GAZET VAN LAAKDAL

Desiderius Erasmus

Alhoewel zijn geboortejaar niet helemaal zeker is, werd Erasmus in ieder geval geboren op een 28 oktober in de omgeving van Rotterdam.

* Desiderius Erasmus (±1467 – 1536) werd een befaamde Nederlandse filosoof en theoloog. “Niets is dwazer dan wijs te zijn op het verkeerde moment”…is één van zijn gevleugelde zinnen.

* In zijn boek Lof Der Zotheid beschrijft Erasmus op een satirische manier de dwaasheid van de mens. Toch legt hij in zijn filosofische werken juist de nadruk op het belang van het individu.

* Zijn vader was een priester, waardoor Erasmus als een onwettig kind werd beschouwd. Op twintigjarige leeftijd deed hij zijn intrede in een klooster en in 1492 (toen Columbus ‘onwetend’ Amerika ontdekte) werd hij priester gewijd.

* Na zijn opleiding begon Erasmus met het vertalen van Griekse teksten en het publiceren van theologische en filosofische processen.

** In 1512 publiceerde hij Lof der Zotheid, een satire over de kortzichtigheid en dwaasheid van de mens.

* De theologische werken van Erasmus richtten zich op tolerantie en het belang van individuele vrijheid. De afwezigheid daarvan in de leer van Maarten Luther maakte dat Erasmus zich afkeerde van het  protestantisme.

* Erasmus is de katholieke kerk altijd trouw gebleven en nam in 1524 stelling tegen de Duitse kerkhervormer Maarten Luther, maar meende , net als Luther dat het door corruptie geteisterde kerkelijke gezag in Rome moest veranderen.

* Erasmus had hiervoor eerder gepleit dan Luther. Door sommigen wordt hij daardoor gezien als de aanstichter van de hervormingsbeweging.

* Erasmus overleed op 12 juli 1536 in Basel. Tot op vandaag wordt hij beschouwd als een van de belangrijkste Nederlandse geleerden uit de Middeleeuwen.

Toegift …

*** ANDERLECHT – De Brusselse gemeente Anderlecht heeft meer te bieden dan een potje voetbal. In het oude centrum, niet ver van de gotische kapittelkerk en het begijnhof, ligt een droom van een huis. Hier leefde van juni tot oktober 1521 de ,,prins der humanisten”, Desiderius Erasmus.

*** ERASMUS kwam naar Anderlecht om de intriges en het geroddel van de theologische faculteit in Leuven te ontvluchten. Het verblijf van Erasmus in Anderlecht bleef in de herinnering hangen. Beroemdheden als Umberto Eco, Henry Kissinger en Laura Bush kwamen een kijkje nemen in zijn huis.

*** BOVENAL is dit huis een oase van rust in de Brusselse heksenketel. In de heldere vertrekken van het Erasmushuis lijkt de tijd stil te staan.

*** ACHTER de kruidentuin ligt een ,,filosofische tuin” met werken van hedendaagse kunstenaars. Latijnse wijsheden zoals Festina lente (haast u langzaam – abdij Tongerlo) drijven er op het water in sierlijke bassins. .

*** IN ZIJN TIJD werd Erasmus zowel geëerd als verketterd. De theoloog kwam op tegen de misbruiken van kerkelijke gezagsdragers, tegen het gesjacher met aflaten en het gebedel van de monniken.

*** HIJ BEWONDERDE de Oudheid en zag in dat de herontdekking van Griekse en Latijnse manuscripten nieuw licht kon werpen op de Bijbel en op de geschriften van de kerkvaders.

*** SOMMIGEN zeiden dat de grote voorman van het protestantisme, Maarten Luther, de eieren uitbroedde die Erasmus gelegd had.

*** In Anderlecht werkte Erasmus ook aan de derde editie van zijn vertaling van het Nieuwe Testament. Die werd door de kerkelijke overheid met het grootste wantrouwen bekeken.

*** De ironie wil dat Erasmus, die Leuven had moeten verlaten omdat de professoren hem te lutheraans vonden, uiteindelijk uit Bazel zou vluchten omdat hij er zich bedreigd voelde als rooms-katholiek.

*** DE TIJD VAN Erasmus was een bewogen periode waarin middeleeuwse vormen en denkbeelden moesten wijken voor de nieuwe inzichten van de Renaissance. Maar … de kerk was nog alomtegenwoordig.

*** DURER, de grote Duitse kunstenaar, wachtte vijf jaar om een schets in een gravure om te zetten. Toen Erasmus eindelijk het werk te zien kreeg, noteerde hij schamper: Nil simile Ik lijk er nog niet op!

*** PIJNLIJKER dan een mislukt portret was de censuur op Erasmus’ werk. In het Erasmushuis liggen verscheidene uitgaven waarin hele passages onleesbaar zijn gemaakt. Het vrije woord was toen nog een verre droom.

** vandaag 28.10 in De Standaard …De zwarte dood…

(diverse bronnen)

WEGEBBEN wel , verdwijnen bijna nooit

Wat de geschiedenis ons leert over pandemieën    EOS wetenschappen

* Pestdokter. Credit: Gubbubu, Wikipedia Commons

* Langs de zijderoute werden in de middeleeuwen fabelachtige schatten vanuit het Verre Oosten naar Europa gebracht: zijde, maar ook satijn, robijnen, parels, porselein, buskruit, papier, perziken en ­sinaasappels. In 1346 moeten bij de vracht helaas ook een paar pestbacteriën hebben gezeten. Ze zouden een epidemie in gang zetten die in de jaren erna een op de drie Europeanen het leven zou kosten. (De Standaard 28-10-22)

Wanneer zal deze pandemie eindigen? Want de pest is nog lang niet uitgeroeid. In plaats van vooruit te kijken en aanwijzingen te zoeken, kunnen we ook terugkijken in de geschiedenis. Wat maakte een einde aan eerdere uitbraken, en wat niet?

* Aan het begin van de pandemie hoopten velen dat het coronavirus gewoon geleidelijk aan zou verdwijnen. Volgens sommigen zou dat gebeuren in de warme zomermaanden. Anderen rekenden erop dat zodra genoeg mensen besmet waren geraakt groepsimmuniteit ons van een verdere verspreiding zou behoeden. Geen van beide is gebeurd.

* Het is intussen aangetoond dat we de pandemie het best kunnen bedwingen met een combinatie van maatregelen ten voordele van de volksgezondheid: van massaal testen en contactopsporing tot sociale-afstandsregels en het dragen van mondmaskers.

* Maar aangezien het virus zich over bijna de hele wereld heeft verspreid, kunnen dergelijke maatregelen alleen geen einde maken aan de pandemie. Alle ogen zijn nu gericht op vaccinontwikkeling, die met een ongekende snelheid wordt nagestreefd.

* Toch zal covid-19 volgens experten misschien nooit verdwijnen, zelfs niet met een succesvol vaccin en een effectieve behandeling. Het coronavirus zal waarschijnlijk endemisch worden en kleinere uitbraken blijven veroorzaken, net zoals de griep. Daarmee zou het geen uitzondering vormen in de geschiedenis van pandemieën.

** Het is bijna onmogelijk om ziekteverwekkers volledig uit te roeien. De eerste en nog steeds enige menselijke ziekte waarbij dat is gelukt, is pokken, na massale vaccinatiecampagnes onder leiding van de Wereldgezondheidsorganisatie in de jaren 1960 en 1970.

* Zulke succesverhalen zijn uitzonderlijk, want het is eerder de regel dat ziektes blijven bestaan.

* Malaria is bijna zo oud als de mensheid zelf, en de ziekte eist nog steeds een hoge tol: in 2018 waren er wereldwijd ongeveer 228 miljoen personen besmet en stierven 405.000 patiënten.

* Hoewel sinds 1955 vrij succesvolle pogingen werden ondernomen om de ziekte uit te roeien, is ze vandaag nog steeds endemisch in heel wat ontwikkelingslanden. Ook ziektes als tuberculose, lepra en mazelen gaan al duizenden jaren mee.

* Voeg bij die mix jongere ziekteverwekkers (zoals hiv en ebola), samen met de griep- en coronavirussen (waaronder SARS, MERS en SARS-CoV-2), en het algehele epidemiologische plaatje wordt duidelijk.

* Uit onderzoek naar de wereldwijde ziektelast blijkt dat het jaarlijkse sterftecijfer als gevolg van infectieziektes (waarvan de meeste in ontwikkelingslanden voorkomen) bijna een derde van alle sterfgevallen bedraagt.

* Zelfs infectieziektes waarvoor nu doeltreffende vaccins en behandelingen bestaan, blijven levens eisen. Geen ziekte die dat beter illustreert dan de pest. Het is de dodelijkste infectieziekte in de geschiedenis van de mens. Zelfs tot op de dag van vandaag wekt de naam horror op.

* De pest wordt veroorzaakt door de bacterie Yersinia pestis. De voorbije vijfduizend jaar kostte ze, in talloze lokale uitbraken en minstens drie gedocumenteerde pandemieën, aan honderden miljoenen mensen het leven.

* Hoewel de meest beruchte pestpandemie , de Zwarte Dood van midden de 14de eeuw dateert, keerde de pest daarna minstens elk decennium terug. Minstens zes eeuwen lang werden verzwakte samenlevingen telkens opnieuw getroffen.

* Na verloop van maanden of jaren ging ze geleidelijk aan wel terug liggen. Dat kwam o.m. door veranderingen in temperatuur en luchtvochtigheid, en door het aantal beschikbare gastheren, vectoren en vatbare personen.

* Sommige samenlevingen kwamen de Zwarte Dood snel te boven, andere deden dat nooit. Het middeleeuwse Egypte herstelde nooit van de blijvende schade, met als gevolg het geleidelijke verval van de mammelukken en de verovering door de Ottomanen in minder dan twee eeuwen.

* Diezelfde destructieve pestbacterie is zelfs vandaag nog onder ons. Ze herinnert ons eraan hoe hardnekkig en veerkrachtig ziekteverwekkers zijn.

* Covid-19 zal hopelijk niet millennia lang aanhouden. Maar totdat er een succesvol vaccin is, en waarschijnlijk zelfs daarna, is niemand veilig.

* De politiek is dan cruciaal. Wanneer vaccinatieprogramma’s slabakken, kunnen infecties terug oprukken. Kijk maar naar mazelen en polio, die de kop weer opsteken zodra minder wordt gevaccineerd.

* We kunnen enkel hopen dat we het coronavirus onder controle krijgen en uiteindelijk kunnen uitroeien. Al leert de geschiedenis van pandemieën ons dat we het tegendeel moeten verwachten. Jammer, maar helaas.

*** Infectieziektes kunnen wegebben, maar echt verdwijnen doen ze bijna nooit.    (‘De pest van de Filistijnen in Ashdod’ door Pieter van Halen, 1661)

**  Dit artikel verscheen deels op The Conversation.    Vertaling: Luca Desmet

Akbar de Grote

Bij gebrek aan een valabel Europees-Amerikaans verhaal, trekken we even naar Azië waar in 1605 op 27 oktober de mogolkeizer Akbar de Grote overleed. Hij werd in 1556 keizer nadat zijn vader Nasiruddin Humayu zijn laatste adem had uitgeblazen.

* Op dat moment bezat Akbar Delhi en een deel van de Punjab. Uiteindelijk zou hij het rijk fors uitbreiden.

* In 1576 had hij, na een reeks veldtochten, al het gezag over heel Noord-India en later veroverde hij ook nog Kashmir en de Kaboelvallei.

* Akbar de Grote liet zich beïnvloeden door verschillende godsdiensten. Hij gaf onder meer opdracht de bijbel en een heilig boek uit het hindoeïsme, de Atharva Veda, te vertalen. Bekend is ook dat er vanaf 1580 drie jezuïetenmissies aan zijn hof verbleven.

* Na het bestuderen van de verschillende godsdiensten riep de keizer uiteindelijk de nieuwe staatsgodsdienst uit die hij Din Ilahi (Goddelijk Geloof) noemde.

* In deze godsdienst wilde hij de essenties van alle godsdiensten verenigen. Uiteraard kwam hijzelf aan het hoofd ervan te staan

* Toen Akbar de Grote op 27 oktober 1605 overleed, kwam er ook een einde aan de Din Ilahi-godsdienst.   (bewerkt en foto in Historiek)

gospelzangeres Mahalia Jackson

Mahalia Jackson Amerikaanse gospelzangeres

De Amerikaanse zangeres Mahalia Jackson werd op 26 oktober 1911 geboren in New Orleans. Vanaf haar vijfde jaar zong Mahalia in het plaatselijke kerkkoor. Van de baptisten gemeente, waar haar familie kerkgangers waren

… gaat het verhaaltje verder, maar die baptisten kregen we er in het oer-christelijk seminarie van Hoogstraten niet bij. Mahalia Jackson werd niet alleen beroemd met haar gospels, maar ook door haar liederen met een religieus karakter.

* Mahalia Jackson trad op in alle belangrijke concertzalen van de USA en zong in alle veel bekeken televisieshows. Ze soleerde ook in films als ‘St. Louis blues’ en was een topattractie op het  ‘Jazz festival in Newport’. In 1959 gaf ze , als gekleurde medemens, zelfs een exclusief concert voor de president in het Witte Huis. De wereld had er weet van.

* In 1961 maakte Mahalia Jackson haar tweede succesvolle tournee door Europa. Zij werd ook in audiëntie ontvangen door paus Johannes XXIII. Haar verlammende vliegangst belette Mahalia echter om nog meer continenten en landen te bezoeken.

* Haar optreden voor 200.000 mensen bij het Lincoln Monument in Washington – tijdens de grote demonstratie tegen discriminatie- op 20 augustus 1963 beschouwde Mahalia als haar grootste triomf. Tijdens dit concert zong Mahalia Jackson, en de duizenden met haar ‘We shall overcome’.

* Hoewel haar optredens werden gekenmerkt door een grote mate van perfectie vond Mahalia Jackson de religieuze boodschap belangrijker dan het muzikale aspect. Zij bezat een sterk geloof had. Mahalia Jackson overleed op 27 januari 1972 in Evergreen Park, Illinois.

Tekst:  Ruud van Capelleveen – bewerkt

KEIZER KAREL

Keizer Karel V , voor de mensen van hier de ‘Karel van de pot van Olen’, trad op 25 oktober 1555 af als ‘heer van de Nederlanden’. Enkele maanden later ook als koning van zijn Spaanse bezittingen en op 7 september 1556 tot slot ook als ‘keizer van het Heilig Roomse Rijk’.

* Zoon Filips II volgde hem op als ‘koning van Spanje’ en ‘heer der Nederlanden’. Maar Filips liet zich hier niet zien. Spaanse hertogen als Alva en Co kwamen het vuile werk voor hem opknappen.

* Na zijn troonsafstand vertrok Karel naar zijn klooster in Yuste in het Spaanse binnenland. Karel overleed er, amper 58 jaar oud. Met de dood van de keizer viel ook het gehele Habsburgse Rijk uiteen. En werden de Bourgondiërs hier helemaal uitgeteld.

 

WIE WAS DIE KEIZER KAREL V EIGENLIJK ?

* Toen in 1506 zijn vader Filips de Schone (zoon van Maria van Bourgondië) overleed, waren de gevolgen groot. De 6 jaar jonge Karel ging bij zijn tante Margaretha (weduwe van Maximiliaan van Oostenrijk) in Mechelen wonen waar zij voogdes van de Nederlanden was tot Karel volwassen werd.

* In Mechelen kreeg Karel een gedegen opleiding van de theoloog Adriaan van Utrecht (1459-1523) – de latere paus Adrianus VI, de enige Nederlandstalige paus ooit – die hem religieus en intellectueel bijspijkerde.

* Karel V heerste vanaf 1515 door vele erfenissen over een gigantisch rijk, groter dan het vroegere Romeinse Rijk – een rijk waarin de zon nooit onderging-.  Eén van de eerste wereldrijken ook uit de nieuwe tijd.

* Karel V trouwde op 10 maart 1526 in Sevilla met de toen 23-jarige knappe prinses Isabella van Portugal 1503-1539) om nauwere banden te smeden met het Spaanse buurland Portugal. Omdat Isabella een nicht was van Karel, was hiervoor ook een pauselijke goedkeuring nodig . Die kwam er .

* Karel en Isabella kregen 6 kinderen, 4 zoons en 2 dochters . Tijdens de geboorte van de laatste zoon stierf Isabella op 1 mei 1539 in het kraambed in Toledo. Isabella’s dood trof Karel diep: hij kleedde zich voortaan in het zwart en hertrouwde nooit.

** Karel V was niet de mooiste man met zijn typerend Habsburgs gezicht: zijn kin stak een flink eind naar voren (Gentenaars noemen het een ‘peerdemuile‘), waardoor hij moeite had om zijn mond te sluiten en ook onduidelijk sprak. Leden van de Habsburgse vorstenhuizen waren trouwens wel vaker misvormd door incestueuze huwelijken en verhoudingen.

** En dan is er nog die pot van Olen … en de drie bezoeken die Keizer Karel aan Olen bracht. Wellicht is Karel nooit in Olen geweest, maar de legende van de pot behoort wel tot het collectieve geheugen in Vlaanderen.

Trouwens, zo’n populaire gozer was Karel niet...

* Met harde hand onderwierp hij in 1540 vijfhonderd Gentse bestuursleden en ambachtslieden die het beu waren zijn Franse oorlogen te sponsoren door ze blootsvoets en met een strop om de hals voor hem te laten verschijnen. De Gentenaars hadden meteen hun bijnaam van ‘stroppendragers’ vast.

(met dank aan Bourgondiër Bart Van Loo)

Fernâo de Magalhães , zeevaarder-ontdekker

De Portugese zeevaarder Fernâo de Magalhães , bij ons gewoon Ferdinand Magellaan, was net als Christoffel Columbus een belangrijke ontdekkingsreiziger. (foto – Monument der Ontdekkingen-Lissabon)

Magellaan leidde de eerste zeilreis omheen Zuid Amerika en bewees daarmee dat de wereld een bol was en geen platte schijf, zoals enkele zonderlingen in onze tijd nog beweren.

Ferdinand Magellaan werd in 1480 uit een adellijke familie  geboren, datum onbekend. Als jongen flaneerde hij aan het hof in Lissabon, waar hij prachtige verhalen hoorde over reizen en verre landen…

Vasco da Gama was om Afrika gezeild en had het Verre Oosten bezocht. Christoffel Columbus was naar het westen vertrokken en ontdekte (onbewust) Amerika. Magellaan wou ook naar zee…

Na de goede afloop van een reis naar Oost-Indië smeedde hij plannen om via het westen naar Indië te zeilen. In 1519 vertrok Ferdinand Magellaan met vijf schepen uit Spanje voor een reis naar het westen.

Columbus had dit ook al geprobeerd, maar was het werelddeel Amerika op zijn weg tegengekomen. Magellaan zou door verder naar het zuiden te zeilen, deze hindernis omzeilen.

Ferdinand Magellaan zeilde eerst zuidwaarts langs de Afrikaanse kust en stak dan op goed geluk de Atlantische Oceaan over. Bij Zuid-Amerika zette hij zijn zuidelijke koers voort.

Hij zeilde langs de hele oostkust van Zuid-Amerika naar het zuiden. Eén schip ging verloren in de zeestraat, die tegenwoordig bekend staat als de Straat van Magellaan.

De overige vier schepen kregen het zwaar te verduren, want in de zeestraat werden ze geteisterd door ettelijke stormwinden. Op 21 oktober 1520 (exact 501 jaar geleden) vond Magellaan een ingang op 52 graden zuiderbreedte.

Drie schepen lukten de doortocht door de moeilijk te bevaren zeestraat. Het vierde schip keerde terug.

Toen de drie schepen de onbekende Grote Oceaan bereikten was er wekenlang geen wind, met alle miserie (honger en dorst) van dien. Toch bereikte hij de huidige Filippijnen, eilanden die veel later genoemd werden naar de Spaanse koning Filips II, zoon van keizer Karel , in wiens rijk de zon nooit onderging.

Ferdinand Magellaan sneuvelde op 27 april 1521 tijdens een gevecht met plaatselijke bewoners. Hij was pas 41. Uiteindelijk bereikte maar één schip, de ‘Victoria’ de thuishaven in Spanje. Slechts 18 van de 270 bemanningsleden overleefden de ontberingen.

De naam Magellaan leeft nog steeds voort in de Straat van Magellaan, de zeestraat in het zuidelijkste deel van Zuid-Amerika tussen Patagonië en Vuurland. Ook de magelhaenpinguïn (foto op Falklands) en de Magelhaense wolken, twee lichtende wolken van sterren in ons Melkwegstelsel, werden naar hem genoemd.

– (vrij uit Absolute Figures) –

BELZONI VINDT SETI I

De avonturen van ontdekkingsreizigers spreken nog altijd tot de verbeelding. Of het nu gaat om Columbus en zijn ontdekking van de nieuwe wereld, avonturen in de poolgebieden, bizarre reizen met luchtballonnen of ontberingen in de jungle: velen blijven zich aangetrokken voelen tot de ontdekkingen van de reizigers van weleer.

Giovanni Battista Belzoni (1778 – 1823 ) is een van de belangrijkste figuren in het ontdekken van tempels en graven van het Oude Egypte. Hij wordt beschouwd als de algemene voorloper van de egyptologie en dank zij hem kreeg het Oude Egypte enorme bekendheid in het Westen.

* Eer het zo ver was, kon men van Belzoni zeggen dat hij de man was van 12 stielen en 13 ongelukken. In 1812 begon hij zijn omzwervingen vanuit Engeland, en kwam via Spanje en Portugal  in Malta terecht. Daar maakte hij kennis met een afgezant van de pasja van Egypte.

* In Egypte kwam hij Henry Salt tegen. Belzoni (prent – in Turkse kledij van die tijd) werd aangenomen om het kolossale beeld van farao Ramses II uit het zand te graven en het vervolgens te verschepen naar het British Museum.

* In Nubië had de Zwitser Brurckhard immers de tempel van Ramses II in Aboe Simbel ontdekt. De ingang werd echter geblokkeerd door een enorme lading zand die door de eeuwen heen werd opgehoopt door de wind. Belzoni vertrok en op 1 augustus 1817 zag hij het binnenste van de tempel.

* In de Vallei der Koningen vond hij op 18 oktober 1817, vandaag 202 jaar geleden,  het schitterende graf van Seti I. Het graf (foto) kan niet meer bezocht worden, maar wordt nog steeds het Graf van Belzoni genoemd. Seti I (foto) was de tweede farao van de negentiende dynastie en regeerde van 1305 tot 1290 voor Christus.

* En nog was zijn speurwoede niet gekoeld. Het volgende jaar hoopte hij een ingang te vinden in de piramide van Chephren. Volgens Herodotus, de wandelende geschiedschrijver van de oudheid, waren er geen binnenkamers, maar Belzoni vond op 2 maart 1818 toch de interne grafkamer van de farao. Adembenemende dingen waren dat allemaal in zo’n korte tijd.

* In 1819 keerde Belzoni  terug naar Engeland. Maar in 1823 begon hij aan een nieuw Afrikaans avontuur. Hij hoopte de (toen nog legendarische) stad Timboektoe te bereiken.

* Belzoni stierf echter op 3 december in Gwato aan dysenterie. Hij werd 45. Volgens de beruchte ontdekkingsreiziger RF Burton werd hij echter beroofd en vermoord.

* De opgravingen van Belzoni in Egypte worden tot op vandaag nog steeds bekritiseerd. Velen waren terecht gekant tegen zijn overhaaste werk en plunderingen. Maar in de tijdgeest van toen woedde een felle prestigestrijd tussen de Fransen en de Engelsen om de meest aansprekende oude relikwieën aan hun publiek te kunnen tonen. ‘De eerste zijn’ , daar ging het om.

(bronnen in diverse media)

Pater Damiaan grootste Belg ooit

Op 11 oktober 2009 verklaarde paus Benedictus XVI de Belgische missionaris Pater Damiaan (1840-1889) heilig tijdens een viering in de Sint-Pietersbasiliek Rome.

* Jozef De Veuster werd in 1840 geboren in Tremelo. Bij de Congregatie van de Paters van de Congregatie van de Heilige Harten van Jezus en Maria koos hij voor de broedernaam Damiaan. Pater Damiaan, zoals de wereld hem leerde kennen.

 

* Damiaan vroeg om uitgezonden te worden naar Molokaï, een eiland van Hawaï dat melaatsen opvangt. Pater Damiaan trok zich het lot van de ongeveer zeshonderd verstoten melaatsen hard aan. Niet alleen zette hij zich in voor zielenzorg, maar nam ook hun ziekenzorg waar. Hij verbeterde ook de hygiëne op het eiland.

* De Belgische missionaris reorganiseerde de gemeenschap en stichtte een centrum van christendom. Hij bouwde een kerk en liet wegen aanleggen. Naast zijn werk als priester speelde hij ook voor dokter. Melaatsendokter.

* En wat moest gebeuren, gebeurde ook. Vanaf 1876 (hij is dan 36) leed Damiaan ook aan melaatsheid. Melaats onder de melaatsen. Nog 13 jaar lang hield hij zich staande. In 1889 overleed hij. Damiaan werd amper 49 jaar oud.

** Zeilschip Mercator (nog steeds in Oostende) brengt zijn stoffelijk overschot in 1936 over naar Antwerpen. Leuven wordt zijn thuishaven (foto). Zijn rechterhand werd op het eiland Molokai begraven.

** Damiaan werd in 2005 verkozen tot grootste Belg aller tijden. In 2009, exact 120 jaar na zijn dood, werd hij heilig verklaard. Normaal toch dat de heilige Damiaan de beschermheilige voor melaatsen en aids-patiënten is.

* Het boek ‘Missionarissen’: Geschiedenis, herinnering, de kolonisering waarin historicus Idesbald Goddeeris alle zogenaamde ‘markers’ (beelden, straatnamen, gedenkplaten,…) voor missionarissen heeft geteld, staat… Van de 323 zijn er 59 die Damiaan voorafgaan. De verering van pater Damiaan is volgens Goddeeris om die reden te eenzijdig …

* Goddeeris : “We kennen Damiaan als de man die jarenlang met gevaar voor eigen leven tussen melaatsen woonde. Dat klopt ook, hij heeft hen ondersteund en ziekenhuizen opgericht. Maar … de historische waarheid is dat hij tegelijk meedraaide in een systeem van uitsluiting dat de lokale bevolking onderdrukt hield en bijvoorbeeld niet toeliet dat er in de rest van het land ziekenhuizen kwamen. Hij stond er ook helemaal niet alleen voor op Molokai. Hij kreeg vaak bezoek, zelfs van de koningin en de premier van Hawaï, en reisde regelmatig naar hoofdstad Honolulu, waar hij als een celebrity werd ontvangen.” 

– bij de foto : dat Clem geen kwaad woord wil horen over pater Damiaan , zien we in zijn fraaie buxustuin

Het WK Wielrennen vorig jaar eind september in Leuven liep langs het graf van Damiaan. Op hun weg van Antwerpen naar Leuven kwamen ze wel langs Tremelo, het geboortedorp van Damiaan. Het WK-parcours liep evenwel niet langs het Damiaanmuseum waarvan Damiaans geboortehuis integraal deel uitmaakt.

Prachtige helikopterbeelden brachten museum en geboortehuis evenwel tot in de woonkamer van koersfans wereldwijd.

In de finale van het WK plaatste de Fransman Julian Alaphilippe zijn verschroeiende  en beslissende aanval op de Sint-Antoniusberg, waar Damiaan het klooster intrad en zovele jaren later een laatste rustplaats vond. Alaphilippe werd wereldkampioen. Damiaan zat er voor niets tussen.

Nu graf en geboortehuis van Damiaan weer bereikbaar zijn, is een bezoekje aan Damiaan in Leuven en Tremelo een aanrader. Hopelijk mag Damiaan ook jou binnenkort verwelkomen.

  • Voor meer info over het Damiaanmuseum, vraag mijn broer Herman, oud-leerling/leraar aan het Damiaaninstituut of… klik hier
  • Voor meer info over het graf van Damiaan, klik hier
1 3 4 5 6 7 18