PEST IN VLAANDEREN

lazen we in ‘de Almanak’ , maar we neusden verder en vonden … weinig. Toch even proberen …

  • De epidemie ontrolde zich in de jaren 1348-1350 als een onstuitbare vloedgolf over Europa en vaagde daarbij zo’n derde van de Europese bevolking weg. De Zwarte Dood hield lelijk huis onder de mensen,maar liet vee, akkers en geld ongemoeid.
  • Na de eigenlijke ‘Zwarte Dood’-epidemie van 1347-50 werd Europa geteisterd door nieuwe golven in de jaren 1361, 1368, 1371, 1375, 1390 en 1405.

***  Breugel schilderde het gebeuren hierboven … goed 200 jaar later

 

  • En wat lezen we in “De Bourgondiërs” van Bart Van Loo ? …

* ‘Bij aanvang van 1348 was de pest in havenstad Marseille aan land gekomen. De helft van de Parijse bevolking werd weggemaaid en de epidemie raasde noordwaarts.

* In Vlaanderen sprak men van de haestighe ziekte of simpelweg  gadoot.

* De pest ging feller tekeer bij de armen, maar spaarde ook de rijken niet.

* Franse geleerden wezen naar merkwaardige planeetstanden, maar voor de meeste stervelingen was het God zelf die zulke Bijbelse plaag had ontketend.

* Halfnaakte boetelingen doken op in de straatbeelden en kastijden zich met van ijzeren punten voorziene zwepen. Zonder veel resultaat.

* Een zondebok zou voor een grote verlossing zorgen: Joden zouden fonteinen waterputten hebben vergiftigd.

* Vanaf Antwerpen over Brussel , Basel, Keulen, Frankfurt … , maar ook in het Bourgondische Beaune werden Joden simpelweg uitgeroeid of hardhandig verjaagd. Dat ook zij aan de pest stierven deed niet ter zake.

** Ratten en vlooien waren zulke vertrouwde metgezellen van de mens dat niemand er ook maar een halve seconde aan dacht dat zij wel eens de overbrengers van de pest konden zijn …

MARCO POLO

Aangenomen wordt dat Marco Polo (1254-1324) werd geboren op 15 september 1254. 17 was hij toen hij met zijn vader en oom op missie naar het Verre Oosten vertrok.

* Met het reisgezelschap volgde Marco de Zijderoute en deed onder andere het toenmalige Perzië, China en Indonesië aan. Op hem moeten al die ontmoetingen met al die boeiende, vreemde lui een geweldige indruk hebben gemaakt.

* Toen het gezelschap handelaars aankwam in China werden ze uitgenodigd door Kubilai Khan, de heerser van het Mongoolse Rijk, om een tijdje aan zijn hof te verblijven. (prent  L)

* Voor Marco Polo dè gelegenheid om meteen te beginnen met de beschrijvingen van alle volkeren, hun religies, gebruiken en culturen die hij onderweg van dichtbij mocht ontmoeten .

* Marco Polo viel in de gunst van de groot-chan Koebilai en maakte namens de Mongolen-leider verschillende reizen, onder meer naar Tibet, Burma en Tsjamba. Van 1282 tot 1285 is Marco Polo zelfs gouverneur van de grote stad Sangui (Nanking). Hij keerde pas in 1295 terug in Venetië en vestigde zich daar als koopman.

* Het boek Il Milione , was voor vele Europeanen de eerste kennismaking met de volkeren en culturen van het Verre Oosten. Marco beschreef de pracht van China en het Mongoolse Rijk en had het ook over vele in Europa nog onbekende zaken zoals steenkool en papieren geld.

* Zijn geografische kennis werd alras ook gebruikt door cartografen en verbreedde de horizon voor de latere lichting ontdekkingsreizigers als Christoffel Columbus e.a. Amerigo Vespucci.  (bewerkt uit Historiek)

VUREN DENKT weer na

VUREN DENKT NOG EENS NA  –  209

 

Banketbakker Pietro Ferrero! Of “ Als de NOOT het duurst is..’’

Neen, dit is geen verkeerd citaat. Het lijkt wel erg op “Als de NOOD het hoogst is “ maar het heeft er wel veel mee te maken.

Luister even naar mijn verhaal. Het begon eigenlijk met chocolade.

Het was 1942 en oorlog. Italië was een bondgenoot van de Duitsers. Er was ook een schaarste van producten die van heel ver moesten komen .

De streek waar dit verhaal zich op dat moment afspeelt is Piëmont , de streek rond Turijn , in het noorden van Italië.

Piëmont was en  is bekend om zijn chocolade-industrie en banketbakker Pietro Ferrero wil ook  chocolade gaan produceren.

Maar……de cacaonoten moeten van zeer ver komen en Italië was het deel van Afrika al kwijtgespeeld waarvan de meest betaalbare noten kwamen . Cacaonoten waren zeer duur geworden .

Maar er was nog een andere MAAR……half Piëmont stond vol met een ander soort noten : HAZELNOTEN.

Om het allemaal betaalbaar en dus verkoopbaar te houden  begon Pietro cacaonoten te mengen met hazelnoten …

Het product daarvan was een soort chocolade maar die proefde ook een groot beetje naar … hazelnoten . Nutella was geboren. Nutella met  NUT  vooraan , Engels voor noot.

Maar daar hield de innovatie van pasteibakker Ferrero niet op.

Waar chocolade tevoren eerder een luxegoed was , eerder snoep dan voedsel , maakte hij zijn nieuw product SMEERBAAR. Het kon uitgestreken worden op de boterham die de werkman meenam naar zijn werk!

Zo ontstond de chocopasta en bij de Ferrero’s heette die dan Nutella.

In dit land zijn ze naast elkaar blijven bestaan , pasta zonder noten en pasta met noten ,  Boerinneke en Nutella. Maar in heel wat landen , zoals in Frankrijk, bestaat er alleen maar Nutella.

Na het overlijden van Pietro geraakte de hele familie Ferrero bij deze zoete activiteiten betrokken , bij het fabriceren , het patenteren en het verkopen over de hele wereld.

De Ferreroprodukten veroverden inderdaad de hele aardbol  .

Het was begonnen met het terugvechten tegen schaarste en te dure prijzen. Een menselijke plantrekkerij in moeilijke tijden.

Wat onbetaalbaar leek … werd toch betaalbaar.

Daarom ben ik nu, in onze toch nog minder moeilijke tijden ,  begonnen met Rivercola zero te drinken uit de Aldi!!!

Dat kan geen verkeerd begin zijn. Ik houd jullie verder op de hoogte.

Uw steeds nadenkende

Louis VUREN

De goddelijke komedie

Van Klara weet ik dat het vandaag 14 sep exact 701 jaar geleden is dat Dante Alighieri (1265-1321) overleed.  De Italiaan Dante was een van de beroemdste schrijvers en moralisten uit de Middeleeuwen .

* Dante is vooral beroemd geworden door La Divina Commedia (De goddelijke komedie) een onvoltooid meesterwerk waarin hij alle kennis van zijn tijd over filosofie, economie en andere wetenschappen verwerkte.

* Het boek heette aanvankelijk Commedia en gaat over het hiernamaals. Eén van de hoogtepunten uit de mondiale literatuur. Het woord divina (goddelijk) is later door anderen aan het werk toegevoegd.

De goddelijke komedie werd in in 1472, 100 jaar na de dood van Dante, door Johann Neumeister, gedrukt in Foligno. De boekdrukkunst stond toen nog in zijn kinderschoenen.

* La Divina Commedia is nog steeds dat omvangrijk driedelig werk over het hiernamaals en wordt beschouwd als de meest bijzondere literatuur uit de Middeleeuwen.

* De goddelijk komedieis in feite een driedelig gedicht en gaat over een reis door het hiernamaals. In drie fasen wordt de lezer meegevoerd van de Hel (Inferno), via de Louteringsberg (Purgatorio) naar het Paradijs (Paradiso).

* Het boek bestaat uit ruim 14 000 verzen. Dante noemde zijn werk zelf oorspronkelijk Commedia, wat blijheidofvrolijk gedicht betekent en erop duidt dat de reis door het hiernamaals positief eindigt. Het woord divina’ (goddelijk) is later door anderen aan dit werk toegevoegd.

* La Divina Commedia wordt beschouwd als een van de grootste schrijfprestaties aller tijden. In de wereldliteratuur doet Dantes meesterwerk niet onder voor  andere pareltjes als Odyssee, Faust, Don Quichot of Macbeth.

(bewerkt uit ‘Historiek’ – rood drukken voor meer – doen!).

Nog op 14 september …

  • Henry HudsonHenry Hudson

    1609Henry Hudson ontdekt het eiland Manhattan.

  • 1781 – Los Angeles wordt gesticht.
  • 1870 – Keizer Napoleon III van Frankrijk wordt afgezet. De Derde Republiek wordt uitgeroepen.
  • 1882Thomas Edison schakelt ‘s werelds eerste elektriciteitsvoorziening in, waarmee hij 59 klanten rond zijn Pearl Street Station in beneden Manhattan van 110 Volt gelijkstroom voorziet.
  • 1888 – George Eastman registreert de naam Kodak, en krijgt een octrooi voor zijn camera, die een filmrolletje gebruikt.
  • 1944Tweede Wereldoorlog: de geallieerde troepen bevrijden Antwerpen, maar de Scheldemonding blijft nog weken bezet.
  • 1976 – Palestijnse terroristen kapen een KLM-vliegtuig en eindigen op Cyprus.
  • 1998 – Google Inc. wordt opgericht.

            (met dank aan Historiek)

14 SEP 1960 WERD OPEC GEBOREN

‘The Petroleum Exporting Countries’, beter bekend met het letterwoord OPEC, is een samenwerkingsverband van veertien landen die netto olie uitvoeren. OPEC vormt in feite een kartel, dat door het veranderen van het aanbod van olie de prijs daarvan kan sturen.

olie* De OPEC werd op 14 september 1960, vandaag 62 jaar geleden, opgericht in Bagdad (Irak) op initiatief van Iran en Venezuela. Stichtende leden waren, naast Venezuela en Iran, Saoedi-Arabië, Irak en Koeweit.

* Die eerste vijf OPEC-oprichters hadden op dat moment een aandeel van 80% in de wereldwijde olie-exporten.

* Nadien voegden zich nog negen andere leden bij OPEC, waarvan er twee de organisatie weer hebben verlaten. Het hoofdkwartier van de OPEC bevindt zich sinds 1 september 1965 in Wenen.

* Landen die relatief veel olie produceren maar geen lid zijn van de OPEC zijn Brazilië, Canada, Mexico, Noorwegen, Oman, Rusland en de Verenigde Staten.

* OPEC werd bij ons vooral bekend door zijn olieboycot vanaf oktober 1973.  Aanleiding was de steun van westerse landen aan vijand Israël tijdens hun Yom Kipoeroorlog tegen Egypte/Syrië.  De olieprijzen stegen daardoor met 70%.

  • Een litertje benzine aan de pomp kostte bij ons meteen dubbel zoveel. 14 B-frank (0,35 €) als ik me goed herinner, dezelfde prijs als een pintje bier in een gewoon café. Pilsbier en benzine hanteerden vrijwel steeds dezelfde prijs.
  • De autoloze zondagen (geen verkeer meer op zondag) werden een feit. De boycot duurde tot juli ’74. De OPEC-landen leden immers teveel verlies. Voor de westerse consument bleven de prijzen echter even hoog. ‘De Staat’ bouwt niet graag af.

* De tweede oliecrisis kwam er in 1979 door de onrust in Iran. Toen moest de sjah vluchten om plaats te maken voor de geestelijke leider ayatollah Khomeini. Opnieuw gingen de olieprijzen in het Westen omhoog.

* Sinds 2015 lijkt het grote tijdperk van OPEC ten einde. De aangesloten landen geraakten het niet meer eens over de omvang van hun productie.

* Het grootste obstakel vormt Saoedi-Arabië, de grootste producent. Die wil zijn marktaandeel verdedigen en vooral de dure schalie-olie van Amerikaanse producenten uit de markt drukken door het hanteren van lage olieprijzen.

* En dan was/is er natuurlijk ook nog de snelle opkomst van andere energiebronnen als gas-, zonne-, wind- en kernenergie.

*** Poetin heeft intussen zijn olie- en roebelverhaal geschreven- dagelijks te volgen in de media…

(bewerkt uit Historiek en Wikipedia)

een stichtend verhaal …

VAN STINKENDE RIJK TOT HELEMAAL BLUT

John Law (1671-1729) was een getalenteerde Schotse kaartspeler en een flierefluiter. Maar ook een van de eerste economen die theoretisch over papiergeld nadacht. Op het hoogtepunt van zijn carrière heeft Law een kwart van het Amerikaanse grondgebied in handen. Maar hij verliest uiteindelijk alles.

* Als zoon van een goudsmid erft John Law na de dood van zijn vader, veel geld. Hij is nog maar 20 als hij zich in Londen vestigt. Daar legt John zich toe op zijn grote hobby’s: drinken, gokken, kaarten, vrouwen versieren en – iets serieuzer – de werking van geld- en kredietsystemen bestuderen.

* De knap ogende kroegtijger brengt vrouwen het hart op hol, en zijn kaartspel en de hoge winsten maken hem natuurlijk nog aantrekkelijker voor het andere geslacht. Maar door zijn playboy-gedrag komt John in de problemen.

* In 1694 raakt hij verzeild in een affaire met Elizabeth Villiers (1657-1733), de gravin van Orkney. Zij is de hulp én de maîtresse van stadhouder Willem III van Oranje (1650-1702), sinds 1689 koning van Engeland en Ierland.

* John Law is al vanaf zijn jeugd gecharmeerd van de Amsterdamse Bank en het Nederlandse aandelensysteem, zoals geïntroduceerd door de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC). In de Republiek benut John de tijd om het Nederlandse monetaire systeem te bestuderen. Of, beter gezegd, af te kijken.

* In de jaren tussen 1696 en 1715 reist John voortdurend heen-en-weer tussen Amsterdam, Den Haag, Schotland en Frankrijk. Ook brengt hij als gokker bezoeken aan onder meer Parijs en Genua, waar hij zulke grote winsten haalt dat de mensen denken dat hij vals speelt en hem adviseren de stad te verlaten voor zijn eigen veiligheid. Maar John speelt niet vals. Hij heeft een bovengemiddeld talent voor kaart- en gokspelen.

* In Schotland, waar Law ook regelmatig komt, doet hij voorstellen aan regeringsleiders om de vastgelopen Schotse economie te redden via een op Nederlandse leest geschoeide handelsbank.

* Hij publiceert zijn plannen in het pamflet Money and Trade Conder’d with a Proposal for Supplying the Nation with Money (1705). Na veel tralala worden zijn ideeën tien jaar later definitief van tafel geveegd.

* John gaat nog datzelfde jaar zijn geluk in Frankrijk beproeven. De oorlogen van Lodewijk XIV (1638-1715) hebben er geleid tot torenhoge staatsschuld met bijhorende rentes.

* John heeft goede connecties in de hoogste Franse regeringskringen. In oktober 1715 legt hij zijn financiële plannen voor aan Philips van Orléans (1674-1723), die slechts enkele weken voordien is aangesteld als regent voor de minderjarige zoon van Lodewijk XIV.

* In mei 1716 introduceert John de Banque Générale Privée in Parijs. Het is een privébank met hemzelf als eigenaar, maar driekwart van het kapitaal van de bank is feitelijk gebouwd op drijfzand: staatsobligaties en schuldbrieven.

* De zaken gaan prima. Binnen twee jaar is Laws bank een staatsbank, de Banque Royale, en John is op dat moment een van de rijkste mensen op aarde.

* Naast een bank zet John de Compagnie d’Occident op, naar het Hollandse model van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC)., in de volksmond bekend als de Mississippi Compagnie.

* Die is gebouwd op een aandelensysteem en krijgt een handelsmonopolie van 24 jaar om de Franse kolonie Louisiana in Amerika te exploiteren. Law moet hier dan 6 000 Fransen en 3 000 slaven plaatsen. Zo wordt hij de virtuele eigenaar van 25% van Amerika’s grondgebied.

* Om zoveel mogelijk Fransen over te halen naar Louisiana te gaan, begint Law een promotiecampagne waarin Louisiana wordt afgeschilderd als het paradijs. Hij organiseert parades door Parijs waarin indianen worden getoond en vertrekkende emigranten als helden uitgeleide krijgen.

* Intussen doen overal geruchten de ronde dat in Louisiana goud en zilver te vinden is, terwijl het gebied feitelijk één groot moeras is met nauwelijks nederzettingen. Louisiana is niet stinkend rijk, maar een stinkend rijk.

* Door de positieve verhalen over Lousiana stijgt de waarde van de Louisiana-aandelen in 1719 en 1720 naar recordhoogten. In Parijs breekt een ware run los op de magische papiertjes, zo erg dat regelmatig de politie erbij moet komen om de orde te handhaven in het financiële centrum van Parijs.

* Zelfs het armere segment van de bevolking laat zich verleiden, verkoopt zijn vee en/of leent geld om aandelen te kunnen kopen. Tientallen straatarme Fransen worden, soms binnen een paar dagen, stinkend rijk.

* Ook John Law neemt het er flink van. Zo koopt hij in Parijs het enorme paleis Palais Mazarin, waar tegenwoordig de Nationale Bibliotheek van Frankrijk is gevestigd. Als toetje schaft hij nog eens zeven grote Parijse woningen aan, diverse landgoederen en allerlei kunstwerken.

* In Parijs komen allerlei projecten van de grond die door Law gesubsidieerd worden, zoals bruggen, nieuwe wegen, meerdere ziekenhuizen en – dat plan lag ook klaar – gratis onderwijs aan Franse universiteiten.

* Lang duurt de private party van John echter niet. Als de aandelen in waarde blijven stijgen en de eerste berichten doorsijpelen dat Louisiana geen goud- of zilverberg maar een moeras is, vertrouwen veel investeerders het in 1719 en 1720 niet meer.

* Ze gaan naar de bank om hun aandelen in cash te laten uitbetalen, voor het te laat is, en sluizen hun geld door naar het buitenland. Dat is het begin van het einde.

* De prijzen van de aandelen kelderen verder, waarna natuurlijk ook anderen hun aandelen willen verzilveren. Uiteindelijk zijn de aandelen praktisch niets meer waard. Ruim 500.000 aandeelhouders blijven met lege handen achter.

* Door deze “Mississippi Bubble” verliest Law alles wat hij heeft, terwijl Frankrijk en een groot deel van Europa in een flinke economische crisis terechtkomen. Liefst zeventig jaar lang, tot de Franse Revolutie, verdwijnt het papiergeld uit het Franse geldsysteem.

* Een woedende menigte dwingt John Law in december 1720 Frankrijk te verlaten. Law belandt na een omzwerving via onder meer Vlaanderen, Duitsland, Denemarken en Engeland uiteindelijk in Wenen.

* Daar sterft hij, gebroken en nagenoeg blut, op 21 maart 1729 aan een longontsteking.   – (een bewerking van Enne Koops voor ‘Historiek’) –

 

PAROCHIE EINDHOUT VIERDE SINT-LAMBERTUS.

.
Zondag 11 september eerde de Endertse parochiegemeenschap St.Lambertus haar beschermheilige. Met fanfaremuziek ging het naar de parochiekerk.
  Omwille van de veiligheid tijdens het restauratietraject is een deel van de kerk afgesloten … wat maakte dat de kerk gezellig ‘tjokvol’ zat.
  Parochiekoor en Koninklijke Fanfare Sint-Lambertus zorgden voor een feestelijke muzikale omkadering. Gezinnen van toekomstige communicanten en vormelingen vierden mee.
  Er werd hulde gebracht aan Mia De Jong die zich tientallen jaren volop engageerde in deze parochie voor de catechese, het parochieteam, de bloemen, KVLV, het parochiefeest …
  Ook haar echtgenoot Louis en familie werden mee in de bloemetjes gezet. Na de feestmis trok iedereen mee naar de pastorijtuin voor receptie én ontmoeting.    (pastor Eric)
.
.
foto’s van Yrène Frickelo, zie https://we.tl/t-gSZt52rP24
* Norbertijnenstraat 10 – B-2430 Eindhout – tel 014 86 67 72  – gsm 0498 525 903
* Norbertijnenabdij – B-3271 Averbode – tel 013 780 417 – fax 013 780 439 – gsm 0498 525 903
e.seghers@abdijaverbode.bewww.abdijaverbode.be – www.averbodemoment.be 

steve biko brutaal vermoord

Stephen Bantu (Steve) Biko ( 18.12.1946 – 12.09.1977 , slachtoffer van de apartheidspolitiek in Zuid-Afrika.

Monument Steve Biko in Oos-Londen

  • Steve was vier jaar oud toen zijn vader overleed. Op school blonk hij uit. Vanaf 1966 volgde hij een opleiding aan de ‘Medical School’ in Durban. Tijdens zijn studie aan de Universiteit Fort Hare werd hij politiek actief.

* Hij werd in 1968 medeoprichter van de South African Students’ Organisation (SASO) en organiseerde onder andere toespraken voor de zwarte gemeenschappen, om onder hen een grotere zelfbewustheid te creëren.

* SASO werd een enorm succes en spoedig was Biko één van ‘s lands prominentste activisten tegen het apartheidsregime.

* In 1972 stond hij aan de wieg van een overkoepelende organisatie, de Black Peoples Convention (BPC -klikken). Toen hij werd gekozen als leider van de BPC, greep het apartheidsregime in.

* Tussen augustus 1975 en september 1977 werd Biko viermaal door het apartheidsregime opgepakt en langdurig ondervraagd. Op 21 augustus 1977 werd hij opgesloten in Port Elisabeth. Hier werd hij telkens voor verhoor meegenomen naar het hoofdbureau van de politie.

* Op 7 september constateerden artsen verwondingen aan zijn hoofd. Neurologische complicaties negeerden zij. Vijf dagen later verloor Biko het bewustzijn.

* De aanwezige arts adviseerde ziekenhuisopname, waarop Biko naakt in de achterbak van een Land Rover naar Pretoria werd getransporteerd. De 1200 km lange rit duurde 12 uur. Enkele uren na aankomst in de Pretoria Central Prison overleed hij, 30 jaar oud en alleen op de vloer van zijn cel.

* De lijkschouwing wees uit dat hij was gestorven aan ernstig hersenletsel en inwendige kneuzingen. Sinds maart 1976 was hij de 19de gevangene die onder verdachte omstandigheden overleed. Bij zijn begrafenis waren ongeveer 15.000 mensen aanwezig onder wie diplomaten uit 12 westerse landen.

* Het bericht rond Biko’s brute dood veroorzaakte wereldwijd protest. Biko was inderdaad overleden aan hersenletsel, maar het bleef onduidelijk wie hiervoor verantwoordelijk was. De drie betrokken artsen werden vrijgepleit.

* Steve Biko werd een martelaar en symbool van het zwarte verzet tegen het apartheidsregime. Er volgden films en liederen.

* Na de politieke ommekeer in 1990 werd in Zuid-Afrika een Waarheids- en Verzoeningscommissie ingesteld. Twintig jaar na dato bekenden vijf ex- politieagenten dat zij verantwoordelijk waren voor Biko’s fatale verwondingen.

(bewerkt uit Wikipedia)

1 35 36 37 38 39 93