Tenerife

Grootste vliegtuigramp uit de geschiedenis: Tenerife

Op 27 maart 1977 botsten twee passagiersvliegtuigen van de Nederlandse maatschappij KLM en het Amerikaanse Pan American World Airways (PanAm) tegen elkaar op het Spaanse eiland Tenerife.

Bij het ongeluk kwamen 583 mensen om het leven. Slechts 61 inzittenden overleefden de ramp. Nooit in de geschiedenis zijn er door een vliegtuigramp, waarbij geen sprake was van een terroristische aanslag, meer slachtoffers gevallen.

Titanic (1998) beste film

  • Titanic (Twentieth Century Fox)

Op 23 maart 1998 wint de film Titanic maar liefst elf Oscars, waaronder die voor beste film. De historische speelfilm evenaart daarmee het record van Ben-Hur uit 1959.

* De film met in de hoofdrollen Leonardo Di Caprio en Kate Winslet brengt in 1997 een recordbedrag van 1,84 miljard dollar op. Een 3D-remake van de beroemde film brengt in 2012 nog eens meer dan twee miljard dollar op.

* De Titanic, destijds het grootste passagiersschip ter wereld, zonk op 15 april 1912 (onze vader was toen bijna … 3 maanden oud)

** De RMS Titanic was het tweede van een drietal luxeschepen uit de Olympic-klasse, die een groot deel van het trans-Atlantisch verkeer moesten verwerken.

* Het schip was eigendom van de rederij White Star Line, en werd gebouwd in Belfast.

**  In de nacht van 14 op 15 april 1912 kwam de Titanic op haar eerste reis kort voor middernacht in aanvaring met een ijsberg.

  • Een deel van de stuurboordzijde (r)werd op verscheidene plaatsen doorboord. Binnen drie uur was het schip gezonken. 1 522 opvarenden kwamen om het leven. Hoewel dit naar aantal slachtoffers niet de grootste scheepsramp in de geschiedenis is, is het wel de bekendste, vooral omdat het schip als “praktisch onzinkbaar” bekend stond.

* In 1985 werd het wrak teruggevonden waardoor veel informatie over het schip en zijn fatale reis aan het licht kwam. Drie grote scheepsdelen en een hoeveelheid kleinere resten liggen op 3 800 meter diepte op de bodem van de oceaan.

* Op 21 augustus 2019 werd er een onderzoek gepubliceerd. De onderzoekers ontdekten dat grote delen van het schip verdwenen zijn door een metaaletende bacterie. Kenners denken dat er over twintig tot dertig jaar niets meer van het scheepswrak over is.  (rood voor meer drukken)

****

Verder op 23 maart:

* 1648 – Frankrijk en de pas in Munster erkende Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden tekenen het Verdrag van Concordia waarin de deling van het eiland Sint Maarten geregeld wordt.

  •  1801 – Tsaar Paul I van Rusland wordt vermoord door een groep Russische officieren.
  •  1857 – New York beleeft de wereldprimeur van de personenlift met valbeveiliging.
  •  1919 – Benito Mussolini richt de Italiaanse fascistische partij op.
  •  1948 – In Parijs wordt de Citroën 2CV (Lelijke Eend) gedoopt .

De builenpest in de 13de eeuw

Het verhaal van paus Gregorius vertoont veel gelijkenissen met het coronavirus, de schuldige van de pandemie die zich de laatste jaren van de wereld meester maakt. Lees maar…

* Paus Gregorius IX (1170-1241) was, net als veel van zijn ambtgenoten, niet helemaal zuiver op de graat. Gregorius blonk uit als fervent Jodenhater en gaf zijn zegen aan kruistochten naar Pruisen, waar talloze vrouwen en kinderen vermoord werden door kruisvaarders. Daarnaast had hij ook uitgesproken opvattingen over hoe om te gaan met … heksen.

* In zijn pauselijke bul, ‘Vox in Rama’ (“De stem in de kikker” uit 1233), besprak Gregorius de vormen die ketterij en duivelaanbidding volgens hem aannamen. Vooral zwarte katten zag hij als baarlijke duivels in vermomming.

* En aangezien de middeleeuwers niet met de duivel wilden samenwonen, werden de zwarte katten massaal uitgemoord.

* In vele ‘Europese’ landen werden zwarte katten ‘gearresteerd’ en aangepakt als betrof het vreselijke ketters. Alleen de brandstapel bood uitkomst. De vuren laaiden voortdurend en overal. Het uitmoorden was echter zeer rampzalig, want …

* In de middeleeuwen hadden katten immers wat anders te doen dan als vermomming van duivels te dienen. Katten hadden het vooral begrepen op ratten en ander ongedierte dat de huizen, de pakhuizen van de kooplui en de boerderijen leeg vraten. Door de katten af te maken was het ongedierte helemaal niet meer in toom te houden. De rattenpopulatie nam gigantisch toe en in hun vacht droegen ze … vlooien mee.

* Die vlooien verspreidden zich razendsnel onder de mensen en brachten de builenpest mee. Naar schattingen van toen stierven tussen 25 en 50 miljoen mensen in Europa. De maatschappij stond helemaal op zijn kop.

* De verschrikkelijk ramp kwam er NIET DOOR de zwarte katten, maar juist door een gebrek eraan. Ook pausen vergissen zich wel eens.

DE ‘HERALD OF FREE ENTERPRISE’

In de vooravond van vrijdag 6 maart 1987 kapseisde de veerboot  ‘Herald of free Enterprise’  kort nadat hij de haven van Zeebrugge had verlaten. Daarbij kwamen 193 van de 439 opvarenden, van wie de meesten Britten, om het leven.

* Het moest een routinetrip worden, een actie van de krant The Sun: een overzet Dover-Oostende heen en terug voor amper 1 pond. Het was ook de eerste keer dat de Herald niet naar Oostende, wel naar Zeebrugge zou varen.

* De veerboot maakte bij zijn afvaart een draaimanoeuvre van 180° en stevende dan op open zee af. De openstaande boegdeuren schepten gretig water en de boot helde naar bakboord.

* In een razend tempo kapseisde de Herald en tonnen ijskoud water vulden het schip. Honderden mensen vielen op en over elkaar. En het werd aardedonker.

* Er klonk een aanhoudend geschreeuw, gegil. De Herald was op bakboordzijde vastgelopen op een zandbank. Als dit in open zee was gebeurd, had vrijwel niemand het overleefd. In Zeebrugge werd alarm geslagen.

* Zevenentwintig minuten later hing boven het wrak een helikopter van de Belgische luchtmacht. Duikers, vissers, bergers, mensen van de zeemacht, politie, artsen, bemanningen van reddingsboten uit België en Nederland, werkers van het Rode Kruis vonden hun plek in het netwerk van helpers.

* Vanaf tien voor half negen kwamen de honderden overlevenden aan land. Ze werden in stadsbussen naar kazernes en ziekenhuizen gebracht. Om half één in de nacht werden de laatste drie overlevenden gevonden in een nauwe schacht. Vijf uur later werden alle operaties gestopt. De Herald of Free Enterprise was veranderd in een massagraf.

* Ruim een maand na de catastrofe, op 7 april, zetten de bergers van Smit-Tak de Herald recht, en op 27 april slaagde men erin de veerboot in de voorhaven van Zeebrugge te brengen. Uit het gerechtelijk vooronderzoek bleek dat de ramp het gevolg was van een combinatie van technisch en menselijk falen.

* De Herald werd geladen via de boegdeuren. Die zijn bij vergissing open blijven staan, iets wat op de brug niet bekend was. De direct verantwoordelijke assistent- bootsman was bedankt na onderhouds- en schoonmaakwerkzaamheden en deed een dutje. Hij had wel opgemerkt dat de boegdeuren open stonden, maar sloot ze niet. Hij voelde zich hiervoor niet verantwoordelijk.

* De eerste stuurman had de eindverantwoordelijkheid voor de procedure. Hij had de assistent- bootsman zien lopen en ging ervan uit dat die op weg was om de deuren te sluiten. Omdat hij niet was geïnformeerd over open boegdeuren, ging de gezagvoerder (kapitein) ervan uit dat ze na een bepaalde tijd gesloten waren.

* De meeste roro-schepen lieten bij afvaart de boegdeuren open om een snelle afvoer van dampen op de autodekken te versnellen. Dit keer met zwaar fatale gevolgen. Een menselijke fout.

* De firma Townsend Thoresen werd na deze ramp een dochteronderneming van de rederij P. & O. De directie ging onmiddellijk tot actie over. Een paar veiligheidsmaatregelen werden getroffen. De naam Townsend Thoresen werd van de overgebleven schepen verwijderd. P. & O. kwam in de plaats.

(diverse media – vrije foto’s)

Watersnoodramp 1953

In de nacht van 31 januari op 1 februari 1953 voltrok de Watersnoodramp zich. Door springtij en een noordwesterstorm stijgt het water snel en overstromen grote delen van de provincie Zeeland en West-Brabant en de Zuid-Hollandse eilanden. De ramp kost aan meer dan 1 800 mensen het leven.

* Na deze Watersnoodramp voerde Nederland , om herhaling te voorkomen, het Deltaplan uit .

* Zaterdagmiddag, 31 januari 1953 stak er een stevige wind op. Het KNMI waarschuwde op de radio voor een tijdelijke zware storm, die kon leiden tot gevaarlijk hoog water.

* Veel haalde de waarschuwing niet uit, want de meeste waterschappen waren nog niet geabonneerd op de dienst voor stormwaarschuwingen en … niet iedereen had een radio of telefoon.

* Omdat de storm langzaam uitgroeide tot een noordwesterstorm van windkracht tien (orkaankracht) raakten steeds meer schepen op de Noordzee in nood.

* Het eb bleef uit, het water stond weldra even hoog als bij vloed. En dat terwijl niet alleen de vloed nog moest komen. Het werd een springvloed, waardoor het water nog hoger zal komen te staan.

* Het gaat overigens om een zogenaamde ‘lage springvloed’ en daarbij mag men eigenlijk nog van geluk spreken. Twee weken later zou sprake zijn geweest van hoge springvloed en zou het water nog 40 centimeter hoger komen.

* Zaterdagavond worden op veel plaatsen dijkwachten ingesteld om de dijken in de gaten te houden. Langs de havens worden zogenaamde vloedplanken bevestigd, planken die half verrot blijken te zijn, maar die het hoge water tegen moeten houden.

(met dank aan ‘Historiek’)

 

Lees hier verder over de watersnoodramp van 1953. Zeker doen – met vele foto’s –

Lees ook: Watersnoodramp (1953) – Een rampzalige stormvloed

Auschwitz bevrijd

Op 27 januari 1945 wordt vernietigingskamp Auschwitz bevrijd door het Russische Rode Leger. Het in het zuidwesten van Polen gelegen kamp is dan bijna leeg.

* In de zomer van 1940 hebben de nazi’s aan de rand van het Poolse stadje Oświęcim een concentratiekamp ingericht om Poolse tegenstanders van het nazi-regime gevangen te zetten. Het kamp wordt Auschwitz genoemd omdat de oude Duitse naam van Oświęcim was.

* Naar Auschwitz worden gedurende de Tweede Wereldoorlog in totaal ruim anderhalf miljoen mensen, voor het overgrote deel Joden, gedeporteerd. Zo’n 1,1 miljoen van hen wordt direct na aankomst vergast of doodgeschoten. Daarnaast komen er ruim 200.000 mensen om door ziekten of honger.

* Eind 1944, als het Rode Leger oprukt en Auschwitz nadert, beginnen de nazi’s met het vernietigen van bewijsmateriaal. De administratie wordt vernietigd en in oktober worden de gaskamers op bevel van Heinrich Himmler, de architect van de Holocaust, buiten gebruik gesteld. Daarna begint de systematische opheffing van het kamp.

Dodenmarsen

* Als duidelijk is dat de Russen in de buurt zijn, dwingen de nazi’s zo’n zestigduizend overgebleven gevangenen om met hen richting Duitsland te lopen. Tijdens deze zogenaamde dodenmarsen komen nog eens duizenden gevangenen om het leven. Wie niet de kracht heeft om verder te lopen of probeert te vluchten, wordt ter plekke doodgeschoten.

* Op 27 januari 1945 wordt het kamp bevrijd. De Russen treffen in Auschwitz nog ongeveer 8 000 gevangenen aan. De meesten zijn doodziek. De paar overgebleven bewakers worden nog diezelfde dag door de Russen gedood.

Kampcomplex

Auschwitz was niet één kamp, maar een kampcomplex dat bestond uit drie hoofdkampen – Auschwitz I, Auschwitz-Birkenau (ook wel Auschwitz II genoemd) en Auschwitz-Monowitz (Auschwitz III). Daarnaast waren er nog negenendertig satellietwerkkampen.

De naam Auschwitz is symbolisch geworden voor de vernietigings- en concentratiekampen van de nazi’s. (met dank aan Historiek voor teksten en vrije foto’s)

grootste explosie 20e eeuw?

Op 30 juni 1908 om zeven uur in de morgen vond in de regio Tunguska, in het zuiden van Siberië, een enorme explosie plaats. De kracht zou 180 maal die van de atoombom op Hiroshima zijn geweest. Over een oppervlakte van 2.000 vierkante kilometer lagen vrijwel alle bomen tegen de grond in een concentrische cirkel.

* Het incident in het verlaten gebied Tunguska is nooit opgehelderd. In het uiterst dunbevolkte gebied vielen naar alle waarschijnlijkheid geen menselijke slachtoffers. Pas jaren later trokken expedities naar de plek en doken de eerste foto’s op van het verwoeste gebied.

* Werden onderzocht: een vulkaanuitbarsting, een meteoriet, een komeet bestaande uit ijs of ruimterots. Intussen is er wetenschappelijke consensus over een ontploffing boven de grond.

* Een inslag zou nooit plaatsgevonden hebben. Nooit werd een bewijs van het bestaan van een krater geleverd. Een laatste onderzoek in 2017 onderzocht de bodem van het Chekomeer waarvan gedacht werd dat het ontstaan zou zijn door een meteorietinslag. Het meer bleek veel ouder te zijn dan de Tunguska-explosie.

 

Voorbijscherende asteroïde

* Wetenschappers van het Kirensky Institute of Physics zijn er intussen vrij zeker van dat het in Tunguska ging om een ruimteobject dat nooit de aarde heeft geraakt, dat voorbij gescheerd is door de atmosfeer.

* De Siberische wetenschappers menen dat het om een kleine asteroïde ging die vooral uit ijzer bestond. Die zou een scheervlucht hebben gemaakt op een hoogte van 10 tot 15 kilometer met een snelheid van 60 keer hoger dan het geluid.

* Door die enorme snelheid zou de asteroïde op heel korte tijd enorm veel materie zijn kwijtgeraakt. Dit soort verdamping lokte de explosie, een hitte-effect en de luchtverplaatsing uit. Dat laatste veroorzaakte de miljoenen omgerukte bomen, soms tot in de helft van de stam.

* De onderzoekers zien in de uitleg alle waarneembare fenomenen bevestigd: niet alleen de omgevallen bomen, maar ook het ontbreken van een krater en brokstukken, en de getuigenissen over een lichtflits, een knal en een dagenlange stofwolk.

** Of het de laatste theorie over Tunguska zal zijn, valt echter te betwijfelen.  (naar Jos Vandervelden in vrtNWS)

1 2 3