DAGUERREOTYPE …

Afbeelding van Daguerre in een boek over de daguerreotypie.

 

  • NOG VERDER IN ‘Historiek’ OP 2 JANUARI
  • Alemannen steken opnieuw in groten getale de Rijn over en vallen Gallië binnen.
  • 1492 – Het Spaanse leger verovert Granada op de Moren. Columbus ontdekt Amerika.
  • 1935Bruno Hauptmann, die er van verdacht wordt de 2-jarige zoon van luchtvaartpionier Charles Lindbergh te hebben gekidnapt en vermoord, staat terecht. Later wordt hij schuldig bevonden en geëxecuteerd.
  • 1960 – Senator John F. Kennedy kondigt in de VS aan dat hij zich voor de Democratische Partij kandidaat zal stellen voor het presidentschap.
  • 1985 – De musical Annie wordt voor de 2 377e en laatste keer opgevoerd op Broadway.
  • 2007 – De AEX komt voor het eerst sinds mei 2002 boven de 500-puntengrens uit.
  • 2002 de Belgische frank wordt vervangen door de € euro – ook in de meeste Europese landen verdringt de € de nationale munten
  • 2008 – Voor het eerst wordt 100 Amerikaanse dollar voor een vat olie geboden.

De nieuwjaarsbrief

Hoe het er in normale jaren aan toe gaat, kunnen jullie als troost hieronder lezen.

** Een nieuwjaarsbrief, een op papier gezette voordracht met nieuwjaarswensen, wordt  door kinderen aan de ouders, de meter en de peter en vaak ook aan beide grootouders voorgelezen. Meestal maakt dit gebeuren deel uit van een echt familiefeest.

* Het opzeggen van een nieuwjaarsbrief is een traditie die zijn oorsprong kent in de 16e eeuw toen de Franse koning Karel IX in 1563 besliste dat 1 januari voortaan nieuwjaarsdag zou zijn. Na de invoering van de Gregoriaanse kalender in 1582 werd 1 januari overal aanvaard als nieuwjaarsdag.

* De brieven van toen waren echter heel anders. Alleen de elite kon lezen en schrijven. Deze brieven kwamen vooral voor in het uitgeversmilieu, geschreven in het Latijn en in dichtvorm.

* Ze leerden dat vrede het kostbaarste is op aarde en dat geschenken de vrede bevestigen en versterken.

* De leerlingen konden de op school geleerde kennis en vaardigheden in de huiskamer en voor de familieleden in de praktijk brengen.

* De manier waarop de tekst werd gebracht, speelde ook een rol spelen. Wie was de beste redenaar, de spreker voor een familiepubliek ? Pas in de jaren 1960 werden die normen en waarden vrijwel overal toegepast.

* Het opzeggen van nieuwjaarsbrieven begint nog steeds bij de leeftijd van 3 jaar, de leeftijd waarop kinderen naar de kleuterschool gaan. In de kleuterschool is de tekst voorgedrukt en wordt hij geoefend in klassikaal verband.

* Vanaf het eerste jaar, wanneer de kinderen leren lezen en schrijven, tot en met het laatste jaar van de basisschool (6 tot 12 dus), schrijven de kinderen de nieuwjaarsbrief veelal zelf.

* Na het voorlezen krijgt het kind een of ander geschenk, vaak ook contant geld om op te sparen voor later. Even belangrijk of zelfs belangrijker dan geschenken met Sinterklaas of Kerstmis.

* Vaak houdt deze traditie op tijdens het 12de-13de jaar, wanneer het kind de overstap maakt van de basisschool naar het secundair onderwijs. Maar meestal krijgt de tiener met Nieuwjaar nog wat geld toegestopt door ouders, meter, peter en/of grootouders.

 Rex-bioscoop getroffen door V2-raket

Zaterdag 16 december 1944. Het was 15u23 toen een gigantische knal door Antwerpen klonk. De stad leefde al twee maanden onder angstwekkende oorlogsgeluiden. Elke dag, soms zelfs elk uur, viel er wel ergens een Duitse V1 – “vliegende bom” – of een V2-raket. ( met dank aan Historiek)

* In de zes maanden onder de V-terreur (van oktober 1944 tot en met maart 1945) zouden er bijna 6 000 neerstorten in de Antwerpse provincie, wat neerkomt op ongeveer 36 per dag.

*** Alleen al in Antwerpen en haar randgemeentes vielen 4 229 doden: een dodelijke gemiddelde van 25 per dag. In heel België kostte de V-bommenterreur aan meer dan 8 000 mensen het leven en werden er bijna 9 000 inslagen geteld.

Zo begint het boek van schrijver Pieter Ressien

* Wat er die zaterdag 16 december gebeurde in het hartje van Antwerpen was het bloedige dieptepunt van de terreur: een V2 trof de overvolle cinemazaal Rex.

* 567 mensen stierven onder het puin van de Rex. Onder hen 296 geallieerde soldaten tijdens een namiddagje uit. 291 andere bioscoopgangers werden met vaak ernstige verwondingen uit het puin gehaald. De bominslag was op slag de dodelijkste van de hele WO II.

(foto vrij/gratis) De enige rechtstreekse verwijzing naar het drama is een tegel bij de ingang van de UGC-cinema op de De Keyserlei, waar toen de Rex gevestigd was. Die kwam er pas in 2009.

* “Een jaarlijkse herdenking is er niet. De pers besteedt er amper aandacht aan. Politici verzamelen niet aan de tegel om de 567 slachtoffers te herdenken, zelfs niet na een jaar vol terreur zoals 2016”, zucht Pieter nog na al die jaren.

Het verhaal van Pieter

* ‘Het vergeten’ begon al op de avond van 16 december 1944 zelf. Net zoals bij de andere V-bombardementen mocht er niets in de pers verschijnen over het drama in de Rex.

* Het is moeilijk voor te stellen, maar op de radio of in de kranten viel er dus helemaal niets over dit bloedbad te horen of te lezen. De geallieerde overheden hadden kort na de bevrijding in september 1944 al een volledige censuur afgekondigd op alles wat met V1- en V2-inslagen te maken had.

* Zelfs op de bidprentjes werd enkel gesproken van ‘gestorven ten gevolge van oorlogsomstandigheden’. De geallieerde Rex-slachtoffers waren officieel ‘gesneuveld’.

* Met geen woord werd er gerept over de dodelijke V2 of de bioscoopzaal. Die censuur is eigenlijk altijd blijven bestaan.

* Wie waren de echte daders van het dodelijkste V-bombardement uit de geschiedenis? Om 15.17 uur lanceerde Batterie 500 in het Nederlandse Hellendoorn een raket. Na enkele minuten landde die op de Rex, met de bekende gevolgen.

* Doelbewust was de aanslag zeker niet. Heinz Wellmann, die de raket mee had afgevuurd, benadrukt: ‘Onze officieren vertelden ons nooit waar onze V2’s op gericht waren. We wisten van Londen en vermoedden ook Antwerpen, maar dat is ons nooit direct gezegd. Enkel de navigators wisten het, niet wij die de raketten moesten klaarmaken.

* De V’s vormden de eerste generatie van een nieuw soort oorlogswapens die van op grote afstand hun doelwit konden treffen. Het aantal kilometers tussen de lanceerinstelling en de geviseerde steden was zo groot dat de daders meestal onwetend waren. Op afstand doden maakt onverschillig.

* Ondanks de strenge censuur bereikte het nieuws over de aanslag op Cinema Rex opvallend genoeg algauw Hitlers Arendsnest. Voor de Duitsers was de Rex een groot succes. Hun V-wapens waren in hun doel geslaagd: terreur zaaien in de geallieerde gelederen.

Wraak

Want dat waren de V1’s en V2’s … Vergeldingswapens. Vliegende bommen en raketten die gebouwd werden om de geallieerde steden te terroriseren.

Met de V-bommen wilden de Duitsers bovendien wraak nemen voor de terreurbombardementen op hun steden.

* De V-oorlog eindigde bovendien opnieuw met een weerwraak. Ditmaal waren het de Britten die op 3 en 4 april duizenden bommen dropten op Nordhausen, het stadje nabij het ondergrondse concentratiekamp Dora, waar de V-bommen werden gefabriceerd.

* Het resultaat: 8 800 doden, onder wie meer dan 1 500 concentratiekampgevangenen. Bij dat ene vergeldingsbombardement vielen meer doden dan bij alle V-inslagen in België samen.

* Oorlog werd beantwoord met oorlog, waardoor er duizenden burgerslachtoffers vielen. Van dit wraakzuchtig geweld was in België de Rex het bloedige dieptepunt.

* Begin april 1945 (ik werd toen 2) vielen er eindelijk geen V’s meer en kwamen de Antwerpenaren uit hun kelders. Ook de provincie haalde opgelucht adem.

* En plots mocht er wel over de maandenlange terreur gepraat en gepubliceerd worden. Dat resulteerde in verschillende boekjes en folders, maar vooral de tentoongestelde V1 en V2 op de Groenplaats vormden een ware attractie. Toch kwam er geen grote herdenkingsplechtigheid in de stad.

** Elke dag angst – De terreur van de V-bommen op België (1944-1945).

En daarna werd er opnieuw gezwegen. Jarenlang.

* Is het typisch Belgisch? Over moeilijke, pijnlijke onderwerpen spreken we liever niet.

Den bompa heeft het moeilijk, laat hem maar.”

* Pas de laatste jaren, nu de generaties die de wereldoorlogen hebben meegemaakt stilaan dreigen te verdwijnen, komen de verhalen weer bovendrijven.

* Maar ondertussen lijkt het drama van Cinema Rex vergeten, ook al leeft het nog altijd onder vele Antwerpenaren.

Pieter : “En toch is het niet te laat. Zouden we vanaf nu op 16 december niet kunnen herdenken wat oorlog echt betekent? Een dag waarop we ons hoeden voor de logica van oog om oog en tand om tand. Want net zoals 76 jaar geleden in Antwerpen sterven er dagelijks nog talloze mensen door haat en vergelding.”

***  Pieter Serrien

Boek: Elke dag angst – De terreur van de V-bommen op België (1944-1945)
Lees ook: De V2-raket, de ballistische raket van de nazi’s
Overzicht van boeken van Pieter Serrien

Pieter Serrien (1985, Kontich) is historicus en auteur van het boek Elke dag angst, waarin de geschiedenis van de V-bommenterreur en de Rex centraal staat.

Hij herdenkt het drama van de Rex door de publicatie van een documentaire op YouTube en een slachtofferlijst op zijn website.

* Meer info vind je op www.pieterserrien.be/boeken/elke-dag-angst. Zie ook: www.facebook.com/pieter.serrien & www.twitter.com/pieterserrien

Adolf Eichmann ter dood veroordeeld

Op 15 december 1961 werd nazi-kopstuk Adolf Eichmann tijdens een rechtszaak in Jeruzalem ter dood veroordeeld vanwege zijn betrokkenheid bij de Holocaust.

* Adolf Eichmann, ook wel de architect van de Holocaust genoemd, was tijdens de oorlog verantwoordelijk voor transporten naar concentratie- en vernietigingskampen.

* Na de oorlog werd hij gearresteerd, wist te ontsnappen en hield zich vijf jaar schuil in Duitsland. In 1950 vluchtte hij naar Argentinië.

* Eichmann werd daar in 1960 opgespoord en gevonden door nazi-jager Simon Wiesenthal. Vervolgens werd hij door de Israëlische geheime diensten Mossad en Shin Bet gevangen genomen en overgebracht naar Israël.

* Daar begon op 11 april 1961 het proces tegen de oud SS’er.

* In december 1961 werd Eichmann ter dood veroordeeld. Het doodvonnis werd op 1 juni 1962 voltrokken. (foto vrij/gratis)

* Meer weten? Rood drukken.

***  Nog op 15 december, en belangrijk voor ons, België krijgt een nieuwe koningin. 15 december 1960 huwt koning Boudewijn van België de Spaanse gravin Fabiola Mora y Aragón. Zij wordt koningin van België.

amundsen en de polen

Op 16 juli 1872 werd Roald Amundsen geboren in Borge, een plaats in het zuidoosten van Noorwegen, in een familie van scheepseigenaars en kapiteins.

* Als de jonge Amundsen hoorde over de reis die een landgenoot in 1888 naar Groenland maakt , is zijn aandacht gewekt en besluit hij óók ontdekkingsreiziger te worden.

* Op zijn 25ste neemt hij deel aan een tweejarige Belgische Antarctische Expeditie die geleid wordt door Adrien de Gerlache. De Belgica is het eerste schip dat overwintert in Antarctica.

* Enkele jaren na deze expeditie leidt Amundsen een expeditie die de ‘Noordwestelijke Doorvaart’ , van de Atlantische Oceaan naar de Grote Oceaan dwars door de poolarchipel van Canada, zal proberen over te steken.

* Die expeditie uit 1903 verloopt aanvankelijk niet succesvol. Het schip komt vast te zitten in het ijs en de bemanning moet wachter op het einde van de winter. Een jaar later bereikten ze wel hun doel.

* Na deze barre tocht plant Amundsen in 1909 weer een expeditie om als eerste de geografische noordpool te bereiken. September van dat jaar verneemt hij echter dat de Amerikaanse ontdekkingsreiziger Robert Peary hem voor is geweest.

* Amundsen verandert zijn plannen. De zuidpool wordt zijn doel. Tot op dat ogenblik is nog nooit een mens op het zuidelijkste puntje van de aarde geweest. De Noor vertrekt in 1910 en overwintert met zijn team in de buurt van het Ross-ijsplateau in de Walvisbaai.

* Op dat zelfde ogenblik is ook de Britse ontdekkingsreiziger Robert Falcon Scott bezig met een missie naar de zuidpool.

* Amundsen heeft echter een voorsprong. Hij bevindt zich 90 kilometer dichter bij de zuidpool. Zijn concurrent heeft echter een snellere route naar de pool. Amundsen moet snel een weg vinden door de Trans-Antarctische bergen.

* De echte tocht van Amundsen naar de geografische zuidpool begint op 20 oktober 1911. Hij reist samen met Olav Bjaaland, Helmer Hanssen, Sverre Hassel en Oscar Wisting en bereikt de zuidpool op 14 december 1911, vandaag 111 jaar geleden.

* Robert Falcon Scott bereikt de zuidpool 35 dagen later en vindt de tent van Amundsen met een aan hem gerichte brief. Het vergaat de Brit en zijn teamleden hierna slecht. Allen overlijden wellicht op de terugweg naar hun kamp.

* Amundsen laat pas op 7 maart 1912 de wereld weten dat hij en zijn expeditieleden de zuidpool hebben bereikt.

* In 1925 probeert Amundsen per luchtschip de geografische noordpool te bereiken. Hij wordt gesteund door de rijke James Ellsworth. De eerste poging slaagt niet. In 1925 volgt een tweede poging.

* Met aan boord onder andere Lincoln Ellsworth, de Italiaan Umberto Nobile en piloot Hjalmar Riiser-Larsen stijgt het luchtschip de Norge op 11 mei 1926 op vanaf Svalbard. Zestien uur later bereikt het schip de geografische noordpool. De bemanning gooit hierop Noorse, Italiaanse en Amerikaanse vlaggen naar beneden.

* Mogelijk bereikte Amundsen als eerste ook de geografische noordpool. Aan ‘de rechtmatigheid’ van eerdere claims van ontdekkingsreizigers als Frederick Cook en Robert Peary wordt namelijk getwijfeld.

* De avontuurlijke Noor stierf geen natuurlijke dood. Kon ook moeilijk met zo’n palmares. Tijdens een vliegtuigcrash in 1928 in de Noordelijke IJszee was het zo ver. Uitgerekend tijdens een reddingsmissie nog wel.

* Het neergestorte vliegtuig en het lichaam van Amundsen zijn evenwel nooit teruggevonden. Stof genoeg voor veel heldhaftige verhalen.

(bronnen Historiek en Wikipedia – vrije/gratis foto)

FEEST VAN HET LICHT

Vandaag 13 december – feest van Lucia, de enige heilige die vereerd wordt door de Lutheraanse Zweden, Denen en Noren. De vieringen hebben  veel voorchristelijke elementen van het midwinter lichtfeest behouden. Ook in IJsland en Finland doet men dat.  (vrije,gratis foto)

* Geboren omstreeks 286 werd Lucia in 304 martelares in Syracuse. Waarschijnlijk tijdens het bewind van christenvervolger keizer Diocletianus. Maar … toen begon het pas voor haar.

* In de katholieke kerk werd Lucia meteen gebombardeerd tot heilige van het licht (lux – licht en lucere – lichten, schijnen). Bedoeling was haar naamdag te laten samenvallen met de winterwende van december.

* De geleerden rond Julius Caesar vergisten zich destijds echter met 10 dagen bij het opstellen van hun juliaanse jaarkalender. In feite komt haar feestdag dus 10 dagen te vroeg. Maar niet getreurd, de feestdag bleef behouden op 13 december.

* Het feest van Sint Lucia wordt in de Skandinaafse Joeltijd (onze kersttijd) gevierd op 13 december . Van in de middeleeuwen werd ze ook vereerd als patrones van oogziekten en opticiens. Men stelt haar vaak voor met twee ogen op de hand of schotel. (op 13 dec 2012 werd bij mij een eerste nieuwe lens ingebracht – meer dan een maand later de tweede en … ze doen het minder, jammer toch).

* In het noorden wordt Lucia ook vereerd als patrones van de huiselijke arbeid. Op de avond voor haar naamdag lieten de meisjes van vroeger het spinnewiel rusten. Deden ze dat niet dan zou het vlas de volgende morgen vuil en verward zijn. Aldus de sage.

* In het heldenepos van de Finnen , de Kalevala, wordt van het meisje op de Pohjahoeve zelfs verteld dat zij een verbond had gesloten met de zon.

Beiden zouden ‘s morgens tegelijk opstaan, maar ‘t vlugge deerntje was altijd de eerste. Als de zon opsteeg, had ze al 6 schapen geschoren, de wol tot garen gesponnen en er een kleed van geweven.

 ***  Ook bij ons is Sint Lucia erg bekend. De kerken van Begijnendijk, Wespelaar, Rosselaar (Balen- Olmen), Oosterlo, en (eigen foto) kerk Engsbergen zijn haar toegeweid.

 510 jaar Sixtijnse Kapel

Even terug naar wat vergeten werd…

31 oktober 2012 hield paus  Benedictus XVI een speciaal avondgebed in de Sixtijnse Kapel, die toen precies 500 jaar geleden werd ingewijd.

 .

  • Op die 31 oktober 1512 werd de Sixtijnse Kapel officieel ingewijd door paus Julius II. Hij vierde dat met de zogenaamde vespers, het avondgebed. 510 jaar later werd een zelfde viering gehouden.
  • De Sixtijnse Kapel werd – waarschijnlijk naar een ontwerp van Baccio Pontelli – gebouwd in opdracht van paus Sixtus IV.
  • De bouw stond onder toezicht van Giovannino de’ Dolci. De langwerpige ruimte is veertig meter lang en twintig meter hoog. In de kapel vinden de belangrijkste katholieke diensten plaats, steeds in aanwezigheid van de paus. Ook het Conclaaf, waarbij een nieuwe paus wordt gekozen, wordt  in de kapel gehouden.
  •  De Sixtijnse Kapel werd van binnen onder meer versierd door Michelangelo. De penseelkunstenaar maakte in opdracht van paus Julius II tussen 1580 en 1612 een groot aantal muurschilderingen in het gewelf.
  • Het bekendste onderdeel daarvan bevindt zich in het centrum. Het fresco De Schepping laat zien hoe God de eerste mens, Adam, het leven geeft.

 *  De kapel lokt jaarlijks veel bezoekers. Op drukke dagen wordt de Sixtijnse Kapel wel door zo´n twintigduizend personen bezocht. Drummen geblazen …

  • Interieur van de Sixtijnse Kapel – Foto (vrij/gratis) : CC/Sailko – met dank aan Historiek –

‘Grote Ferraris Atlas’ voor de keizer

Op 10 december 1777 overhandigde Joseph-Jean-François graaf de Ferraris zijn ‘Grote Atlas’, de eerste atlas van België, aan keizer Jozef II.

* Onder leiding van Joseph-Jean-François graaf de Ferraris (1726-1814) werd in de achttiende eeuw voor het eerst een atlas van België gemaakt.

* Vanaf 1771 werd het grondgebied van het huidige België in kaart gebracht op een gedetailleerde schaal van 1:11.520.

* Op 10 december 1777 overhandigde Ferraris 275 met de hand getekende en ingekleurde topografische kaarten aan keizer Jozef II.

* De kaarten waren vergezeld van twaalf volumes historisch, geografisch, economisch en militair commentaar.

* De handgetekende kaart was bestemd voor de keizer en zijn kabinet. Ze kreeg dan ook de naam Kabinetskaart der Oostenrijkse Nederlanden en het Prinsbisdom Luik.

* Een eenvoudiger versie, op schaal 1:86.400, werd in druk aan het grote publiek aangeboden. Die kreeg de naam Carte marchande.

.

* De kaart met de vroegere deeldorpen van Laakdal

Ga even op zoek naar Mackel, Trikelhoeck, Moulin de Verle en de Laek.  (merci Clem)

.

Verder op 10 december:

  • 1799 – Als eerste land ter wereld voert Frankrijk het metrisch stelsel in.
  • 1901 – Eerste Nobelprijs toegekend.
  • 1941 – Japanse troepen landen in de Filipijnen, bezetten Guam en brengen de Britse schepen HMS Prince of Wales en HMS Repulse tot zinken.
  • 1948 – De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties neemt de Universele verklaring van de rechten van de mens aan.
  • (dit en veel meer gelezen in ‘Historiek’)

“Volwassen worden aan de katholieke universiteit. “

Aan die universiteit ben ik in het begin van de zestiger jaren van schuchtere Kempenaar een volwassen mens geworden , zoals zovelen van mijn jaargenoten . Wij studeerden wat in die periode Germaanse Filologie heette, een fundamentele studie van het Nederlands , Engels en Duits. Maar niet alleen wij evolueerden , ook de universiteit deed dat met ons.

* Het was de tijd van Leuven Vlaams , want de KUL was nog een tweetalige universiteit . Het was de tijd van het Mandement van de Belgische Bisschoppen die in de kerken een brief lieten voorlezen waarin geen sprake kon zijn van een overheveling van de Franstalige universiteit naar waar ook .

* Kort daarna viel de regering over Leuven en waren wij daar allemaal blij om . Het gezag van de bisschoppen deemsterde weg , stilaan … voorgoed weg . Vele jong volwassenen zagen in dat de bisschoppen ook maar mensen waren . Kerken werden beklad…. en na korte tijd was de hele Franstalige afdeling van de Leuvense universiteit verhuisd naar Waals Brabant. Zij kregen een splinternieuwe universiteit in Nieuw Leuven , Louvain La Neuve.

* Maar op het ogenblik van mijn verder verhaal zaten wij nog allemaal samen en studeerden wij in juli 1966 samen af : 75 Vlamingen,  25 Walen of Franstaligen en een vijftal Oostkantonners.

* Ondanks al onze kreten in betogingen “oealen buiten” leefden wij in de beste verstandhouding met de Walen en gingen wij samen op studiereis. Pas later hebben wij vaak moeten horen hoe zeer de Franstaligen zich door die kreet gekwetst voelden.

* In de laatste jaren aan de universiteit, nu de ‘masterjaren’, was ik bij toeval praeses geworden van de Leuvense germanisten. Daardoor werd van mij ook verwacht dat ik bij plechtige gelegenheden steeds iets voor de microfoon zou zeggen dat prettig moest klinken.

* Daarom citeer ik nu iets van maar enkele jaren geleden terug over wat je zou kunnen noemen ”seksuele opvoeding aan de universiteit anno 1962 en 1964.”

* Een andere mijmering sluit aan bij een ander lied uit mijn Heimat , “In de stille Kempen“ , namelijk bij de zin : maar wat heeft de liefde ook hier niet verricht. Hier luidt hij dan als: maar wat heeft Germaanse ook hier niet verricht! Voor de eerste keer een tweetal belangrijke bekentenissen doen.

* Het eerste speelde zich af tijdens de kandidaturen toen wij van professor Pauwels en nog een collega van hem uit Nijmegen , professor Wijnen , letterlijk de boer op gestuurd werden om allerlei zaken te vragen over het uitstervende dialectische woordgebruik bij boeren en andere landgebruikers.

* Ik was een timide jongen en werd een beetje rood wanneer ik aan het hoofdstuk ” geslachtsdrift bij dieren”, moest beginnen. Voor de boeren en boerinnen was dat wel de max uit de gesprekken die zij moesten voeren met een voor hen toch vertegenwoordiger van de universiteit.

* Mijn faam verspreidde zich onder de boerenbevolking en werd waarschijnlijk enkele jaren later de basis , waarschijnlijk … van mijn gemeentelijke politieke carrière.

* Tegen de tijd dat ik de laatste boer bezocht had , was mijn woordenschat over de geslachtsdrift bij dieren vrijwel volledig. Dat bleek tientallen jaren later nog duidelijk toen al die lijsten uit een diepe Leuvense kelder werden gehaald en werden uitgegeven als deel van het Brabantse  woordenboek.

* Vanuit de provincie Antwerpen betaalden wij, samen met Noord-Brabant , het grootste deel ervan en samen met de erg oude professor Wijnen , mocht ik toen na zovele jaren het boerendeel van het woordenboek voorstellen.

* Het gebeurde in Bergen op Zoom, midden in protestants gebied . Daarom heb ik daar wijselijk over mijn woordenlijst gezwegen, al besefte ik dat ik snel over de grens zou geweest zijn als ze me hadden weggejaagd.

* Daarnet heb ik verteld hoe ik als timide jongen die eerste geweldige duw kreeg in mijn seksuele ontwikkeling. De tweede duw was nog veel erger en gebeurde tijdens onze reis naar Engeland in de paasvakantie van de eerste licentie. Trouwens … die hele eerste licentie voelden wij aan als één grote vakantie….

* Over van alles en nog wat hadden wij al in de bus gezongen , over buttercups and daisies, and over iedereen zijn bonnie die over de oceaan was. Tot mijn oren plots spitsten bij een Franstalig liedje , blijkbaar het lijfliedje van onze Franstalige reisgenoten.

* Het ging over een zekere jeanneton en het heette la rirette… Enfin… In de plaats van het falderie falderaa dat wij beter kenden was het meest voorkomende woord “la rirette , la rirette”.

* Wij , mijn timide brave Vlaamse vrienden en ikzelf , en wellicht ook enkele vriendinnen , hoorden dadelijk dat het iets speciaals was. Maar omdat het ergens ging over ” le premier un peu timide” hadden wij nog wel niet door hoe erg het verhaal zou worden en … dat het ons allen naar de keel zou grijpen.

* God , wat daar niet allemaal in stond , in dat liedje! Tientallen keren werd het ons verzoeknummer aan onze collega’s. Wij zouden zoiets nooit gedurfd hebben , zeker niet met professor eerwaarde heer Servotte erbij.

* Maar die bleef wel glimlachend zijn boek verder lezen. Wat ons deed besluiten dat hij veel beter Engels kende dan Frans. Hij was toch meegegaan om , naast over de kennis van ons Engels , ook over ons zielenheil te waken en alle bekoringen en beproevingen ver van ons weg te houden. Maar wellicht was ook Servotte hierin zijn tijd ver vooruit …

* Binnen de kortste tijd hadden wij heel het liedje door , en zongen wij al snel de dubbele zedenles mee… La morale de cette histoire en la morale de cette morale….

* Lieve vriendinnen en vrienden uit het andere taalgebied: bedankt omdat jullie ons wereldbeeld en ons beeld over de relatie man – vrouw zo hebben bijgestuurd.

* Tot dan toe hadden wij , de jongens , en ook de meisjes , alleen maar gezongen over Tinneke van Heule en hoe die kon melken , en mesten en schuren gelijk de besten….en over de vis die daarbij in de goudzee zwom.

* En dan plots dit : la morale de cette morale… Daarom alleen al , moesten jullie er hier vandaag bij zijn. Daarom ook was die reis toen een win-winsituatie avant la lettre.

* Ach , voor wij het wisten zijn wij, net als alle fanfares van honger en dorst , uit dit Leuvense landschap verdwenen. De meeste toch , om hier nog maar zelden terug te komen. Tenzij enkele jaren later met kinderen , en nu met kleinkinderen …

Maar altijd drijft Leuven verder weg. Saramago kon het niet beter beschrijven.”

Ludo Helsen

KU Leuven, 6 eeuwen geschiedenis

Op zoek naar de wortels van de Leuvense universiteit gaan we 6 eeuwen in de tijd terug. De Stad Leuven verzocht om een universiteit en Hertog Jan IV van Brabant gaf er zijn steun aan.

* Met een pauselijke bul van 9 december 1425 werd de Leuvense universiteit als Studium Generale door Paus Martinus V gesticht.

* De KU Leuven is de oudste van de thans nog bestaande katholieke universiteiten in de wereld. Ze mag zich ook de oudste universiteit van de Lage Landen noemen.

* Naar het model van bestaande universiteiten van Keulen, Parijs en Wenen had de Leuvense universiteit oorspronkelijk vier faculteiten. Vandaag bloeien dertien faculteiten en een gelijkgesteld instituut die een volledige waaier van studierichtingen en wetenschappelijke disciplines bieden.

* De Stad Leuven stelde de Lakenhal ter beschikking. Al vlug werd het voor de colleges te klein. Vandaag is dat gebouw het beleidscentrum van de universiteit.

* In de 16de eeuw kende de Leuvense universiteit een eerste grote bloei en verwierf ze haar wereldfaam dank zij de aanwezigheid van geleerden en professoren met naam, zoals Adriaan van Utrecht (Paus Adrianus VI), Erasmus, Vives, Vesalius en Mercator. De aanwezigheid van onderzoekers van wereldformaat is een traditie tot op vandaag.

* In haar geschiedenis van bijna zes eeuwen kende de Leuvense universiteit perioden van bloei en tegenspoed. In de 18de eeuw stond ze onder zware druk van een toenemende staatsinmenging en in 1797 hief de Franse Republiek de oude universiteit op.

* In 1816 opende de Universiteit van Leuven weer haar poorten als een Rijksuniversiteit, opgericht door koning Willem I der Verenigde Nederlanden.

* De Belgische bisschoppen stichtten in 1834 in Mechelen een Katholieke Universiteit. Maar al in 1835 kwam deze terug naar het vertrouwde Leuven, waar de Rijksuniversiteit was opgeheven.

* In 1911 wordt een aanvang gemaakt met de vernederlandsing in het Leuvense universitair onderwijs. In 1936 kon men vaststellen dat de meeste colleges parallel in het Nederlands en het Frans werden gedoceerd.

* In de periode dat België in Afrika een kolonie onder zijn hoede had, werd door de KU Leuven aldaar de ‘Universiteit Lovanium’ opgericht in 1954.

* Sedert 1965 begon de KU Leuven op een campus in het Westvlaamse Kortrijk (KULAK) met de realisatie van het kandidatuursonderwijs voor vier faculteiten.

* 1968 werd het jaar van de splitsing van de KU Leuven in twee onafhankelijke universiteiten. Deze verwierven in 1970 bij wet zelfstandigheid: de Nederlandstalige KU Leuven (KU Leuven), die in Leuven (in het Vlaamse landsgedeelte) bleef, en de Franstalige Université Catholique de Louvain (UCL), die verhuisde naar Louvain-la-Neuve te Ottignies (in het Waalse landsgedeelte).

* Sinds 11 juli 2002 is de Associatie KU Leuven een feit. Dertien Vlaamse instellingen voor hoger onderwijs bundelen binnen deze associatie hun krachten om een sterke positie in te nemen in het nieuwe Europese onderwijslandschap.

* Het Nederlands is de voertaal van de KU Leuven, maar omwille van de internationale betekenis van de universiteit worden tal van, vooral postgraduate, colleges en seminaries in het Engels, soms ook in andere talen, gegeven.

1 4 5 6 7 8 30