15 augustus 2012

15 augustus of Halfoogst is het parochiedag in Veerle. Het feest van de ‘tenhemelopneming van Maria’ kent men hier als het feest van “O.L.Vrouw in de Wijngaard”. Het Mariabeeld dat er vereerd wordt , is wellicht al meer dan 600 jaar oud. Veerle was in vroegere tijden ook een bekend bedevaartsoord.

* De eerste opgetekende verhalen over bedevaarten naar Veerle en de mirakels die er gebeurden, dateren van 1626. De kerk van Veerle was toen een verzamelplaats van relieken allerlei. Elke zieke vond er wel een relikwie van een heilige om hem van zijn ongemak te genezen.

* Het Mariabeeld van Veerle, de trekpleister bij uitstek, werd gebeiteld uit één stuk notenhout. Het stelt een zittende vrouw voor die een scepter vasthoudt in de rechterhand. Ze vertrappelt een boze geest in de gedaante van een wild dier. Links van haar staat het kind Jezus.

* Het beeld dateert wellicht uit de periode 1300-1400 en is waarschijnlijk een geschenk van de abdij van Averbode om de eredienst tot O.L.Vrouw aan te moedigen. De abdij is trouwens al eeuwenlang leverancier van priesters in Veerle.

Befaamde processie

* In 1919, vlak na WO1, ging de eerste ‘moderne’ processie uit met Halfoogst. Talrijke groepen die devote taferelen uitbeeldden, maakten deel uit van de geestelijk geïnspireerde optocht door de parochie. De toenmalige jeugd van Veerle, van kleuters tot dertigers, vond wel een plaatsje in één of andere groep.

* Ook ik liep voor het eerst in de processie tussen de groep herdertjes met een lap schapenwol in mijn nek. Later tussen de pauselijke zouaven (beschermers) in wit-rode pakken en een muts met een kippenveer erdoor op het hoofd. In de rechterhand hielden de Zwitserse soldaten een vervaarlijke (namaak)speer in aanslag. En fier dat ik was. Nog later blies ik mee in de fanfare als bugelspeler.

* De processiekleren werden grotendeels ineengenaaid door de vrelle van Warke Verbruggen die aan de Vorstsebaan ook een cafeetje uitbaatten. Zij naaiden in de vooravond van de processie nog vlug mijn zouavenpakje bijeen. De eerste en enige veldslag die ik thuis won, weliswaar met de steun van mijn inwonende nonkel Jef.

* Belangstellenden kwamen van heinde en verre kijken naar het jaarlijkse massaspektakel dat de processie in die tijden echt was. De cafeetjes langs het parcours deden na afloop gouden zaken.

* In de jaren 1960 liep de devotie van de mensen echter sterk terug. Ook de processie moest een stap achteruit zetten bij gebrek aan figuranten om groepen te vormen. Na 1969 was het met de processie van de oude stempel over en uit.

Nostalgie

* De nostalgie naar die tijden van weleer sloeg echter spoedig toe. Onder impuls van de plaatselijke KWB trok men negen jaar later op Parochiedag met een nauwelijks verklede stoet naar het Wijngaardbos, de hoogst gelegen plaats in Veerle.

* Volgens de volksoverlevering is het Wijngaardbos de vindplaats van het beeld van O.L.V. in de wijngaard. Het zou vastgegroeid zijn aan een wijnrank uit de wijngaard op de heuvel van 28 m hoog. Wellicht aangeplant in de warmere decennia van de 14de eeuw (1301-1400).

* Afgeleiden van die wijngaard in ons taalgebruik zijn Wijngaardbos (wakesbos in ons dialect), O.L.Vrouw in de Wijngaard, fanfare de Wijngaard, Wijngaardruiters. Allemaal aanwezig in de processie en uitgebreid met het zangkoor, mijnwerkers-brancardiers, jeugdbewegingen, vlagdragers van de verenigingen, de leden van de kerkfabriek en van het gemeentebestuur en individuele bedevaarders

– ludo v- ex Het Nieuwsblad

KIJK OOK OP FACEBOOK LUDO VERVLOET

GEEN PROCESSIE MEER

Reeds in 1802 trok er op kermiszondag in september een processie uit in Veerle, als herdenking van de kerkwijding.

De Mariaverering in Veerle dateert er reeds van veel vroeger. Veerle was ooit zelfs een bedevaartsoord. Er daar bestaan prenten van.

Het succes van de processie wisselde in de loop der jaren. In de twintigste eeuw was er tot 1969 nog een dubbele  ommegang … een sacramentsprocessie en een processie met halfoogst.

De parochieraad besliste toen om enkel nog de sacramentsprocessie te laten plaatsvinden, maar ook deze verdween twee jaar later.

De kajotters , onder leiding van Nand N. namen daar geen vrede mee. Er moest en zou opnieuw een processie komen … en die kwam er ook.

Vanaf 1978 had er opnieuw een jaarlijkse processie plaats in het dorp, op 15 augustus, de dag van Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaart, tevens parochiedag.

En npg werd elk jaar het beeld van de patrones van de parochie, Onze-Lieve-Vrouw in de Wijngaard, meegedragen van de kerk naar de Wijngaardberg , waar een openluchtmis plaatsvond.

Het beeld wordt begeleid door ruiters, de vlaggen van de verenigingen, de kerkmeesters, de Kolveniersgilde, het kerkkoor en biddende parochianen.

Vorig jaar was er plots geen processie meer. Pastor Eric en de kerkfabriek vonden het te gevaarlijk worden. Er moest maar eens één iemand met gekke gedachten spelen in deze ontkerkende wereld.

De moedige gelovigen komen straks, als er geen regendreiging is, op eigen krachten naar Wijngaardbos om de openluchtmis bij te wonen. Een feest ook voor de plaatselijke bewoners. Boeiend ook is de muzikale steun van zangers en fanfare De Wijngaard …

japan capituleert

Met de capitulatie van Japan kwam er op 15 augustus 1945 officieel een eind aan W.O.II Begin augustus hadden de Amerikanen de Japanners op de knieën gekregen door de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki.

* Meer dan honderdduizend mensen kwamen hierbij om het leven. De Japanners beseften dat ze tegen de atoombom niet konden vechten en capituleerden.

* De onvoorwaardelijke overgave werd op 2 september 1945 officieel.  Namens de geallieerden werd de overgave ondertekend door generaal  Douglas Mac Arthur. De generaal hield aan boord van het schip ook een toespraak.

* Na de ondertekening van de overgave liet MacA zich fotograferen met de Japanse keizer Hirohito. De Amerikaan was een flink stuk groter dan Hirohito.

* De foto schokte de Japanners, maar alle kranten moesten de foto verplicht afdrukken. Want alle Japanners moesten weten dat de keizer verslagen was.

* Mac Arthur wou overigens dat Hirohito aan zou blijven als keizer en om niet ter verantwoording te worden geroepen voor de rechtbank. Volgens de Amerikaanse generaal zou dat het land immers destabiliseren en voer vormen voor de communisten in China en Rusland.

* Verscheidene Japanse legerleiders werden wel veroordeeld tot lange gevangenisstraffen, soms tot de doodstraf. Hirohito bleef dit lot bespaard.   (gelezen en bewerkt bij Historiek – foto vrij en gratis)

MArkENTOREN zICHEM

Dé toren van Zichem langs de Demer wordt ook Maagdentoren, Lantaarntoren of Vat van Zichem genoemd. De functie die de toren had, is tot op heden niet erg duidelijk.

Hij was gebouwd als versterkte woontoren met alle voorzieningen als haarden, latrine, lampnissen, verluchtings- en verlichtingsgaten, maar zou nooit bewoond zijn.

Was hij eerder bedoeld als verdedigingsbouwwerk of louter als een prestigemonument? Persoonlijk gaan we er van uit dat Markentoren het dichtst bij de waarheid ligt. Een toren op de grens van Brabant en Het Land van Loon. Lees er alleszins meer over … en druk op rood.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Maagdentoren_in_Zichem

Lees ook …

https://www.toerismevlaamsbrabant.be/producten/bezoeken/bezienswaardigheden/maagdentoren/

De Hondsdagen

De periode tussen 20 juli en 20 augustus noemen we de ‘hondsdagen’. Deze vier weken staan vanouds bekend als de warmste periode van het jaar. En dat hebben we dit jaar weer overduidelijk geweten. Maar waar komt de benaming ‘hondsdagen’ vandaan?

* Met hondenweer heeft het in elk geval niks te maken. Meer nog… ‘hondenweer’ heeft zelfs niets met honden te maken, maar is een verbastering van het oud-Nederlandse woord ondeweer’ : ‘zeer slecht weer’.

* Voor de oorsprong van de hondsdagen moeten we helemaal terug naar het oude Egypte. In Egypte keken de boeren in juli en augustus immers erg zenuwachtig uit naar het moment dat de Nijl de landbouwgronden zou overstromen om een vruchtbaar laagje slib achter te laten. Dan pas kon het landbouwseizoen beginnen.

* Ongeveer 14-15 dagen voor die overstromingen was vroeg in de ochtend ook de ster Sirius te zien. Sirius was de hoofdster van het sterrenbeeld Canis Major, wat Grote Hond betekent.

* Sirius was de hond van de jager Orion uit Thebe. Toen Orion overleed ging hij samen met zijn hond naar de hemel en kreeg daar een plek aan het firmament.

*** De hondsdagen begonnen op het moment dat de heldere ster Sirius tegelijk met de zon opkwam en daardoor niet te zien was…

* Net als de kat aanbaden de Egyptenaren de hond als een heilig en goddelijk dier. Daarom hadden de Egyptenaren het op hun hiërogliefen  over de hondsdagen.

* Omdat de Nijl een erg lage waterstand had door het hete weer, ontstonden er insectenplagen.

* Ook waren de Egyptische boeren bang dat Sirius – die zij Sothis noemden – niet meer zou terugkeren om de start van de Nijlvloed in te luiden.

* Als de ster Sirius dan toch aan het firmament verscheen, brak er grote vreugde uit langs de Nijl en vierde men het Sothisfeest. 

** In de weerspreuken (aanklikken voor meer info) zijn de hondsdagen belangrijk.
Komen de hondsdagen met veel regen, dan gaan we slechte tijden tegen.
Komen de hondsdagen helder en klaar, verwacht dan maar een gunstig jaar.

(met dank aan weerman Frank Deboosere)

** tussendoortje …        

De langste rivier op aarde  is de Nijl. De rivier is mega-belangrijk in het kurkdroge Afrika! Zonder de Nijl zouden er waarschijnlijk ook geen farao’s en piramides geweest zijn…

Paraskevidekatriafobie …. ?

Vorig jaar 2021 viel de dertiende dag van augustus op een … vrijdag – dit jaar ontsnapten we er nipt aan …. Paraskevidekatriafobie…Whattt?

* Voor bijgelovige mensen is vrijdag de dertiende een angstige dag. Een dag waar ooit een tweeëntwintigletterlingowoord voor verzonnen werd: paraskevidekatriafobie. Dat heet ‘specifieke angst voor vrijdag de dertiende’. Vorig jaar was het dus weer van dattum.

* Waar komt die angst  vandaan? En hoe is deze datum historisch uitgegroeid tot een schrikmoment voor velen? Het bijgeloof rond vrijdag de dertiende is pas goed honderd jaar oud.

* Onder een ladder doorlopen op vrijdag de dertiende doen veel mensen liever niet. Van verscheidene hotels en wolkenkrabbers in de VS is bekend dat de 13de verdieping ontbreekt. Vaak wordt die verdieping dan 12B of 14A genoemd, of aangeduid met de letter M (de dertiende letter uit het Latijnse alfabet).

* Zo heet de dertiende verdieping van het Trump International Hotel and Tower in Chicago ‘Mezzanine Floor’..

* De term paraskevidekatriafobie is bedacht door de Amerikaanse therapeut en historicus Donald E. Dossey (geboren in 1934), die zich gespecialiseerd heeft in het behandelen van mensen die kampten met irrationele angsten.

* Als je het woord vloeiend kunt uitspreken, zo stelde Dossey, ben je genezen van de angst voor vrijdag de dertiende. Het woord paraskevidekatriafobie is een samenstelling van de Griekse woorden  paraskevi (vrijdag), deka (10) en tris (3).

* Wanneer is vrijdag de dertiende precies ontstaan?. Er zijn verscheidene herkomsten mogelijk. Volgens expert Donald Dossey komt het ongeluksgetal dertien uit een Noorse sage…Twaalf goden hielden een diner in Walhalla (de hemel), waarop plotseling Loki, de god van chaos en leugens, onuitgenodigd binnenkwam. Loki schoot  de god Balder – de god van de vreugde – een pijl in het hart, waarna de aarde in rouw gedompeld werd.

* In het christendom werd Jezus Christus, volgens folkloristische verhalen, gekruisigd op vrijdag de dertiende. Alhoewel het christendom het heeft over Goede Vrijdag, geen ongeluksdag.

* In het christendom is twaalf het getal van de perfectie. Denk aan de twaalf stammen van Israël, de twaalf discipelen en 144.000 uitverkorenen (12X12). Twaalf plus één (13) betekent dan imperfectie of ongeluk.

*** Op vrijdag 13 oktober 1307 liet Philips de Schone in Frankrijk alle Tempeliers oppakken, vals beschuldigen en ombrengen. Het betekende het einde van hun mooie vereniging. In Rome en ook in Groot-Brittannië was vrijdag een ongeluksdag voor criminelen. Op die dagen werden misdadigers geëxecuteerd.

* Volgens Scandinavische volksverhalen komen de heksen samen met een partij zwarte katten. De duivel was als dertiende lid aanwezig. Het getal dertien heet dan ook wel het duivelsdozijn.

* Volgens recenter onderzoek is vrijdag de dertiende echter een concept van (veel) latere datum. De  Amerikaanse journalist Nathaniel Lachenmeyer schreef in 2004 het boek ’13’. Hij traceerde de opgang van het begrip als ongeluksdatum in 1881.

* Nog volgens Lachenmeyer besloot een Amerikaanse officier om op elke dertiende van de maand een diner van dertien gangen aan dertien personen aan te bieden. De officier noemde het gezelschap “The Thirteen Club”. De eerste bijeenkomst was op een vrijdag. De officier wilde zo aantonen dat dertien géén ongeluk bracht. Hij mag me altijd bellen …

Tiendaagse Veldtocht

De benoeming van Leopold van Saksen-Coburg door het Nationaal Congres  tot eerste koning der Belgen was voor koning Willem van Nederland dé reden om niet langer te wachten met militair ingrijpen. Hij wilde verhinderen dat de nieuwe monarch ook daadwerkelijk zijn macht zou vestigen.

* Doch … de massale desertie van de Zuid-Nederlandse soldaten tijdens de Belgische Opstand van 1830 had koning Willem verbijsterd en had tot demoralisatie bij de Noord-Nederlanders geleid, zodat het revolutionaire bewind in het nieuwe België snel zijn gezag over vrijwel het gehele zuiden van het koninkrijk Nederland kon vestigen.

* Toen er echter tussen “Hollanders” en “Belgen” onenigheid rees over de boedelscheiding, besloot koning Willem nogmaals te proberen om met wapengeweld zijn gezag te herstellen. Het aantal vrijwilligers dat zich aanmeldde om de wapens op te nemen viel … beduidend tegen.

* De protestanten in het noorden van Nederland konden zich immers best vinden in de nieuwe toestand. Ook de Nederlandse katholieken in noord en zuid liepen niet warm voor de plannen van Willem (toen nog prins van Oranje) die zo nodig een nieuwe krachtmeting met de nieuwe Belgen wou.

* Willem zal beslist ook aan het imposante koninklijk paleis in Brussel gedacht hebben dat instapklaar was als hij deze oorlog won. Jammer voor hem ging die vlieger niet op. Maar hij probeerde het nog eens …

* Willem riep daarom de gewestelijke en stedelijke schutterijen op voor actieve velddienst. Zodoende sloten ook allerlei vrijkorpsen en … studenten zich aan bij het Nederlandse leger.

* De koning hoopte ook op ruggensteun van Pruisen, Oostenrijk en Rusland. Die zou echter uitblijven omwille van de Poolse Novemberopstand van 1830 en de vrees voor een groot Europees conflict.

* Edoch ... Mede door het gemak waarmee de Belgen in 1830 de “Hollandse” troepen hadden verdreven, waren de leiders van de Belgische Opstand al te overmoedig geworden, zodat zij helemaal geen rekening hielden met de mogelijkheid van een serieuze “Hollandse” aanval en … verzuimden een behoorlijke legermacht op te bouwen.

10 DAAGSE VELDTOCHT

* Onder leiding van de prins van Oranje (prent), de latere koning Willem II, trok het Nederlandse leger op 2 augustus bij Poppel de grens over. Naarmate de veldslagen elkaar opvolgden, leken de Nederlanders de uiteindelijke winnaars te worden, maar …

* Maaaaaaarrr …toen de Nederlanders ook de beslissende Slag bij Leuven dreigden te winnen, kwamen er Franse dreigementen…

* De prins van Oranje bond meteen in, want wou voorkomen dat hij in gevecht zou terecht komen met de Fransen. Op 12 augustus 1831 sloot hij noodgedwongen een wapenstilstand. De veldtocht had precies 10 dagen geduurd. Tijd om ermee op te houden.

** Daarna dronken ze een glas , pisten een plas en alles bleef zoals het was (onze luchtige versie van de feiten).

(gelezen/bewerkt in Historiek, Wikipedia en andere media – vrije, gratis prent)

Godfried van Bouillon

Op 12 augustus 1099 stichtte Godfried van Bouillon (prent) een van de leiders van de Eerste Kruistocht, het Koninkrijk Jeruzalem. Enkele weken eerder was ‘de heilige stad’ door de kruisvaarders veroverd op de Saracenen.

* De kruisvaarders hadden Jeruzalem sinds juni 1099 belegerd. Nadat de stad was ingenomen werden de Joden en Arabieren afgeslacht.

* Dat de kruisvaarders niet alleen godsdienstige motieven hadden om de stad in te nemen blijkt wel uit het feit dat de buiken van verschillende slachtoffers werden opengesneden. Het gerucht ging dat de moslims gouden munten hadden ingeslikt om te voorkomen dat ze in handen zouden vallen van de kruisvaarders.

* Om het zoekwerk te vergemakkelijken werden de lijken later op een grote hoop gegooid en verbrand. Tussen het as was het eenvoudiger zoeken…

* Na de inname van Jeruzalem hadden de kruisvaarders het grootste deel van de Middellandse-Zeekust in het Midden-Oosten in handen.

* Godfried van Bouillon werd uitgeroepen tot ‘Beschermer van het Heilige Graf’. Het koninkrijk besloeg ongeveer het grondgebied van het huidige Israël en Libanon en strekte zich uit tot aan het vorstendom Antiochië.

* Rustig was het in het koninkrijk allerminst. Veel steden waren nog in handen van moslims. Kort na de inname van Jeruzalem moest Godfried zich al verdedigen tegen een Arabisch leger dat hij bij Askalon versloeg.

* Na de inname van Jeruzalem zou het grondgebied van de kruisvaarders nog twee eeuwen een slagveld zijn.

* Behalve het Koninkrijk Jeruzalem, dat tot 1291 zou bestaan, stichtten de kruisvaarders onder meer ook de graafschappen Edessa en Tripoli en het prinsdom Antiochië.

°°°  Meer weten? Op rood drukken.        – met dank aan Historiek –

Hans Memling (1430-1494)

De kunstschilder Hans Memling was afkomstig uit het Duitse  Hessen. Memling wordt wel gerekend bij de Vlaamse Primitieven. Dankzij de internationale handel in Brugge raakten de werken van Hans Memling vrij snel bekend in heel Europa. Brugge was in die tijd immers een erg belangrijk bestuurs- en handelscentrum.


Hans Memling: Maagd en kind met musicerende engelen (detail)

* Hans Memling werd omstreeks 1430 geboren in het Duitse Seligenstadt bij Frankfurt. De naam Memling wordt op verschillende wijzen geschreven, waaronder Memlinc, Memlinck, Mamlinc en Memmelinge. Hans Memling kreeg een opleiding bij Rogier van der Weyden in Brussel.

* Omstreeks 1455 vestigde Memling zich in het Bourgondische Brugge. Pas in januari 1465 werd hij er als bewoner ingeschreven. .

* Twee jaar later werd hij er ingeschreven in het Sint-Lucasgilde. In 1473 trad Hans Memling toe tot de Broederschap van O.L.V. ter Sneeuw. Daarmee bereikte hij een belangrijke sociale status.

* Hans Memling woonde in Brugge in de Sint-Jorisstraat. In 1480 kon hij het pand kopen. Vanuit zijn huis was aan de achterkant een doorgang met poort naar de Jan Miraelstraat. In deze buurt woonden veel kunstenaars. Lanceloot Blondeel woonde ook in de Sint-Jorisstraat. Pieter Pourbus had zijn atelier in de Jan Miraelstraat.

* Zeker in zijn vroegste werken blijkt zijn bewondering voor de Duitse kunstenaar Stefan Lochner en de Zuid-Nederlandse schilder Rogier van der Weyden.

* Bovendien bewonderde Hans Memling Jan van Eyck. De composities van Hans Memling worden gekenmerkt door evenwicht en symmetrie. Memling schilderde een sereen wereld- en paradijsbeeld. Heiligen en ‘gewone’ mensen leven in de schilderijen van Hans Memling in harmonie samen.

* Belangrijke werken van Hans Memling zijn ‘Johannesretabel’ (Sint-Janshospitaal, Brugge), ‘John Donne-triptiek’ (National Gallery, Londen), ‘Madonna met schenker’ (Kunsthistorisches Museum, Wenen), ‘Portret van een man’ (Mauritshuis, Den Haag), ‘Benedetto Portinari’ (Uffizi, Firenze) en ‘Verrijzenis’ (Louvre, Parijs).

* Hans Memling overleed op 11 augustus 1494 in Brugge. Hij werd begraven in de Sint-Gilliskerk. Op de Woensdagmarkt in Brugge staat een standbeeld van Memling , in 1871 ontworpen door Hendrik Pickery.

** Bewerkte tekst van Ruud van Capelleveen, Absolute Figures

1 15 16 17 18 19 33