Alleszins prettig voor de wiskundigen onder ons.

index* Op pi-dag, 14 maart, wordt wereldwijd op verschillende wiskundeafdelingen van universiteiten feest gevierd. Pi-dag wordt op 14 maart gevierd, omdat in de Amerikaanse schrijfwijze voor data 14 maart geschreven wordt als 3/14 en de driecijferige benadering voor pi 3,14 is.

* De dag wordt op verschillende manieren gevierd. Sommigen staan stil bij de rol die π in hun leven gespeeld heeft en proberen zich een wereld zonder π voor te stellen. De viering begint gewoonlijk om 13:59 uur (1:59 PM), omdat de zescijferige benadering van π 3,14159 is. Mensen die de 24-uurs klokindeling gebruiken handhaven een ander begin: 1:59 of 15:09.

* Beweerd wordt dat 14 maart 1592 om 6:53 en 58 seconden het ultieme π-moment was , omdat dit 3/14/1592 6:53:58 de Amerikaanse schrijfwijze voor data is. Dit komt overeen met de eerste 12 cijfers van π (3,14159265358). Dit moment ging hoogstwaarschijnlijk voorbij zonder dat iemand het in de gaten had, aangezien de meeste mensen toen geen idee hadden van wat π was. Amerika was toen precies 100 jaar geleden ontdekt (Columbus 1492).

* Op verschillende scholen in Amerika wordt π-dag zelfs gevierd. Er wordt bv. een taart uitgedeeld (een pie).  In België en Nederland echter kent (bijna) niemand de π-dag. In Amerika daarentegen is het een regelrechte feestdag.

GEBOORTEDAG EINSTEIN

Geloof het of niet maar pi-dag 14 maart (3,14) is ook de geboortedag van Albert Einstein. Het kan geen toeval zijn. Eén van de grootste wis- en theoretisch natuurkundigen ooit wordt vandaag 143. Gefeliciteerd vader van de beroemde formule… 14 maart is niet alleen te onthouden als pi-dag én geboortedag van Einstein. Ook is 14 maart de sterfdag van de top-wetenschapper Stephen Hawking (zie boven in Gvl).

E-mc2-Albert-Einstein-Wallpapers° Einstein werd geboren in het Duitse Ulm op … 14 maart 1879 en overleed 18 april 1955 in de VS.

Einstein was van Joodse afkomst. Daarom ontvluchtte hij zijn Duitse heimat om Duits-Amerikaanse staatsburger te worden.

* Einstein wordt algemeen gezien als een van de belangrijkste natuurkundigen uit de geschiedenis, naast Isaac Newton en James Clark Maxwell. Einstein kreeg de Nobelprijs voor Natuurkunde in 1921.

* In de loop van de twintigste eeuw is de formule E = mc² bij een groot publiek synoniem geworden met het werk van Einstein, met de moderne natuurkunde en met ingewikkelde wetenschap in het algemeen.

Enkele citaten van hem :

index 3
Verbeelding is belangrijker dan kennis.
–
Leven is als fietsen. Om je evenwicht te bewaren, moet je in beweging blijven.
–
Waanzin is steeds opnieuw hetzelfde doen, en dan verschillende uitkomsten verwachten.
(met dank aan Historiek/Wikipedia)

WAT OP 13 MAART ?

Bladerend door Wikipedia vonden we een aantal gebeurtenissen die het lezen waard zijn. Als je de rode woorden indrukt, verschijnen een heleboel leeswaardigheden.

2012 – In een tunnel op de A9 in het Zwitserse Sierre verongelukt een Belgische bus met schoolkinderen die op de terugweg waren van sneeuwklassen. Er vallen 24 gewonden en 28 doden, waarvan 22 kinderen.

1567 – Slag bij Oosterweel: De Spanjaarden verslaan een geuzenleger nabij Antwerpen. Algemeen wordt vooral in Nederland aangenomen dat dit de start is van de 80-jarige oorlog die zou eindigen met de onafhankelijkheid van Nederland in 1648 (Munster)

1942 – Het dragen van een Jodenster wordt verplicht voor de joden in Nederland, België en Frankrijk.

2003 – Alle schepenen van Antwerpen en burgemeester Leona Detiège nemen ontslag nadat bleek dat meerdere schepenen met een VISA-kaart van de stad persoonlijke aankopen hadden gedaan.

Meer nog op …

https://nl.wikipedia.org/wiki/13_maart

William Herschel ontdekte Uranus

William Herschel ontdekt de planeet Uranus (1781)

  • Uranus, opnames uit 1986 van de Voyager-2 op weg naar … een andere zon?

* Op 13 maart 1781 ontdekt de Britse astronoom William Herschel de planeet Uranus.

* De astronoom is echter niet de eerste die de planeet waarneemt. Bekend is dat zijn landgenoot John Flamsteed de planeet in 1690 al zag. John dacht echter dat het om een ster ging in het sterrenbeeld Stier (Taurus) .

* Tachtig jaar later wordt de planeet twaalf keer waargenomen door een andere astronoom, Pierre Lemonnier, maar ook hij denkt dat het om een ster gaat…

* In 1986 wordt de planeet voorbijgevlogen door de Amerikaanse ruimtesonde Voyager-2. Dan worden de zogenaamde wolkenbanden om de planeet ontdekt.

* De planeet is vernoemd naar de god Uranus uit de Griekse mythologie.

Verder op 13 maart:

  • 1567 – Een jaar na de Beeldenstorm in de Nederlanden verslaan de Spanjaarden een geuzenleger nabij Antwerpen in de ‘Slag bij Oosterweel’
  • 1697 – Tayasal, het laatste vorstendom van de Itzá – Maya, wordt door de Spanjaarden veroverd.
  • 1900 – In de Tweede Boerenoorlog veroveren de Britten Bloemfontein.
  • 1942 – Het dragen van een Jodenster wordt verplicht voor de joden in Nederland, België en Frankrijk. Even later beginnen de deportaties naar de vernietigingskampen van de nazi’s.
  • 1979 – Het Europees Monetair Stelsel (EMS) treedt in werking.

(gelezen in Historiek en Wikipedia)

De ‘Anschluss’

De ‘Anschluss ‘   (1938)

Stembiljet van de volksraadpleging van 10 april 1938.

In de nacht van 11 op 12 maart 1938 vallen Duitse troepen Hitlers geboorteland Oostenrijk binnen. De Duitsers ondervinden geen tegenstand. Oostenrijk wordt een provincie van het Duitse rijk en verliest daarmee zijn zelfstandigheid.

* Na deze Anschluss worden in het land meteen antisemitische maatregelen ingevoerd. Een maand na de annexatie wordt in Oostenrijk nog wel een volksstemming gehouden maar die is er vooral wegens propaganda-doeleinden.

* Maar liefst 99,75 procent van de Oostenrijkers zou vóór de inlijving gekozen hebben. Een vrije stemming was het alleszins niet. Stembiljetten moesten onder toeziend oog van ambtenaren ingevuld worden. Joden en ex-leden van linkse partijen mochten helemaal niet stemmen. Om alle misverstanden te voorkomen bij het inkleuren, was het veld Ja twee keer zo groot als het veld Nein.  (kijk hierboven)

* Een dag voor de Anschluss is nazileider Arthur Seyss-Inquart onder zware druk van Adolf Hitler benoemd tot de nieuwe bondskanselier van Oostenrijk. De Duitse troepen trekken vervolgens op uitnodiging van deze Seyss-Inquart het land binnen.

** Na de Anschluss gaat Oostenrijk tot 1942 door het leven als Ostmark.

** Lees ook: Adolf Hitler (1889-1945) – Führer van het Derde Rijk

   Verder op 12 maart …

  • Coca-ColaCoca-Cola

    515 v.Chr. – De herbouwde joodse tempel in Jeruzalem is klaar.

  • 1894 – Coca-Cola wordt voor het eerst in flessen verkocht.
  • 1969 – De Concorde maakt zijn eerste reguliere vlucht.
  • 1990 – De eerste troepen van de Sovjet-Unie verlaten Hongarije.
  • 1994 – Eerste vrouw tot priester gewijd in de Church of England.
  • 1994 – Introductie van de eerste draagbare e-reader

(met dank aan Historiek en Wikipedia)

 

70 miljoen jaar geleden …

70 miljoen jaar geleden … waren er nog geen mensen op de planeet Aarde en … was de verwoestende komeet die de grote dino’s uitroeide nog niet gevallen in de Golf van Mexico. Maar, en dat weten we nu zeker van onderzoeker Niels De Winter is dat … 70 miljoen jaar geleden de dagen een half uur korter waren dan nu. Een jaar bevatte daardoor 372 dagen.

* Dat zijn de in het oog springende resultaten van Belgisch onderzoek dat gepubliceerd werd in een internationaal geologisch vakblad. “We hebben ze te danken aan de studie van fossiele schelpen die dagelijks een groeiring vormen”, zegt onderzoeker Niels De Winter.

* “We hebben tweekleppige schelpen bestudeerd van 70 miljoen jaar oud”, vertelde De Winter nog. “De nieuwste technieken laten ons toe om heel gedetailleerd de groei van deze schelpen te zien, zelfs in fossiele vorm.

* Door de lasertechniek en de computergestuurde verwerking hebben de onderzoekers  nu veel nauwkeurigere conclusies kunnen trekken.

* “De oorzaak van de kortere dagen moet gezocht worden bij … de maan. “Het is niet de baan van de aarde rond de zon zoals je zou kunnen denken, die het verschil maakt”, merkt Niels De Winter op.

“De omlooptijd van de aarde rond de zon is nauwelijks veranderd door de geologische geschiedenis. Een jaar duurde 70 miljoen jaar geleden ongeveer even lang als nu.

Het verlengen van de dagen wordt veroorzaakt door de aantrekkingskracht tussen aarde en maan. Het is de maan die de rotatie van de aarde rond haar as geleidelijk afremt. Tegelijk verwijdert de maan zich ten opzichte van de aarde.

Het is een fenomeen dat zich uitstrekt over miljoenen jaren en rechtstreeks verantwoordelijk is voor het lengen van de dagen.”

** De Winter en zijn collega-onderzoekers beschouwen hun werk nog niet als voltooid. Ze willen gelijkaardige schelpdieren onderzoeken in andere tijdperken. De studie werd gepubliceerd in het wetenschappelijk vakblad “Paleoceanography and paleoclimatology”.

1 … 80 81 82 83 84 … 91