MAARTEN LUTHER

Het Edict van Worms werd op 26 mei 1521 , vandaag exact 500 jaar geleden, uitgevaardigd door keizer Karel V op de Rijksdag van Worms. Met dit edict werd Maarten Luther vogelvrij verklaard . Het edict bevatte ook het bevel tot de verbranding van zijn geschriften.

Een groot deel van het door keizer Karel V geregeerde rijk gaf hieraan gevolg . Niet in Duitsland, want niet alle Duitse vorsten ondersteunden de hervorming.

Waarover ging het eigenlijk ?

* Op 31 oktober 1517 timmerde Maarten Luther zijn stellingen op de deur van de kerk in Wittenberg. Hij protesteerde daarmee vooral tegen de aflaatverkoop van de dominicaan Johann Tetzel.

* Luther werd namelijk geconfronteerd met mensen die hun zonden kwamen biechten en daarna hun aflaten lieten zien, zodat hun biechtvader hen geen boetedoening kon opleggen en slechts de vrijspraak (absolutie) kon geven.

* Het was dus een kwijtschelden door de paus van straf voor zonden allerlei. Gewoon door te putten uit de verdienste van de goede werken van Christus en alle gelovigen.

* Hiervoor was weliswaar biecht, berouw en vergiffenis nodig , maar het aankopen van de aflaat was voldoende om de zondestraffen kwijtgescholden te krijgen zonder grote persoonlijke inzet .

Wie veel bezat , kwam er gemakkelijk vanaf . De kleine arme man was andermaal de klos van deze handel.

* Luther wou deze misstanden aanklagen en rechtzetten en ging ervan uit dat de paus de misbruiken van de aflaatverkoop ook zou veroordelen. Niet dus .

* De aflaat waartegen Luther in het bijzonder reageerde was de de Jubileumaflaat voor de nieuwbouw van de Sint-Pieterskerk in Rome . Bij de ouderen onder ons beter gekend als ‘Sint Pieters penning’ .

De Sint-Pieterspenning, Pieterspenning of Petruspenning (denarius Sancti Petri ) is een jaarlijkse vrijwillige gift van katholieken .

* De penning werd heringevoerd in 1860 door paus Pius IX na de nederlagen van het pauselijke leger tegen het Italiaanse leger in Castelfidario (18 spt 1860) én het duidelijk werd dat er geld nodig was voor een leger dat de kerkelijke staten tegen de Italiaanse aanspraken kon verdedigen.

* De penning bestaat nog steeds , maar vechten doet het pauselijke leger lang niet meer . Vaticaanstad , de enige resterende staat van de Kerk ,  wordt tegenwoordig symbolisch verdedigd door de Zwitserse wacht (zouaven).

Met de huidige penning van de gelovigen financiert de paus nu welzijnswerken in de breedste zin over de ganse wereld.

* Wat er ook van zij … de leer van Luther werd door de erg jonge boekdrukkunst van toen spoedig over gans Europa verspreid. De Lutheranen van nu vormen nog steeds een solide kerkgenootschap.

Oorsprong en tradities van Hemelvaartsdag

Na 40 dagen wederopstanding van Jezus vindt de viering van Hemelvaartsdag plaats. Volgens oude bronnen heeft de feestdag zijn oorsprong bij de eerste apostelen, maar in de loop der eeuwen zijn er nog aardig wat tradities aan toegevoegd.

* De hemelvaart is een onderdeel van het evangelie van Marcus. Nadat de profeet zijn wederopstanding bekend had gemaakt aan zijn apostelen ‘werd de Heer Jezus in de hemel opgenomen en nam hij plaats aan de rechterhand van God’ (Marcus 16:19). Vervolgens verspreidden zijn discipelen het nieuws en ‘De Heer hielp hen daarbij en zette hun verkondiging kracht bij met de tekenen die ermee gepaard gingen’. (Marcus 16:20).

* De oudst bekende bron van de viering van Hemelvaartsdag is een geschrift van Augustinus van Hippo (354-430). Hoewel er geen bewijzen zijn dat het feest voor deze periode ook al werd gevierd, beschrijft Augustinus het als een traditie die al bestond sinds de eerste apostelen.

* De mogelijkheid bestaat ook dat Hemelvaartsdag voor de 5e eeuw niet apart werd gevierd, maar dat dit samen gebeurde met Pasen / of Pinksteren.

* Zeker is dat de Hemelvaart van Jezus zich in de middeleeuwen tot een afzonderlijke kerkelijke feestdag ontwikkelde. De nacht voor het feest was het voor priesters gebruikelijk om een wake te houden. In de ochtend doofden zij dan vaak de paaskaars, die sinds paasdag symbool had gestaan voor de wederopstanding van Christus.

* In de loop der tijden was het in veel christelijke gebieden gebruikelijk om op deze feestdag de eerste fruitoogst van het seizoen te zegenen. Daarnaast werden er in vele steden kerkelijke processies gehouden.

* Inmiddels zijn de historische tradities van Hemelvaartsdag ook vermengd geraakt met moderne tradities. In vele landen, w.o. België, is het gebruikelijk om op deze dag aandacht te besteden aan  Rerum Novarum, de encycliek van Paus Leo XIII uit 1891over sociale rechtvaardigheid. In Duitsland is het Männerdag, vaderdag. Dicht bij ons wordt de abdijentocht gelopen/gewandeld.

* In Nederland viert men Hemelvaart met veel festivals, braderieën en boekenmarkten. Op sommige plaatsen staan mensen vroeg op om te gaan dauwtrappen(moesten wij meer doen…hemels)

* Waarschijnlijk ontstond het dauwtrappen al in de Germaanse tijd als onderdeel van de meifeesten. In deze periode van het jaar vierden de Germanen de opkomst van het nieuwe leven in de natuur.

** Wil je zelf gaan dauwtrappen? Kijk op de site van Wandelmagazine (link is external)voor meer informatie! Maar mee komen lopen/stappen van Tongerlo naar Averbode kan ook…

broers op de brandstapel

Vandaag een gelukkig toeval. In onze vaderlandse geschiedenis komen we terecht in Mechelen. Daar woont Maria van Hongarije, de zus van keizer-koning Karel V die 25 oktober 1555 troonsafstand doet in de Nederlanden. De executie van de Mechelse broers op 23 december 1555 woonde hij beslist niet bij. Zijn zus, Maria van Hongarije was sinds 1530 landvoogdes van de Nederlanden in Mechelen en gaf er eveneens in 1555 de brui aan. Ook zij kwam niet kijken.

* En wij, Louis, Mechelaars van vier normaalschooljaren Onder de Toren, hebben dit verhaal nooit gehoord …Een rechtzetting.

Twee dappere Mechelse broers op de brandstapel (1555)

* Deels ontleend bij auteur Enne Koops (21 oktober 2019) in Historiek

In de Nederlanden kost de inquisitie tussen 1522 en 1600 aan 2000 à 3000 protestanten het leven. Het indringende verhaal van de ‘ketterse’ broers Frans en Nikolaas Thys laat zien hoe een executie op de brandstapel in zijn werk ging. Het is een verhaal van twee dappere broers die zich tot de laatste snik blijven verzetten tegen het rooms-katholicisme, dat zij zagen als een valse religie. Ze stierven een tragische dood op de brandstapel in 1555.

De inquisitie in de Nederlanden (Mechelen, 1522)

* Keizer Karel V (1500-1558) kondigt op 28 september 1520 af dat alle geschriften die de leer van Maarten Luther (1483-1546) – met wie de Reformatie begon – vertolken, vernietigd dienen te worden. Iedereen die deze leer verkondigt, kan erop rekenen achter de tralies te belanden.

* Luthers volgelingen, en al snel ook de calvinisten en wederdopers, krijgen het zwaar te verduren. In maart 1522 stelt Karel V in de Nederlanden naar Spaans voorbeeld de inquisitie in. Mechelen ontvangt het eerste plakkaat.

* De vonnissen van deze kerkelijke rechtbank kosten tot anno 1600 het leven aan ongeveer 2000 à 3000 protestanten. De meesten op de brandstapel.

* Tot de martelaren behoren ook Frans en Nikolaas Thys uit Mechelen. Het proces dat tegen hen gevoerd wordt, geeft een indringend beeld van de verschrikkingen van de inquisitie.

Het gezin Thys (Mechelen, 1520-1555)

Mechelen telt rond 1550 ongeveer 30.000 inwoners. Economisch gezien bevindt de stad – die in de 14de en 15de eeuw een hoge vlucht neemt en van 1507 tot 1530 de hoofdstad van de Nederlanden is – zich in een neergaande spiraal.

* Door de verhuizing van de regeringszetel naar Brussel in 1531 en door de latere Opstand, vanaf 1568, verliest Mechelen geleidelijk aan zijn vroegere economische, demografische en intellectuele kracht.

* Het katholieke gezin Thys is niet meer dan een speld in de hooiberg van Mechelen, maar dat zou niet zo blijven.

* Het gezin telt zes leden: vader Andreas, moeder Catherina, Jan, Frans, Nikolaas en een dochter van wie de naam niet bekend is, en verdient de kost in het verversambacht.

* Vanaf de jaren 1520 steken Andreas en zijn zonen om die reden regelmatig en voor langere tijd de grens over naar het Heilige Roomse Rijk. Daar worden ze in vooral de Hanzestad Lübeck aangestoken door het van de grond komende lutheranisme.

* Het stimuleert hen de Bijbel van a tot z te lezen. Geleidelijk raken Andreas, Jan, Frans en Nikolaas in de ban van de reformatorische prediking, zo sterk dat ze er in Mechelen, waar ze naar de kerk gaan in de Sint-Catharijneparochie, nauwelijks over kunnen zwijgen. De Thysens beweren…

dat de reyne leer Christi, also met mensengebode verdonckerd, sonde syn in de stadt Mechelen.

* In Mechelen gaan weldra kwade stemmen op, vooral onder parochiegenoten, die het gezin Thys van lutherse ketterijen beschuldigen.

* De oudste zoon Jan wordt in 1538 tot de brandstapel veroordeeld. Daarna is het gezin klaarblijkelijk voorzichtiger geworden.

* Het duurt zeventien jaar voordat er weer iets concreets gebeurt: vader Andreas, Frans en Nikolaas voelen zich in 1555 zo onveilig – ze worden bedreigd met rechtsvervolging – dat ze op de vlucht slaan naar Engeland.

* Beide zonen keren na een kort verblijf terug in de Nederlanden, maar vader Andreas zou zijn geboorteland en gezin nooit meer terugzien.

Vermoedelijk is hij in Engeland hertrouwd en heeft hij een of meer kinderen gekregen, want de naam Thys komt diverse malen voor in zestiende-eeuwse Londense kerkregisters.

Het proces (Mechelen, najaar 1555)

De gebroeders Thys hadden achteraf gezien beter aan de andere kant van de Noordzee kunnen blijven, want op 5 oktober 1555 wordt het complete gezin opgepakt en in twee verschillende Mechelse gevangenissen gegooid.

* Frans en Nikolaas belanden samen in de Lakenhalle op de Grote Markt. Daar worden ze van elkaar gescheiden, geketend, en in de kerker gegooid. Tijdens het proces zullen ze afzonderlijk ondervraagd worden.

* Ook moeder en zus worden stevig aan de tand gevoeld. Zij herroepen echter hun opvattingen, in de hoop dat ook de mannen vrijkomen. Hun lichte straf: het bijwonen van de mis, een aantal dagen op brood en water en verplichte deelname aan ‘de Processie van het Allerh[eiligst] Sakrament’.

* Heresie’ (ketterij) vormt de hoofdaanklacht tijdens het proces. En voor hen die daarin volharden, en dat zullen Frans en Nikolaas doen, geldt in die tijd in de Nederlanden een vastomlijnde procedure:

Heresie wort ghepunieert metten viere, waarvan de geestelicke juge ‘t proces maect, en den werelicken dexecutie doet.

* Het proces tegen beide broers neemt ruim tweeënhalve maand in beslag en kent lange, cynische ondervragingen – in een poging de broers weer op het katholieke pad te brengen –, folteringen op de pijnbank en tussendoor geïsoleerde opsluiting in de Mechelse kerkers.

* Op 5 oktober begint de eerste ondervraging. Tijdens dit verhoor beantwoordt alleen de oudste, Frans, de vragen. Nikolaas zwijgt grotendeels, maar trekt af en toe toch zijn mond open om de inquisiteurs belachelijk te maken.

* De opvattingen die Frans tijdens dit verhoor verdedigt zijn typisch reformatorisch: de Rooms-Katholieke Kerk is niet de heilige christelijke kerk, wat blijkt uit de vele misstanden en misbruiken; de paus is niet de stadhouder van Christus op aarde; de gewijde hostie verandert niet in het lichaam van Christus; de biecht klopt niet; aanbidding van Maria en kaarsjes branden zijn pure afgoderij. En het vagevuur komt in de Bijbel nergens voor, aldus Frans.

* Als Frans zijn verdediging beëindigd heeft, is het de beurt aan zijn bebaarde, jongere broer Nikolaas. Die laat er geen gras over groeien en zet meteen de aanval in op zijn ondervragers:

Wat comt ghy tot my om uwe beuselinghen te vercoopen? Ghy archlistige Hypocryte! Gaet van my, laet my met vreden: want ic sal by der waerheyt blijven ende uwe fabelen ende logenen niet achten. Oft evenwel mijn leven costet!

* Na dit verhoor, waarin men tracht de broers hun ketterij te doen afzweren door hen invrijheidstelling te beloven, draagt men hen over aan het wereldlijke gezag.

* Dat besluit om de broers te folteren op de pijnbank – waarbij hun ledematen opgerekt worden –, maar ze geven geen krimp. Vervolgens gooit men de broers weer een aantal dagen in de kerker.

* Op 8 oktober moeten ze voor de tweede keer voor de schepenenbank (rechtbank) verschijnen. Beiden willen hun geloof niet verloochenen, terwijl Nikolaas opnieuw tegen de inquisiteurs tekeergaat.

* Hierop besluiten de ondervragers de broers in de kerkelijke ban te doen, terwijl de schout (politiebaas) hen het burgerrecht ontneemt.

* Volgens het martelaarsboek van Adriaen Corneliszoon van Haemstede (1525-1562) probeert men daarna via martelmethoden los te krijgen of er nog meer ketters in Mechelen waren, waarop ze antwoorden:

Wy wouden liever het een lidt van den anderen laten trecken, dan onse broeders verraden.

Vervolgens belanden Frans en Nikolaas ruim tweeënhalve maand in de cel.

* Na de toelating van de bisschop van het diocees Kamerrijk krijgen ze uiteindelijk op 22 december te horen dat op de brandstapel moeten.

* De schout bezoekt hen in de gevangenis en adviseert ze een ‘biechtvader’ te nemen. De broers weigeren dit aanbod.

De executie (Mechelen, 23 december 1555)

In de ochtend van 23 december 1555 – het is rond 11 uur – begeeft schout Willem de Clercq zich naar de gevangenistoren van de Lakenhalle op de Grote Markt in Mechelen, waar Frans en Nikolaas Thys apart van elkaar geketend en gekerkerd zijn.

* Hij vraagt zijn bewakers of de broers ondertussen de biecht hebben afgelegd, want dat betekent genade, het behoud van deze ketters.

* Als dit niet het geval blijkt te zijn, schreeuwt De Clercq dat hij ze als honden zal laten verbranden op de brandstapel.

* De broers worden uit de gevangenis gesleept en richting Raadhuis geduwd. Tijdens deze tocht troosten de broers elkaar …

– ‘Al wort ons het lichaam ghenomen, men can doch niet de siele nemen’, etc. –, terwijl omstanders geëmotioneerd toekijken hoe de geestelijken de broers de mond snoeren… Swijcht stille! Ghy zijt ketters! Uwe duyvelsche zaet is ghenoech ghezayt!

* In het Raadhuis worden ze voor de schepenen geleid om het definitieve vonnis te aanhoren: de brandstapel. De broers blijven ondertussen over hun geloof spreken, net zolang tot de schout zegt: ‘Jullie spelen een spelletje met mij; straks ga ik met jullie een spelletje spelen’.

* Daarop vertrekken ze. Terwijl ze naar de Grote Markt lopen, vraagt één van de broers aan de schout of ze nog kort afscheid mogen nemen van hun moeder en zus. Die toestemming krijgen ze niet.

* Ondertussen heeft voerman Pieter Meert de benodigdheden voor de verbranding, die negen gulden bedroegen – niet goedkoop omdat hout ’s winters duur is –, naar de Grote Markt gebracht.

* Kort daarop komen de broers Thys op de markt aan en krijgen ze een houten bol in de mond, zodat ze niets meer kunnen zeggen tegen de omstanders en richting elkaar geen protestantse ketterijen meer kunnen verkondigen.

* Terwijl ze aan de paal tussen het brandhout vastgebonden worden, moeten de bewakers de bol voortdurend terugstoppen, omdat Frans en Nikolaas die telkens op provocatieve wijze uitspugen.

* Nikolaas vraagt of de bol uit mag blijven, zodat ze elkaar moed in kunnen spreken. De schout strijkt ditmaal wel de hand over het hart en staat het toe. Vervolgens horen omstanders de stem van Nikolaas, die zijn broer moed inspreekt:

‘Lieve broeder, laat ons nu aldus desen Corte tijt ridderlijck strijden in den Heere Jesu Christo.

Daarna heffen de gebroeders Thys een oecumenisch lied aan: ‘Wij gelooven allen in eenen Godt’.

* De broers smeken nog eenmaal om genade, maar de schout negeert hun gejammer en steekt het hout in brand. De brandstapel doet zijn werk.

* De doodstrijd eindigt het eerst voor Nikolaas. Zijn baard vatte vlam kort voor zijn overlijden, aldus ooggetuigen. Kort daarna sterft Frans.

* Als de lichamen volledig verkoold zijn gooien de executeurs de as van Frans en Nikolaas Thys in de Dijle … Einde verhaal.

DE KONINGSKWESTIE

Na de inval van Duitsland in België overlegde koning Leopold III op het kasteel van Wijnendale (Torhout) voor de capitulatie met zijn ministers. Tijdens dit overleg op 25 mei 1940 besloot de koning in zijn land te blijven.

* Liever liet Leopold zich krijgsgevangen maken dan naar Engeland uit te wijken, zoals het Nederlandse koningshuis enkele weken eerder had gedaan.

* In november 1940 bracht hij een bezoek aan Adolf Hitler in Berchtesgaden, waar hij pleitte voor de belangen van zijn volk.

* In 1941 ontstond de zgn. Koningskwestie , omdat de koning  in het huwelijk trad met Liliane Baels, de dochter van Hendrik Baels, de oud-gouverneur van West-Vlaanderen. Aangezien dit huwelijk plaats vond zonder toestemming van de ministerraad en de kamer was het huwelijk in feite onwettig. Bovendien was het volk de immens populaire sneeuwkoningin Astrid nog niet vergeten. Zij verongelukte in het Zwitserse Küssnacht . Een ongeval waarin koning Leopold haast ongedeerd bleef .

* Vlak voor het einde van de bezetting van België , in juli 1944 , werd de koninklijke familie door de Duitsers meegevoerd naar Oostenrijk. Na de bevrijding in 1945 verhuisde de familie naar Zwitserland.

* Intussen werd België bestuurd door de broer van Leopold, prins-regent Karel.

* De voornaamste grieven van de politieke tegenstanders van Leopold (vooral uit linkse hoek) waren dat hij geen dankbaarheid had getoond voor de geallieerde bevrijders en dat hij de inspanningen van de regering in ballingschap en de rol van het verzet in de oorlogsjaren niet wilde erkennen.

* Uiteindelijk organiseerde premier Gaston Eyskens in 1950 een referendum. In Vlaanderen bleek 72% van de bevolking nog achter hun koning te staan, maar in Wallonië en Brussel was minder dan de helft voor de terugkeer van Leopold III. Deze (konings-)kwestie leidde bijna tot een burgeroorlog .

* Daarom besloot Leopold III wijselijk de macht over te dragen aan zijn oudste zoon, Boudewijn. Tot juli 1951, toen Leopold zijn troonsafstand tekende en Boudewijn hem opvolgde, bleef prins Karel regent. Leopold III overleed in september 1983. (diverse media)

J.F. Kennedy en het Apolloproject

1961 – De Amerikaanse president  John F. Kennedy kondigt op 25 mei , vandaag exact 61 jaar geleden , aan dat ‘tegen het einde van het decennium een Amerikaan op de maan zal lopen en veilig terugkeren. Het project Apollo was meteen gelanceerd.’  (Getty images)

* Het Amerikaanse Apolloproject is vandaag de dag nog steeds het duurste, grootste en meest succesvolle ruimtevaartproject uit de Amerikaanse ruimtevaartgeschiedenis.

* Het project zorgde ervoor dat  tussen 1969 tot 1972 twaalf mensen wandelden op de maan. Amerika versloeg daarmee de Sovjet-Unie in een hevige strijd om als eerste een mens te laten lopen op de maan.

* Wegens een te duur prijskaartje (ongeveer 24 miljard dollar) en de geld- en manschappen verslindende oorlog met Vietnam werden de laatst geplande Apollomissies geannuleerd waardoor er na 1972 nooit een mens nog voet zette op het oppervlak van onze buur.

Race naar de maan

* Eén van pioniers van de ruimtevaart, Werhner von Braun, die in nazi-Duitsland nog ontwerper was van de gevreesde vliegende bommen V1 en V2, werd aangesteld om de krachtige Saturn maanraket te ontwikkelen.

* In totaal omvatte het Apollo programma elf bemande ruimtevluchten. Het project kreeg van in begin al te maken met een grote ramp . Tijdens een simulatie-oefening van de eerste Apollo vlucht kwamen drie astronauten om het leven  door een brand in hun Apollo ruimtecapsule op het lanceercomplex.

* Het Apollo project liep meteen enkele jaren vertraging op. De Apollo 7 missie werd de eerste bemande missie uit het project. De ruimtecapsule zou in een baan om de Aarde uitvoerig getest worden.

* Tijdens de volgende Apollo 8 missie zouden drie mensen voor het eerst omheen de maan vliegen.

* Tijdens de Apollo 9 vlucht werd de Lunar Module of maanlander voor het eerst gekoppeld en getest aan de Apollo ruimtecapsule.

* Tenslotte werd de Apollo 10 missie de laatste testvlucht uit het project. Hierbij werd een Apollo ruimtecapsule met maanlander in een baan om de maan gebracht waarna de crew de maanlander loskoppelde om deze daarna terug te laten koppelen aan de commandomodule van de Apolloruimtecapsule.

* In juli 1969 bereikte Amerika als eerste land zijn doel door twee mensen (Armstrong en Aldrin – Collins bleef de capsule besturen) als eerste op de maan te laten landen en ze na enkele dagen opnieuw terug te brengen naar de Aarde . De inmiddels overleden president Kennedy had zijn belofte uit 1961 postuum waargemaakt. (diverse media)

Bonnie en Clyde

Voor 23 mei vonden we niks beter in de geschiedenis dan deze … romance. Geniet er vooral … niet van.

Bonnie en Clyde, een romance …

Clyde Barrow en Bonnie Parker woonden beiden in Texas. Ze leerden elkaar in 1930 kennen via een gezamenlijke vriend. Alle drie waren opgegroeid in armoede.

* Binnen een paar weken na hun ontmoeting werd Clyde veroordeeld voor eerdere misdaden. Hij wist evenwel uit de gevangenis te ontsnappen met behulp van een geweer dat Bonnie naar binnen had gesmokkeld. Even later werd hij opnieuw geklist en vastgezet. Goed twee jaar later (1932) was Clyde weer een vrije man.

* Omdat een eerzame job niet meteen zijn ding was, zocht hij na zijn vrijlating Bonnie weer op. En ja, hoor, het stel begon opnieuw kleine overvallen te plegen. Tijdens één van deze overvallen werd Bonnie opgepakt. Door een gebrek aan bewijs werd zij echter spoedig vrijgelaten.

* Het stel trok in de volgende twee jaar dan maar door Texas, Oklahoma, Missouri, Louisiana en New Mexico. Vrijwel altijd lieten ze een spoor van geplunderde banken, van dood en vernieling achter.

* Merkwaardig was wel dat B+C niet steeds als een paar opereerde. Want door hun successen sloten andere personen van diverse pluimage zich maar al te graag bij het stel aan.

* Daaronder ook de broer van Clyde en diens vrouw. De schietgrage groep was weldra bekend als de ‘Barrow Gang’. Hun specialiteiten waren niet alleen bankroven, maar ook voor autodiefstallen, ontvoeringen en moorden deinsden ze niet terug .

* Het duo B+C was best trots op zijn misdaden. Ze gingen zelfs zo ver dat ze primitieve, want zelfgemaakte gedichten plus foto’s van hun beiden naar de krant stuurden. Een verliefd stel omringd door wapens. Ze verwierven zelfs zij een zeker heldenstatus omdat zij zich voornamelijk richtten op de rijke bovenlaag. De kleine middenstanders ontzagen ze.

Hinderlaag

* Aan hun rooftocht kwam op 23 mei 1934 (vandaag 87 jaar geleden) een einde, toen zij in een hinderlaag van de politie terechtkwamen. Dit kwam als een verrassing voor het stel, want ondanks hun indrukwekkende arsenaal wapens aan boord hadden zij niet de tijd om er ook maar eentje te grijpen. Bonnie en Clyde werden ter plekke door een regen van kogels doorzeefd. Volgens het officiële politierapport werd Clyde zestien keer geraakt en had Bonnie maar liefst zesentwintig kogelwonden. Einde romance.

** In 1967 werd hun verhaal verfilmd door Arthur Penn. De hoofdrollen in die film werden gespeeld door Faye Dunaway en Warren Beatty.  

(gelezen/bewerkt bij IS Geschiedenis – vrije-gratis foto’s)

‘den Innovation’ brandt …

De brand in de Innovation was een regelrechte ramp die, in de namiddag van 22 mei 1967, het Brusselse filiaal van de Belgische grootwarenhuisketen Innovation trof. Vandaag 55 jaar geleden vielen er 323 doden en 150 gewonden. Er waren naar schatting 800 aanwezigen toen de brand rond 13u20 werd opgemerkt. Het vuur raasde verschrikkelijk snel om zich heen…

* Het warenhuis was gevestigd in een doolhof van verschillende gebouwen. Vooral in het zelfbedieningsrestaurant hadden veel mensen pas laat in de gaten dat er brand was. Zij konden geen kant op toen het vuur hen bereikte.

* Ook in de andere gebouwen beseften velen niet wat er aan de hand was, doordat het brandalarm op hetzelfde tijdstip afging als de bel die dagelijks het middageten van het personeel aankondigde.

* Rond 13u20 werd door een verkoopster brand opgemerkt in een kleine opslag voor kinderkledij op de eerste verdieping. Toen de brandweer eraan kwam had het vuur de centrale koker al bereikt waardoor het extra zuurstof kreeg.

* Mensen sprongen uit ramen, terwijl brandweer en omwonenden hen probeerden te redden door dekens te spannen en ladders te plaatsen.

** Eén man overleefde een sprong van de derde verdieping zonder noemenswaardige verwondingen. Rond 15u15 stortte een gedeelte van de winkel in.

* Over de oorzaak van de brand is veel gespeculeerd. Bewijs van kwaad opzet is echter nooit gevonden. Procureur Vélu drukte de geruchten over een aanslag de kop in door te bevestigen dat er slechts één vuurhaard was geweest.

*  Pas na drie jaar werden de resultaten van het gerechtelijk onderzoek bekendgemaakt. Drie aangestelde experts kwamen tot de conclusie dat zich lekkend stadsgas had opgehoopt boven een vals plafond en dat dit in brand was geschoten door een verhitte lamp.

** In elk geval was het warenhuis helemaal niet brandveilig: de blusinstallatie was ontoereikend, de architectuur droeg bij aan een snelle vuurontwikkeling, de nooduitgangen  waren niet allemaal geopend . Bovendien waren sommige nooduitgangen aangebracht voor de sier (voor ramen en blinde muren). Desondanks besloot het parket niet te vervolgen.

°° Vijf jaar na de brand kreeg België een zeer strenge wetgeving voor brandveiligheid in winkels. Innovation opende in 1970 reeds op dezelfde plaats een nieuw warenhuis. Tijd kost geld…

1 66 67 68 69 70 93