Categorie: Mens grijpt in

 In 1977 kregen we onze gemeentenaam van de drie Laken die ons dal (?) rijk is. De laatste tientallen jaren is de Grote Laak, de grootste van de drie, echter een doorn in het oog, want dichtgeslibd en vervuild. Maar… volgend jaar start de sanering op Limburgs grondgebied. En daarna zijn wij aan de beurt.

Verontreinigde Grote Laak wordt gesaneerd

De Grote Laak heeft een totale lengte van 29,7 km en loopt door de gemeenten Ham, Tessenderlo en Laakdal om daar uit te monden in de Grote Nete. Ze vormt ook voor een deel de provinciegrens met Limburg.
Uit bodemonderzoeken is gebleken dat er een verontreiniging aanwezig is over een lengte van 19 km, tussen de Bergstraat in Ham en de monding van de Grote Laak in de Grote Nete.

Door de vroegere industriële lozingen met zouten en zware metalen is het slib van de waterloop (waterbodem) verontreinigd. Door overstromingen en slibruimingen heeft de verontreiniging zich in de omgeving van de waterloop verspreid. Niet alleen het slib, maar ook de oevers en het overstromingsgebied zijn verontreinigd.

Gezien de lengte van de waterloop en de omvang van het saneringsproject zal de sanering gefaseerd worden uitgevoerd. Verschillende deeltrajecten worden achtereenvolgens aangepakt. Voor elk deeltraject wordt een apart bodemsaneringsproject opgesteld.

° Voor het eerste, meest stroomopwaartse deelgebied van de Bergstraat in Ham tot de monding van de Dode Beek in de Grote Laak (5 km), werd bij de OVAM een bodemsaneringsproject ingediend. Hierin worden de geplande saneringswerken uitgebreid besproken. Deze werken starten in 2021.

° Later volgt het tweede deeltraject van de monding van de Dode Beek tot de Nieuwe Baan (4,4 km).

° Het derde deel loopt van de Nieuwe Baan tot de Eindhoutseweg (eveneens 4,4 km) en tot slot het gedeelte tussen de Eindhoutseweg en de monding in de Grote Nete (ook 4,4 km).

Bodemsaneringswerken? 

OVAM kent het antwoord. De verontreinigde waterbodem (slib en onderliggende bodem) wordt geruimd en naar tijdelijke ontwateringszones gebracht, tot het “steekvast” is.
Van zodra het materiaal voldoende ontwaterd is, wordt het afgevoerd en gestort op de saneringsberging “Kepkensberg” van Tessenderlo Group nv.

In dit eerste traject van de Grote Laak zal ook een permanente slibvang geïnstalleerd worden. Dit is een plaatselijke verbreding van de beek, waar resterende verontreinigde slibdeeltjes bezinken. Het maakt een beter beheer van de waterloop mogelijk voor de toekomst. Na sanering wordt de waterloop hersteld met, waar mogelijk, een meer natuurlijk talud.

Na sanering worden de ontgraven zones opnieuw aangevuld met schone grond.

De zoutverontreiniging in het grondwater zal gedurende 10 jaar worden opgevolgd met monitoringspeilbuizen langsheen de Grote Laak.

Aanvullend zal het ecologisch herstel op lange termijn worden opgevolgd door middel van een waterkwaliteitsmonitoring van de Grote Laak, de periodieke ruiming van het slib uit de slibvang, en een ecologische monitoring van fauna en flora.

Door deze sanering van waterbodem en oevers zorgt men voor nieuwe kansen voor de natuur, maar ook voor een veilige omgeving voor landbouw en recreatie.

(Stein Voet in corona-herstelverlof zorgde voor tekst en foto’s)