Het laatste Laakdals nieuws, heet van de naald….
In oude boeken kom je het woord alkoof nog wel eens tegen. Wat is dat precies, zo’n alkoof? En waar komt het woord eigenlijk vandaan?
* Om met het laatste te beginnen: het woord alkoof is oorspronkelijk afkomstig uit het Arabisch , waar men de samentrekking al-qubbah gebruikt om een ‘gewelf’ mee aan te duiden.
Van het Spaanse woord alcoba is het afgeleid als ‘alkoof’ in onze taal beland.
De prent hiernaast is niet relevant voor de alkoven in de kostschool van mijn jaren ’50, maar geeft een idee van de ruimte van een alkoof. Echt breed was ze verre van …
* Maar waarom wil ik dat perse meedelen aan de lezers? Gewoon omdat ik vier jaar lang in een alkoof geslapen heb. Net als alle leerlingen-internen van het Klein Seminarie in Hoogstraten sliepen wij haast aan elkaar vastgeklonken in slaapcellen van pakweg 2 bij 1,5 m elk. Veel ruimte was er dus niet. Een dak zat er ook niet op. Pakweg was een alkoof uit Hoogstraten niet meer dan een grote doos zonder deksel en een gordijntje als deur.
* Op de oudste zaal met houten vloer werden de leerlingen van de voorbereidende klassen te slapen gelegd. De ‘nieuwere’ slaapruimten, met stenen vloer, werden ingenomen door de Grieks-Latijnen vanaf het 6dejaar tot de retorica. In totaal zowat 650 studenten.
* Samen met nog 11 leerlingen sliep ik aanvankelijk boven de toneelzaal. Altijd spannend wanneer Fons Fraeters en Co een nieuw toneelstuk inoefenden. Door de spleten van de houten vloer kon je ze duidelijk horen repeteren in je enge kamertje. Wat helemaal niet mocht, net als praten met elkaar. Regelmatig kwam ‘de surveillant van dienst’ kijken of de ‘verboden’ werden toegepast.
* Massaal grote slaapzalen waren echter ideaal om de boel op stelten te zetten. Dat gebeurde regelmatig. Een paar belhamels spraken op de speelplaats af en amper waren de lichten gedoofd of het spektakel kon beginnen.
* Het nachtlawaai sloeg meteen over naar de andere slaapzalen en binnen de kortste keren was het kot te klein. Her en der werden een paar opstandelingen met veel machtsvertoon van de surveillanten van hun bed gelicht en op de gang op de knieën gedwongen.
Als alles weer stil werd, mochten de rebellen hun alkoof weer opzoeken, meestal zonder bijkomende straffen. Binnen het uur was alles weer rustig.
* Vooral in de 17de eeuw was de alkoof populair. De ruimte is verwant aan de bedstee, een slaapplaats verwerkt in een grote kast.
* Volgens de overlevering werd de alkoof uitgevonden door de markiezin van Rambouillet (1588-1665). Er wordt verteld dat deze markiezin zich liet inspireren door alkoven die ze … in Spanje had gezien, waar dergelijke slaapplaatsen al langer gebruikt werden. “Mevrouw Rambouillet was kouwelijk,” zo gaat het verhaal verder, “en kon niet goed tegen de directe hitte van een kachel, vuur of de zon.”
* Vandaar dat zij van een voormalige kleedkamer een knus klein slaapkamertje liet maken, dat aansloot op de oude slaapkamer, die nu haar ontvangkamer werd, en bij het rijkere volk beroemd werd als de Chambre bleue. Zij ontving er haar vrienden, soms gelegen in bed, met ’s winters een zak van berenvel om haar voeten en een half dozijn mutsen op haar hoofd.
* Vanaf 1870 verschenen er in steeds meer steden zogenaamde ‘alkoofwoningen’. Deze piepkleine woningen bestonden uit één kamer, waarin een gezin dus zowel moest koken, eten als slapen. Deze eenkamerwoningen hadden vaak een slaapplek die werd afgesloten met een dun wandje: de alkoof.
* Na verloop van tijd begonnen artsen bezwaar te maken tegen deze onhygiënische situatie. Zij pleitten voor meer frisse lucht en een verbod op de bedompte alkoofwoning, die volgens hen ook nog brandgevaarlijk was. Het duurde echter tot … 1937 voor de bouw van deze woningen werd verboden.
De alkoven van Hoogstraten bleven echter nog jaren overeind. Over de (brand)gevaren ervan zal ik het later nog hebben.
Op 7 september 1812 werd bij Borodino, een dorp op zo’n honderdtwintig kilometer ten westen van Moskou, een grote slag geleverd tussen Napoleon en de Russische troepen. De slag werd gewonnen door het leger van Napoleon en is de geschiedenisboeken ingegaan als èèn van de keerpunten van de Napoleontische oorlog van 1812.
* Napoleon werd door het gebrek aan voorraden gedwongen steeds verder Rusland binnen te trekken. Ondanks zware materiële verliezen was hij vastbesloten door te gaan naar Moskou. Hij was ervan overtuigd dat hij de Russen daar tot overgave kon dwingen.
* De Slag om Borodino, het voorstadje van Moskou waar het gevecht zich afspeelde, werd nipt door de Fransen gewonnen. Een week na de overwinning trok Napoleon met zijn leger Moskou binnen. Velen verwachtten dat er nu vredesonderhandelingen zouden beginnen. Het liep echter anders… Lees maar …
* De Moskouse graaf Fjodor Vasiljevitsj Rostopsjin (1763-1828) had bevel gegeven alles te vernietigen wat de Fransen van nut kon zijn en al het wapentuig mee te nemen. Vervolgens staken de Russen Moskou in brand.
* Het leger van Napoleon had het hierdoor zwaar te verduren. Door de brand gingen alle voedselvoorraden en pakhuizen immers in vlammen op. De Fransen zagen zich al snel genoodzaakt zich terug te trekken uit Moskou.
* Tijdens de terugtocht kwamen manschappen van Napoleon om het leven. Van de ruim 700.000 militairen die onder bevel van Napoleon Rusland aanvielen overleefden er uiteindelijk slechts 18.000 tot 22.000.
*** Op 18 december 1812 eindigde de tocht naar Rusland. De beroemde Slag bij Borodino en de brand van Moskou worden vaak gezien als het keerpunt in de Napoleontische oorlogen. (prenten vrij/gratis – met dank aan Historiek)
Wanneer een kweker erin slaagt een nieuwe soort roos te creëren door de kruising van twee andere , zegt de traditie dat die roos officieel moet gedoopt worden en een naam krijgt.
Een rozenkweker uit Heist-op-den-Berg die , toeval of niet , Jozef Wijns heet ( met lange ij), was zo erg onder de indruk van de mooie rozen in het openluchtmuseum van Bokrijk dat hij als dank daarvoor een nieuwe speciale roos wou kweken.
Toen hij bij de ingang van het domein nabij de molen het borstbeeld zag staan van de eerste conservator en ontwerper van het domein , dr Jozef Weyns , besloot hij zijn nieuwe roos naar hem te noemen .
En zo gebeurde het dat die officiële doop plaats vond bij het woonhuis van dr Weyns , TerSpeelbergen , tijdens een oogstfeest drie weken geleden.
*** Katelijne , de jongste dochter van dr.Jozef Weyns werd de meter ervan en Ludo Helsen mocht de peter zijn , als voorzitter van de vzw “Ter Speelbergen-dr.Jozef Weyns.“
Ludo , de fiere peter
*** I.v.m. dr Weyns, nog volgende anekdote … Dr Weyns kwam in de loop van 1956 bij ons thuis met de vraag of de molen te koop was voor … Bokrijk. Ons vader was meteen enthousiast, mijn oom Jef, die thuis inwoonde wegens niet-getrouwd, was gloeiend tegen. Als 12-jarige moest hij de molen, na het schielijk overlijden van vader, draaiende houden. De enige broodwinning voor het gezin. Alhoewel de molen in 1953 werd stilgelegd en vervangen door een ‘toen’ moderne maalderij, kon Jef er geen mentale afstand van doen. Geen Bokrijk dus. Jef overleed in 1960. Jos wou nog altijd verkopen, maar dr. Weyns had al een ander exemplaar gevonden. En dat staat nog steeds in Bokrijk. Doemmetoch…
Op nieuwsarme dagen is het goed om her en der wat te scrollen en … merkwaardige dingen te vinden. Dingen die wellicht alle inwoners van Laakdal aanbelangen als “Wat was er voor de fusie van gemeenten in 1977 ?” Oftewel ‘De voorgeschiedenis van Vorst – Veerle en Eindhout’ , in 1977 versmolten tot Laakdal. (kijk onderaan de bronnen die -vorig jaar 2021- geraadpleegd werden)
Geschiedenis van Laakdal
toestand vandaag op dezelfde plaats …zonder woorden
De fusiegemeente Laakdal werd gevormd op 1 januari 1977. In feite is het dus fout om hier over ‘Laakdalse geschiedenis’ te spreken. De deelentiteiten van Laakdal: Eindhout, Varendonk, Veerle en Vorst kunnen namelijk op een veel langere en echte geschiedenis terugblikken. Deze geschiedenis is voor elke entiteit verschillend, aangezien ze ressorteerden onder verschillende grondheren, bestuurlijke indelingen en bisdommen.
** De Laak (met bijrivieren Kleine- en Rode Laak) is tegenwoordig één van de meest vervuilde waterlopen in België. Bij hevige regenval in de winter overstroomt ze vaak. In een droge zomer krimpt ze tot een grachtje. Niet moeilijk, want ze is al meer dan twee decennia lang niet meer geruimd. (foto’s uit 2016 – twee van gisteren…)
* De start van geschiedenis wordt over het algemeen gelegd bij het eerste geschreven document, ervoor spreken we van archeologie. In die zin begint de geschiedenis van de Laakdalse deelgemeenten op heel verschillende momenten, met Vorst als eerst genoteerde naam.
* In 877 bevestigde de West-Frankische koning Karel de Kale aan de abdij van Nijvel het bezit van Vorst. Deze bevestiging werd in 897 door Zwentibold, koning van Lotharingen, herhaald. De abdij was niet bij machte de ver afgelegen bezittingen te besturen en gaf haar bezit na verloop van tijd in leen aan de familie Vandergalen, bezitters van een leenhof op de Borcht.
** Vanaf de twaalfde eeuw begonnen de Graven van Leuven en later de Hertogen van Brabant hun voogdijrechten op abdijen en kloosters uit te breiden en eigenden ze zich vele rechten en bezittingen toe. Dit gebeurde ook met Vorst.
* In de dertiende eeuw bezat de Hertog van Brabant de rechten op de nog niet ontgonnen gronden en de heerlijke rechten. De abdij van Nijvel en haar leenmannen, de Vandergalens, behielden de rechten op de oudst ontgonnen gronden en de rechten verbonden aan de kerk die ze in Vorst gesticht hadden, zoals de tiendeninning en het benoemen van de pastoor.
* In 1304, twee jaar na de Guldensporenslag, gaf de hertog zijn rechten in Vorst (samen met de helft van Meerhout) in leen aan Hendrik van Meldert. Via diens dochter bleef Vorst een eeuw lang in de familie van Wijer, een bastaardtak van de van Wezemaals.
* Door huwelijk kwam dit in 1398 onder bewind van de familie van Diest. Aangezien deze familie ook de andere helft van Meerhout bezat, hadden zij hier vanaf nu een groot geheel in handen.
* In de loop van de vijftiende (vanaf 1401) en zestiende (vanaf 1501) eeuw vererfde Vorst samen met de andere Diestse bezittingen op de van Nassaus, die vanaf de zestiende eeuw ook prinsen van Oranje waren.
* Vanaf 1660 vormden Groot-Vorst en Meerhout een eigen heerlijkheid onder eenzelfde drossaard. De dorpen hadden een gezamenlijke gevangenis op de Borcht. Deze situatie zou blijven bestaan tot in 1794 toen de Oostenrijkse Nederlanden (het huidige België en Luxemburg) bij het Napoleontische Frankrijk werden ingelijfd.
** Als gevolg hiervan bevindt een deel van de Vorste archieven zich in het nationaal archief in Den Haag, dat de archieven van de Nassause Domeinraad heeft overgenomen. Op kerkelijk vlak hadden de Vandergalens in de 14e eeuw hun rechten op de kerk, die ze te leen hielden van de abdij van Nijvel, overgedragen aan de abdij van Averbode.
* Veerle verschijnt pas veel later in de geschreven bronnen. Het was omstreeks 1200 in het bezit van het kapittel van Bierbeek. Dit kapittel werd rond die tijd samen met al haar bezittingen door de heren van Bierbeek aan de St. -Nicasiusabdij van Reims geschonken. Deze abdij vormde het kapittel om tot een priorij die verder de bezittingen bestuurde.
** Omstreeks 1300 verkocht de priorij al haar bezittingen in Veerle aan de abdij van Averbode. Deze bezittingen besloegen vooral de oudst ontgonnen gronden en de kerkelijke rechten, zoals de tienden.
* In Veerle waren het de machtige heren Berthout uit Geel die zich hadden opgeworpen als dorpsheren die de rechten op de onontgonnen gronden en het bestuur verwierven.
* Hierdoor ressorteerde Veerle tot het einde van het ancien régime onder het Land van Geel, dat later opging in het Markizaat Westerlo toen de familie de Merode het land van Geel via erfenis verwierf.
** Naast de bezittingen van de priorij van Bierbeek had de abdij van Averbode ook het patronaatsrecht van ‘de kerk van Veerle’ verkregen van de bisschop van Kamerijk. De grens tussen de bisdommen Kamerijk en Luik, die wellicht erg oud is, liep immers dwars door Laakdal. Veerle hoorde onder Kamerijk, Vorst en Eindhout onder Luik.
* In Eindhout stond de familie Berthout nog sterker: ze had er het bestuur, de kerk en de gronden in handen. Al vroeg werd hieruit een deel afgesplitst dat in handen kwam van de abdij van Tongerlo, het zogeheten Eindhout-Hamme. Dit vormde in de praktijk een aparte gemeente en fuseerde pas op het einde van het ancien régime met de rest van Eindhout. Midden dertiende eeuw hadden de Berthouts hun rechten op de kerk van Eindhout afgestaan aan de abdij van Averbode.
* Varendonk tenslotte was een kleine heerlijkheid die oorspronkelijk afhankelijk was van de Berthouts. Nadat een van hun leenmannen dit in de twaalfde eeuw afstond aan de abdij van Averbode groeide het uit tot een aparte gemeente, vergelijkbaar met Eindhout-Hamme in Eindhout.
* Varendonk zou ook na het ancien régime een aparte gemeente blijven tot het bij de fusies in de tweede helft van de twintigste eeuw bij Veerle werd gevoegd.
** Zoals uit bovenstaande blijkt, speelde de norbertijnenabdij van Averbode een belangrijke rol in de economische en religieuze ontwikkeling van de Laakdalse deelgemeenten.
* In de late middeleeuwen zorgde de abdij van Averbode ook voor een onafhankelijk bestuurlijk statuut, los van het Land van Geel, voor de gebieden Varendonk, Blaardonk en Watereinde. Dit zou het begin betekenen van de latere miniatuurgemeente Varendonk, zonder kerk of school.
** Vanaf de veertiende eeuw bestuurden de norbertijnen van Averbode ook de parochies, al waren ze in verschillende bisdommen gelegen. Eindhout en Vorst behoorden tot het bisdom Luik en Veerle behoorde tot ‘het bisdom Kamerijk’.
* De dorpen ontwikkelden zich verder aan een bescheiden knooppunt van wegen, waarvan de weg van Diest via Geel naar Turnhout de belangrijkste verkeersader was.
* In het kielzog van de linnennijverheid in de nabije steden en gemeenten als Diest, Geel en Mol kon er ook een beperkte textielnijverheid plaatsvinden, maar landbouw bleef de belangrijkste bron van inkomsten voor de lokale bevolking.
** Na het einde van het ancien régime kwamen de Laakdalse deelgemeenten allemaal terecht in het nieuw gecreëerde ‘departement der twee Neten’, later ‘de provincie Antwerpen’. Al vanaf de zeventiende eeuw was er een evolutie aan de gang waarbij een beperkt aantal families die op regionale schaal actief waren, steeds meer rijkdom en macht in handen kreeg.
* Dit zette zich door in de negentiende eeuw, toen een arme boerenbevolking grond pachtte van enkele rijke families. In Veerle was dit de familie De Zerezo de Tejada, die aan de Diestsesteenweg een kasteeltje bouwde.
* In Vorst was het de familie Schollaert, die o.a. een Belgisch premier leverde die in Klein Vorst een kasteeltje, het huidige kasteel van Meerlaar, oprichtte.
* In Eindhout was het de familie Vander Elst uit Brussel, die in 1854 het kasteel aan de Ossenstalhoeve liet bouwen. Het enige restant hiervan is de massief eiken trap die door dr. Jozef Weyns werd gebruikt bij de oprichting van zijn woning ‘Ter Speelbergen’ .
Geraadpleegde bronnen:
° LEENDERS, K.A.H.W., Van Turnhoutervoorde tot Strienemonde: ontginnings- en nederzettingsgeschiedenis van het noordwesten van het Maas-Schelde-Demergebied (400-1350), Walburg, 1996.
° LWGH, Jaarboek van Laakdal, 1 (1982), Laakdal, 6-7
° VAN LIEFFERINGE, Nick, Resultaten van het archeologisch onderzoek te Laakdal (Vorst) – Oost-Molenveld, s.l., 2009.
° VAN GEHUCHTEN, François, Veerle, arm en trots, Tielt, 1997.
° VAN GEHUCHTEN, François, Vorst groot en klein (877-1976), Laakdal, 1995.
Op 6 september 1620 vertrok vanuit Plymouth de Mayflower. Het schip bracht de eerste Europese kolonisten naar New England, het huidige Amerika. Een jaar eerder was er al een schip met zwarte slaven gearriveerd voor het werk op de tabaksplantages.
* Aan boord van de Mayflower vooral Engelse en Nederlandse kolonisten, de zgn. Pilgrim Fathers. Na een reis van vijfenzestig dagen arriveerde het schip in de Nieuwe Wereld.
* De Pilgrim Fathers landden op het uiterste puntje van het schiereiland Cape Cod , het huidige Provincetown.
* De kolonisten stichtten in Plymouth (Massachusetts) de Plymouth Kolonie. Ongeveer de helft van de 102 kolonisten overleefde de eerste winter in Plymouth echter niet.
* Doordat Wampanoah-indianen hen leerden maïs te verbouwen en hoe te jagen en te vissen, werden de levensomstandigheden verbeterd.
° In Amerika herinnert het jaarlijkse Thanksgiving Day (schilderij) hier nog aan. Het feest wordt al sinds 1621 gevierd toen de kolonisten en de indianen gemeenschappelijk een oogstfeest vierden.
* De eerste Europese kolonisten in de Nieuwe Wereld sloten het zogenaamde Mayflowerverdrag waarin ze afspraken gezamenlijk wetten te maken die hen zouden behoeden voor barbarij. Veel van de eerste kolonisten waren zogenaamde disserters, mensen die zich niet meer verwant voelden aan de Kerk van Engeland. (lees/kijk meer in Historiek)
Verder op 6 september:
1901 – De Amerikaanse anarchist Leon Czolgosz vermoordt de Amerikaanse president William McKinley.
1914 – Begin van de eerste slag bij de Marne. (Eerste Wereldoorlog)
1924 – Mislukte aanslag op de Italiaanse fascistenleider Mussolini.
1991 – Leningrad heet weer Sint-Petersburg.
Maandag 4 september 1944 werd Antwerpen op de Duitsers veroverd.
* De optimistische Nederlanders rekenden dit tempo door: op 5 september zou men in Rotterdam kunnen zijn, op 6 september in Utrecht en Amsterdam, en de rest zou dan snel volgen. In Zuid-Nederland had men al het gebulder van de kanonnen kunnen horen…
| *** Het bericht dat de geallieerden Brussel en Antwerpen hadden bevrijd, veroorzaakte in Nederland grote vreugde: ‘Dolle dinsdag’ 5 sept 1944 . Nederland wachtte echter tevergeefs op de bevrijders. |
* Geruchten werden aangedikt, en al snel ging de vertelling rond dat bepaalde plaatsen in Zuid-Nederland al bevrijd waren. In Rotterdam werd beweerd dat de geallieerden bij Moerdijk waren, en in Amsterdam werd beweerd dat ze in Rotterdam en Den Haag zouden zijn. Dit werd versterkt door een Brits radiobericht, dat liet weten dat Breda inderdaad bevrijd zou zijn.
Voorbarig feest en een overhaaste vlucht
* Veel Nederlanders maakten zich de volgende dag op om hun bevrijders te begroeten. Vlaggen en oranje vaandels werden tevoorschijn gehaald en bedrijven liepen leeg omdat het personeel de geallieerden op straat wilde opwachten.
* Onder Duitsers en NSB‘ers brak paniek uit; administraties werden haastig vernietigd en velen sloegen op de vlucht. Veel NSB’ers verbleven tijdelijk op de Lüneburger Heide in Duitsland, terwijl Mussert naar de Bellinckhof bij Almelo verhuisde.
Oponthoud
* Wat de Nederlandse bevolking niet wist, was dat de omvang van de geallieerde troepen op dat moment nog te klein was om heel Nederland te kunnen bevrijden.
* De geallieerde hoofdmacht was nog in Frankrijk en de troepen die naar Antwerpen waren opgerukt hadden slechts een dunne corridor in België bevrijd.
* Daarbij was er een bevoorradingsprobleem, doordat de aanvoerlijnen te lang waren geworden en afhankelijk waren van een enkele kunstmatige haven, daar de Duitsers zich in de Franse havensteden versterkt hadden.
* De Nederlandse grens was zelfs in het geheel niet bereikt. Aan weerszijden was het gebied nog bezet en de vooruitgeschoven troepen liepen het risico afgesneden te worden.
* Er waren aanwijzingen dat de Duitsers zich aan het hergroeperen waren. Het geallieerde opperbevel durfde daarom een verdere stoot in noordelijke richting niet aan, temeer daar het voornaamste doel, Antwerpen, al bereikt was.
* Het valse radiobericht over de niet-bestaande bevrijding van Breda had te maken met het feit dat ook het geallieerde opperbevel nauwelijks wist waar zijn eigen troepen waren, door de snelheid waarmee was opgerukt.
* Pas enkele dagen later zouden de geallieerden de Nederlandse grens overschrijden met verkenningspatrouilles, en op 14 september 1944 werd Maastricht als eerste belangrijke Nederlandse stad bevrijd.
Vastgelopen opmars
Toen Operatie Market Garden mislukte door de Duitse overwinning in de Slag om Arnhem eind september, was het duidelijk dat althans voor Noord-Nederland de bevrijding nog wel een tijdje op zich zou laten wachten. West-Nederland moest na Dolle Dinsdag nog een Hongerwinter doorstaan, voor het op 5 mei 1945 werd bevrijd.
| 2002 | Een autobom, bedoeld voor de Afghaanse President Hamid Karzai doodt 30 mensen, niet de president. |
| 1977 | De West-Duitse werkgeversvoorzitter Hanns-Martin Schleyer wordt door Rote Armee Fraction-leden ontvoerd. |
| 1972 | Palestijnse terroristen gijzelen Israëlische atleten tijdens de Olympische Spelen in München. Zie: Midden-Oosten. |
| 1957 | On the Road van Jack Kerouac verschijnt. Jack Kerouac was een van de progressieve schrijvers van de BEAT-Generation. Uiteindelijk werd deze term toegepast op een hele generatie jonge mensen die zich aangesproken wisten door de schrijvers: De Beatniks. |
| 1944 | Het bericht dat de geallieerden Brussel en Antwerpen hebben bevrijd, veroorzaakt in Nederland grote vreugde: ‘Dolle dinsdag’. Nederland wacht echter tevergeefs op de bevrijders. (zie hoger) |
| 1870 | Victor Hugo keert terug uit ballingschap nadat Napoleon III is verbannen naar Engeland. |
| 1108 | Eruptie van de Japanse vulkaan Asama. |
Op 5 september 1980 werd tussen Italië en Zwitserland de Gotthard-tunnel voor het verkeer geopend. Deze tunnel, van 17 kilometer lang, was het alternatief als je niet langer zin had in de lange klim door Zwitserse Alpen. Nog steeds is de Gotthard één van de langste straattunnels van de wereld. lees meer
In 1936 werden de Olympische Spelen in Berlijn gehouden. De Spelen van Hitler en zijn nazi’s, zoals ze achteraf werden genoemd. In 1972 kreeg Duitsland, intussen opgedeeld in Oost- en West Duitsland, een nieuwe kans. West-Duitsland organiseerde de Spelen in München.
* De ambitie om de bezoedelde editie van Berlijn 1936 uit te wissen was groot. Duitsland wou de wereld tonen hoe goed het nu wel ging in het westelijk deel van het land, dankzij het ‘wirtschaftwunder’ van de Duitse heropbouw.
* De sfeer was enorm enthousiast in München tot … die vroege morgen van 5 september, vandaag precies 50 jaar geleden.
* Acht leden van ‘Zwarte September’, een Palestijnse terreurgroep, klommen over de muren van het Olympisch dorp, gehuld in trainingspakken en met sporttassen onder de arm.
* De Israëlische atleten werden verrast in hun appartementen. Twee van hen boden verzet en werden onmiddellijk neergeschoten.
* De Uruguaanse atleten, die ook in het appartement verbleven, mochten ongedeerd vertrekken.
* De gijzeling was duidelijk gericht op Israëlische atleten. Israël was in die periode in conflict met Egypte, Jordanië, Libanon, Syrië en voornamelijk met de Palestijnen, hun naaste buren.
* De gijzelaars eisten de onmiddellijke vrijlating uit Israëlische gevangenissen van 243 Palestijnse gevangenen én van twee leden van de Rote Armee Fraktion (RAF).
* De toenmalige Israëlische premier Golda Meir verklaarde ferm dat ‘Israël niet met terroristen onderhandelt’.
* West-Duitsland kon bekomen dat de gijzelnemers, zonder gijzelaars, met het vliegtuig naar Caïro konden vertrekken.
* Toen de gijzelnemers ontdekten dat er geen piloten aan boord waren in het klaarstaande vliegtuig, begonnen ze in het wilde weg op politie en atleten te schieten en gooiden ze een handgranaat.
* De 11 gegijzelden kwamen daarbij om en ook vijf van de acht terroristen werden gedood. Een waar bloedbad.
*** Deze gebeurtenis dreunt tot op de dag van vandaag nog door in de Olympische geschiedenis, vooral omdat IOC-voorzitter Avery Brundage op 6 september 1972 het legendarische `The Games must go on` sprak. lees meer