EVEN PAASREKENEN …

Vandaag 20 maart om 16u33 zijn we aan de start van de lente toe. Het hoogfeest van Pasen wordt pas op 17 april gevierd. De twee astronomische elementen waarop de tellingen van toepassing zijn, het begin van de lente en de volle maan -want daar draait het om- kunnen alleen met de ‘moderne astronomische storingstheorie’ zeer precies bepaald worden.

* De beweging van de aarde en de maan zijn immers onderhevig aan storingen van de andere planeten. Deze kleine afwijkingen hebben evenwel een merkbare invloed.

* Vergeet bovendien niet dat de banen ellipsvormig zijn en dat de maanbaan een helling vertoont t.o.v. het baanvlak van de aarde om de zon. Kun je nog een beetje volgen?

* Het spreekt vanzelf dat de kerkvaders en hun astronomen-rekenaars deze finesses niet konden voorzien met de middelen waarover ze toen beschikten. Bovendien wilde men ook een zekere regelmaat in de paasdata brengen om de voorspellingen enigszins doenbaar te maken.

* Zo ontstond de regel van het kerkelijke Pasen (het ecclesiastische Pasen). Hierin begint de lente altijd op 21 maart en wordt de volle maan berekend aan de hand van een regel die zegt dat de maanfasen zich om de 19 jaar perfect herhalen wat betreft de data in de loop van het jaar.

° De Griek Metoon had dit in de 5de eeuw voor Christus al ontdekt. Daarom wordt die periode de Metonische cyclus genoemd. Op een paar uur na – die wel accumuleren in de loop van de eeuwen – klopt deze regel ook.

° Zo kan men formules en/of tabellen voor de paasdata opstellen. Pasen kan dus niet vroeger vallen dan 22 maart en niet later dan 25 april.

° In het laatste geval is er een volle maan op 20 maart zodat de eerste volle maan van de lente pas op 18 april valt en, wanneer dit een zondag is, wordt Pasen pas op 25 april gevierd. Dit was het geval in (mijn geboortejaar) 1943 en komt terug in … 2 038.

* Een vroege Pasen op 22 maart was er bijvoorbeeld in 1818, maar komt pas weer in       2 285. In 2008 viel Pasen op de, op 1 dag na, vroegst mogelijke dag: 23 maart. Dat was ook het geval in 1913 en komt pas weer terug in 2 160. Maak u dus geen zorgen.

* Gemiddeld valt Pasen in de Gregoriaanse kalender 1 keer om de 105 jaar op 23 maart. 22 maart komt maar om de 207 jaar voor. De data tussen 28 maart en 21 april komen alle, gemiddeld, om de 30 jaar aan bod. De meest voorkomende paasdatum is 19 april. Die komt gemiddeld om de 26 jaar voor.  Tismaardatjetweet …

 

NOG EVEN MEMOREREN …

Op het ogenblik dat de zon in de loop van maart loodrecht invalt op de evenaar, begint bij ons de astronomische lente. In 2022 is dat op vandaag 20 maart om 16.33 uur. Zie ook hier.

* De astronomische zomer begint op 21 juni 2022 om 11.14 uur. De noordpool krijgt de hele dag lang zonlicht. In het noordelijk halfrond genieten we van lange dagen en korte nachten.

* De astronomische herfst begint op 23 september 2022 om 03.04 uur. Dag en nacht duren even lang. Zie ook hier.

* De astronomische winter begint op 21 december 2022 om 22.48 uur. De zuidpool baadt de hele dag lang in de zon. Op de noordpool is het continu nacht. In het noordelijk halfrond zijn de dagen kort en de nachten lang. Op het zuidelijk halfrond is het net andersom.

* Meer informatie over de astronomische seizoenen vind je hier en hier.

** De astronomische seizoenen beginnen dus niet altijd mooi op een 21-ste. Meer zelfs, de astronomische herfst is in onze tijdrekening nog nooit begonnen op 21 september!

Sint Jozef aan het feest

Volgens de Bijbel is hij de man van Maria, de (wettige) vader van Jezus én timmerman in Nazareth. De verering van Jozef is laat begonnen. Pas in 1479 werd zijn feest ingevoerd op de Romeinse kalender (19 maart). Sint Jozef werd later de beschermheilige van België.

* De apostel Mattheüs vertelt in de Bijbel dat Jozef een afstammeling is van koning David. De laatste keer dat Jozef wordt genoemd in het heilig boek is Jezus  al 12 jaar oud en jaagt hij het overijverige commercevolk uit de tempel. Maria leefde nog rond het jaar 30 toen Jezus werd gekruisigd. Jozef was toen wellicht al geruime tijd overleden.

* Sint Jozef is de patroon van echtparen, kinderen, christelijke gezinnen, jeugd, wezen, kuisheid, arbeiders, houthakkers, timmerlui, meubelmakers, ingenieurs, begrafenisondernemers, opvoeders, uitgestotenen, reizigers, stervenden en een zalige dood. Patroon ook bij oogaandoeningen en hopeloze zaken. En patroon tegen bekoringen en woningnood. Kortom, van iedereen.

Populaire bink

* Ondanks het feit dat hij geen echte heilige meer is, eentje dus met een verplichte vakantiedag, is St. Jozef nog steeds geweldig populair in Italië. Daarom spreken de ouderen onder ons nog van de St-Jozefsklassieker. De Primavera, alias Milaan-San Remo, de eerste wielerklassieker van het seizoen werd vroeger steevast op 19 maart gereden. Dit jaar is het weer zo ver. De Primavera of lenteklassieker valt op 19 maart, de datum waarvoor hij destijds bedoeld was.

* In onze schooltijd was er geen school (verplichte feestdag) op 19 maart. En vermits tv-kijken nog lang niet aan de orde was, gingen wij ons vergapen op de wazige wit-zwartbeelden in café Sooike Maes om Poblet , de Spaanse rassprinter, te zien winnen.

* Ook bij ons mag Jozef niet klagen over populariteit. Je vindt hem immers nog steeds terug in alle lagen van de maatschappij.

* Van parochienamen (foto boven) Sint Jozef-Werkman Veerle-Heide. Gemeentenamen (St-Jozef-Olen), scholen (Sint Jozefscollege enz.), een (foto) St. Jozefkapel in Groot-Vorst , bedrijven en verenigingen allerhande.

* Meer nog, in elke Vlaamse en Waalse familie was er wel iemand die de naam Jozef , kortweg Jos of Jef, meekreeg bij zijn doopsel.

* In mijn jonge jaren krioelde het van de Jossen en de Jeffen, sympathieke namen overigens. Thuis was mijn inwonende oom een Jozef die we Jef noemden, mijn vader was een Georges, maar iedereen sprak hem aan met Jos (…van de mulder).

* Over de taalgrens was Joseph ook vrij populair (denk aan de ex-wielrenner Joseph Bruyére). Tussen de meisjes van toen waren er veel Maria’s. Beide namen kwamen zelfs vaak in één familie voor. Heiliger kon nauwelijks.

KAPEL EINDHOUT- HAM WORDT GERESTAUREERD

28 feb ll. startte firma Corvers uit Vorst met de restauratie van de kapel op Eindhout-Ham. Het dak en het torentje worden hernieuwd. Daarna worden de buitenmuren hersteld.

De kapel werd vermoedelijk in 1681 gebouwd door een zekere Adriaan Lenaerts , meier in het toen nog zelfstandige Ham. (familie, Louis?)

In 1723 werd de klok van het torentje gegoten. “Jordaen Smets heeft mij gegoten” staat op de klok.

* De fusie van Ham en Eindhout kwam er pas in 1808. Elke vrijdag droeg de onderpastoor van Eindhout een mis op in de kapel. Dat gebeurde tot in … 1969.

Volgend jaar, 2023 , wordt het interieur van de kapel gerestaureerd.

FRANS COOLS BOUWDE HET Atomium

Op 18 maart 1958 werd het Atomium in Brussel voltooid. Het monument is te vinden in het Heizelpark en werd net voor de opening van de  Wereldtentoonstelling ‘Expo58’ onthuld.

*** Negentien (19) maanden hebben Looienaar Frans Cools en zijn mannen, werknemers van het staalconstructiebedrijf Ateliers de Jambes-Namur, erover gedaan om het Atomium te bouwen. Een stalen gevaarte van 102 meter hoog en 2.400 ton zwaar.

** Met dank aan HN voor een deel van de reportage van 15 april 2008 – schrijver niet gevonden. Wel een aantal boeiende passages uit zijn werk …**

* Ingenieur André Waterkeyn mag dan wel het Atomium getekend hebben, hij heeft er nooit zijn handen aan vuil gemaakt. Dat hebben de arbeiders gedaan die het gevaarte van 2.400 ton bol na bol in de hemel hebben gehangen. Frans Cools (79 in 2008) uit Tessenderlo was de werfleider van het Atomium.

* Negentien maanden lang was hij op de werf in de weer, dag en nacht (of het scheelt niet veel).

* Op donderdag 17 april 1958 om twee uur ‘s morgens was het imposante bouwwerk klaar, alleen het asfalt rondom moest nog worden gelegd.

* Enkele uren later, om negen uur ‘s morgens, opende koning Boudewijn de Wereldtentoonstelling. Hij schudde handjes met de man die de laatste hand had gelegd aan het Atomium. Dat was – wat dacht u – niet Frans Cools, maar die kerel met zijn asfaltmachine…

* Hoe komt een jonge arbeider uit de Kempen op de werf van het Atomium terecht?, vroeg de journalist van HN.

Bij Les Ateliers de Jambes-Namur zochten ze jonge mensen voor de  metaalbouw wilden leren om er te werken. Frans Cools slaagde glansrijk en werd werfleider.

* In 1954 reeds werd Frans als werfleider naar Belgisch Congo gestuurd, om er een 780meter lange brug te leggen over de Congostroom .

* In 1955 kwam de technische directeur van Jambes-Namur naar Congo. Met een vaag schemaatje van het Atomium.

Frans Cools destijds : “Hij vroeg me op de man af of ik het Atomium wilde bouwen. Ja, dus. In 1956 heb ik gauw nog een schachttoren gebouwd voor de mijn van Zwartberg en daarna zijn we aan dat Atomium begonnen.”

 “Dat Atomium was …een ijzerkristal zoveel miljard keer vergroot. Ja, wie kon zich daar iets bij voorstellen? Op de eerste maquette bleek dat het uitvergrote ijzerkristal niet zelfstandig zou kunnen staan. Daarom heeft Waterkeyn er drie steunpoten bij getekend, de zogenaamde bipoden (waarin de buitentrappen werden verwerkt).”

  “Het Atomium bouwen was een avontuurlijke onderneming. De bouw hebben we, zonder kranen, helemaal van binnenuit gedaan. En zonder steigers!”

 “Het kon niet spectaculair genoeg zijn. Als we op grote hoogte aan de buitenkant van het Atomium moesten werken, zaten we met maximaal vier man in een bak die aan een winch hing. We hingen letterlijk aan een katrol en werden gewoon naar boven getrokken.”

“Hoogtevrees heb ik nooit gekend. Gelukkig niet. Eigenlijk waren we alpinisten. We klauterden van poutrel naar poutrel. We hebben nooit één accident gehad. Is dat niet verwonderlijk?”

– Heeft Frans Cools negentien volle maanden aan het Atomium gewerkt?

“Bah neen. Het gebeurde dat we twee maanden stillagen omdat de geprefabriceerde stukken die her en der voor ons in ateliers werden gemaakt, maar niet klaar geraakten. De laatste negen maanden heb ik wel non-stop gewerkt: weekdagen, weekends en feestdagen inbegrepen.”

* Alle dagen kwamen groepen mensen het Atomium in aanbouw bekijken.

Frans Cools:En koning Boudewijn! Hij kon er niet genoeg van krijgen. Hij  is zeven keer hier geweest. Altijd incognito.”

“Toen de Expo openging, was één bol aan de binnenkant nog niet helemaal in orde. Terwijl beneden duizenden mensen de ogen uit hun kop keken, zaten wij in die bol nog 23.000 bouten aan te schroeven. Meer nog. Omdat we niet meer met werfwagens het Expoterrein op mochten, moesten we die bouten en al ons materieel honderden meters te voet tot bij het Atomium brengen.”

“Mensen vragen mij wel eens of het mij verbaast dat het Atomium er vandaag nog staat. Het was toch gebouwd om ‘maar zes maanden’ mee te gaan? Ja, dat is waar. Maar we hebben toen de allerbeste materialen gebruikt. We hebben hoge weerstandsbouten gebruikt – géén klinknagels! – en gelast met in ons hoofd: dit mag niet kapot. Ja, we hebben gebouwd alsof het ging om een constructie voor de eeuwigheid.”

“Ik ben nog vaak teruggekeerd naar het Atomium, tijdens de Expo en ook daarna. Door het Atomium kreeg Jambes-Namur zoveel werk dat ze het bijna niet konden bijhouden. Ik heb nog veel werven gesuperviseerd, veel grotere werven. Die van het viaduct van Vilvoorde bijvoorbeeld. Maar ze waren nooit meer zo spectaculair als het Atomium.”

* “Intussen is het Atomium vernieuwd. Vooral aan de binnenkant is het niet meer zoals vroeger. De sfeer is een beetje weg. Ik heb het Atomium gebouwd, maar als ik het vandaag wil bezoeken, moet ik … een ticketje kopen.”  Ondank is ‘s werelds loon …

VASTENBEZINNING – VREDESWAKE – BROEDERLIJK DELEN

Goede vrienden – Met deze brief nodigen wij jullie met aandrang uit op de  VREDESWAKE die wij volgende zondag 20 maart zullen houden! De avond voordien (zat.) bent u ook welkom op onze VASTENBEZINNING. En ja, op 10 april kan u taarten en bloemetjes ophalen: zo steunen wij BROEDERLIJK DELEN. Alle info in bijlage… (André en Eric)

                       Pastorale Eenh. H. Norbertus Meerhout-Laakdal maart ’22

Golda Meïr premier

Golda Meïr premier van Israël (1969)

17 maart 1969 wordt Golda Meïr minister-president van Israël. Meïr werd geboren in Kiev en is op jonge leeftijd samen met haar ouders naar de VS vertrokken.

Ze sluit zich aan bij de socialistisch-zionistische partij

* In 1921 emigreert ze naar Palestina. Enkele jaren na WO II neemt ze haar naam Golda Meïr aan. Meïr betekent zoveel als ‘helder schijnen’.

* Voordat ze premier wordt , is ze lid van de Knesset (het Israëlische parlement) en minister van Arbeid en Buitenlandse Zaken.

* Als premier steunt ze in de periode 1969-1974 de Joodse immigratie naar de nieuwe staat Israël.

* In 1973 breekt de Jom Kipoeroorlog uit. Aanvankelijk lijdt Israël zware verliezen, maar uiteindelijk komt het land toch als winnaar uit de strijd.

Deze oorlog zorgt in 1974 uiteindelijk voor het aftreden van de premier. Volgens critici was de regering van Meïr onvoldoende voorbereid op de oorlog.

(met dank aan Historiek)

 

Verder op 17 maart:

  • Marcus Aurelius 180 – Keizer Marcus Aurelius overlijdt in Vindobona (huidige Wenen) ten gevolge van pest die in die dagen en jaren voor een ware pandemie zorgt. Hij wordt opgevolgd door zijn zoon Commodus die als een tiran regeert over het Romeinse Rijk
  • 1861 –Italië wordt een koninkrijk
  • 1942 In het vernietigingskamp Bełżec worden de eerste joden systematisch vergast.
  • (met dank aan Wikipedia)

ijzertoren een en twee

 

In de nacht van 15 op 16 maart 1946 wordt de IJzertoren in Diksmuide door onbekenden opgeblazen. Enkele jaren later herrijst vlakbij de ruïne een nieuwe, vierentachtig meter hoge vredestoren.   (foto vooraan de Pax(vrede)spoort – midden resten van de oude, opgeblazen toren en helemaal achteraan de nieuwe toren)

* De eerste IJzertoren met crypte werd in 1930 opgericht als herdenkingsmonument voor de slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog. De jaarlijkse IJzerbedevaart heeft een rijke, maar ook woelige geschiedenis.

* De eerste IJzertoren werd dus opblazen. Maar hoe dan ook, hij werd vervangen door een nieuwe.

* Het door Robert Van Averbeke ontworpen monument was in 1965 klaar en heeft tweeëntwintig verdiepingen. In de toren is het museum over Oorlog, Vrede en Vlaamse ontvoogding gevestigd. Een lift helpt je om de IJzervlakte te overschouwen.

* De nieuwe toren stond symbool voor het zinloze van oorlogen en voor de vredesbeweging maar ook voor meer politieke zelfstandigheid van Vlaanderen. De kolossale letters staan voor Alles Voor Vlaanderen Vlaanderen Voor Kristus … (K voor C)

* Tot ontzetting van de argeloze bezoeker met eerlijke bedoelingen, kwam de bedevaart in de jaren ’80 in een slechte reuk te staan, omdat op de vooravond neonazi’s uit heel Europa verzamelden in Diksmuide.

 

 

* In 1996 kwam het – ook letterlijk – tot een botsing tussen de organisatie van de IJzerbedevaart en vertegenwoordigers van het Vlaams Blok. Met het trommelkorps van het Vlaams Nationaal Jeugdverbond voorop werd het podium bestormd. Er werden rake klappen uitgedeeld.

* Het Vlaams Blok scheurde zich af van de IJzerbedevaart en organiseerde een IJzerwake in het gehucht Steenstraete bij Langemark-Poelkapelle waar in 1915 de eerste Duitse gasaanval plaatsvond.

* IJzerbedevaart versus IJzerwake onder de slogan NOOIT MEER OORLOG. Een twistpunt…

(met dank aan dreamstime)

 

Nog op 16 maart

AMOCO CADIZ

Voor de dagactualiteit van 16 maart trekken we vandaag naar Frankrijk voor de grootste olieramp van de 20ste eeuw.

399px-Amoco_Cadiz_1_edit1* De Amoco Cadiz was een mammoettanker die op 16 maart 1978 aan de grond liep in het noordwestelijkste puntje van Bretagne (Frankrijk). De tanker was eigendom van het Amerikaanse Amoco.

* Het schip was op weg van de Perzische Golf naar Le Havre, toen het in zwaar weer terechtkwam. Een klein probleem in de stuurinrichting maakte het schip onbestuurbaar, waarna het in de richting van de Franse kust dreef en aan de grond liep.

* Als gevolg hiervan brak het schip, en stroomde er 200.000 ton ruwe olie in zee, waarbij het Kanaal ernstig werd vervuild en het Bretonse strand grote schade opliep over een lengte van ruim 300 kilometer.

* Het 20 ton zware anker van de Amoco Cadiz ligt nu als monument bij de haven van Portsall. De ramp werd een van de grootste milieurampen in de geschiedenis. Het opruimen van de olie duurde meer dan een jaar.

(met dank aan Wikipedia – rood voor meer)

Toch nog te vroeg

15 maart – De coronamiserie begon meer dan 2 jaar geleden. Wanneer wij de besmettingsgetallen van na het weekeinde bekijken , moeten wij zeggen dat wij met zo een aangroei op drie dagen tijd , enkele maanden geleden allemaal in een lockdown zouden gevlogen zijn. Maar nu blijkt het allemaal niet zo erg te zijn . Ik zou zeggen …des te beter.
.
Een vaststelling is ook dat, wanneer je de kaart van dit land bekijkt, heel het zuiden steeds witter ziet….en het hele Vlaamse noorden steeds donkerder en nog donkerder blauw. Wanneer België aanvaardbare getallen van besmetting heeft, is het dus nu eens niet aan Vlaanderen te danken. Integendeel.
.
De cijfers…van vanmorgen vergeleken met die van zaterdag. Zoals gezegd stijgt de besmetting overal… Laakdal 221 , tevoren 199   Meerhout 150 tegenover 125   Herselt 201 tgn 179    Hulshout 191 tgn 165   Westerlo 402 tgn 362   Herentals 415 tgn 395   Geel 614 tgn 581   Mol 520 tgn 470   Turnhout 756 tgn    Diest 321 tgn 293   Aarschot 436 tgn 386   Scherpenheuvel-Zichem 345 tgn 328   Halen 119 tgn 112   Tessenderlo 262 tegen 223   Ham 172 tgn 151.
.
Wij kennen allemaal meer en meer mensen die op dit moment besmet zijn , maar de meesten zijn echt niet erg ziek… Toch denk ik dat het nog te vroeg is om deze toestand niet meer te volgen.  Misschien enkele dagen wachten , omdat de verschillen duidelijker zijn. En ondertussen maar duimen dat de oorlogssituatie in Ukraïne niet verder uitdeint.

LOUIS PAUL BOON 110

Schrijver Louis Paul Boon , geboren in Aalst op 15 maart 1912 zou vandaag 110 worden, was hij niet overleden in 1979 , toen hij 67 was. Boon werd vooral beroemd/berucht met ‘De Kapellekensbaan’

* Van zijn ‘Fenomenale Feminateek’ wou Het Fotomuseum in Antwerpen in 2008 een tentoonstelling houden met deze naaktfoto’s, maar dit werd niet onterecht tegengehouden door onze Ludo Helsen, gedeputeerde van het Antwerps Provinciebestuur. Ludo was toen bevoegd voor de provinciale musea en argumenteerde dat het artistiek gehalte van het werk ‘ondermaats’ was. Een gedurfde, maar voor velen terechte stellingname.

* LP Boon overleed in mei 1979 – Enkele maanden voordien voltooide hij ‘HET GEUZENBOEK’ , het derde deel van zijn trilogie over de sociale ontwikkelingen in Aalst en in Vlaanderen.

* Die trilogie begon met ‘Pieter Daens , gevolgd door ‘De Zwarte Hand’ , zowat de eigenzinnige geschiedenis van het anarchisme in de vorige twee eeuwen rond Aalst, de stad van LP Boon. (verfilmd als *** Daens )

* Het Geuzenboek werd een monumentale rehabilitatie van de Geuzen in de 16de eeuw die eindigde met de scheiding van ‘de 17 Provinciën’. Een beslissende stap naar het ontstaan van het huidige (protestantse) Nederland.

* Met de finale zin … “En Vlaanderen was overwonnen en stierf, en alle Geuzen waren er uitgeroeid, amen en uit.” , besloot LP Boon zijn Geuzenboek en … zijn leven.

*** Daens is een Belgische dramafilm uit 1992 onder regie van Stijn Coninx. Daens is gebaseerd op het boek Pieter Daens van Louis Paul Boon.

 

***** Ludo Helsen laat ons nog het volgende weten i.v.m.  LP Boon , waarvoor dank uiteraard …(niet vergeten te schuiven hieronder)

Nog iets prettigs in verband met die tentoonstelling Louis Paul Boon.
In januari 2020 , een tweetal maanden voor de eerste lockdown verscheen er een klein artikeltje, ik denk in de Standaard, waarin stond , dat de familie Boon een deel foto ‘s uit de feminatheekverzameling had verwijderd omdat ze inderdaad niet alleen pornografisch waren , maar volgens de Belgische wetgeving duidelijk kinderporno waren. Een aantal mensen waren voor Iets dergelijks ondertussen al aangehouden….
De kranten die een aantal jaren tevoren hieraan grote artikels hadden gewijd , maakten er zich nu met een kleine mededeling van af. 
Gelukkig hebben een aantal mensen mij dat artikeltje doorgestuurd…. En de harde roepers uit de tijd van 2007 hebben in alle talen gezwegen….
Lth
1 81 82 83 84 85 93