Franz Schubert (1797-1828)
De Oostenrijkse componist Franz Schubert (1797-1828) , volgens zijn soortgenoten ‘de meest poëtische componist ooit’, is een icoon van de klassieke muziek uit de vroege negentiende eeuw, de tijd ook van de vroege Romantiek.
* Vandaag 19 november 2022 is hij al 194 jaar dood… maar leeft hij verder in de prachtige muziek die hij naliet.
* In de muziek van Franz Schubert – die amper 31 jaar oud werd – stonden melodie en harmonie centraal, twee belangrijke kenmerken van de muziek uit de tijd van de Romantiek.
** Ken je ‘de forellen’? Dan zit je goed voor de rest.
* Schubert verwierf eeuwige roem met 600 Lieder met kamercomposities (strijkkwartetten met vier snareninstrumenten) en meerdere tijdloze pianowerken. In totaal 638 stuks prachtige muziek die na al die jaren nog even fris klinkt.
* De muziek van Franz Schubert had ook invloed op het werk van Felix Mendelssohn, Robert Schumann, Franz Liszt en Johannes Brahms.
* Franz Schubert werd geboren op 31 januari 1797 in een wijk aan de rand van Wenen als de zoon van een leraar, die maar liefst 19 kinderen verwekte in twee huwelijken.
° Het gezin Schubert had het niet breed. Muziek was een uitkomst voor Franz.
* Vanaf zijn achtste kreeg hij vioolles. Al snel overtrof hij zijn leraar. Ook leerde Franz piano en orgel spelen. Haydn, Mozart en Beethoven waren zijn favoriete componisten
* Als Sängerknabe mocht hij meezingen in de Weense hofkapel. Hier leerde Schubert hoe harmonieus melodieën in elkaar steken.
° Om te ontsnappen aan militaire dienst werd Schubert hulponderwijzer bij zijn vader.
* Op 19 oktober 1814 schreef Schubert ‘Gretchen am Spinnrade’, zijn allereerste compositie. Daarna ging het snel, razendsnel zelfs.
* In 1815, zijn beste jaar, componeerde Schubert maar liefst 4 opera’s, 2 symfonieën, 144 Lieder, 2 missen, een strijkkwartet en twee sonates.
* Intussen vulde hij zijn dagen door in ochtend en vroege middag (veel) muziek te schrijven. Daarna trok hij met zijn vrienden naar … de kroeg. Een echte bohemien.
* In het café discussieerde hij met vrienden over politiek, muziek en cultuur en ontstonden er ook diverse muzikale werken. Ook was hij niet ongevoelig voor vrouwelijk schoon. Heerlijk toch?… Neen, zo bleek.
* Door zijn buitenissig gedrag was zijn leven verre van zorgeloos. Hij had nauwelijks inkomsten, moest regelmatig bij bekenden intrekken en zeer zuinig met geld omgaan.
* Vanaf 1820 ging het helemaal bergaf met Schubert. Hij verkocht een deel van zijn muziek in 1821 aan archi-slechte voorwaarden en kwam financieel krap te zitten. Regelmatig moest hij bij bekenden om geld bedelen.
* Op de koop toe werd Franz Schubert levensbedreigend ziek. Een behandeling van syfilis bestond nog niet. Maar in het ziekenhuis ging hij door met muziek schrijven.
* Op 26 maart 1828 organiseerde Schubert nog een megagroot (?!) concert, waarmee hij een pak geld binnenhaalde. Meteen kocht hij een nieuwe piano en betaalde hij zijn schulden af.
* In november 1828 kreeg Schubert er ook nog tyfus bovenop. Na een zware doodstrijd overleed hij op 19 november 1828, vandaag 194 jaar geleden.
* Schubert werd in een voorstad van Wenen begraven, in de buurt van Ludwig van Beethoven. Gelukkig voor ons heeft hij al die prachtige muziek nagelaten. Klara weet er alles van.
*** Doe als ik .. luister vandaag zat. en morgen zon. op Klara naar “de Klara klassieke top 100″ van 2022. Schubert zal er zeker bij zijn! (prent boven bij P.D. wiki)