Auteur: Ludo

voor bijna-tachtigers

Helden van onze late jeugd. In 1968 organiseerden de jongens van motorclub AMC Veerle in Westerlo een kleinkunstavond met de artiesten van toen. Boudewijn de Groot was de man van de avond, maar naast hem deden ook Wannes Van de Velde, Miel Cools, Elly Nieman e.a. Hugo Raspoet hun stinkende best om er een onvergetelijke avond van te maken. Waarin ze ook slaagden, want wij spreken er nog altijd van.

* Vandaag stuitte ik als bij toeval op Lennart Nijgh, de tekstdichter van Boudewijn en stille kracht op de achtergrond, die er ook bij was in Westerlo. Even later in datzelfde 1968 was er een tijdelijke breuk tussen beiden, maar in 1973 kwam er weer intensieve samenwerking op gang. Wat volgt vond ik op Wikipedia…

Lennaert Herman Nijgh (Haarlem, 29 januari 1945 – aldaar, 28 november 2002) was een Nederlandse tekstdichter. Nijgh maakte vooral naam als tekstdichter voor de zanger Boudewijn de Groot.

* Nijgh bezocht het Coornhert Lyceum in Haarlem, samen met zijn jeugdvriend Boudewijn de Groot. Na twee jaar verliet Nijgh het gymnasium, hij werd er volgens eigen zeggen afgegooid. Hij bleef bevriend met De Groot.

* De doorbraak van Nijgh begon toen platenmaatschappij Philips de single Een meisje van 16 uitbracht, een bewerking van Charles Aznavours ballade Une enfant (de seize ans), gezongen door Boudewijn de Groot. Hij kreeg daarbij raad van Ernst van Altena, die werk van Jacques Brel vertaalde en als een soort mentor functioneerde.

* Dat De Groot in de jaren zestig kon uitgroeien tot protestzanger en troubadour van de flowerpower had hij mede te danken aan de teksten van Nijgh. Hun eerste hit was Een meisje van 16. De tweede, Welterusten, meneer de president, vestigde de naam van De Groot als protestzanger.

* De teksten die Nijgh schreef, ervoer De Groot eind jaren zestig als steeds minder passend bij zijn imago. Voordat het in 1968 tot een breuk kwam, maakten ze nog grote hits als Het Land van Maas en Waal (met als B-kant Testament) en Prikkebeen. In 1973 werd de samenwerking hervat met de lp Hoe sterk is de eenzame fietser. Het album werd een groot succes.

* Begin jaren negentig woonden Nijgh en De Groot enige tijd samen. De Groot trouwde in 1995 met Nijghs tweede echtgenote. Nijgh schreef ook voor de zoon van Boudewijn – Marcel de Groot (onlangs nog op Veerle-Heide) – liedteksten. Lennart, die moeite had met het leven, overleed op 28 november 2002, Haarlem, Nederland

GEDICHTENDAG

26 JANUARI IS HET GEDICHTENDAG

en daarom deden we een beroep op onze kenner LUDO HELSEN …

  Een van de grootste Zuid-Afrikaanse dichters uit onze generatie is Koos du Plessis .
Koos maakte van veel van zijn gedichten ook liedjes die door heel wat bekende zangers in het Afrikaans werden gezongen .

  Doep , zoals hij met een troetelnaam werd genoemd , is op jonge leeftijd verongelukt . ( geb 10 mei 45 – overl 14 januari 84 ).
Een aantal van zijn gedichten zijn eerder filosofisch , sommige zelfs een beetje zwaarmoedig .
Omwille van deze week van de poëzie 2023 heb ik er een “trachten “ te vertalen . Dat is gemakkelijk maar moeilijk tegelijk. Het heet …

KINDEREN VAN DE WIND

Ik ken een zeer oud liedje
van ‘s levens wel en wee,
van lang vergane schepen
In de kelders van de zee.

De woorden zijn vergeten ,
Of werden kindertaal
als vaag onthouden stukjes
uit een heel erg oud verhaal…

Van zwervers zonder richting ,
van zoekers ziende blind ,
En eigenlijk was alles maar
kinderen van de wind .

Gezichten , dromen , namen ,
zijn door de wind verwaaid ,
en waarheen al die woorden zijn?
Die zijn mee weggedraaid!

Zwervers zonder richting ,
Zoekers ziende blind ….
Want eigenlijk was alles maar
beelden in de wind!

zelfbediening …

  • ROOD INTOETSEN en een WAAIER ITEMS valt bij je binnen
  • Met dank aan Wikipedia
  • 26 januari … op het eerste gezicht niet bepaald een dag van grote of grootse dingen. Maar de speurder in mij werd toch een beetje beloond voor zijn ijver … Lees even mee…en druk op rood voor meer info.
  •  Algemeen
  • Kopje criminaliteit Criminaliteit en veiligheid
    • 2013 – Een Egyptische rechtbank veroordeelde 21 beklaagden tot de dood. Zij stonden terecht  voor hun rol in de Port Said-stadionramp, waarbij in februari 2012 74 mensen om het leven kwamen.
    • De uitspraak leidde tot rellen in de havenstad Port Said, waarbij 31 doden vallen.
  • Kopje economie Economie
    • 2010 – Het Nederlandse bedrijf Spyker neemt de failliete Zweedse autofabriek Saab over van het noodlijdende Amerikaanse concern General Motors.

Een ‘versken’ van GUY VERELLEN

.
“Zoude gij da kunne gelooven,
Da ge mee het zellefste zicht..
gelak onze Lieven Hiejer hier booven.
Da welle…. dan pas te goei koste zien.
Hoe kleyn…. da welle eigelijk wel zijn…. misschien.
.
Dan zouden welle misschiens beseffe
Da welle… hier mor zeyn veur effe.
Peinst ervan wat da ge wilt…….
Mor wijd…. zitte kik doar volgens mij …nie neffe.”
.
Da besef…das misschiens,
nog nie direct…. veur vandoag of morgen.
Mor moest het koomen,…
We zoude misschien….mekandere wa liever zien ….
O misschiens…toch wa beeter veur mekandere beginne zorgen.”
.
In feite zijn welle menschen…..
mor zoewen kleyn weezen.
De weereld zou beeter af zijn,
as we wa minder zouden proaten,
en misschiens …..wa beeter gedachten koste leezen.
.
Veur diejen korten tijd hier oep aard
Ge vroagt uw eigen af…..Wa zenne kik hier verlooren.
Het eenigste zinvolle,..da ge doar over kunt zeggen.
Awel…..’Ik zijne kik hier gebooren.”
.
.
Da dorpken,….
Da in feite nie meer …
dan een hoopken …..oude huizen is.
Is ieverans zoewe specioal,
Gewoon omdat da …..’mijn’… dorpken is.
.
Da kleyn dorpken….
Nie meer ….dan ne scheet rond de kerk,
Woar da ge zoewe geere zijt,
Ge zou beginne peinzen….
Das onzen Lieven Hiejer z’n werk.
.
Da oud dorpken,
da welle geduurig oan,
zitten te verbouwen ….en te veranderen
Schoonder dan die steenen, …
Is da nie….den deugd die welle hemme oan mekandere.
.
Onzen Lieven Hiejer,
Ik zou kik er een verske over kunne schrijven,
Loat dan onnoozel dorpken,
nog moar efkes…….’mijn’ ….dorpken blijven.
.
.
Da dorpken,…..mee zijnen aave meulen,
diene kik nog geweeten hem… as kind.
Is verdweenen,….
En zijn wieken…….
droaien al langhk niemeer…mee de wind.
.
Da kleyn dorpken,….mee z’n route en zijnen tram,
en zijnen aaven weg ……in kassei.
Da dorpken….da bleft toch nog altij ieverans,….
dat dorpken van mij.
.
Da dorpken,…..woar ge as kleine snotter,
noar’t school goengk in den wijngaard bij de nonnen.
Woar ge zoewe dikkels mee d errebollen zijt verloren …
en zelden woart gewonnen.
Woaroem zijn welle feitelijk…..mee da veranderen begonnen.
.
Da dorpken,…woar ge as kind,
zoewe geere woart.
Da dis zoewe …..veranderd,
da ge’t bekanst ….nie meer vindt oep de koart.
.
Da dorpken,…. waarbij da ge stillekes oan beseft.
dat den ouden tijd is heen gegoan,….
En den nieven al is gekoomen.
Ik beleeve nog altij deugd….
Zoewe langhk…da’k over vroeger begin te droomen.
.
Da oud dorpken,…..
da nie is kunne blaaven,
Mor woar da’k zonder veul moeite,
een versken …kan over schraaven,
Goane kik toch prombeere….
van zoewe langhk meugelijk…in m’n gedachten te haave.”

De Volkenbond

De Volkenbond

Op 25 januari 1919 werd met veel enthousiasme de Volkenbond opgericht. De bond was een soort voorloper van de Verenigde Naties, de internationale organisatie die in 1945 ontstond.

(foto- Voormalig hoofdkwartier van de Volkenbond in Genève)

  • De eerste aanzet voor de Volkenbond werd tegen het eind van  WO I gegeven door de Amerikaans president Woodrow Wilson.

  •   Tijdens de vredesbesprekeningen van Versailles legde de president veertien punten op tafel.

* In één van die punten pleitte hij voor de oprichting van een bond die de politieke onafhankelijkheid en territoriale onschendbaarheid van de leden moest beschermen. Een Volkenbond, zeg maar.

  • Op 25 januari 1919 werd de Volkenbond uiteindelijk werkelijkheid. Twee weken eerder werd er al een eerste algemene vergadering gehouden.

* Amerika zelf trad niet tot de bond toe. Behalve de geallieerde overwinnaars komen nog  dertien neutrale staten de prille Volkenbond versterken. Later sluiten ook Duitsland (1926) en de Sovjet-Unie (1934) aan bij de Volkenbond..

*** De Volkenbond moest een nieuwe internationale rechtsorde creëren om een nieuwe (wereld)oorlog af te wenden. De bond pleitte voor ontwapening en internationale samenwerking.

* De bond boekte aanvankelijk wel enige successen. In 1920 wist hij bijvoorbeeld te voorkomen dat een Zweeds-Fins geschil uitmondde in een oorlog.  Een jaar later werd dat tijdens een Duits-Pools- conflict herhaald.

* Achteraf bekeken was de Volkenbond echter geen erg groot succes.

* De organisatie kon de agressie van Japan tegen Mantsjoerije in 1931 niet voorkomen en in 1939 werd de Sovjet-Unie uit de bond gestoten nadat het buurland Finland was binnengevallen.

* Tijdens WO II bestond de bond nog wel, maar van enige invloed was inmiddels al geen sprake meer.

* De Volkenbond werd uiteindelijk op 20 april 1946 officieel opgeheven. Het wachten was op een stabielere Verenigde Naties. Later meer daarover. (spotprent …Tussen enerzijds de Belgisch-Franse coalitie en anderzijds de Brits-Italiaanse ontbreekt nog … iets om de zaak erg solide te maken.)

  • (met dank aan -Vandaag in de geschiedenis-)

MILLEKE BOS, EEN SCHEIDSRECHTER VAN… 90

Dit zijn de Ware Vrienden van VeijelHaa. De sjotters keurig in een nieuw pak , de supporters in vrijetijdskleding.  (herneming van nov ’21)

* Maar de man die er (figuurlijk met kop en schouder) bovenuit steekt is de scheidsrechter. Mooi grijs kapsel op een flink getraind lichaam dat sinds 15 nov ’22 bezig is aan zijn 90ste jaar op Aarde. Milleke Bos, uit den Huithoek in Vust. 

* Mil en zijn vrouw zijn intussen ook al 66 jaar getrouwd. Man ,man ,man , dat is meer dan een volledige loopbaan in om het even wat. Vroeger ook dan de wereldtentoonsteling van 1958 in Brussel. Een reeks die weinigen gegeven is.

* En nog straffer is dat de Mil nog steeds voetbalscheidsrechter is , al is het maar bij een vriendenclub. Straffe kadee. We wensen hem nog vele jaren in zijn tenuuke.

.

VOOR WAT HOORT WAT

 

*  90 en nog actieve voetbalscheidsrechter, het wordt je niet zomaar in de schoot geworpen. Tweemaal per week in de winter en in de vroege lente wandelt hij een snelle 10 km in de brede omgeving van Vorst.

* Als het weer beter wordt, trekt ‘de Mil’ zijn korte broek en loopschoenen aan voor alweer twee  wekelijkse  sessies van elk 13 km iets verder weg.

‘De beste manier om van de dokter weg te blijven’, vindt Milleke. ‘Voor wat, hoort wat. Zonder training zou ik dat niet meer kunnen’, weet Mil.

* De 100 komt in zicht, maar daar houdt hij zich niet mee bezig.

* Mil zit nooit stil. Ik kom hem geregeld tegen. Altijd op training, stappend of lopend. Een doorzetter die ook nog gehandicaptenbegeleider is. Grellig.

* De Mil is altijd voetbalscheidsrechter geweest. Zijn grote carriére maakte hij destijds als lid van Looise. Later floot hij  amateurmatchen.

Milleke is intussen al jaren ambitter in de thuismatchen van ‘De Ware Vrienden’ in Veerle-Heide. Een wederzijdse liefde die nog heel lang mag duren.

.

90 jaar maar een ritje van 80 km kan er nog best af … Milleke Bos !

Mil (90)+vrouw(88)=supergezond koppel in ‘den Houthoek’

DRE EN FONS VAN HAELST

GARAGISTEN DRE EN FONS VAN HAELST … EEN BEGRIP IN VEERLE
. (verscheen reeds vorig jaar)
.
De familie Van Haelst werd/wordt in Veerle nog steeds geassocieerd met garage- en sleutelwerk. Sleutelen aan machines en motoren allerlei.
.
Ik geloof niet dat er ooit een motor zo onwillig was dat de broers Van Haelst hem niet aan de praat kregen.
.
De broers André en Fons hebben een flink stuk van hun leven tussen rijdend materieel doorgebracht. Dat hadden ze mee van hun vader Gust, Nederlander van origine. Hun zonen Jan en Gust traden in zijn voetsporen en zetten de familietraditie verder. Ook kleinkinderen zijn gebeten door de microbe.
.
Gust Van Haelst was een Hollander die in België, op de bekende Eindhoutse ” Ossestal”, uit een Belgische moeder en een Nederlandse vader van net over de grens werd geboren.
.
Als Nederlander was Gust ‘soldaat van Oranje’ in de periode van de eerste wereldoorlog 1914-1918. Maar omdat Nederland neutraal bleef in die oorlog deserteerde Gust door onder de immens lange grens van prikkeldraad naar België te vluchten.
Voorgoed, want leven in België beviel hem stukken beter dan in Nederland.
.
EASY RIDER
.
Gust ging vroeg alleen wonen. Uit werken gaan, vaak voor perioden van enkele dagen tot een week, deed hij met zijn “tuffer”, een Harley-Davidson. Daarmee werd hij ook de eerste ‘easy rider’ van Veerle. Soms deed hij ook dagenlang gewoon niks en ging hij wel eens aan de rol met een toevallige kennis. In die dagen werd immers niet met werkuren geteld.
.
Tussen zijn huis in de Pastorijstraat en de Oude Geelsebaan startte Gust een diamantslijperij op waarin een 20-tal mensen werk vonden. Lang heeft die zaak niet gedraaid want putten boren was zijn echte specialiteit. Bij de molenaars in de wijde omtrek aan stoom-, gas- en elektrische motoren werken zijn passie.
.
De technieken die daarvoor vereist waren, leerde hij ‘uit zijn eigen’. Ook de camions uit die tijd kenden al spoedig geen geheimen meer voor hem, de luxe-voituren evenmin. Gust kon gewoon alles herstellen.
.
KIJKEN EN EXPERIMENTEREN
.
Zoons André en Fons traden zoveel jaren later in de voetsporen van hun vader. Net als hij leerden ze de diverse stielen door heel goed te kijken en veel te experimenteren. De leerschool van het leven, zeg maar.
.
Na de laatste wereldoorlog kozen Gust en zonen Van Haelst, naast de putboringen, eerst voor de NSU-“tuffers”, jaren later ook voor de NSU-auto’s. De stijgende welvaart onder de mensen in de jaren 1950/1960 was daar niet vreemd aan.
.
De Van Haelsten vroegen en kregen meteen een agentschap en hadden daardoor een monopoliepositie in de streek. Andere merkverdelers waren er nog niet.
De slijperij werd omgebouwd en uitgebreid tot een heuse garage waar elke automobilist met zijn technische problemen terecht kon.
.
EERSTE WERD OOK LAATSTE LES
.
In 1960 reisde vader Gust naar Neckarsulm voor een eerste NSU-fabrieksbezoek en voor zijn eerste technische lessen. In het leslokaal werd hij evenwel onwel en minuten later was hij dood.
Enkele dagen na de begrafenis van Gust werden de eerste twee NSU-wagens in Veerle geleverd. Er zouden er nog heel veel volgen.
.
In België waren Dré en Fons één van de eerste dealers van NSU. De auto’s werden vanuit Niel aangeleverd. Regelmatig moesten de broers in Niel en Brussel naar de les, want niet iedereen kon zo maar een NSU open- en dichtgooien. Een Duitse technicus uit de fabriek in NeckarSUlm (zie je NSU zitten?) kwam hun de knepen van het vak leren.
.
NSU werd een voltreffer in Veerle en omgeving. “Zekere koude winterzondagmorgen ging ik te voet naar de mis”, herinnert André zich alsof het gisteren was. “Op het kerkplein stond het vol NSU’s van andere kerkgangers. Ik kreeg het er helemaal warm van. Spijtig dat daar geen foto van bestaat.”
.
RIJBEWIJS EN CO
.
“In het begin van de jaren 1960 bestond er nog geen rijbewijs”, vertelt André verder.
” Dat kwam er pas in …1967/’68.
 * citaat … Wie met de auto wil rijden, heeft een rijbewijs B nodig. U moet slagen voor een theorie-examen en een praktisch examen. Theorie-examen vanaf 17 jaar, praktijkexamen vanaf 18 jaar.
* Wie daarvoor 18 was mocht zonder meer achter het stuur kruipen. Achter de voormalige slijperij en de nieuwe garage lag een stuk wei met schroot van de garage. Daar brachten we de mensen de elementaire begrippen van autorijden bij: starten, vertrekken, stoppen, versnellingen gebruiken ...”
.
“Als ze dat onder de knie hadden gingen we met hen de weg op. Voor sommige was dat de gelegenheid om NIET toe te passen wat ze dagen lang geleerd hadden: te bruusk stoppen, te hevig optrekken, van derde versnelling in achteruit schakelen … Je kan het niet bedenken wat er allemaal fout kon gaan of het gebeurde ook.”
.
André : “Het mooie liedje kon evenwel niet blijven duren. Begin 1970 kwam NSU uit Neckarsulm met een grote wagen op de proppen, een regelrechte bedreiging voor VW.
Het kapitaalkrachtige VW was echter bij de pinken, gooide op het salon van Zwitserland een grote doek over de NSU en kocht prompt de NSU-fabriek op. De nieuwe NSU werd een jaar later met een andere naam en met succes door VW op de markt gebracht.”
.
MAZDA EN SEAT
.
“Voor ons was het NSU-verhaal toen ten einde. Meteen werd overgeschakeld op Audi (toen nog bij VW) en Mazda, een nieuwkomer uit Japan. Audi was in die dagen niet te vergelijken met hun wagens van nu. Alles kon er stuk aan gaan, tot de zetels toe. Het Japanse Mazda daarentegen werd een voltreffer. In ons beste jaar verkochten we 145 wagens, bijna allemaal Mazda’s.”
.
Zoon Jan heeft het beroep van André overgenomen en verkoopt Mazda, Gust drukt de sporen van vader Fons en brengt Seat aan de man.
.
(Fons overleed eind januari 2020 – André is een nog vrij flukse 90-plusser) – eigen foto’s.
.
Het absolute einde … vorig jaar februari 2022 – het werkhuis wordt gesloopt – André pinkt een traan weg – een stuk geschiedenis wordt met de grond gelijk gemaakt (klikken voor vergroting)
.

Slag bij Turnhout in 1597

Tachtigjarige Oorlog

In 1566 was er de Beeldenstorm. Die bracht, naast vrijheid van godsdienst, ook de wil om zich te ontdoen van Spanje duidelijk naar voor. De eerste ‘gereformeerden’ trokken noordwaarts, naar de Nederlandse steden.

In 1585 was er het beleg van Antwerpen dat aanvankelijk door Marnix van St. Aldegonde leek gewonnen te zijn. Toch slaagde die erin door zijn roekeloosheid de overwinning zomaar weg te gooien. Meer nog , toen Marnix de deugden van Farnese begon te roemen, bleef de Raad stomverbaasd achter. 17 augustus keerde de stad terug onder de gehoorzaamheid van de Spanjaarden. De val van Antwerpen werd een heel belangrijk feit in onze geschiedenis.

Omdat ze voor hun bestaan vreesden, trokken niet alleen Antwerpenaars naar het noorden, maar kenden ook duizenden gereformeerden en handelaars uit Brugge, Gent, Brussel en Mechelen en andere in Spaanse handen gevallen steden uit Vlaanderen spoedig de weg naar Zeeland en Holland.

De 17 Provinciën waren gescheiden. In de verlaten, vernietigde en verwilderde streken verschenen wolven en paarden graasden in de steden, alsof die weiden waren geworden.

De vrijheidsstrijd van de Nederlandse steden (de 80-jarige oorlog) duurde intussen voort en zou pas eindigen in 1648 . Spaanse troepen hadden het niet onder de markt met de Nederlandse stadstaten. Geldgebrek aan beide kanten was vaak de oorzaak van de bestanden tussen Hollandse steden en Spaanse troepen.

*** De Slag bij Turnhout gebeurde op 24 januari tijdens de veldtocht van prins Maurits in 1597 . Het uit Italianen, Duitsers en Walen bestaande regeringsleger moest de Zuidelijke Nederlanden beschermen tegen een aanval uit de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

Turnhout was de belangrijke strategische plaats in het grensgebied met de Noordelijke Nederlanden. In de winter van 1596 op 1597 had het Spaanse leger daar het winterkwartier. Zodra het weer verbeterde , wilde de Spanjaard Varax Tholen aanvallen.

Toen prins Maurits dit vernam, besloot hij het Spaanse leger bij Turnhout te verrassen. Het Spaanse leger bleek slecht voorbereid. Het leger van Maurits had gunstige posities ingenomen. Zij zaaiden veel verwarring.

Bij de eerste aanval werd het Spaanse leger al uit elkaar gedreven. De veldslag duurde slechts een half uur. De graaf overleefde de veldslag niet. Met hem sneuvelden tweeduizend soldaten aan Spaanse zijde. De veldslag was een grote overwinning voor Maurits van Nassau Aan Staatse zijde sneuvelden slechts tien man. De Spaanse vaandels sierden nog jarenlang de Ridderzaal in Den Haag.


Lees: Tachtigjarige Oorlog 1568-1648:
de opstand en het ontstaan van Nederland

DE HEL IN HET INTERNAAT

De brand in het internaat van het Heilig Hartcollege in Heusden-Zolder brak uit op 23 januari 1974 omstreeks 22u30. Er vielen 23 dode en  2 zwaargewonde leerlingen te betreuren, alle 25 tussen 12 en 16 jaar jong.     (eerder verschenen bericht)

* De brand ontstond in de buurt van de ingang van de slaapzaal en bemoeilijkte zodoende de vluchtweg van de slaapzaal. De 63 bedden in de slaapzaal werden slechts gescheiden door zeer brandbare dunne houten wanden die de brandverspreiding versnelden.

* Oorzaak was vermoedelijk een stiekem gerookte sigaret in de slaapzaal, op de tweede etage van het oudste gebouw (uit 1932).

* Een veertigtal jongeren van de ene kant van de zaal kon ontsnappen. De enige , andere uitweg was een raam dat uitgaf op een plat dak. Eén jongen was toevallig afwezig wegens ziekte.

* Drie slachtoffers werden gevonden in de gang voor het raam. Eén slachtoffer was door de brandende trap gevallen. Bijna alle andere slachtoffers werden gevonden in hun bed. Wellicht totaal verrast in hun slaap.

* Door het lawaai van de vluchtende leerlingen werden de paters gealarmeerd en werd meteen ook de brandweer van Heusden opgebeld. Die was er om 23 uur en kreeg spoedig ook hulp van de korpsen uit Hasselt en Genk.

* Door de hevige brand en de enorme hitte kon de zaal pas om 1u30 ‘s nachts bereikt worden. Na afloop bleken de brandblussers van de school ongebruikt…

  • De school sloot gedurende een volledige week, tot na de begrafenis van de slachtoffers. Na de begrafenis werd het gebeuren niet meer besproken.
  • Pas sinds 1999 wordt de brand jaarlijks herdacht door de school. De herdenking startte met het onthullen van een gedenksteen op 23 januari 1999. Ondertussen is de school van naam gewijzigd in Sint Franciscuscollege campus Berkenbos.
  • De toezichthoudende geestelijken werden niet schuldig bevonden. De overlevende scholieren zetten wel een actie op om de infrastructuur en de gebrekkige wetgeving aan te klagen.
  • De ramp maakte ook in het parlement een grote indruk. Het invoeren van nieuwe wetten betreffende brandveiligheid raakte in een stroomversnelling.

* Waarom vertel ik dit verhaal? Omdat ook ik een vrij lang verleden als ‘intern’ achter de rug heb. Van 1954 tot 1958 in Hoogstraten en van 1958 tot 1962 in Mechelen.

* In het Hoogstraatse Klein Seminarie van toen logeerden een aantal van de jongste leerlingen (7de en 8ste klas) nog in een kleine, oude slaapzaal boven het toneel van de feestzaal. Vol oude, houten chambrettes van zowat 1,5 bij 2,20 m op een houten vloer.

* De oudere leerlingen verbleven in een veiligere nieuwbouw met geplaveide vloer. In Mechelen studeerden en sliepen we in aparte kamertjes in een oud gebouw dat later gesloopt en vervangen werd voor een nieuwe politiekazerne.

* In Hoogstraten mocht vanaf de Latijnse gerookt worden in het Withof, een buitenverblijf van de school dat tweemaal per week bezocht werd. Binnen de muren van het seminarie was roken streng verboden. Toch hing er vaak een sigarettengeurtje in de toiletten.

* In Mechelen mochten de rokers hun sigaretten plus aanstekers op zak houden, maar was het zwaar verboden te roken binnen de muren. Regelmatig kwam een toen nog zwartgerokte toezichthouder een kijkje nemen.      (foto’s Wikipedia)

zwart gat maakt sterren

* foto Hubble – Zwart gat in dwergstelsel Henize 2-10 máákt sterren in plaats van ze op te slokken

 

Zwarte gaten worden vaak afgeschilderd als destructieve monsters die alles wat te dichtbij komt opslokken, maar bij nieuw onderzoek met de Hubble-ruimtetelescoop spelen ze een minder kwaadaardige rol. (EOS Wetenschappen)

Eddy Echternach
Meer artikels van deze auteur

allesoversterrenkunde.nl

Dit is een artikel van:
 Alles over Sterrenkunde

* Een zwart gat in het hart van het 30 miljoen lichtjaar verre dwergsterrenstelsel Henize 2-10 draagt bij aan de vorming van nieuwe sterren in plaats van ze op te slokken.

* Met de ruimtetelescoop is een duidelijk verband ontdekt tussen het zwarte gat in dit kleine sterrenstelsel en een stervormingsgebied dat slechts 230 lichtjaar daarvan verwijderd is. Dat verband bestaat uit een uitstroom van gas die zich als een navelstreng uitstrekt tot aan een heldere stellaire kraamkamer.

* Op het ogenblik dat de gas-stroom daar arriveerde, bevond zich op die plek al een dichte concentratie van gas. De spectroscopische gegevens die met Hubble zijn verkregen laten zien dat de gasstroom zich met een snelheid van ongeveer anderhalf miljoen kilometer per uur in dit ‘cocon’ heeft geboord. Daarbij hebben zich tal van jonge sterrenhopen gevormd.

* Wat zich in Henize 2-10 heeft afgespeeld is precies het omgekeerde van wat in grotere sterrenstelsels vaak te zien is. Daarin stroomt juist materie naar het zwarte gat toe, om vervolgens in de vorm van bundels van ziedend heet gas terug de ruimte in te worden geblazen.

* Eventuele gaswolken die op het pad van deze zogeheten plasmabundels bevinden, raken daarbij dermate verhit, dat het daarin aanwezige gas niet meer tot nieuwe sterren kan samentrekken.

* Het minder grote zwarte gat in Henize 2-10 produceert blijkbaar een veel minder intense uitstoot, die gaswolken net genoeg samendrukt om de vorming van sterren te stimuleren.

* Het zwarte gat in Henize 2-10 heeft ongeveer een miljoen keer zoveel massa als onze zon. De superzware zwarte gaten in grotere sterrenstelsels hebben vaak nog eens duizend keer zoveel massa. Doorgaans geldt dat het centrale zwarte gat van een sterrenstelsel zwaarder is naarmate het stelsel zelf een grotere massa heeft.

Beeld boven : In het heldere centrum van het dwergsterrenstelsel Henize 2-10 houdt zich een zwart gat van een miljoen zonsmassa’s schuil, dat de vorming van talrijke jonge sterren mogelijk heeft gemaakt. (NASA, ESA, Zachary Schutte (XGI), Amy Reines (XGI))

1 … 9 10 11 12 13 … 91