510 jaar Sixtijnse Kapel

Even terug naar wat vergeten werd…

31 oktober 2012 hield paus  Benedictus XVI een speciaal avondgebed in de Sixtijnse Kapel, die toen precies 500 jaar geleden werd ingewijd.

 .

  • Op die 31 oktober 1512 werd de Sixtijnse Kapel officieel ingewijd door paus Julius II. Hij vierde dat met de zogenaamde vespers, het avondgebed. 510 jaar later werd een zelfde viering gehouden.
  • De Sixtijnse Kapel werd – waarschijnlijk naar een ontwerp van Baccio Pontelli – gebouwd in opdracht van paus Sixtus IV.
  • De bouw stond onder toezicht van Giovannino de’ Dolci. De langwerpige ruimte is veertig meter lang en twintig meter hoog. In de kapel vinden de belangrijkste katholieke diensten plaats, steeds in aanwezigheid van de paus. Ook het Conclaaf, waarbij een nieuwe paus wordt gekozen, wordt  in de kapel gehouden.
  •  De Sixtijnse Kapel werd van binnen onder meer versierd door Michelangelo. De penseelkunstenaar maakte in opdracht van paus Julius II tussen 1580 en 1612 een groot aantal muurschilderingen in het gewelf.
  • Het bekendste onderdeel daarvan bevindt zich in het centrum. Het fresco De Schepping laat zien hoe God de eerste mens, Adam, het leven geeft.

 *  De kapel lokt jaarlijks veel bezoekers. Op drukke dagen wordt de Sixtijnse Kapel wel door zo´n twintigduizend personen bezocht. Drummen geblazen …

  • Interieur van de Sixtijnse Kapel – Foto (vrij/gratis) : CC/Sailko – met dank aan Historiek –

‘Grote Ferraris Atlas’ voor de keizer

Op 10 december 1777 overhandigde Joseph-Jean-François graaf de Ferraris zijn ‘Grote Atlas’, de eerste atlas van België, aan keizer Jozef II.

* Onder leiding van Joseph-Jean-François graaf de Ferraris (1726-1814) werd in de achttiende eeuw voor het eerst een atlas van België gemaakt.

* Vanaf 1771 werd het grondgebied van het huidige België in kaart gebracht op een gedetailleerde schaal van 1:11.520.

* Op 10 december 1777 overhandigde Ferraris 275 met de hand getekende en ingekleurde topografische kaarten aan keizer Jozef II.

* De kaarten waren vergezeld van twaalf volumes historisch, geografisch, economisch en militair commentaar.

* De handgetekende kaart was bestemd voor de keizer en zijn kabinet. Ze kreeg dan ook de naam Kabinetskaart der Oostenrijkse Nederlanden en het Prinsbisdom Luik.

* Een eenvoudiger versie, op schaal 1:86.400, werd in druk aan het grote publiek aangeboden. Die kreeg de naam Carte marchande.

.

* De kaart met de vroegere deeldorpen van Laakdal

Ga even op zoek naar Mackel, Trikelhoeck, Moulin de Verle en de Laek.  (merci Clem)

.

Verder op 10 december:

  • 1799 – Als eerste land ter wereld voert Frankrijk het metrisch stelsel in.
  • 1901 – Eerste Nobelprijs toegekend.
  • 1941 – Japanse troepen landen in de Filipijnen, bezetten Guam en brengen de Britse schepen HMS Prince of Wales en HMS Repulse tot zinken.
  • 1948 – De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties neemt de Universele verklaring van de rechten van de mens aan.
  • (dit en veel meer gelezen in ‘Historiek’)

“Volwassen worden aan de katholieke universiteit. “

Aan die universiteit ben ik in het begin van de zestiger jaren van schuchtere Kempenaar een volwassen mens geworden , zoals zovelen van mijn jaargenoten . Wij studeerden wat in die periode Germaanse Filologie heette, een fundamentele studie van het Nederlands , Engels en Duits. Maar niet alleen wij evolueerden , ook de universiteit deed dat met ons.

* Het was de tijd van Leuven Vlaams , want de KUL was nog een tweetalige universiteit . Het was de tijd van het Mandement van de Belgische Bisschoppen die in de kerken een brief lieten voorlezen waarin geen sprake kon zijn van een overheveling van de Franstalige universiteit naar waar ook .

* Kort daarna viel de regering over Leuven en waren wij daar allemaal blij om . Het gezag van de bisschoppen deemsterde weg , stilaan … voorgoed weg . Vele jong volwassenen zagen in dat de bisschoppen ook maar mensen waren . Kerken werden beklad…. en na korte tijd was de hele Franstalige afdeling van de Leuvense universiteit verhuisd naar Waals Brabant. Zij kregen een splinternieuwe universiteit in Nieuw Leuven , Louvain La Neuve.

* Maar op het ogenblik van mijn verder verhaal zaten wij nog allemaal samen en studeerden wij in juli 1966 samen af : 75 Vlamingen,  25 Walen of Franstaligen en een vijftal Oostkantonners.

* Ondanks al onze kreten in betogingen “oealen buiten” leefden wij in de beste verstandhouding met de Walen en gingen wij samen op studiereis. Pas later hebben wij vaak moeten horen hoe zeer de Franstaligen zich door die kreet gekwetst voelden.

* In de laatste jaren aan de universiteit, nu de ‘masterjaren’, was ik bij toeval praeses geworden van de Leuvense germanisten. Daardoor werd van mij ook verwacht dat ik bij plechtige gelegenheden steeds iets voor de microfoon zou zeggen dat prettig moest klinken.

* Daarom citeer ik nu iets van maar enkele jaren geleden terug over wat je zou kunnen noemen ”seksuele opvoeding aan de universiteit anno 1962 en 1964.”

* Een andere mijmering sluit aan bij een ander lied uit mijn Heimat , “In de stille Kempen“ , namelijk bij de zin : maar wat heeft de liefde ook hier niet verricht. Hier luidt hij dan als: maar wat heeft Germaanse ook hier niet verricht! Voor de eerste keer een tweetal belangrijke bekentenissen doen.

* Het eerste speelde zich af tijdens de kandidaturen toen wij van professor Pauwels en nog een collega van hem uit Nijmegen , professor Wijnen , letterlijk de boer op gestuurd werden om allerlei zaken te vragen over het uitstervende dialectische woordgebruik bij boeren en andere landgebruikers.

* Ik was een timide jongen en werd een beetje rood wanneer ik aan het hoofdstuk ” geslachtsdrift bij dieren”, moest beginnen. Voor de boeren en boerinnen was dat wel de max uit de gesprekken die zij moesten voeren met een voor hen toch vertegenwoordiger van de universiteit.

* Mijn faam verspreidde zich onder de boerenbevolking en werd waarschijnlijk enkele jaren later de basis , waarschijnlijk … van mijn gemeentelijke politieke carrière.

* Tegen de tijd dat ik de laatste boer bezocht had , was mijn woordenschat over de geslachtsdrift bij dieren vrijwel volledig. Dat bleek tientallen jaren later nog duidelijk toen al die lijsten uit een diepe Leuvense kelder werden gehaald en werden uitgegeven als deel van het Brabantse  woordenboek.

* Vanuit de provincie Antwerpen betaalden wij, samen met Noord-Brabant , het grootste deel ervan en samen met de erg oude professor Wijnen , mocht ik toen na zovele jaren het boerendeel van het woordenboek voorstellen.

* Het gebeurde in Bergen op Zoom, midden in protestants gebied . Daarom heb ik daar wijselijk over mijn woordenlijst gezwegen, al besefte ik dat ik snel over de grens zou geweest zijn als ze me hadden weggejaagd.

* Daarnet heb ik verteld hoe ik als timide jongen die eerste geweldige duw kreeg in mijn seksuele ontwikkeling. De tweede duw was nog veel erger en gebeurde tijdens onze reis naar Engeland in de paasvakantie van de eerste licentie. Trouwens … die hele eerste licentie voelden wij aan als één grote vakantie….

* Over van alles en nog wat hadden wij al in de bus gezongen , over buttercups and daisies, and over iedereen zijn bonnie die over de oceaan was. Tot mijn oren plots spitsten bij een Franstalig liedje , blijkbaar het lijfliedje van onze Franstalige reisgenoten.

* Het ging over een zekere jeanneton en het heette la rirette… Enfin… In de plaats van het falderie falderaa dat wij beter kenden was het meest voorkomende woord “la rirette , la rirette”.

* Wij , mijn timide brave Vlaamse vrienden en ikzelf , en wellicht ook enkele vriendinnen , hoorden dadelijk dat het iets speciaals was. Maar omdat het ergens ging over ” le premier un peu timide” hadden wij nog wel niet door hoe erg het verhaal zou worden en … dat het ons allen naar de keel zou grijpen.

* God , wat daar niet allemaal in stond , in dat liedje! Tientallen keren werd het ons verzoeknummer aan onze collega’s. Wij zouden zoiets nooit gedurfd hebben , zeker niet met professor eerwaarde heer Servotte erbij.

* Maar die bleef wel glimlachend zijn boek verder lezen. Wat ons deed besluiten dat hij veel beter Engels kende dan Frans. Hij was toch meegegaan om , naast over de kennis van ons Engels , ook over ons zielenheil te waken en alle bekoringen en beproevingen ver van ons weg te houden. Maar wellicht was ook Servotte hierin zijn tijd ver vooruit …

* Binnen de kortste tijd hadden wij heel het liedje door , en zongen wij al snel de dubbele zedenles mee… La morale de cette histoire en la morale de cette morale….

* Lieve vriendinnen en vrienden uit het andere taalgebied: bedankt omdat jullie ons wereldbeeld en ons beeld over de relatie man – vrouw zo hebben bijgestuurd.

* Tot dan toe hadden wij , de jongens , en ook de meisjes , alleen maar gezongen over Tinneke van Heule en hoe die kon melken , en mesten en schuren gelijk de besten….en over de vis die daarbij in de goudzee zwom.

* En dan plots dit : la morale de cette morale… Daarom alleen al , moesten jullie er hier vandaag bij zijn. Daarom ook was die reis toen een win-winsituatie avant la lettre.

* Ach , voor wij het wisten zijn wij, net als alle fanfares van honger en dorst , uit dit Leuvense landschap verdwenen. De meeste toch , om hier nog maar zelden terug te komen. Tenzij enkele jaren later met kinderen , en nu met kleinkinderen …

Maar altijd drijft Leuven verder weg. Saramago kon het niet beter beschrijven.”

Ludo Helsen

De laatste Apollo-maanmissie

Net zoals zijn voorgangers werd ook Apollo 17 gelanceerd vanaf het Kennedy Space Center. Dat gebeurde op 7 december 1972 . Het zou de nog steeds laatste Apollo-missie naar de maan worden.

* Vier dagen later landden Eugene Cernan, Harrison Schmitt en Ronald Evans op de maan, bij de maankrater ‘Littrow’ in het Taurusgebergte.

* De ruimtevaarders verzamelden een grote hoeveelheid maanstenen en namen bodemmonsters. In totaal ruim honderd kilo. Net als tijdens de missie van de Apollo 16 werd een maanauto gebruikt die door een accu van energie werd voorzien. Hierdoor konden de ruimtevaarders een groter gebied bereiken. Ze legden met de auto bijna 36 kilometer af.

* Op 19 december landden de ruimtevaarders in de Stille Oceaan in de buurt van het eiland Samoa. De capsule waarin de bemanning verbleef wordt momenteel nog tentoongesteld in het Lyndon B. Johnson Space Center in Houston, Texas. 

* In totaal waren er 6 Apollomissies met landing op de maan. Met Apollo 13 ging het mis , maar werd de bemanning veilig terug op aarde gezet door een erg goed werkende controlekamer in Houston.

*** Jan Willekens, onze ruimtefreak, heeft nog enkele bedenkingen tegoed …

* “Apollo 17 was dus de laatste maanmissie van NASA. De missie bracht veel mysteries naar de aarde . O.a. het oranje maanstof wat te zien is op de foto.
.
* Op 5 sept 2013 heeft NASA nog een sonde gelanceerd om dit mysterie op te lossen. De sonde heette LADEE. Het oranje stof bleek een natuurlijk glas te zijn van een meteoorinslag.”   En nog straffer …
.
* “Sommigen beweren dat Apollo 17 nooit heeft plaatsgevonden omdat op een foto een persoon te zien is (zonder ruimtepak) in de reflectie van een ruimtehelm van een van de astronauten. ????”
.

foto – Eugene Cernan op het maanoppervlak – Foto: NASA, Harrison Schmitt 

 .            

Nog op 7 december

            ° 1787Delaware ratificeert als eerste staat de grondwet van de Verenigde Staten.

            ° 1941 – In reactie op de Japanse aanval op Pearl Harbor raken de Verenigde Staten officieel betrokken bij de Tweede Wereldoorlog.

            ° 1982 – In de Verenigde Staten wordt bij het ten uitvoer brengen van de doodstraf voor het eerst een dodelijke injectie toegepast

° 1988 Yasser Arafat erkent het bestaansrecht van Israël  (meldde Historiek)

FARNESE werd maar 47

De Spaanse veldheer en landvoogd van de Nederlanden Alexander Farnese (1545-1592)  beter bekend als de hertog van Parma, waar hij van 1578 tot zijn overlijden in 1592 landvoogd voor Filips II was.   (uit Historiek)

* Alexander Farnese was de zoon van Ottavio Farnese en Margartha van Parma, de buitenechtelijke dochter van keizer Karel V.

* Alexander kreeg een militaire opleiding in Spanje en vocht mee in de Slag bij Lepanto.

* Alexander beschikte over een goed strategisch inzicht en boekte daardoor een groot aantal overwinningen. Hij veroverde onder meer Antwerpen (1585 de val van …, bij de gratie van Marnix van Sint Aldegonde) , Brussel, Gent en Oudenaarde.

* In 1586 had Farnese het grootste deel van de Nederlanden bezet. Alleen Holland, Utrecht, Zeeland en delen van Friesland, Overijssel en Gelre waren nog in Staatse handen.

* Koning Filips II maakte weliswaar een grote fout toen hij Farnese in 1589 naar Frankrijk stuurde om tegen de protestantse Hendrik IV te strijden. Prins Maurits kon daardoor aan zijn zegereeks beginnen.

* Alexander Farnese raakte in Rouen gewond aan een arm en keerde terug naar de Zuidelijke Nederlanden. Koning Filips II kon dit niet waarderen en nam hem zijn functie af.

* Farnese overleed op 3 december 1592 op zijn 47ste in Atrecht.

* De val van Antwerpen in 1585 door Farnese gaf ook het einde van de ‘Gouden Eeuw’ van Antwerpen aan en het begin van de Nederlandse ‘Gouden Eeuw.’ Want na de Val van Antwerpen trokken veel handelaars, kunstenaars en ambachtslieden voorgoed naar de Noordelijke (Staatse) Nederlanden.

* Ondertussen ging de ‘Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) met vele pauzejaren (door geldgebrek) verder tot aan de definitieve afscheiding van noord en zuid en de Vrede van Munster in 1648… Het Noorden onafhankelijk , het Zuiden nog steeds onder de Spaanse knoet.

De Slag bij Austerlitz

 

     ***  prent : Louis-François Lejeune: Aan de vooravond van de Slag bij Austerlitz

De Slag bij Austerlitz vond plaats op 2 december 1805. Napoleon Bonaparte versloeg bij Austerlitz in Moravië (het huidige Tsjechië) een gecombineerd leger van Rusland en Oostenrijk. Dat werd geleid door tsaar Alexander en Frans II van Oostenrijk.

* 75.000 Franse soldaten moesten het opnemen tegen 90.000 tegenstanders. Bij Austerlitz bleek weer hoe kundig Napoleon Bonaparte was als strateeg. Hij stelde zijn leger op in het dal en lokte de Oostenrijkers naar een minder verdedigde flank. Napoleon wachtte geduldig tot de hoofdmacht van zijn tegenstander voldoende was uitgedund en sloeg dan toe.

* Napoleon Bonaparte liet 17.000 man de hoogte bezetten en splitste zo de troepen van de tegenstander in twee delen die vervolgens vanaf de heuvels werden aangevallen. Tsaar Alexander stuurde zijn keizerlijke garde nog in de strijd, maar hij was te laat.

* Het elitekorps richtte grote schade aan, maar de Fransen konden standhouden. Oostenrijk tekende op 26 december 1805 de Vrede van Presburg.

* Het belangrijkste gevolg daarvan was dat de Oostenrijkse keizer Frans II afstand moest doen van zijn soevereiniteit in Duitsland. Daarmee kwam er ook een einde aan het Heilige Roomse Rijk.

(met dank aan  Ruud van Capelleveen in Absolute Facts.nl)

Napoleon kroont zich keizer

Op 2 december 1804  kroonde Napoleon Bonaparte zichzelf in de ‘Notre Dame’ van Parijs tot keizer van Frankrijk. Napoleon had toen reeds alle Franse macht in handen . De Europese (en overzeese) moest volgen.

* Napoleon ging er van uit dat het keizerschap hem vooral meer aanzien zou geven, vooral in landen buiten Frankrijk.

* Eén dag voor de kroning was Napoleon nog in zeven haasten gehuwd met  Josephine de Beauharnais, want … bij een keizer hoort logischerwijze ook een keizerin.

* En geloof het of niet, bij de kroning was ook paus Pius VII  aanwezig. Die was helemaal uit Rome gekomen maar kreeg geen schijn van een kans om in Parijs een grote rol te spelen. De hoofdrol hield Napoleon die 2 december helemaal voor zich.

* De paus mocht Napoleon wel zalven maar bij de eigenlijke kroning werd hij gepasseerd. De keizerskroon zette Bonaparte zelf op zijn hoofd.

***  Op nevenstaand schilderij van Georges Rouget wordt de kroning van Napoleon uitgebeeld.

* Het doek werd gemaakt in opdracht van de keizer. Die bepaalde ook wie en wat er te zien zou zijn.

* Op het doek wordt b.v. ook Napoleons moeder, Maria Laetitia Ramolino, afgebeeld terwijl die helemaal niet aanwezig was. De zogenaamde Madame Mère bleef weg omdat ze het onbetamelijk vond dat haar zoon zichzelf kroonde.

* Precies een jaar na zijn kroning won Napoleon de belangrijke Slag bij Austerlitz . Zie verder …  (nog meer vind je in ‘Historiek’ vrije, gratis foto’s)

Winston Churchill (1874-1965)

Vandaag, 30 november zou Winston Churchill 148 oud zijn, maar op zijn 91ste gaf hij er voorgoed de brui aan. Churchill staat bekend als de man die Groot-Brittannië door de eerste jaren van de Tweede Wereldoorlog loodste en daarmee aan de basis lag van de geallieerde eindoverwinning in WO2.

* In werkelijkheid was Churchill echter een tactische blunderaar, die zich liet verblinden door zijn imperiale obsessies.

* Hij kreeg de Nobelprijs voor literatuur maar greep naast de felbegeerde Nobelprijs voor de vrede. Wellicht zat het platbombarderen van de barokke kunststad Dresden, op een ogenblik dat Duitsland de oorlog verloren had, daar voor veel tussen.

* Toen Barack Obama in 2008 nietsvermoedend zijn werkkamer in het Witte Huis in gebruik nam, werd hij daar onaangenaam geconfronteerd met een prominent opgestelde bronzen buste van Winston Churchill.

* Het kunstwerk, eigendom van de Britse staat, was in 2001 door de toenmalige premier Tony Blair aan Obama’s voorganger George Bush overhandigd als symbool voor de Britse steun aan de Amerikaanse War on Terror.

* Churchills torso was een voor de hand liggende keuze. Niet alleen had ‘de Grootste Brit aller tijden’ ooit het idee in de wereld geholpen dat er tussen Britten en Amerikanen zoiets bestaat als een special relationship, Blair wist ook dat Bush en zijn neoconservatieve kliek idolaat waren van Churchill.

* Maar Churchill (foto) is zonder meer een krachtig symbool. En zoals dat doorgaans gaat met historische personages met een krachtige symboolfunctie – bv. Gandhi of de Dalai Lama – is zijn levensverhaal uitgegroeid tot een legende met universele aantrekkingskracht.

* Churchill was niet alleen een controversiële figuur, maar zeker ook een grote leider en een grote staatsman die scherp en spits kon oordelen en legendarisch werd vanwege zijn verbale capriolen. Een paar voorbeelden …

** Churchill had bv. niet veel op met Clement Attlee, Britse premier van 1945/1951. Hij karakteriseerde zijn  weinig indrukwekkende tegenstander als ‘een schaap in …schaapskleren’. En over diens bescheidenheid : ”Dat is beslist zo, maar hij heeft dan ook veel om bescheiden over te zijn.”

* Als Brit had ook Churchill er moeite mee om Duitse en Franse namen correct uit te spreken. “Iedereen heeft het recht om buitenlandse namen uit te spreken zoals hij wil”, lichtte hij zijn gestuntel toe.

* Tijdens een Koninklijke ontvangst in Buckingham Palace verscheen de Franse president De Gaulle in militair uniform en die zei treiterig toen hij Churchill zag, verkleed in de ceremoniële versierselen van de Orde van de Kousenband: “Zeg, is er vandaag soms een gekostumeerd bal? 

Waarop Churchill meteen repliceerde: “Inderdaad,  maar we kunnen niet allemaal verschijnen in de vermomming van de Onbekende Soldaat!”

* Churchill was ook sigarenliefhebber en sloeg een borrel zelden af. Op zekere receptie beschuldigde een vrouwelijk parlementslid hem van dronkenschap, waarop Churchill de dame sprakeloos achterliet  met: “En u, mevrouw bent lelijk. Maar morgenochtend ben ik weer nuchter…”

* Nog een andere keer ging een andere vrouw tegen hem tekeer met …”Als ik met u moest getrouwd zijn, zou ik gif in uw eten doen.’’ Waarop Churchill repliceerde met … “En als ik met u getrouwd was, zou ik het opeten.”  Case closed.

** Een weetje tot besluit … De Veerlese Lucienne Engelen is gehuwd met een kleinzoon van Churchill en was hier, samen met haar man op de begrafenis van haar broer Jos. Een interviewtje met Saskia V.G. voor GvL kon er echter niet af … Wellicht had hij weinig te vertellen (hihi).

(vrije, gratis foto’s)

1 5 6 7 8 9 33