Ruimtetelescoop Hubble vandaag 32

Ruimtetelescoop Hubble bestaat uit een aantal precisie-instrumenten voor astronomische waarnemingen. Hij is genoemd naar de Amerikaanse astronoom Edwin Hubble en draait sinds de lancering door NASA en ESA op 24 april1990 (vandaag precies 32 jaar geleden) als een kunstmaan rond de aarde. De Hubble wordt nog steeds gebruikt voor optische waarnemingen.

Intussen werden al plannen gemaakt voor de volgende, betere en grotere ruimtetelescoop: de James Webb-ruimtetelescoop. Die werd op kerstdag 25 december 2021 gelanceerd.

Anderzijds stond ook de ontwikkeling van de aardse telescopen niet stil. Door een groot aantal kleinere telescoopbeelden te combineren werd het mogelijk ook vanaf de aarde afbeeldingen te maken die niet meer voor die van de Hubble onderdoen.

 

 

 

.

 

 

 

 

LANCE (epo) ARMSTRONG

Wat een verschil … Straks rijdt de ploeg van Wout Van Aert triomfantelijk Parijs binnen. Een jong team waar de gezondheid en de levenslust vanaf druipt. Van doping is hier al lang geen sprake meer. Een schril contrast met de wielerwereld van toen doping massaal aanwezig was in het peloton.

* Op 25 juli 1999 , morgen 23 jaar geleden, won de Amerikaanse ex-wielrenner Lance Armstrong ((18.09.1971)dag op dag even oud als mijn dochter Greet) voor de eerste keer de Ronde van Frankrijk. Op doping. En dat zou hij liefst 7-maal klaarspelen. Bekijk onderaan het afgepeigerde lichaam van Armstrong en zet het één voor één naast dat van de mannen van Van Aert. Meer hoeft daarover niet gezegd worden. Wielersport, gezonde topsport, het kan dus weer…

* In de Tour van 1996 had Armstrong na vijf dagen moeten stoppen. Er werd teelbalkanker vastgesteld met uitzaaiingen naar longen en hersenen, en artsen gaven hem niet veel kans om te overleven.

* Armstrong vocht als een getergde leeuw tegen z’n ziekte. In 1998 begon hij weer te trainen en deed hij weer mee in het wielercircuit. En hoe …

* Vanaf 1999 won Lance liefst zevenmaal na elkaar de Ronde van Frankrijk, zonder meer de belangrijkste ronde op de internationale sportkalender. In de kranten verschenen wel regelmatig stukken over … zijn dopinggebruik.

* Medische bewijzen waren er evenwel niet. Wel de uiteindelijke bekentenis van de kampioen zelf in de befaamde Amerikaans Talk-Show van …

OPRAH  WINFREY

* In het begin van het interview mocht Armstrong alleen met ja en nee antwoorden. Daarin gaf hij Oprah meteen toe verboden middelen te hebben gebruikt tijdens alle zeven zijn Tourzeges. Volgens hem was het onmogelijk de Tour de France zeven keer op rij te winnen zonder doping.

* “Ik begon met doping tijdens de opkomst van de epo-generatie”, verklaarde Armstrong tegenover Oprah. “Dat begon dus rond midden de jaren negentig. Het was in die generatie ‘onmogelijk om te winnen zonder het gebruik van doping’.”

En nog … “Ik heb de dopingcultuur niet uitgevonden, maar ik ben ze ook niet tegen gegaan. De wielersport betaalt daar nu de prijs voor en daar heb ik spijt van. Mijn jarenlang ontkenning van dopinggebruik zie ik nu als één grote leugen die ik heel vaak herhaald heb. Daar heb ik spijt van”, aldus Armstrong.

* Het was voor het eerst dat Armstrong in de openbaarheid sprak sinds de Amerikaanse dopingwaakhond USADA met een vernietigend rapport over de voormalige wielrenner naar buitenkwam.

* “Mijn cocktail bestond enkel uit epo, niet eens zoveel, bloedtransfusies en testosteron. En op een rare manier zou ik het gebruik van het laatste nog goedpraten vanwege mijn voorgeschiedenis, mijn kanker. Ik moest toch laag zitten qua testosteron”, aldus de gevallen kampioen.

* Volgens Armstrong was het gebruik van doping relatief simpel in zijn dagen als wielrenner. “Het was slechts een kwestie van goede planning. Dat veranderde met de komst van out-of-competition-controles en het bloedpaspoort. Die maatregelen werken echt.”

 * Daarmee ontkende de Texaan het gebruik van doping na zijn comeback in 2009, toen het bloedpaspoort geïntroduceerd was. “De laatste keer dat ik prestatiebevorderende middelen heb gebruikt was in 2005. Na mijn terugkomst niet meer. Absoluut niet! Niet in 2009 en niet in 2010.”

Ook Olympisch brons

Het interview dat destijds integraal in Nederland werd uitgezonden, was al drie dagen eerder opgenomen. In die tussenliggende periode werd al min of meer duidelijk dat Armstrong zou bekennen doping te hebben gebruikt.

* Het Internationaal Olympisch Comité wachtte de integrale uitzending van het interview echter niet af. Wel maakte het O.C. onmiddellijk duidelijk dat het de bronzen medaille, die Armstrong won tijdens de Olympische Spelen van 2000 in Sydney, ook opeist van de Amerikaan. De medaille werd niet toegewezen aan een andere renner.

Lance Armstrong (Plano (Texas), 18 september 1971 – net als mijn dochter Greet –), was een Amerikaansberoepswielrenner, en wordt straks (ook) 50 jaar oud. In 1993 werd hij wereldkampioen in Oslo. Tussen 1999 en 2005 won Armstrong liefst zeven keer op rij de Ronde van Frankrijk. Die  overwinningen werden hem eind 2012 afgenomen wegens dopinggebruik

(-Diverse internetbronnen-)

Machu Picchu

“Opeens stond ik voor muren van vervallen huizen. De muren waren moeilijk te zien, omdat ze overwoekerd waren door bomen en mos, maar in de schaduw van bamboebosjes en onder dichte begroeiing van klimplanten waren prachtige bouwwerken zichtbaar, de mooiste in heel Amerika. De muren waren gemaakt van witte granieten blokken van gigantische afmetingen, die met grote precisie waren uitgehouwen en samengevoegd. Er waren schitterende tempels en koninklijke huizen te zien, een groot plein en nog tientallen huizen. Het leek wel een droom…”

* Zo omschreef Hiram Bingham zijn eerste aanblik van Machu Picchu op 24 juli 1911.

* Machu Picchu , een ruïnestad van de Inca’s in Peru. Ze werd in de 16e eeuw verlaten om in 1866 …  herontdekt te worden. Er is in de ruïnes nog veel van de Incabeschaving terug te vinden. * Aangenomen wordt dat de bouw van de stad Machu Picchu werd begonnen rond 1.440.

(bij ons was de Bourgondische hertog Filips de Goede toen de sterke man)

* Tot aan de Spaanse verovering van het gebied in 1.532 was de stad bewoond.

** Vaak wordt aangenomen dat Machu Picchu een buitenverblijf was voor koningen en andere hooggeplaatsten. De stad heeft immers veel verblijven voor edelen en een paar woningen voor hun dienaren. Er konden rond de 750 personen in de stad verblijven.

* Gedurende de regentijd, als er geen koningen aanwezig waren, zouden er veel minder mensen in Machu Picchu geweest zijn. Toen de Spanjaarden het rijk van de Inca’s versloegen zonder dat ze iets afwisten van het bestaan van de stad, stopte de regelmatige trek van en naar Machu Picchu door edelen en raakte de stad verlaten.

** In 1866 vond de Duitse goudzoeker en houthandelaar August Berns de bergstad. Met toestemming van de Peruaanse regering plunderde Berns de stad en verkocht de historische schatten aan Europese musea.

* In 1911 verrichtte de historicus Hiram Bingham een studie naar de Incapaden in de omgeving van de stad. Op 24 juli ontdekte hij Machu Picchu opnieuw.

* Brede bekendheid kreeg de stad in 1913 toen National Geographic een compleet nummer wijdde aan Machu Picchu. In 1983 werd de stad opgenomen in de Wereldgoedlijst van UNESCO.

* Machu Picchu is een populaire toeristische attractie, van grote betekenis  voor het toerisme van de hele regio. Per jaar trekt de plaats rond de 400.000 bezoekers. Maar de UNESCO vreest , niet onterecht, dat dit grote aantal bezoekers de stad verder zal beschadigen.

** Sinds de jaren 1990 werden winkels, hotels en dergelijke gebouwd langs het oude Incapad waarlangs de stad te bereiken is.

* De geïsoleerde ligging van Machu Picchu leidde ertoe dat in januari 2010 bijna tweeduizend toeristen het gebied meerdere dagen niet meer konden verlaten nadat een deel van de spoorbaan door zware regenval was geblokkeerd.

** Vanaf Aguas Calientes rijden er vaak bussen naar Machu Picchu. De klim van 350 meter door het tropisch regenwoud kan te voet gemaakt worden.

* Een blikvanger op alle afbeeldingen van Machu Picchu is de Huayna Picchu (“jonge berg”), de bergtop die aan de noordkant van de stad hoog daar boven uit steekt.

* De top is 2.700 meter hoog en is te voet bereikbaar door middel van een tamelijk steile klim. Op plaatsen waar het pad te steil is, maakt men gebruik van touwen voor houvast. De beklimming duurt ongeveer een uur en een redelijke conditie is daarbij nodig.

* De stad Machu Picchu is voornamelijk opgetrokken in graniet uit de omgeving. Machu Picchu is gelegen tussen twee breuklijnen , min of meer te herkennen in het landschap door de loop van nabijgelegen rivieren.

(gelezen bij Historiek en Wikipedia)

RARE JONGENS, DIE ROMEINSE KEIZERS

In Rome, de hoofdstad van de toenmalige westerse wereld, waren de zomers even heet als nu. Toch werd er geleefd alsof het de normaalste zaak van de wereld was. De keizers, de heersers van toen, lieten zich daarbij niet onbetuigd.

4076106568_282ac9a74f* Gaius Seutonius Tranquillus beschreef in het begin van de tweede eeuw na Christus de levens van twaalf keizers : van de ons alom bekende Julius Caesar tot en met de bij ons minder bekende Domitianus. ‘De Vitae Caesarium’ heet het boek of ‘Over de levens van de Keizers’.

* Als biograaf richtte Seutonius al zijn aandacht op de keizer en zijn onmiddellijke omgeving. Daarbij verlevendigde hij zijn beschrijving van het leven en de persoonlijkheid van de keizer met smakelijke anekdotes, pikante details en bizarre verhalen.

* De biografieën van de keizers waren in de middeleeuwen erg populair en vormden in onze moderne tijden nog vaak een geliefde bron voor films over het antieke Rome. Een paar uittreksels:

* Caesar droeg vaak een lauwerkrans … om zijn kaalheid te verbergen. Zijn opvolger Augustus liet al zijn portretten retoucheren. Caligula wou zijn paard benoemen tot consul. Nero stak Rome in brand (?) en vermoordde zijn stiefbroer, zijn leraar, zijn moeder en zijn zwangere vrouw. Tiberius zwom in een zwembad vol … jonge jongens.

index 1 images2

* Daan  den Hengst, een Amsterdams oud-hoogleraar Latijn, vertaalde deze verhalen in het Nederlands (Athenaeum Polak & Van Gennep 2010). Echt iets voor Historie-fanaten.

W.0. 1 wordt een feit

Allemaal de schuld van die ene Bosniër, meneertje Princip (zie eerder) …

De Belgische regering had op 23 juli 1914, vandaag exact 107 jaar geleden,  een gedeeltelijke en op 31 juli een algemene  mobilisatie afgekondigd. Koning Albert I van België werd op 2 augustus 1914 opperbevelhebber  van het Belgische leger.

* Na de mobilisatie telde het Belgische veldleger 117.000 manschappen.  Het bestond uit zes legerdivisies en een cavaleriedivisie. Inderdaad, er werd toen ook nog deels gestreden met paard en ruiter (… de slag der Zilveren Helmen in Herk-de-Stad zou de laatste ruiterslag uit de geschiedenis worden).

* Het Belgische verdedigingsplan steunde op de vestingen van de steden Tienen, Leuvern, Waver , Antwerpen, Luik en Namen.

* Duitsland bracht een enorme troepenmacht op de been. Hun 1e en 2e leger moest Brussel innemen. Het 3e Duitse legerkorps zou de Maas bij Namen en Dinant oversteken en het 4e legerkorps nam de streek ten zuiden hiervan bij de grens met Luxemburg voor zijn rekening.

* Koning Albert van België schreef op 2 augustus 1914 nog een persoonlijke brief aan Wilhelm II om het naderend Duitse onheil af te wenden. In de avonduren van diezelfde dag overhandigde de Duitse ambassadeur een ultimatum aan de Belgische regering.

Duitsland eiste een vrije doortocht naar Frankrijk dwars door België en stelde een vergoeding voor eventuele schade in het vooruitzicht. Het Belgische grondgebied zou worden ontruimd van zodra de oorlog voorbij was.

* De Duitse ambassadeur deed in het ultimatum nog een beroep op de Belgische regering om geen verzet te plegen. De Belgische regering wees het Duitse ultimatum op 3 augustus kordaat af 1914.

Een dag later werd België aangevallen… W.O. 1 was ook bij ons een feit !

Op grond van een Britse garantie aan België, werd ook Engeland direct bij de oorlog betrokken. Britse soldaten zouden later onder meer bij Antwerpen worden ingezet.

* De stad Luik was het eerste doel van de Duitsers. Luik werd beschermd door een aantal sterke (?!) forten die de hele landstreek van Oost-België beheersten. Luik moest daarom snel ingenomen worden, meende de Duitse legerleiding. Wat ook zou gebeuren.

“Mijn generaals zijn gedwongen tot de strengste maatregelen tegen Belgiës bloeddorstige bevolking,” zei de Duitse keizer Wilhelm II toen de tegenstand in België een beetje tegenviel.

* De hardnekkige militaire tegenstand en de sabotage van spoorlijnen en bruggen van de Belgen zorgden voor vertraging en een geprikkelde stemming bij de Duitse legerleiding. Op vele plaatsen in het land zouden zij lelijk tekeer gaan …

Gavrilo Princip start W.O. 1

De Bosniër Gavrilo Princip werd door de moord op aartshertog Franz Ferdinand van Oostenrijk in een klap bekend. En meer dan 100 jaar later …  nog niet vergeten. De moord zou immers het startschot worden van de Eerste Wereldoorlog .

* Gavrilo Princip vertrok  in 1912 naar Belgrado om te studeren. Hij sloot zich ook aan bij ‘De Zwarte Hand’, een geheime Bosnisch Servische socialistische beweging die streefde voor de aansluiting van Bosnië en Herzegovina bij Servië.

* Bij het Servische leger wordt Princip echter geweigerd wegens te klein en te zwak.

* In maart 1914 raakt bekend dat aartshertog Franz Ferdinand eind juni een bezoek gaat brengen aan Bosnië.

Princip beraamt met enkele leden van ‘De Zwarte Hand’ een aanslag.

Van de leiding krijgen de aanslagplegers enkele handwapens, zes bommen en cyanidecapsules waarmee ze zich, als ze gepakt worden, konden zelfmoorden.

* De leiding van de bende wou de aanslag op het laatste moment afblazen, maar dat bericht bereikte Princip en zijn drie vrienden niet op tijd.

***… Ze staan opgesteld langs de route waar Franz Ferdinand voorbij komt. Een van hen gooit een bom naar de auto. De bom stuitert op de dichtgevouwen linnen kap van de wagen en rolt onder de auto die achter die van Franz Ferdinand rijdt.

* De bom gaat af en verwondt drie officieren. De bommengooier wordt door de politie ingerekend en verdwijnt in de nevelen van de tijd.

* De cyanidecapsule die Princip haastig inslikt, blijkt echter niet te werken. Ontmoedigd geven de overige vrienden van Princip het op. Princip zelf blijft in de stad rondhangen.

* Franz Ferdinand van zijn kant wil zijn programma aanvankelijk gewoon verderzetten, bedenkt zich en geeft aan dat hij eerst de drie gewonde officieren in het ziekenhuis wil bezoeken.

* De route naar het ziekenhuis loopt deels langs de route die Ferdinand op de heenweg heeft gereden. Halverwege de rit geeft de chef van de veiligheidsdienst aan dat er een andere route moet worden genomen.

* De auto waarin de aartshertog zit, houdt even halt, precies op de plek waar Princip staat te wachten … Hoe naïef kan het noodlot zijn ?

* De Bosniër bedenkt zich niet, springt op de auto en schiet twee keer. Hij doodt niet alleen Franz Ferdinand maar ook zijn vrouw. Princip slikt snel de cyanidecapsule maar … wegens te oud werkt het gif ook nu weer niet.

 

  • foto ‘Arrestatie van Gavrilo Princip kort na de aanslag op Franz Ferdinand’

* Princip wordt overmeesterd en veroordeeld tot twintig jaar dwangarbeid. Gavrilo Princip sterft reeds enkele jaren later, op 28 april 1918. In de gevangenis liep hij een tuberculosebesmetting op.

* Na de aanslag blijft het enkele weken stil. Wenen overlegt in die periode met Duitsland. Op 23 juli 1914 stelt Oostenrijk een ultimatum aan Servië.

* De Serviërs moeten de verantwoordelijkheid van de aanslag op zich nemen en Oostenrijkse politieagenten op haar grondgebied toelaten om de moordzaak tot op de bodem uit te pluizen.

* Servië accepteert de eisen, maar staat op zijn beurt geen politieagenten toe op hun territorium. Oostenrijk verbreekt 2 dagen later, op 25 juli de diplomatieke betrekkingen met het land. Een sneeuwbaleffect volgt , er heerst overal beroering en … de Eerste Wereldoorlog wordt een feit.

** Princip blijkt letterlijk en figuurlijk het startschot voor de Eerste Wereldoorlog te hebben gegeven. Erger kan je niet herinnerd worden.   (met dank aan Wikipedia)

EEN ZOO MET GESCHIEDENIS

Niet langer de Antwerpse Zoo noch dierenpark Planckendael, maar wel Pairi Daiza in Henegouwen is momenteel de populairste dierentuin van ons land. (dank zij miljardair Coucke?!)

* Wat niets afdoet aan het feit dat de Antwerpse Zoo veruit de oudste dierentuin van ons land blijft. Gisteren 21 juli werd de zoo 179 jaar oud.

399px-20110616_antwerp45* Met die 179 jaar blijft ‘de Zoo’ ook één van de oudste dierentuinen ter wereld. Bovendien is het de dierentuin van onze jeugd.

* Met ‘onze jeugd’ bedoelen wij die van de jongens en meisjes … zestigers, zeventigers en nog ouderen van nu.

* De geweldige, jaarlijkse schoolreis van toen, had vrijwel elke lagere  school, vanaf de derde klas, ‘den Antwaarpse dierentuin’ op haar programma staan.

**  In 1843 was het evenwel geen sinecure om al een dierentuin in het leven te roepen. Bij de opening was er dan ook niet meer te zien dan een collectie opgezette dieren, wat geiten en enkele paarden.

** Eén jaar later (1844) was er nog maar één gebouw met kooien voor roofdieren, een aantal apen, vogels en slangen. Tot 1850 gebeurden meer dan 240 schenkingen, maar veel van de verzamelde dieren overleefden de lange reizen niet.

390px-Antwerpen_Zoo_Tijger_8-10-2010_13-11-07* In augustus 1914 brandde de eerste wereldoorlog los en werd Antwerpen gebombardeerd door Duitse zeppelins.

* De gevaarlijkste roofdieren werden uit hun buitenverblijven gehaald.

*** Op 7 oktober 1914 gaf de provinciegouverneur zelfs het bevel om 32 dieren dood te schieten. Niet alleen de leeuwen, maar ook de tijgers, panters, jaguar, wolf en alle gifslangen. Het ontsnappingsgevaar was immers te groot.

* Tegen het einde van WO I werd men zelfs verplicht de buffels, antilopen en andere herkauwers te slachten. Er was voedselschaarste in de stad en het eten voor de dieren was te duur geworden. Bij de bevrijding op 11 november 1918 was minder dan 20% van de dieren nog in leven.

** In 1975 werd ‘ZOO Antwerpen’ bij KB erkend als beschermd landschap. In 1984 zelfs als historisch monument. Dat betekende ook extra geld voor het onderhoud van tuinen en gebouwen.

* Een tip voor wie er nog nooit geweest is: neem de trein naar Antwerpen. Sla bij het buitenkomen van het station meteen rechtsaf (zie foto inkom) en je kan niet meer verloren lopen.

Foto : Siberische tijger – strikt de nog eventuele coronamaatregelen respecteren…

RAMPEN OVER EUROPA

Een van de ergste natuurrampen van het al een tijdje voorbije ‘millennium’ was zonder twijfel de ‘Magdalenavloed’ van 22 juli 1342 , de kalenderdag van Sint-Magdalena.

* Vooral de Duitssprekende landen hadden er zwaar onder te lijden. Bronnen maakten melding van duizenden slachtoffers.

* Vlaanderen had reeds in 1334  ‘de Clemensvloed’ op bezoek gekregen. Die overspoelde de Zeeuwse eilanden Walcheren en Wulpen. Ook de kust van Engeland en vooral de monding van de Theems werden getroffen.

* Oorzaken van al die rampen waren de enorme weersveranderingen in Europa waarin de zomers geweldig afkoelden. De Kleine IJstijd (tussen 1275 en 1300) werd een feit.

* Daardoor kreeg het Europese continent te kampen met dramatische misoogsten en hongersnoden. Bijzonder was die van 1315-17. De sprinkhanenplaag in 1338 was minstens even sterk.

* De winter van 1341/42 was ijskoud met pakken sneeuw. Plotse dooi leidde tot enorme overstromingen. Het koud en nat voorjaar werd afgerond met … een hittegolf die de grond binnen de kortste keren uitdroogde.

* De mensen baden om regen in de hoop minstens een deel van de oogst te kunnen redden. Met resultaat … Van 19 tot 22 juli werd de oogst …gewoon weggespoeld.

* Bij onze oosterburen werden huizen en bruggen langs de grote rivieren Donau en Rijn verwoest. Op de brede boorden van de Donau lieten meer dan 6 000 mensen het leven.

* Voor de landbouw waren de gevolgen nog erger. Binnen een paar uur ging enorm veel vruchtbare landbouwgrond verloren.

* Door de massale hongersnoden werd het al verzwakte volk nog meer vatbaar voor ziekten. Wellicht hebben de overstromingen ook de pestepidemies van 1346 tot 1353 in de hand gewerkt. Ruim 30%  van de toenmalige bevolking werd weggevaagd.

*** Oeffff , wat een ellende moesten onze voorouders slikken. En wij? Wij klagen al voor minder, veel minder…

bronnen : diverse media w.o. Wikimedia/Historiek/AbsoluteFigures

opnieuw naar de Maan

NASA prikt 29 augustus om weer naar de Maan te vliegen

* Artemis-1, de eerste missie waarmee de Amerikanen terug naar de Maan reizen, kan op 29 augustus vertrekken, zo heeft de NASA woensdag meegedeeld. Uitgerekend de dag waarop 53 jaar geleden voor het eerst een mens voet zette op de Maan. Alternatieve data zijn 2 of 5 september.

***  Het Artemis-programma beoogt, ten vroegste in 2025, opnieuw mensen op de Maan neer te zetten en terug te halen, waarbij voor het eerst een vrouw en een kleurling. Het Amerikaanse ruimtevaartbureau NASA wil dit, naar analogie van het Apollo-programma, stapsgewijs bereiken.

** Het wordt een onbemande missie , in het bijzonder om de gigantische nieuwe draagraket te testen, net als de Orion-capsule die in 2024 bij de tweede missie wel bemand zal zijn.

** De lancering vindt plaats op Cape Canaveral. De SLS-draagraket moet de Orion naar onze natuurlijke satelliet slingeren. De capsule komt in een baan rond de Maan en keert dan naar de Aarde terug.

* Naargelang de precieze lanceringsdatum

zou de vlucht 39 tot 42 dagen duren.

* De Orion is in 2014 al eens in de ruimte getest, na lancering met een Delta-IV draagraket. De capsule maakte twee omlopen rond onze planeet, om in het bijzonder het hitteschild uit te testen.

** De laatste keer dat een mens over het oppervlak van de Maan wandelde was met Apollo-17 in 1972.

– gelezen in Knack

1 50 51 52 53 54 93