15 augustus 2012

15 augustus of Halfoogst is het parochiedag in Veerle. Het feest van de ‘tenhemelopneming van Maria’ kent men hier als het feest van “O.L.Vrouw in de Wijngaard”. Het Mariabeeld dat er vereerd wordt , is wellicht al meer dan 600 jaar oud. Veerle was in vroegere tijden ook een bekend bedevaartsoord.

* De eerste opgetekende verhalen over bedevaarten naar Veerle en de mirakels die er gebeurden, dateren van 1626. De kerk van Veerle was toen een verzamelplaats van relieken allerlei. Elke zieke vond er wel een relikwie van een heilige om hem van zijn ongemak te genezen.

* Het Mariabeeld van Veerle, de trekpleister bij uitstek, werd gebeiteld uit één stuk notenhout. Het stelt een zittende vrouw voor die een scepter vasthoudt in de rechterhand. Ze vertrappelt een boze geest in de gedaante van een wild dier. Links van haar staat het kind Jezus.

* Het beeld dateert wellicht uit de periode 1300-1400 en is waarschijnlijk een geschenk van de abdij van Averbode om de eredienst tot O.L.Vrouw aan te moedigen. De abdij is trouwens al eeuwenlang leverancier van priesters in Veerle.

Befaamde processie

* In 1919, vlak na WO1, ging de eerste ‘moderne’ processie uit met Halfoogst. Talrijke groepen die devote taferelen uitbeeldden, maakten deel uit van de geestelijk geïnspireerde optocht door de parochie. De toenmalige jeugd van Veerle, van kleuters tot dertigers, vond wel een plaatsje in één of andere groep.

* Ook ik liep voor het eerst in de processie tussen de groep herdertjes met een lap schapenwol in mijn nek. Later tussen de pauselijke zouaven (beschermers) in wit-rode pakken en een muts met een kippenveer erdoor op het hoofd. In de rechterhand hielden de Zwitserse soldaten een vervaarlijke (namaak)speer in aanslag. En fier dat ik was. Nog later blies ik mee in de fanfare als bugelspeler.

* De processiekleren werden grotendeels ineengenaaid door de vrelle van Warke Verbruggen die aan de Vorstsebaan ook een cafeetje uitbaatten. Zij naaiden in de vooravond van de processie nog vlug mijn zouavenpakje bijeen. De eerste en enige veldslag die ik thuis won, weliswaar met de steun van mijn inwonende nonkel Jef.

* Belangstellenden kwamen van heinde en verre kijken naar het jaarlijkse massaspektakel dat de processie in die tijden echt was. De cafeetjes langs het parcours deden na afloop gouden zaken.

* In de jaren 1960 liep de devotie van de mensen echter sterk terug. Ook de processie moest een stap achteruit zetten bij gebrek aan figuranten om groepen te vormen. Na 1969 was het met de processie van de oude stempel over en uit.

Nostalgie

* De nostalgie naar die tijden van weleer sloeg echter spoedig toe. Onder impuls van de plaatselijke KWB trok men negen jaar later op Parochiedag met een nauwelijks verklede stoet naar het Wijngaardbos, de hoogst gelegen plaats in Veerle.

* Volgens de volksoverlevering is het Wijngaardbos de vindplaats van het beeld van O.L.V. in de wijngaard. Het zou vastgegroeid zijn aan een wijnrank uit de wijngaard op de heuvel van 28 m hoog. Wellicht aangeplant in de warmere decennia van de 14de eeuw (1301-1400).

* Afgeleiden van die wijngaard in ons taalgebruik zijn Wijngaardbos (wakesbos in ons dialect), O.L.Vrouw in de Wijngaard, fanfare de Wijngaard, Wijngaardruiters. Allemaal aanwezig in de processie en uitgebreid met het zangkoor, mijnwerkers-brancardiers, jeugdbewegingen, vlagdragers van de verenigingen, de leden van de kerkfabriek en van het gemeentebestuur en individuele bedevaarders

– ludo v- ex Het Nieuwsblad

KIJK OOK OP FACEBOOK LUDO VERVLOET