Categorie: MERKWAARDIG

JUNI  EN DE OERKNAL

Vannacht begon juni , de rozen- of weidemaand. Juni is genoemd naar de Romeinse godin Juno , de vrouw van Jupiter. Zij is de godin van het zuivere licht , vooral het licht van de maan. Zij waakt over de vrouw als echtgenote en als moeder. Kalmte en waardigheid kenmerken haar karakter en haar huwelijksleven.

* De dagen lengen nog tot 21 juni, tevens de start van de meteo-zomer. 21 juni is tevens de langste dag van het jaar.

 

OERKNAL  of  BIG BANG

* Oerknal of big bang is de populaire benaming van de kosmologische theorie die op basis van de algemene relativiteitstheorie van Einstein aannemelijk maakt dat 13,8 miljard jaar geleden het heelal ontstond uit een enorm heet punt (ca. 1028 K), met een bijna oneindig grote dichtheid, ofwel een singulariteit. Verre van simpel, lijkt me.

* Grondlegger van de oerknaltheorie is de Leuvense hoogleraar en priester dr. Georges Lemaître.

* De oerknaltheorie is een theorie , nog geen echt bewezen werkelijkheid, over het ontstaan van het heelal. Voor de toekomst van het heelal zijn er een aantal mogelijkheden:

  • Het heelal zal eeuwig uitdijen en deze uitdijing zal zich in een versneld tempo voortzetten (big rip). Of …
  • De uitdijing van het heelal zal afgeremd worden door de zwaartekracht, en daardoor na verloop van tijd instorten, exact zoals bij de oerknal maar dan achteruit (big crunch). Of …
  • Het heelal zal eeuwig uitdijen en de warmte-energie in het heelal zal steeds verder verspreid raken, waardoor het steeds kouder en kouder wordt (big chill). Of …
  • Het heelal zal uitdijen, maar er zijn meerdere ruimten die dat ook doen en zo elkaar op den duur kruisen.
  • Dit hangt nauw samen met het idee van een multiversum. Er ontstaan nieuwe centra, waar materie zich opnieuw samenvoegt, en waar zodoende ook nieuwe oerknallen kunnen ontstaan.
  • Zo ontstaat er een soort “superheelal”.

** Wat betekenen wij in dat heelal, op deze planeet? Wellicht niet zo erg veel. Veel minder dan we durven te denken. Omwille van de inslag van een reuzengrote meteoor zowat 66 miljoen jaren geleden, die een einde maakte aan de grote sauriërs, konden wij beetje bij beetje ontstaan uit een minuscuul diertje.

** De eerste mensen kwamen er pas 200 000 jaar geleden in hun oervorm. Bekeken in het licht van de kosmos enkele seconden voor 12 dus. Of de mensheid nog veel toekomst heeft, zal ze voor een deel zelf moeten bepalen.

** Geen prettig vooruitzicht in de huidige stand van zaken met oorlogen alom en pandemieën allerlei op de loer. De mens als dé grote agressor en als oorzaak van … zijn eigen ondergang … Het kan.

‘Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band’

Op 1 juni 1967 wordt het Beatles-album Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band uitgebracht. Het is zowat hèt beroemdste albums van de Fab Four.

Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band* 29 augustus 1966 hebben de Beatles in San Francisco hun voorlopig laatste concert gegeven.

* De vier muzikanten duiken meteen de studio in en dat resulteert in de elpee Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band.

* Het album wordt door veel kenners gezien als hét artistieke hoogtepunt van de band. De muzikanten geven op het album zelf aan hallucinogene drugs als inspiratiebron te hebben gebruikt.

* Na Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band verschijnen onder meer nog de albums Magical mystery tour (1967) en het in de beroemde witte hoes gestoken The Beatles (1968)

Op CD: Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band

Jeanne d’Arc populairste Franse heilige

Jeanne d’Arc is een nationale heldin van Franrijk. Ze is onlosmakelijk verbonden met de Franse geschiedenis.

* Haar leven vertelt het opvallende verhaal van een Frans boerenmeisje dat op opmerkelijke wijze een belangrijke rol speelt in de middeleeuwse strijd tussen Frankrijk en Engeland.

* Jeanne d’Arc werd rond 1412 geboren midden in de 100-jarige Oorlog tussen Engeland en Frankrijk. De Engelsen bezetten met behulp van hun bondgenoten de Bourgondiërs een groot deel van Noord-Frankrijk.

* Volgens de overlevering hoorde Jeanne d’Arc vanaf haar tiende stemmen. Zo krijgt Jeanne te horen dat het land bevrijd moet worden van de Engelsen.

* Jeanne trekt in 1429 naar Chinon waar Karel VII zich op dat moment bevindt en krijgt de nog niet gekroonde koning zover dat hij troepen stuurt naar de stad Orléans die belegerd wordt door de Engelsen.

* Een in mannenkledij gehulde Jeanne d’Arc verslaat het Engelse leger. Al snel gaan er verhalen rond over ‘het meisje van zeventien dat de Engelsen bij Orléans versloeg’.

* Voor d’Arc zit het werk er dan echter nog niet op. Ze overtuigt Karel VII ervan naar Reims te gaan om zich daar tot koning te laten kronen. Reims wordt op dat moment bezet door de Engelsen.

* Reims wordt echter zonder veel moeite heroverd en op 17 juli 1429 wordt Karel VII officieel tot koning gekroond. Jeanne zet hem persoonlijk de kroon op.

* In 1430 wordt Jeanne d’Arc in Compiègne gevangen genomen door de Bourgondiërs. Deze verkopen haar vervolgens aan de Engelsen die erop gebrand zijn haar te veroordelen voor ketterij.

* In februari 1431 verschijnt Jeanne d’Arc in Rouen voor de inquisitie (kerkelijke rechtbank). Ze wordt onder meer beschuldigd van het weglopen van huis, niet erkennen van kerkelijke autoriteit en het dragen van mannenkleren.

* Jeanne d’Arc geeft aanvankelijk niets toe van de zaken die haar ten laste worden gelegd, maar bekent uiteindelijk toch nadat er gedreigd is met marteling.

* Ze tekent dan een verklaring waarin ze aangeeft dat ze nooit woorden van god en heiligen heeft gekregen. De Française wordt hierop veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf.

* Enige tijd hierna wordt het proces heropend omdat Jeanne d’Arc in de gevangenis opnieuw mannenkleding zou zijn gaan dragen. Jeanne d’Arc wordt ketter verklaard.

* Op 30 mei 1431belandt de Franse boerendochter op de brandstapel in Rouen. Nadat ze is overleden wordt het vuur gedoofd en laten de Engelsen de omstaanders het deels verkoolde lichaam van de ‘ketter’ zien. Dit om te bewijzen dat Jeanne d’Arc wel echt een vrouw was.

* Jeannes moeder zorgt er in 1450 voor dat het proces tegen haar dochter herzien wordt. Enkele jaren later (1456) wordt de veroordeling tot ketter door  paus Calixtus III nietig verklaard.

* Jeanne werd in … 1909 helemaal in ere hersteld. Paus Pius X verklaart de Française op 16 mei 1909 zalig. Elf jaar later, op 16 mei 1920, doet paus Benedictus XV daar nog een schep bovenop. Jeanne d’Arc wordt heilig verklaard.

* De feestdag van Jeanne d’Arc wordt jaarlijks gevierd op 30 mei (vandaag dus) in de vele honderden Franse scholen die haar naam dragen.

Anna Boleyn kopje kleiner

In een vorig verhaal hadden we het reeds over king Henri VIII en zijn haast eindeloze reeks vrouwen. Daar borduren we vandaag nog een kantje aan want die Hendrik VIII was niet de eerste de beste. Omwille van Anna Boleyn werd hij ook (gewild-ongewild) stichter van de Anglikaanse Kerk, nog steeds de officiële Kerk in GB.

Windsor 19 mei 1536 – Anna Boleyn knielde. Met een dof geluid raakte haar hoofd even later de grond. Door het kanonschot wist koning Hendrik VIII dat Anna Boleyn, zijn tweede vrouw, overleden was.

* Anna Boleyn was de dochter van Thomas Boleyn, graaf van Wiltshire, en Elizabeth Howard. Haar jeugd bracht zij door in Oostenrijk, Nederland en Frankrijk.

* Daarna werd zij hofdame van Mary Tudor, de zus van koning Hendrik VIII. Rond 1522 werd zij hofdame van de eerste vrouw van Hendrik VIII, Catharina van Aragon.

* Catharina was de tante van onze Karel V, de keizer-koning van het Heilig Roomse Rijk, en dus politiek belangrijk voor de paus.

* Catharina was in ongenade gevallen omdat zij de koning alleen een meisje had geschonken. Een mannelijke troonopvolger was essentieel voor het voortbestaan van de monarchie.

* Hendrik VIII wilde dus een echtscheiding, maar die moest worden aangevraagd bij … de paus in Rome. Het hoofd van de katholieke kerk weigerde echter het huwelijk te laten ontbinden.

* Hendrik VIII was echter vastbesloten. Een breuk met Rome was het gevolg, het einde van het huwelijk met Catharina een feit.

* Hendrik trouwde in het geheim met Anna Boleyn. Op 1 juni 1533 werd zij tot koningin gekroond. Een paar maanden later werd de latere koningin Elisabeth I geboren.

* Beide vrouwen kregen dus een eerste kind, maar daarna volgden, zowel bij Catharina als bij Anna, enkele miskramen.

Beschuldigd en gearresteerd

* Na de miskramen van Boleyn, begon Hendrik VIII zijn interesse in haar te verliezen. Hij raakte geïnteresseerd in Jane Seymour, die uiteindelijk zijn derde vrouw zou worden. Voorlopig was Hendrik VIII echter nog met Boleyn getrouwd.

* Op 2 mei 1536 werd Anna Boleyn gearresteerd en naar the Tower of London gebracht. Ze werd beschuldigd van een poging de koning te willen vermoorden, het plegen van overspel en het hebben van een incestueuze relatie met haar broer.

* Om te ‘bewijzen’ dat Boleyn overspel had gepleegd, werd de ene na de andere vermeende minnaar gearresteerd. In totaal werden zeven mannen opgepakt. Allen ontkenden dat ze een relatie met Boleyn hadden, behalve Mark Smeaton, een Vlaamse muzikant aan het Engelse hof.

* Smeaton was ook de enige verdachte die gemarteld werd en heeft waarschijnlijk onder die martelingen bekend. De andere verdachten waren van adel, en mochten volgens de Engelse wet niet gemarteld worden.

* Bewijs voor de beschuldigingen van incest of de poging om Hendrik VIII te vermoorden werd nooit gevonden. Dat was ook niet echt nodig.

* De beschuldigingen van overspel waren al voldoende om Boleyn ter dood te veroordelen. De beschuldiging van incest diende vermoedelijk om haar reputatie definitief  kapot te maken.

* Hendrik VIII had, zo bleek, de dood van Boleyn op koele wijze voorbereid. De koning wist precies hoe en waar de onthoofding moest plaatsvinden en was zeer betrokken bij de logistieke zaken rondom de terechtstelling.

* Toen Boleyn voor het gerecht werd gebracht waren al vier verdachte minnaars van Boleyn veroordeeld. Hierdoor werd Boleyn automatisch ook schuldig bevonden. Op 19 mei 1536 werd ze onthoofd.

* De onthoofding van Boleyn kwam zowel Hendrik VIII en Cromwell erg goed uit. Cromwell was een belangrijke politieke tegenstander kwijt en Hendrik was zijn interesse in Boleyn al lang verloren en hoopte dat … een nieuwe vrouw hem een zoon kon schenken.

* Hendrik liet er geen gras over groeien en trouwde binnen 24 uur na de onthoofding van Boleyn met Jane Seymour.

* Seymour zou een jaar later (1537) al overlijden, Jane was de derde van de in totaal zes vrouwen van Hendrik VIII.

* Recent onderzoek toont aan dat de miskramen bij Hendriks vrouwen het gevolg konden zijn van Hendriks bijzondere bloedgroep … Kell. (eigen bewerking van een Historiek-verhaal)

OP STAP MET DE MIL

Wereldberoemd in Laakdal en omstreken …Milleke Bos ging vandaag woensdag op stap met een aantal moedige bewoners van ‘De Winde’. Fluitje van een cent voor hem. Vrijdagnamiddag doet hij zijn wekelijkse bosloop in Gerhagen over 12 km. Alsof het niks is op je 90-ste… Kijk voor meer op mijn Facebook.

 

FENOMEEN van bijna 90

MILLEKE BOS – Eind januari werd hij gevierd voor zijn bijna 90 als scheidsrechter bij ‘De Ware Vrienden’.
  90 wordt hij pas echt in november, maar niemand die eraan twijfelt dat hij die kaap met zwier rondt.
  Dinsdagnamiddag reed hij me in Schoot voorbij. “Hoi Ludo’, riep hij me toe toen ik aan de kant van de weg aan mijne ‘kedak’ stond te prutsen.
  Geen idee wie deze flukse coureur was. Gelukkig keerde hij zich om en herkende ik …Milleke Bos.
  Voetballen, fietsen, duurlopen, hij draait er zijn hand niet voor om. 
  “Ik heb er nu 70km opzitten”, gaf hij spontaan mee. “Graag had ik er nog wat bij gedaan, ik voelde me in vorm, maar mijn schoonbroer vond het welletjes.” Zal wel.
  “Morgen woensdag ga ik ‘de bejaarden’ van ‘t Kasteel begeleiden bij hun eerste rolstoelwandeling sinds jaren. Kom maar eens kijken.”
.
.
  Na nog een halte bij Kamiel Laeveren en zijn speelse hond Stafke trok ik in het spoor van de jonge renner de Laak over, naar zijn huis naast café Thaï. Zijn nog eveneens opmerkelijk jonge vrouw José (87) ging nog vlug een kam ‘door haar haar trekken’ voor de obligate foto…Geweldig stel!  (ook op Facebook)
.

De franse zonnekoning

Lodewijk XIV van Frankrijk , beter bekend als Lodewijk de Grote (Frans: Louis le Grand) en de Zonnekoning (Frans: le Roi-Soleil), was een telg uit het koninklijke huis Bourbon. Hij was van 1643 tot aan zijn dood koning van Frankrijk en Navarra.

* Op 14 mei 1643 overleed Lodewijk XIII. Vier dagen later vertrok zoon Lodewijk samen met zijn moeder naar Parijs. Hier werd hij als de nieuwe koning voorgesteld aan het Parlement van Parijs. Het parlement stemde uit rancune tegen het testament van de overleden koning.

* Het parlement verwierp het testament van Lodewijk XIII waar hij het had over het instellen van een regentschapsraad en droeg de absolute en volledige heerschappij over aan de koningin-regentes.

* Na haar aanstelling als regentes koos Anna van Oostenrijk resoluut Mazarin als haar eerste minister. Samen bepaalden zij de Franse politiek tijdens de eerste jaren van Lodewijks minderjarigheid als koning.

* Mazarin liet voortaan de jonge koning de ministerraad bijwonen om ervaring op te doen. Hij leerde de jonge koning persoonlijk de geheimen van de diplomatie kennen en het belang van bondgenootschappen. Ook de kunstopvatting van de kardinaal heeft de jonge koning onmiskenbaar beïnvloed.

* In 1652 liet Anna van Oostenrijk haar 14-jarige zoon Lodewijk tijdens de afwezigheid van Mazarin meerderjarig verklaren.

* Na de festiviteiten riep Lodewijk XIV, in opdracht van Mazarin, het Parlement van Parijs bijeen om een aantal decreten af te kondigen.

* Enkele daarvan draaiden eerder genomen besluiten van het parlement terug. Het werd de leden expliciet verboden om zich nog langer met zaken van de koning te bemoeien.

* Op 7 juni 1654 vond de kroning van Lodewijk XIV plaats in de kathedraal van Reims. Daarbij werd hij, zoals zijn voorgangers, gezalfd met chrisma, waarna hij geacht werd net als zij door handoplegging huidziekten te kunnen genezen.

* De jonge koning bracht enkele maanden aan het front van de Frans-Spaanse Oorlog door. Deze oorlog woedde al sinds 1635 als deel van de Dertigjarige Oorlog.

* Lodewijk XIV was aanwezig bij de slag bij Atrecht en in juni 1655 voerde hij voor het eerst zijn eigen troepen aan in Henegouwen.

* Na vijfentwintig (25) jaar oorlog voeren sloten Frankrijk en Spanje in 1659 de Vrede van de Pyreneeën.

*** Echt veel meer weten over de Zonnekoning ? Ga in Wikipedia naar de hoofding Lodewijk XIV van Frankrijk en ga, net als Louis Quatorze, vooral … je gangetje.  Succes ermee !

Vrijdag de dertiende

 Vandaag is het ‘Vrijdag de 13de’ Een dag die door veel mensen als een ongeluksdag beschouwd wordt, wegens de combinatie van vrijdag en dertien. Dat lezen we vandaag bij allesweter Wikipedia.

De oudste gebeurtenis die naar onheil op vrijdag de dertiende verwijst, is  te vinden in de Joodse Bijbel en verwijst naar de tiende plaag van Egypte.

Het allereerste Pascha (paasfeest) was gepland op een sabbat, zaterdag de 14e Nisan. Die sabbat begon en begint nog steeds op vrijdagmiddag 18.00 uur, dus omvat de nacht van vrijdag de 13e van onze kalender. In die nacht stierven alle eerstgeborenen, zowel van mens als dier. Het boek Exodus in de Bijbel geeft hiervan verslag.

Nog een van de verklaringen voor vrijdag de dertiende als ongeluksdag is dat vrijdag de dag is waarop Jezus werd gekruisigd. Als die dag dan ook nog samenvalt met het ongeluksgetal 13, moet deze dag volgens het volksgeloof extra ongeluk veroorzaken.

De vrijdagen kunnen ook een kwade naam gekregen hebben omdat op die dag door de Romeinen doodvonnissen werden voltrokken. Ook in Engeland werd de doodstraf op een vrijdag voltrokken.

Dat ‘dertien’ een negatieve klank had in de christelijke wereld is wellicht terug te brengen tot het laatste avondmaal van Christus, waar dertien personen aanzaten.

Een andere mogelijke verklaring is dat op vrijdag de dertiende oktober 1307 in Frankrijk alle Tempeliers op bevel van Philips de Schone werden gearresteerd, op grond van valse beschuldigingen.

Dit was alleszins de oorzaak voor de uiteindelijke vernietiging van de Orde van de Arme Ridders van Christus en de Tempel van Salomo, beter bekend als de Tempeliers. Sindsdien is men vrijdag de dertiende blijven bekijken als ongeluksdag.

 Er wordt ook wel beweerd dat vrijdag 13 is afgeleid van een Noorse sage over de kwaadaardige god Loki die als niet-uitgenodigde, dertiende gast, op het feest komt en de aarde in rouw dompelt.

Marianne Williamson geeft de verklaring in het boek In vrouwelijkheid dat vrijdag de dertiende zou afstammen van de dag dat de heksen bij elkaar zouden komen.

Voor het eerst in de 17de eeuw werd schriftelijk gezegd dat een vrijdag een ongeluksdag zou zijn. De koppeling met een speciale datum is van veel later.

De aandacht voor de specifieke datum kwam echter overgewaaid uit de VS. De Amerikaanse journalist Nathaniel Lachenmeyer schreef in 2004 ‘Het boek 13′ over de geschiedenis van het ongeluksgetal.

Volgens hem gaat de geschiedenis van het ongeluksgetal terug tot 1881. Een Amerikaanse officier besloot toen om elke dertiende van de maand een diner van dertien gangen te geven voor dertien personen in de “Thirteen Club”.

Dit ging in tegen het volksgeloof  dat 13 personen aan een tafel ongeluk brengt. De eerste bijeenkomst was op een vrijdag. Er gebeurd niets speciaals.

Volgens Lachenmeyer vindt het begrip ‘vrijdag de dertiende’ als ongeluksdag pas brede bekendheid na 1907. In dat jaar verscheen het boek Friday, the Thirteenth van schrijver Thomas Lawson.

Gevolgen

Dit bijgeloof van miljoenen mensen heeft invloed op de economie. In de Verenigde Staten verzuimen opvallend veel mensen op alle vrijdagen de 13de hun werk en worden zakelijke transacties uitgesteld.

Onder de vele verhalen over dit bijgeloof wordt ook gezegd dat de meeste vliegtuigen geen 13e rij zouden hebben, dat gebouwen geen 13e verdieping zouden hebben, althans niet bij nummering in de liften, en dat er in ziekenhuizen geen operatiekamers met het nummer 13 te vinden zijn.

In de psychologie wordt ook gesproken over triskaidekaphobia en paraskevidekatriafobie: de angst voor vrijdag de dertiende. Bij de zwaarste gevallen van deze irrationele angst vindt men mensen die op die dag hun huis niet durven uit te komen…

DE capitulatie van Duitsland

GRILLIGE V-DAG

Radiobericht van 7 mei over de capitulatie

* Om 02:41 uur in de ochtend van 7 mei 1945 tekende generaal Alfred Jodl in Reims de documenten voor onvoorwaardelijke overgave van alle Duitse strijdkrachten aan de geallieerden.

*** Het bevatte de frase: “Alle strijdkrachten onder Duits gezag staken hun actieve operaties om 23:01 uur centraal Europese tijd op 8 mei 1945.”

* De volgende dag, kort voor middernacht, tekenden Duitse vertegenwoordigers onder aanvoering van generaal Wilhelm Keitel in Berlijn een gelijksoortig document, expliciet capitulerend aan de Sovjet strijdkrachten in aanwezigheid van generaal Georgi Zjoekov.

 

FEEST

** Het nieuws van de overgave bereikte de media in het Westen pas op 8 mei 1945 . Meteen ontsprongen spontane feesten in geheel Europa.

*** Ook de Amerikanen werden wakker met het nieuws van de vorige dag en verklaarden 8 mei tot V-E-dag (Victory in Europe Day)

*** Omdat de Sovjet-Unie ten oosten van Duitsland lag, duurde het tot 9 mei 1945 lokale tijd in Moskou totdat de Duitse militaire overgave officieel een feit was, waardoor Rusland en veel andere Europese landen ten oosten van Duitsland hun dag van overwinning vieren op 9 mei.

GESCHIEDENIS VAN EEN PANDEMIE

De Spaanse Griep (1918-1920)

Goed honderd jaar geleden werd de wereld getroffen door een pandemie die aan een geschatte 50 tot 100 miljoen mensen het leven kostte: de Spaanse Griep. Een veelvoud van het aantal slachtoffers van WO I.

* Toch is de Spaanse Griep (1918-1920) in veel historische werken over de twintigste eeuw niet meer dan een voetnoot. Ten onrechte, zo stelt wetenschapsjournaliste Laura Spinney  (De Spaanse Griep –De Arbeiderspers, 2018).

* De ziekte velde aanvankelijk vooral Amerikaanse militairen. Via hen kwam de ziekte vermoedelijk ook bij andere legertroepen terecht. Van alle militairen die stierven  gedurende de Eerste Wereldoorlog, overleed 70 % niet door krijgsgeweld, wel aan de Spaanse Griep.

* Toen de Eerste Wereldoorlog voorbij was en de militairen weer huiswaarts keerden, sloeg het virus in enorm tempo om zich heen.

Een ziekte van ongekende proporties

* De Spaanse Griep was een ziekte van ongekende proporties. De eerste patiënt werd geregistreerd op 4 maart 1918 in de VS , het laatste slachtoffer viel ergens in maart 1920.

 

 

*** De pandemie werd Spaanse Griep genoemd, omdat Spaanse journalisten de  eersten waren die er tijdens de Eerste Wereldoorlog over berichtten.

* Wereldwijd kreeg maar liefst een op de drie mensen – een half miljard – deze griep. Een geschatte 50 à 100 miljoen overleed eraan. In totaal 2.5% tot 5% van de wereldbevolking.

**  Hiermee werd de Spaanse Griep de grootste killer sinds de Zwarte Dood, die in de Middeleeuwen miljoenen levens eiste. Toch is de Spaanse Griep als ‘enkelvoudige gebeurtenis’ opvallend afwezig in historische overzichtswerken.

Historiografie over de Spaanse Griep

* In de eerste decennia na de uitbraak van de Spaanse Griep werd het virus vooral onderzocht door epidemiologen, virologen en medisch historici.

* Het duurde tot de jaren 1990 voordat het onderzoek naar de Spaanse Griep echt een hoge vlucht nam en meerdere disciplines zich in deze pandemie gingen verdiepen. Onder wie economen, politicologen en mainstream historici. Zij publiceerden hun bevindingen echter vooral in specialistische tijdschriften.

* De Britse wetenschapsjournaliste Laura Spinney heeft in de eerste plaats   alle bestaande kennis verzameld en geanalyseerd in haar werkboek.

* Laura plaatst de pandemie in een brede context: wereldwijd dus, en niet – zoals gebruikelijk – op alleen Europa en de Verenigde Staten.

Begin en verloop van de Spaanse Griep

* Vrij algemeen wordt aangenomen dat de Spaanse Griep begon op 4 maart 1918 in Camp Funston in Kansas, op een Amerikaanse legerbasis. De kok Albert Gitchell was de eerste die aan de griep overleed.

 

 

* Toen de geallieerde Amerikanen naar Europa vertrokken om te vechten in de wereldoorlog, werden ze ingeënt met 14 tot 26 vaccinaties. Mogelijk heeft die combinatie onbedoeld een chemisch bijeffect gehad, wat leidde tot het virus. Ook zou hun lichaam door al die ingeënte antistoffen dusdanig overbelast zijn geweest, dat er een verandering plaatsvond bij de aanmaak van antistoffen.

* Een tweede gangbare theorie vertelt dat de pandemie zijn oorsprong had in China in de jaren 1917-1918.

* Volgens diezelfde onderzoekers was de Spaanse griep een gemuteerd varkensvirus.

* Een derde theorie wijst de plaats Étaples in Frankrijk aan als startpunt van de griep tijdens de Eerste Wereldoorlog.

* Ten slotte zijn er onderzoekers die wijzen op de Spaanse Griep als een variant van gemuteerde vogelgriep.

* Spinney maakt geen keuze uit de drie theorieën over de herkomst van de Spaanse Griep, maar één ding is wel zeker: “De Spaanse Griep is niet in Spanje begonnen.”

Enkele gevolgen van de Spaanse Griep

* De Spaanse Griep had wereldwijd ingrijpende gevolgen. In Bristol Bay – Alaska stierf 40 procent van de bevolking aan de griep. In sommige regio’s zelf 90 tot 100 procent.. In elk geval verdwenen er door de Spaanse Griep ongeveer … twintig talen.

* Ook in economisch opzicht had de Spaanse Griep meetbare gevolgen. Zo wordt India behoorlijk getroffen door de pandemie. De agrarische productie van India was na de Spaanse Griep vergeleken met de periode vóór 1918 met 3 procent gekrompen.

* Ook in Europa daalden de geboortecijfers in de jaren 1918-1919 aanzienlijk. Spinney meldt overigens niet dat hier uiteraard ook een verband lag met de vele jongemannen die in de jaren 1914-1918 omkwamen op de Europese slagvelden.

* De Noorse epidemioloog Svenn-Erik Mamelund concludeerde dat de Spaanse Griep in Noorwegen tot een verzevenvoudiging van het aantal depressies leidde. Net als bij andere grote griepuitbraken in Noorwegen in de periode 1872-1929. Ook de vele gevallen van ‘slaapziekte’ (encephalitis lethargica, ofwel: EL) na 1918 hielden mogelijk verband met de Spaanse Griep.

* Ten slotte stimuleerde de grieppandemie de wetenschap in het interbellum, maar ook de opkomst van nieuwe alternatieve vormen van religie (zoals het spiritisme) èn versterkte zij het cultuurpessimisme dat in de jaren 1920 verwoord werd door bepaalde denkers.  (gelezen bij Wikipedia … die alles weet)

1 … 5 6 7 8 9