GAZET VAN LAAKDAL

JEANNE D’ARC de franse chouchou

Joan_of_Arc_miniature_graded* Jeanne d’Arc is onlosmakelijk verbonden met de Franse geschiedenis. Haar leven vertelt het heroïsche verhaal van een Frans boerenmeisje dat op opmerkelijke wijze een belangrijke rol speelt in de middeleeuwse strijd tussen Frankrijk en Engeland.

* Jeanne d’Arc werd rond 1412 geboren toen Engeland en Frankrijk al een hele tijd bezig waren aan hun Honderdjarige Oorlog. De Engelsen bezetten, met behulp van de Bourgondiërs, hun bondgenoten, een groot deel van Noord-Frankrijk.

* Volgens de overlevering hoorde Jeanne d’Arc vanaf haar tiende stemmen. Jeanne krijgt te horen dat het land bevrijd moet worden van de Engelsen.

* Jeanne trekt in 1429 naar Chinon waar Karel VII, de nog niet gekroonde koning van Frankrijk, zich op dat moment bevindt. Ze krijgt de koning zover dat hij besluit troepen te sturen naar de stad Orléans die op dat moment belegerd wordt door de Engelsen.

* De Engelsen weten bij Orléans  niet wat hen overkomt als een in mannenkledij gehulde Jeanne d’Arc hen met haar leger aanvalt. Al snel gaan er verhalen rond over ‘het meisje van zeventien dat de Engelsen bij Orléans versloeg’, en werd zij voor eeuwig ‘De maagd van Orlèans’.

* Jeanne overtuigt koning Karel VII ervan naar Reims te gaan om zich daar tot koning te laten kronen. Reims, op dat moment bezet door de Engelsen, wordt echter zonder veel moeite heroverd en op 17 juli 1429 wordt Karel VII officieel tot koning gekroond. Jeanne zet hem eigenhandig de kroon op.

* Hierna houden de militaire successen op. Karel VII is redelijk tevreden over de behaalde resultaten en is er niet erg op uit om meer land terug te veroveren. De Fransen slagen er echter niet in Parijs te heroveren.

* In 1430 wordt Jeanne d’Arc in Compiègne gevangen genomen door de Bourgondiërs van Filips de Goede. Die verkopen haar voor 10 000  pond aan de Engelsen die haar maar al te graag veroordelen voor ketterij.

* Op die manier hopen de Engelsen het gezag van de Franse koning Karel VII te ondermijnen. Karel is immers met behulp van deze ‘ketter’ op de troon gekomen. En de Franse koning? De laffe Karel VII steekt geen vinger uit om zijn reddende engel te bevrijden.

* Op 21 februari 1431 verschijnt Jeanne d’Arc in Rouen voor de kerkelijke rechtbank, de inquisitie. Het proces is vooral oneerlijk, want politiek gemotiveerd.

* Jeanne d’Arc geeft aanvankelijk niets toe maar… omdat gedreigd wordt met een wrede marteling tekent ze een verklaring waarin ze aangeeft dat ze nooit woorden van god en heiligen heeft gehoord. De Française wordt hierop veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf.

* Enige tijd later wordt het proces heropend en wordt Jeanne d’Arc tot ketter verklaard. Op 30 mei 1431 belandt de Franse boerendochter op de brandstapel in Rouen. Na haar overlijden wordt het vuur gedoofd en laat de beul de omstanders het deels verkoolde lichaam van de ‘ketter’ zien. Dit om te bewijzen dat Jeanne d’Arc wel echt een vrouw was. Haar as wordt achteraf in de Seine gegooid.

** Jeannes moeder zorgt er in 1450 voor dat het proces tegen haar dochter herzien wordt. In 1456 wordt het proces uit 1431 bestempeld als ‘van nul en generlei waarde’ en wordt zij samen met haar familie gerehabiliteerd.

Meer nog

*** De tot ketter veroordeelde vrouw werd in 1909 helemaal in ere hersteld. Door Rome nog wel. Paus Pius X verklaart de Française op 16 mei 1909 zalig. Elf jaar later, op 16 mei 1920, doet paus Benedictus XV daar nog een schep bovenop. Jeanne d’Arc wordt zelfs heilig verklaard. De feestdag van Jeanne d’Arc wordt jaarlijks gevierd op 30 mei.

*** Liefst 426 Franse scholen dragen haar naam. Voor de meeste Fransen is ze nog steeds een ankerpunt  uit hun geschiedenis. (Wikipedia prenten)

Zwanenmeer in première (1877)

Op 20 februari 1877 (juliaanse kalender) gaat het Zwanenmeer, een ballet van Pjotr Iljitsj Tsjaikovski, in première in het Bolsjoi Theater in Moskou.

 

 

* Het Zwanenmeer is een van de populairste avondvullende balletten uit het zogenaamde romantische repertoire. De choreografie van de eerste opvoering van het door Tsjaikovski gecomponeerde stuk wordt verzorgd door Julius Reisinger.

* De opvoering is nog geen groot succes. Er wordt een verkorte versie van het ballet opgevoerd en het publiek moet nog wennen aan het feit dat de choreografie ten dienste staat van de muziek in plaats van andersom.

 

* Op 27 januari 1895 wordt het stuk ‘voor het eerst’ integraal opgevoerd in Sint Petersburg.

 

* Het Zwanenmeer is gebaseerd op een Duits volkssprookje en gaat over de Duitse prins Siegfried die een bruid moet zoeken. Hij ontmoet de witte zwanenkoningin Odette en zweert haar eeuwige trouw, maar tijdens een bal wordt hij verleid door een andere zwaan. Deze zwarte zwaan, Odile, weet hem te verleiden tot een huwelijksaanzoek.

DE NAAM VAN DE ROOS

Umberto Eco studeerde middeleeuwse filosofie aan de Universiteit van Turijn. Hij was tot 2008 hoogleraar in de semiotiek aan de Universiteit van Bologna. Eco werd katholiek opgevoed, maar brak later met de kerk. Hij omschrijft zichzelf als onconfessioneel religieus.

* Als schrijver brak Eco in 1980 internationaal door met zijn roman Il Nome della Rosa (De naam van de roos), een spannende detectiveroman die zich in 1327 afspeelt in het kader van de strijd tussen het centrale gezag van de Rooms-Katholieke Kerk en verschillende stromingen daarin die met geweld werden onderdrukt. Van het boek werd ook een geweldige film gemaakt.

De historische achtergrond wordt uitgebreid geschetst. Het boek ademt het ritme van het kloosterleven en de hoofdstukken zijn ingedeeld naar de gebedstijden binnen de kloostermuren.

* Een tweede roman, De slinger van Foucault, speelt zich af in het heden, maar gaat vooral over de erfenis van de tempeliers en de rozenkruisers, laat-middeleeuwse mystieke bewegingen.

* Van Eco zijn nog een aantal bundels met essays verschenen en vijf romans: Het eiland van de vorige dag (1995), Baudolino (2001), De mysterieuze vlam van koningin Loana (2005), De begraafplaats van Praag (2010), en Het nulnummer (2015). In 2001 schreef hij samen met de gepensioneerde aartsbisschop van Milaan, Carlo Maria Martini het boek Geloven of niet geloven: een confrontatie.

* Eco stond tevens te boek als een autoriteit op het gebied van … James Bond. Hij kreeg in 1998 de exclusieve Duitse onderscheiding “Pour le Mérite“. Enkele jaren voordien, namelijk in 1985 ontving Eco reeds een eredoctoraat aan de KU Leuven. Eco was ook schrijver van kinderboeken.

* Eco overleed op 19 februari 2016 , hij werd 84.

Esperanto

Eco deed ook onderzoek naar het Esperanto: “Vroeger dacht ik dat een plantaal geen nut kon hebben. Toen ik het Esperanto wat nader ging bekijken, merkte ik echter dat ik mijn mening moest herzien.

Eco stond tevens te boek als een autoriteit op het gebied van James Bond. Hij kreeg in 1998 de exclusieve Duitse onderscheiding “Pour le Mérite“. Enkele jaren voordien, namelijk in 1985 ontving Eco reeds een eredoctoraat aan de KU Leuven. Eco was ook schrijver van kinderboeken.   (met dank aan Wikipedia)

Bonifatius van Brussel

Bonifatius van Brussel (1183 – 19 februari 1260)… las ik vanmorgen op mijn scheurkalender. Bonifacius, van Brussel nog wel. Nooit van gehoord. Wikipedia zorgde nog maar eens voor opheldering.

* Bonifatius was een katholieke prelaat die diende als bisschop van Lausanne van circa 1231 tot 1239.

* Hij nam ontslag nadat agenten van de Heilige Roomse keizer Frederik II hem hadden aangevallen.  Zijn relieken zijn ondergebracht in de Kapellekerk en in La Cambre waar hij overleed.

* Bonifatius werd geboren in het huidige België in 1183. Een cisterciënzer monnik van de abdij van Cambre, in de buurt van Brussel, vertrok in 1200 om te studeren aan de Universiteit van Parijs .

* Hij onderscheidde zich door zijn geleerdheid, onderwees dogma’s en werd een populaire docent. Hij werd gewijd voor het priesterschap terwijl hij doceerde  in Frankrijk en van 1222 tot 1229 ook aan onze universiteit.

* Maar al snel ontstond er een bittere onenigheid tussen docenten en studenten die hem ertoe aanzetten te vertrekken en ergens anders werk te zoeken. Tijdje later doceerde hij tot 1231 in Keulen aan de kathedraalschool.

* Hij werd bisschop van Lausanne in 1231 en troonde in zijn nieuwe zetel in maart 1231 nadat hij zijn bisschopswijding had ontvangen . Hij was enthousiast over deze benoeming, maar kreeg te maken met corrupte priesters die hij van op de preekstoel veroordeelde terwijl hij ook koning Frederik II uitkoos.

De koning himself stuurde zijn agenten om Bonifatius aan te vallen. Die liep ernstige verwondingen op maar wist te ontsnappen.

* In 1239 reisde hij naar Rome en kreeg toestemming van een onwillige paus Gregorius IX om af te treden. Later was hij hulpbisschop in Brabant.

* In 1245 woonde hij het Eerste Concilie van Lyon bij dat paus Innocentius IV had bijeengeroepen, en trok zich later terug in de abdij van La Cambre . Bonifatius overleed in 1265.

Jefferson Davis president van de GVSA

Jefferson Davis wordt op 18 februari 1861 geïnaugureerd als president van de Geconfedereerde Staten van Amerika, een statenbond van elf staten die zich van de Verenigde Staten van Amerika afscheiden. Davis vestigt zich hierna in de hoofdstad van de Geconfedereerde Staten: Richmond.

Jefferson Davis* De president van de ‘afvallige staten’ stuurt aanvankelijk aan op het bijleggen van de geschillen, maar dit lukt niet erg.

* De Amerikaanse Burgeroorlog breekt uit en honderdduizenden mensen verliezen het leven.

De oorlog wordt uiteindelijk door het noorden (de Unie) gewonnen.

* Na de oorlog verliest Davis zijn burgerrechten en krijgt hij een (korte) gevangenisstraf opgelegd. Na deze periode wordt Davis directeur van een verzekeringsmaatschappij.

* In 1870 wordt hij herkozen als senator, maar omdat hij zijn burgerrechten kwijt is kan hij dat ambt niet vervullen. Het Amerikaans Congres besluit in 1978 de burgerrechten van Jefferson Davis postuum te herstellen.

* Lees hier in ‘Historiek’ meer over Jefferson Davis

en maak ook tijd voor … Meer Amerikaanse geschiedenis

de eerste Europese roker …

De Spanjaard Rodrigo de Jerez is wellicht de eerste Europeaan die tabak rookte. Een tevreden roker kan hij echter niet zijn geweest. De kerk was niet blij met zijn duivelse activiteit en pakte hem op. Jarenlang zat de eerste roker van Europa opgesloten in de gevangenis.

* Rodrigo de Jerez was zeeman en nam in 1492 deel aan de eerste reis over de Atlantische Oceaan van Columbus. Op Guanahaní, het eerste eiland waarop Columbus op 12 oktober 1492 voet aan wal zet, kregen de bezoekers wat gedroogde bladeren cadeau, maar die wisten niet wat ermee aanvangen.

* Enkele weken later in Cuba zagen ze een paar inboorlingen rollen maken van palm- en maïsbladeren en daar tabak instoppen. Een uiteinde van de rol werd vervolgens aangestoken waarna de inboorlingen aan het roken slaan.

* Rodrigo de Jerez is gefascineerd. Hij neemt de gewoonte van de inboorlingen over en wordt wellicht zo de eerste Europese roker. De Spaanse Inquisitie is echter niet gecharmeerd. Volgens de leden van dit kerkelijk instituut komt roken van de duivel. Alleen satan zou in staat zijn mensen de kracht te geven om rook in- en uit te ademen. De ‘bezeten’ Rodrigo de Jerez belandt  in de cel. Pas zeven jaar later komt hij vrij.

* Het kwaad is echter geschied. De inquisitie kan niet voorkomen dat steeds meer mensen zo nu en dan een rokertje opsteken. In 1590 kondigde paus Urbanus VII een officieel rookverbod af. Urbanus VII overleed echter op 15 september 1590 aan malaria. Urbanus was slechts twaalf dagen paus.

* In de eeuwen daarna verspreidt het roken zich als ´lopende vuurtjes´ over Europa. Niet overal werd het roken direct veroordeeld.

* Verscheidene Franse geneeskundigen prijzen de vermeende geneeskrachtige werking van tabak zelfs en de Franse ambassadeur Jean Nicot (nicotine) de Villemain is ook onder de indruk. Hij spreekt zelfs van een wondermiddel en introduceert snuiftabak aan het Franse hof. Koningin-moeder Catharina de Medici vindt het geweldig.

* Al snel wordt evenwel duidelijk dat roken de gezondheid kan schaden. Tussen 1630 en 1640 wordt roken in Rusland, China en Turkije daarom een misdrijf. Wie betrapt wordt, loopt zelfs het risico geëxecuteerd te worden. In Amerika (foto l) roken zelfs kinderen er lustig op los.

* In de volgende eeuwen blijft roken de gemoederen beroeren. In 1929 weet de Duitse arts Fritz Lickint echter als eerste een statistisch verband te leggen tussen roken en kanker. Andere Duitse artsen vinden niet lang daarna een verband tussen tabak en kanker in de mond, lippen, keel en slokdarm.

* Dit nieuws wordt evenwel pas vele jaren later naar buiten gebracht en in die tussentijd blijven veel mensen, tot vreugde van de tabaksindustrie, rustig verder roken.

* In 1964 toont een wetenschapper opnieuw aan dat er inderdaad een verband is tussen roken en kanker. Dat dit onderzoek wereldnieuws wordt heeft vermoedelijk alles te maken met de Amerikaanse patholoog Oscar Auerbach, die beagles voor zijn test gebruikte.

* De patholoog leert 86 van deze honden om te roken. Twaalf van hen krijgen kanker. Volgens de wetenschapper is hiermee voor het eerst aangetoond dat grote dieren een tumor kunnen ontwikkelen door het inhaleren van sigarettenrook.

* De tabaksindustrie is echter nog niet overtuigd. Die vindt de conclusie dat de tumoren veroorzaakt door de rook veel te ver gaan. Volgens de industrie werden de dieren ziek door stressvolle omstandigheden in het labo.

* Na de oorlog wordt er vrijwel doorlopend onderzoek gedaan naar de schadelijk gevolgen van roken. Vanaf halverwege de jaren zeventig raakten steeds meer mensen ervan doordrongen dat roken inderdaad slecht was voor de gezondheid.

* Begin deze eeuw kwamen er anti-rookreclameverboden en de verkoop van tabak werd streng gereglementeerd. Sporttakken allerlei (vooral motorsporten en aanverwante) verloren een belangrijke bron van inkomsten.

* Vroeger gold vaak de uitspraak ‘wie niet roken kan, is geen man’. Tegenwoordig is een echte man … geen roker. We zijn op goede weg maar die strijd is echter nog niet helemaal gestreden.

Moordaanslag in Wenen

Op 18 februari 1853 vond een moordaanslag plaats op keizer Frans Jozef I van Oostenrijk in Wenen. De aanslag mislukte, maar werd wel de beroemdste verijdelde moordpoging in de geschiedenis van de dubbelmonarchie.

* De jonge Frans Jozef (1830-1916) maakte regelmatig wandelingen in Wenen. Op 18 februari 1853 wandelde hij op het bastion bij de Kärntnertor toen hij plotseling werd aangevallen door de voormalige Hongaarse kleermakersgezel Janos Libenyi.

* Het motief van deze aanslag is nooit opgehelderd. Mogelijk speelden nationalistische gevoelens een rol.

* Janos Libenyi pleegde de aanslag met een … keukenmes. De steek kon grotendeels afgeweerd worden door Maximilian, de adjudant van de keizer. Frans Jozef hield slechts een kleine wond op zijn achterhoofd aan deze moordpoging over.

* Maximilian stak de dader met zijn sabel neer. Janos Libenyi overleefde de sabel, maar werd acht dagen later, op 26 februari opgehangen. Zonder echt proces of wat dan ook. Zo ging dat in die tijden.

Peter – en meterproject ging van start in Laakdal

Laakdal vormt een warme en solidaire gemeente waar inwoners zich levenslang geborgen kunnen voelen. Om alle inwoners zich nog meer thuis te laten voelen, startte het lokaal bestuur met een kersvers project waarbij een peter of meter een andere Laakdalnaar wegwijs maakt in de gemeente.

* Wat houdt het project in?

Via het nieuwe peter en meterproject neemt Laakdal alle inwoners op sleeptouw in de gemeente. Ben je een nieuwkomer die graag wil kennismaken met de nieuwe buurt en buurtbewoners? Of woon je al langer in Laakdal maar wil je graag andere inwoners leren kennen? Iedereen kan deelnemen aan het project!

De kandidaten worden gekoppeld aan een peter of meter die hen met veel enthousiasme doorheen Laakdal gidst.

De meters en peters zijn gedurende 6 maanden een aanspreekpunt. Ze houden je op de hoogte over de buurt en laten je kennismaken met Laakdal en de inwoners. De gemeente ondersteunt hen gedurende het hele project.

** Raf Moons (schepen van Welzijn): Niet iedereen vindt de weg naar het verenigingsleven, niet iedereen durft om hulp te vragen of vindt het eenvoudig om contacten te leggen. Dit project is er dus voor alle inwoners die op zoek zijn naar wat extra verbinding in onze gemeente. Aan enthousiasme geen gebrek! Tijdens de voorbereiding gaven de vrijwilligers al aan dat ze zelf graag extra activiteiten
op poten willen zetten om nog meer in te zetten op ontmoeting. Hun input is bijzonder waardevol!”

* Beter een goede buur, dan een verre vriend

Naast het peter en meterproject, ontvangen alle inwoners binnenkort een leuk setje van diverse kaarten. Daarmee kunnen ze nieuwe buren of inwoners welkom heten of het gebruiken om een buur b.v. te vragen hoe het met ’em gaat. Een klein gebaar met een mooie boodschap!

* Wil je graag deelnemen?

Is Laakdal voorlopig nog onbekend terrein voor jou? Weet je al welke winkels er in de buurt zijn? Of welke mogelijkheden er zijn qua sport, verenigingen jeugdbewegingen … Voor deze en andere vragen kan je een peter of meter inschakelen.

** Inschrijven kan o.a. online via:

https://www.laakdal.be/inschrijvingsformuliernieuweinwonerpetermeterproject.

* Ben jij of ken jij de geknipte peter of meter? Heb je zin om jouw steentje bij te dragen aan dit project? Maak je anderen graag wegwijs in onze gemeente? Je kan je eenvoudig registreren als peter of meter via:
https://www.laakdal.be/inschrijvingsformuliervrijwilligerpetermeterproject
.

***   Contactpersoon   Evy Bakelants   Kabinetsmedewerker
         Tel: 013 670 110      
evy.bakelants@laakdal.be

1 85 86 87 88 89 91